Ds. Rogge verzoekt ons iedereen in deze stad en elders te waarschuwen om zekeren van Enge len, die hem bezocht met zijne vrouw, voorgevende naar Rotterdam te moeten reizen om zekeren opzichter te spreken, enz. Bij onderzoek is hem gebleken dat al de verhalen van dien persoon onwaar zijn en de man een gevaarlijk oplichter is, voor wien men ook te Utrecht reeds openlijk ieder gewaarschuwd heeft. Wij hopen dus dat andere bladen hierop zullen letten, en dat de politie den persoon eerlang moge verhinderen dit handwerk verder voort te zetten. De gemeenteraad van Zwolle heeft, onder goed keuring van den Minister van Binnenlandsche Zakeu, den heer A. Boxman, leeraar aan de Rijks Hoogere Burgerschool aldaar, benoemd tot leeraar in de wiskunde aan de Latijnsche school. Gisterenmorgen is te Utrecht het overgangs examen aangevangen van den 2den en den 1ste klasse cursus, voor de onderofficieren van het 7de reg. infanterie. De Commissie bestaat uit den majoor Tihange, president, de kapits. van Baak en Niermans, commissarissen, lsten luit. Alma, voor de weten schappelijke en den lsten luit.-adj. Jhr. van der Wijck, voor de militaire vakken, secretaris. (U. D Het nieuwe schoolgebouw voor uitgebreid lager onderwijs te Schoonhoven is thans in zooverre gereed, dat men daarin jl. Maandag de leerlingen kon ontvangen; deze ontruimden nu een lokaal, dat onmiddellijk daarua werd bevolkt door leer lingen der lagere school, waarvoor men reeds te lang reikhalzend naar meer ruimte had uitge zien. Het nieuwe gebouw, volgens teekening en onder opzicht van den stadsarchitect, den heer L. F. Redeker, ouder éene lijst onmiddellijk ver bonden met de fraaie en nu ook zoo ruime school voor gewoon lager onderwijs is zeer doelmatig ingericht en bevat 3 keurig nette loka len, 2 voor jongens en 1 voor meisjes; de bauken zijn volgens Amerikaansch model. Beide scholen vereeuigd vormen nu een kolossaal gebouw, waarop de gemeente Schoonhoven met het volste recht roem mag dragen; eene inrichting, zóo Hink, dat men iets dergelijks zells in menige groote stad te vergeefs zal zoeken. Met ver langen ziet men den tijd te gemoet, waarop het werk geheel zal voltooid zijn, te meer daar de ar beid aan deze zoo hoogst noodzakelijke vergrootiug van het schoolgebouw reeds veel langer geduurd heeft, dan men bij den aanvang had kunnen verwachten. Te Londen is een Engelsche vertaling uitge komen van Mary Hollis, het bekende werk van den heer Schimmel. De buitengewoon groote flesscbenfabriek bij Delft, die thans nog in vol'e werking i3 en sedert een groot aantal jaren gedreven wordt onder de firma Boers O., zal eerstdaags in openbare veiling worden verkocht. Het hoofdcomité van de Nederlandsche Ver- eenigidg tot het verleenen van hulp aan zieke en gewonde krijgslieden in tijd van oorlog, heeft bekend gemaakt dat in zijne zitting van eergis teren: 1". aan den heer Karei Jan Gijsbert baron van Hardenbroek van Heeraertsberg eu Berg ambacht, op zijn verzoek, eervol ontslag is ver leend uit zijne betrekking van penningmeester van het hoofdcomité, en zulks onder dankbetuiging voor zijne in die betrekking aan de Vereeniging bewezen diensten; 2°. in zijue plaats tot penning meester van het hoofdcomité is benoemd de heer Mr. Daniel Polak Daniels, tot dusver waarnemend penningmeester. Hendrik Johannes Snoey, die jl. Donderdag voor het provinciaal gerechtshof in Zuid-Holland terecht stond, beschuldigd van moord, gepleegd op zijne huisvrouw, Margaretha Maria van Wijn gaarden te Rotterdam, is tot 15 jaren tuchthuis straf veroordeeld. Het hof achtte de verzwarende omstandigheden van voorbedachten rade ten deze, niet overtuigend bewezen en sprak Snoey daarvan vrij. Bij het Provinciaal Gerechtshof van Noord- Holland is H. J. van Gelder veroordeeld tot 1 jaar eenzame opsluiting, wegens twee diefstallen bij nacht in bewoonde huizen. Het N. v. d. D. verhaalt van den veroordeelde het volgende: ,In 1869 door hetzelfde hof tot 5 jaren gevangenis straf veroordeeld, wegens diefstal ten nadeele van zijnen baas, den grutter Bruning op den Zeedijk te Amsterdam, werd hij, toen 16 jaren oud, naar het gesticht „de Kruisberg" bij Doetinchem ge bracht, om daar zijn straf te ondergaan. Aan vankelijk paste hij goed op; doch wegens een gering vergrijp tegen de tucht gestraft zijnde en vernemende dat hij nu van de gratielijst was geschrapt, zoodat hij geene vermindering van straf kon verwachten, besloot hij het gesticht te ontvluchten. Daartoe sloop hij op zekeren avond heimelijk in de woning van den kommandant en verborg zich onder het bed van diens zoon. Des nachts te 3 uren kwam hij te voorschijn, en na zich eenige reisbenoodigheden (een duffelschen jas, een paar laarzen, een pet, een portemonnaie met eenig geld van de aldaar logeerende moeder des kommandants) te hebben toegeëigend, ont snapte hij door het keukenraam en verder, door overklimming van het hek, dat het terrein af sloot. Vervolgens wandelde hij naar Dieren en van daar naar Arnhem, waar hij van eenige lieeren geld kreeg, om zich per spoor naar Am sterdam te begeven, waar hij 's middags behou den arriveerde. Niet wetende wat te doen, daar hij niet naar zijn vader durfde gaan, besloot hij zich bij zijn gewezen baas in diens stal te doen insluiten, waaruit hij 's nachts om 12 uren in het aangrenzende huis van Bruning, met de lokaliteit waarvan hij bekend was sloopterwijl hij nu bezig was zich aldaar van een en ander meester te maken, verscheen onverwachts de winkeldochter, die, zich met een der kinderen bezig houdende, gerucht vernam; en den dief ziende, hem aanstonds om het midden pakte en om hulp riep. Door de toegeschoten huisge- nooten en de nachtwachts w erd hij in verze kerde bewaring genomen en naar het politiebureau gebracht. Van het veelbesproken «beredeneerd He- breeuwsch- en ChaMeeuwsch-Nederlandsch Woordenboek" van den heer Waterman, leeraar in de Oostersche talen aan het stedelijk gymna sium te Arnhem, is thans de 20ste aflevering verschenen. De kritiek en anti-kritiek, waartoe deze belangrijke arbeid heeft aanleiding gegeven, heeft de verdienste er van nog meer doen uitko men en, zooals blijkt, den ijverigen geleerde niet weerhouden zijn reuzenarbeid moedig voort te zetten, trots de miskenning, waaraan hij van enkele zijden blootstond. De Staats-Courant bevat het verslag van de examens bedoeld in art. 4 van het koninklijk besluit van van 10 Sept. 1864 Indisch Staatsblad N°. 194), gehouden op het paleis te Weltevreden, op 10 Sept. 1870 en volgende dagen. Wij ontlee- nen daaraan het volgende Van de 24 candidaten voor examen A zijn slechts 23 geëxamineerd, daar één zich had teruggetrok ken. Van deze zijn 10 toegelaten en 13 afgewe zen; die voor examen B zijn allen toegelaten. De uitslag van examen A was derhalve ongunstig, die van examen B zeer gunstig. Te gunstiger mag de uitslag van examen B geacht worden, wanneer gelet wordt op het groot aantal candi daten dat met goed gevolg het examen in het Javaansch aflegde, en op hen, die ten getale van acht het examen in het Javaansch en Maleisch deden (waarvan slechts een enkele in de laatste taal niet slaagde), alsmede op den gebleken toe- nemenden lust voor de studie van de godsdienstige wetten, volksinstellingen en gebruiken in Neder- landsch Indië. De commissie schrijft dien gun- stigen ommeker hoofdzakelijk toe aan de goede wijze, waarop thans, slechts ruim 2jarennahare oprichting, de afdeeling «Indische taal-, land- en volkenkunde" van het gymnasium «Willem III" aan haar doel beantwoordt, aan de groote zorg daarbij blijkbaar in alle vakken aan het onder wijs besteed. Immers van de 13 candidaten, die bij examen B slaagden, zijn 10 leerlingen van die afdeeling, en behooren tot dat getal zij die 40, 43 en 46 punten behaalden. De ongunstige uitslag van het examen A moet zeker voor een groot deel worden toegeschreven daaraan, dat zeer velen, die zich voor dit examen bekwamen, bereids in eene of andere betrekking werkzaam zijn, waardoor geen genoegzame tijd voor voort gezette studie overblijft. Velen der afgewezenen behooren tot deze categorie. Voor eenigen tijd kwam in het Weekblad van Wijkbij-Duurstede een advertentie voor, waarin medegedeeld werd, dat de heer «brieven- baas" ex-gemeente-ontvanger" aldaar tot lid van den gemeenteraad is verkozen, en daarna de oorzaak ter kennisse gebracht wordt, waarom de heer.... zijn ontslag heeft moeten vragen als gemeente-ontvanger. Die reden kon niet anders zijn dan een aanmerkelijk tekort in de gemeente kas." Verder werd op een schijnbaar zeer onbe schaafde uitdrukking van bedoelden heer gezin speeld. Het ware te wenschen, zoo sluit het artikel, dat personen, wien gemeentegelden niet meer kunnen toevertrouwd worden, of zich aan oplich ting hebben schuldig gemaakt, ook uit 's rijks betrekkingen werden ontslagen. De heer Verhaar, gemeenteraadslid, had zich deze zaak aangetrokken. Voor de rechtbank te Amersfoort gebracht, bleek het, dat de heer Ver haar werkelijk ontvanger was geweest, maar als zoodanig zijn ontslag had genomen. Over de re denen daaromtrent zijn de opgaven verschillend. Na afloop van 't geheele getuigenverhoor maakte de subst. officier van justitie, Jhr. Mr. de Jonge de opmerking: dat het opnemen van zulke vuil aardige stukken in de dagbladen hoogst afkeu renswaardig was. Daarna betoogde het O. M. dat de strekking van genoemd stuk lasterlijk en boos aardig was en betoogde de schuld van den druk ker. Het O. M. eischt dat zooals reeds gemeld is tegen den drukker van dit stuk de uitgever van het Weekblad van Wijk-bij-Duurstede een cell. gev. van 15 dagen en f 25 boete. (I/. D.) Ten opzichte van de zaak-Haffmans wordt aan de IV. R. Cl. uit Limburg geschreven, dat onpar tijdige lieden in het kanton, vooral in de gemeente Venlo, niet alleen niet verwonderd waren, maar het in den minister van justitie prezen, dal hij, na kortelings den heer J. J. Beelen als plaatsver vangend kantonrechter te hebben ontslagen, thans ook den heer Haffmans als kantonrechter heeft doen vervangen. Het belang der justiciabelen eischte dat dringend. Niet alleen dat de vonnissen in degelijkheid alles te wenschen overlieten, maar de heer Haffmans liet zich aan zijn plichten als kantonrechter al te weinig gelegen liggen. Als lid der Tweede Kanter moest hij natuurlijk veel in den Haag zijn; maar in den tijd, dien hij aan zijn rechterlijk ambt wijden kon, zag men hem meest bij den weg, op reis naar Maastricht, naar Valkenburg enz., overal behalve waar hij wezen moest, om zijn ambt, volgens den gezworen eed, naar behooren te vervullen. Meer dan eens is het gebeurd, dat er een aantal strafzaken moest be handeld worden, en er noch kantonrechter noch plaatsvervanger te vinden was, zoodat allen, ook een aantal getuigen, onverrichter zake naar huis konden gaan en de schatkist de reiskosten en verdere gerechtskosten in dezelfde zaken twee maal betalen kon. Uit het gerechtelijk onderzoek, in de zaak van den griffier J. F. Janssen, is ge bleken, dat de kantonrechter Haffmans in de jaren 176265 eenige honderden vonnissen in strafza ken heeft uitgesproken, waarvan hij nimmer hetzij de origineele vonnissen hetzij de audiëntiebladen teekende, die dan ook nimmer bestaan hebben, zoodat vele honderden veroordeelden gezeten of boeten betaald hebben, zonder dat er een vonnis bestond. Men schrijft uit Limburg aan de Arnh. Ct.: «Een zwaluw maakt nog geen zomer" is een volkomen waar woord; maar zeker is het toch ook dat, als de eerste zwaluw zich vertoond heeft, de zomer niet verre meer is. Of is de ver kiezing van de Charro te 's-Hage geen eerste teeken, dat de macht der domperpartij in de hof stad gebroken is? De katholieken, die zich niet blind in de waskaarsen gekeken hebben, zijn door heel Nederland solidair en beschouwen het geringste voordeel, waar ook behaald, als een teeken des tijds, dat vermelding verdient. Als staatsburgers zijn zij zoodanig door de ultrauion- taansche tongen belasterd en gedenigreerd, dat elke gloor van emancipatie der publieke opinie als een eerste zwaluw, den zomer aankondigende, vermeld mag worden. In Roermond heeft zich een tweede zwaluw vertoond. Aldaar is opgevoerd door een gezelschap beoefenaars der tooneelkunst een coinedie,: «de leste Schlaag of de Vrije verkiezingen in Lim burg", door E. Seipgens, en niet alleen opgevoerd, maar door een overtalrijk publiek met warmte ontvangen. In dit stuk wordt de firma Clerus, Avocatie en Aristocratie, «voor zooverre de leden samenspannen om hun politieken haan koning te doen kraaien", in hare ware gedaante voor gesteld door van der Femelen, advocaat Stechel- mans en Jhr. de Sablemont. Dat drietal weet den eerzamen Gansenheerdt, een gewezen winkelier, die, naar men zegt, uit de omstreken van Sittard afkomstig is, in overleg met mevrouw Gansen heerdt, over te halen zich candidaat te stellen. Alle drie hebben een goed oog geslagen op zijn rijke en eenige dochter; zelfs van der Femelen, die overigens onuitputtelijk is in jeremiaden over de slechte hedendaagsche wereld, die nog slech ter gemaakt wordt door slechte gazetten, zooda nig dat de wereld door petroleum vergaan zal. Hij spreekt zoo zalvend, dat mevr. Gansen heerdt een politieke mevrouw, zooals er hier meer zijn hem haar compliment maakt over zijn mooi spreken, en bewonderend zegt, dat hij had moeten studeeren. Maar, terwijl hij de be langen van Gansenheerdt voorstaat, verliest hij de zijne niet uit het oog. Advocaat Stechelmans, redacteur van de Politieke Weerhaan, waarin het kwaaddenkend publiek met alle geweld het \enloosch Weekblad wil herkennen, tracht al wat er nog aan eerlijke motieven schuilt, in het eer zame gemoed van Gansenheerdt weg te rede neeren, en wordt geholpen door Jhr. de Sable mont. In het tweede bedrijf wordt een kiezers vergadering vertoond, waarop de drie hoofdre dacteurs op uitstekende wijze toonen, elk naar zijne bijzondere roeping, hoe zij het publiek kunnen bewerken. Gansenheerdt houdt een hem voorgeschreven redevoering, die, naar men ons verzekert, bestaat uit brokstukken, letterlijk over genomen uit de circulaires en aanbevelingen, die in de laatste jaren door de candidaten van dat driemanschap rondgezonden zijn. De vriend des huizes, Blankerts, en zijn zoon, redacteur van de Vriend der Waarheid, zoo half verloofd met Gan- senheerdt's dochter en niet kunnende besluiten zijns aanstaanden schoonvaders candidatuur aan te bevelen, raken op gespan uen voet met de fa milie Gansenheerdt, maar ten koste van Rosalie's gezondheid. De vader beklaagt Gansenheerdt, dat deze het slachtoffer zal worden van eenige eerzuchtigen, die voor zich zeiven de kans nog niet klaar zien, een speelpop van gewetenlooze intriganten, en noemt het verregaaud oneerlijk op zich te nemen de belangen van het land te willen bevorderen, zonder voor die gewichtige taak de noodige bekwaamheden te bezitten. Op de Kiesvereenigiug wordt besloten, dat de ver kiezing van Gansenheerdt zal verkondigd wor TP gst ia ijeveu rU - F den door twee kononschoten. Allerprettigst ia tooneel, waarin mevrouw Gansenheerdt op drevel vergadering verschijnt en haren redevoerend^ gTOOl man in zenuwachtigen haast wenkt en ineitieke deelt, dat zijne tegenpartij met een chais ia tjjjjC gereden, om de kiezers te bezoeken, en dat jtuur nu dadelijk in een reeds besteld rijtuig mettw-chindii paarden uit moet, ten einde zijn candidatuur I dit w bevorderen, in gezelschap van zijn knecht, ruimd belast en beladen is met kleine cadeaux, voor 's-Gra kiezerskinderen, die onze Gansenheerdt heel instger meenzaam op zijn knie laat rijden, ten k0it< woö van een beste zomerbroek, die geheel bedor!,endels: wordt. lriaDg Eindelijk komt de dag, dat de opening racht i stembiljetten zal plaats hebben. Rosalie's gen areenig heid heeft geleden. Gansenheerdt, gedruktmzikaa allerlei teleurstellingen, die bij op zijn bezn taandei bij de kiezers ondervonden heeft, door het veier Ned van zijn vriend Blankerts, wiens waarschmrrioor de vinger hem dag eu nacht voor den geest yan het bezorgd over het geluk van zijn eenig Urmen, m geheel bekoeld van zijn eerzucht/Zelfs zijne t tiugen i is teruggekomen van haar kiesijyer en ve in tiet I naar het einde. Over het algemeen is de iterhjke daat toch vrij gerust ovér den uitslag, want :schen z weg de meeste kiezers hebben hem hunne gebezigd beloofd. Een van hen, die hem geen be wij? evens i genegenheid had toegezegd, was tot zijn verr.undigc dering begonnen te lachen, omdat hij, op de nneen e van dien kiezer naar zijn gevoelen over de ier ter loniale quaestie, had geantwoord, dat hij selensinp een jaar niet meer in koloniale waren deed jtterdn Twee der sollicitanten naar de hand van Roiaarlei komen achtereenvolgens om strijd verslag cielft; van den stand der uitgebrachte stemmen, m.erij te niemand kan begrijpen dat van der Femelen, aar h toch betuigt de candidatuur van GansenhetBansct bevorderd te hebben, zooveel stefnmen krijgt,er zan komt zelf opdagen, maar geen aangename 'k der vangst wacht hem. Zijn bondgenooten versvr hem, dat hij met zijn goeie-moordenaarsgei'et getracht heeft zich zelven te doen verkiezen,ie eerl midden van dat gekijf vallen een twee chippe kanonschoten. Het derde is een bewijs,da an6en herstemming moet plaats hebben Gansenhe'en P's heeft éen stem minder gekregen dan de e8d u strekte meerderheid. Nu verschijnt Blanki16" de weder, wien het aan 't hart gaat, dat ne<*eP^ oude vriend ten spot zal gesteld worden J1J elk beschaafd en ontwikkeld man, en tnie|en nog eens hem te bewegen terug te treden.It/'''0' 'B die reeds gedroomd heeft van een groote s'/an bus, veel gelijkende op den grooteu koffietroiu[ian eD uit /.ijn vroegereu winkel, schrikt (lat hij van voren al aan zal moeten beginnen, s/t21J met Blankerts in, dat hij niets anders wil iia8voel eerlijkheid, ook in de politiek, en breekt esc1"P 1 Stechelmans en de Sablemont, nadat hij ;Tan Z1 walging heeft uitgedrukt over de kuiperijen ;zlJne van der FemeleD. Een volledige verzoening inac'us .van be ,ding t zoodat ding van Z oord i werde dag vi h te bevord'dat d' ma de or deelte lste t voor daar van b was volgt, en Arthur herneemt zijne plaats a zijde van de herstelde bruid. Is het geen teeken des tijds dat een waarvan de strekking door iedéreeti begre wordt, in Roermond wordt opgevoerd, en dat door de massa der toeschouwers ontstuimig w toegejuicht? Het stuk zal uitgegeven worden en alzf wijder kring het doel trachten wat in enger kring reeds bereikt is: emancip.'e der kiezers van de camera, die op onze ma schappelijke en politieke toestanden loodziv drukt en de vrije uiting vau den eenigsziüs sctc: teren, maar niet geheel ontaarden geest ott bevolking in de laatste jaren onmogelijk gema heeft. Z. M. heeft aan P. G. Tresling, hof-litogn zocht te Amsterdam, vergunning verleend tot het s aja d nemen en dragen der versierselen van ric getuig der orde van de Kroon van Italië, hem cjj Z. M. den Koning van Italië geschonken. den c Z. M. heeft benoemd tot kantonr. te Beri K. h Mr. C. VV. de Vriese, thans plaatsverv. kant' boom en advocaat te Kampen. reeds boom boom Haarlem, 15 Februari. Heden is alhier in krijgsraad, onder 'voorzitterschap van den ina, bescl. der infanterie van der Beek, in; geheime tucht een begin gemaakt met de behandeling der i jargn veel gerucht gemaakt hebbende zaak van de 13 ja eieren Ort en de Bye, die een burger dezer iu den Haarlemmerhout hebben aangerand. |jeid( Het voorarrest, waartoe de beide officie1 de Q, sedert 4 Januari waren verwezen, is opgebei mQe{ en beiden zijn heden, onder haudtasting, ontsla; om(j| Zaandam, 13 Februari. Reeds een paar uia de j zij in den laatsten tijd door belanghebbenden w elders proeven genomen met klei of modder ZQQ de Voorzaan tot het bakken van potten ten steenen. Mag men deskundigen gelooven, v,( zou die specie zelfs niet alleen hiervoor gesd pp b zijn maar ook voor de zoogenaamde portland - cement. Een chemisch onderzoek moet ten dm-*®-, lijkste hebben aangetoond, dat de klei vaol-''jje betere bestauddeeleu bevat dan die men ge»vt" lijk daarvoor in Duitschland bezigt. Dt Het ware te wenschen, dat nader te nem acho BINNjENLIAND.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 2