Dinsdag 6 Februari. 3679. A°. 1872. li STADS-BE RICHT EN. ieker R] fwisselic: Hoo[dfir EPÜ'P afr.® een w11 et I ;mg PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden per 3 mainden 10 per post iderlijke Nommers 3.00. l0 3.85 0.05. Deze Courant wordt dagelüu, met uitzondering van Zen- en Feestdagn, uitgegeven. PRIJS UKU ADVERTENTIEN. Vooriedercn regelƒ0.15. Giootere letters naar do plaatsruimte die zy beslaan. - üJ;; oil 5EURT' "'"'«Wil HER-IJK. BURGEMEESTER IN WETHOUDERS VAN rip,-EIDEN, Gezieni Jiet besluit van Gedeputeerde Staten der 9 uurr'óyincie Zuid-Holland, van den 9den Januarij II., 11 'Provinciaalblad n°. 3), houdende bepaling n1 detijdstippen Tan den her-ijk der maten en ge- RK, l'igten in de verschillende gemeenten in deze pro- no.m. vooy het jaar 1872 Herinneren den ingezetenen dezer gemeente hunne srpligtmg, overeenkomstig art. 15, lett. a, der Wet in den 7den April 1869 StaaLsblad n°. 57), tot het Gjioen her-ijken van alle reeds in gebruik zijnde maten, ewigten en weegwerktuigen, onder mededeeling dat .aartoe door den ijker zitting wordt gehouden in het ,)kaal van den ijk, op de Aalmarktnaast de Gemeente ,polheek, en wel: voor wijk IV, op den 6den February, voor wijk V, op den 7den en 8sten Februarij, eiken dage van des morgens 9 tot des namiddags uren; Eindelijk wordt ter kennis van de belanghebbenden 'ebragt, dat volgens besluit van den Minister van "taat en' van Bmnenlandsche Zaken, van den 6den lecember 1871, n°. 201 (12de afcL), de letter Din 'en gewonen drukvorm, schuin gesteld, bestemd is "pt jaarletter zoowel van den ijk als van den her-ijk. En "geschiedt hiervan openbare kennisgeving door ■anplakking en door plaatsing in de Leidsche Courant. \i/ Burgemeester en Wethouders voornoemd, Iff JOi v. d. BRANDELER, Burgemeester. J ic9 v. PUTTKAMMER, Secretaris. Leiden, 17 Januarij 1872. De VOORZITTER van deq Gemeenteraad van LEIDEN noodigt bij deze, krachtens art. 7, 2de alinea, der wet van 4 Julij 1850 Staatsblad n°. 37), de inwoners dezer gemeente uit, om, zoo zij elders in de directe belastingen zijn aangeslagen, daarvan vóór den 15den Februarij e. k., door overlegging der -lanslagbilletten ter Secretarie dezer gemeente, te doen ilijken, ten einde zoo nöodig hun regt to bewijzen, >m> bij de jaarlijksche herziening der lijsten van desbeyoegden, daarop to wordon goplaataD. En geschiedt hiervan afkondiging door plaatsing "u de Leidsche Courant. De Voorzitter voornoemd, v. d. BRAN DELER. Leiden, 5 Februarij 1872. ni 18i Ct. Bi Porti, I. r 0 i. )iaiten fm. eribffj i L f dort, sfc_» .95; 12 i" Wot ïi-l raku1 >ir. HP Lelden, 5 Februari. Aangaande de Brielsche feestviering ontvingen wij heden het volgende schrijven: „Nog steeds duurt de oppositie voort." Heeds eenige uialen hadden mijne correspondenties dezen aanhef. Het doet er mij onwillekeurig aan den ken, hoe bij de jongste ministerieele crisis hier te lande, de verslaggevers van 't Binnenland tel kens herhaalden„Nog steeds duurt de crisis" voort. Ik geloof, dat ik telkens met de genoemde woorden mijne correspondentie zal moeten aan vangen,"want de oppositie neemt eer toe dan af. Eertt--waren het de ultramontanen, maar toen bleef [jiet bij tegeqwerkiog van de plannen der hoofdcommissie; daarop begonneD de Christelijk Afgescheidenen zoowel onderling als met de hoofd commissie te coDcurreereo. Hunne plannen vonden echter zeer weinig bijval, ilaar iets later gingen ook eenige Utrechtsehe heeren zich als hoofd commissie constitueeren en gerugsteund door den Koning, die zeer met hun plan zou ingenomen zijn, riphtte zij eene circulaire tot de natie. Ik behoef u niet te melden, dat evenzeer als ik in der tijd, de commissie van Ds. Van Toore c. s. onwettig noemde, ik ook deze commissie onwettig moet noemen. Ik kan mij volkomen vereenigen met den schrijver van het ingezonden stuk „De Utrechtsehe commissie" in uw Dagblad van Februari. Over 't algemeen vindt het plan dier commissie bij de pers geen bijval. Het Utrechtsch Dagblad (3 Februari) is er zeer me4e ingenomen en beweert, dat de commissie te Utrecht zich niet tegenover, maar naast die te Brielle heeft geplaatst. Geene bewering ongerijmder dan deze. Het be staan der beide commission moet „versnippering van krachten in de band werken" Vaderland 31 Januari). Immers de Brielsche commissie zamelt ook in voor eene nuttige inrichting. Bij hetintee- kenen heeft men de meest mogelijke vrijheid. Dit blijkt duidelijk uit hetgeen de Kleine Courant mededeelde. Iemand te Amsterdam n.l. had zijne gift voor een nationaal museum bestemd en vvilde dat nu veranderende president der sub commissie gaf onmiddellijk zijne toestemming, daar de ipteekeuaars geheel vrij moesten zijn om te kiezen, waarvoor zij hunne gift wilden bestem men. Eehe tweede commissie is dus niet noodig De Nieuwe Rolterdamsche Courant (3 Februari) be grijpt in 't geheel niet, waartoe deze onnoodige commissie juist eene partijkleur moet hebben. Volgens 't Dagblad (3 Februari) zouden de beide commissiën zich onderling verstaan hebben. Fr was eene commissie uit de Brielsche hoofdcom missie naar Utrecht afgevaardigd. Dat eene ver zoening het resultaat van hare zending ia geweest, schijnt wel waar te zijn, maar waarin die ver zoening bestaat, weet ik niet. „Wij vertrouwen, zegt het Dagblad, dat de zaak zoo zal worden ge regeld, dat de eendracht van de nationale feest viering bevorderd zal worden." Tot mijne vreugde zag ik, dat ook de heer Messchert van Vollen hoven zich in 't Handelsblad tegeD 't plan der Utrechtsehe heeren verklaard heeft. Het optreden van eeoe tweede commissie komt ook hem „Dict; geraden" voor; het zou „algemeene samenwer king, boven alles in deze zoo- wenschelijk, niet bevorderen." Zoowel bij als de N. R. Ct. raden echter den inteekenaars aan, om hunne keus te bepaleD op het Invalidenhuis. Ook de subcotn- missiën zouden hierop hunne keus kunnen be palen, zooals dip te Strijen het reeds gedaan heeft, terwijl ook die te Haarlem zich voor eene „natio nale instelling" heeft verklaard en welke instelling dit moet wezen zal afhaugeli van het besluit door haar „in overleg inet anderè subcom missiën" te nemen. Hoe moet dat „overleg" geschiéden? Zal er eene vergadering van gedelegeerden der sub- commissiën worden gehouden? De Kleine Courant (2 Fèbrnafi) in een hoofdar tikel en 't Vaderland (5 Februari) keuren 't plan der Utrechtsehe heeren sterk af; 'Fikatstgenoemde blad gelooft niet, dat zij „het ernstig meenen met de feestviering." De Provinciale Friesche Courant en de Kerkelijke Courant zijn zeer met bet plail inge nomen; de laatste hoopt alleen, dat de partijkleur er buiten gelaten zal Worden. De onvermoeide strijder voor en ontwerper Van 't plan, de heèr J van T on nop ka IZoiót, io rlaWo *»V/iAlr Anlr nmt. werkeloos geweest. Hij protesteert ten eerste tegen de handeling van „Kees" in de wekelijksche Samenspraken n'. 654, om hem een lëugenaar te noemen. Mij dunkt, de heer van' Leunep moest zich boven eene beschuldiging van die zijde ver heven achtenzij kan hem niet tot oneëé strekt ken. En ten tweeiie, iu een ingèzonden stuk in de N. R. Ct. (3 Febrüari) heeft hij de Utrechtsehe commissie verdedigd. Haar plan schijnt wel ingang bij de natie té vinden; althans naar gij vernomen hebt, Is er al f 26Ó0 voor ingekomen. Voor de respectieve Gfeuzengestichtëu wörden ook lijsten rondgezonden. De heèr Bernhardi te Utrecht heeff'eenè lijst verzonden voor 4é oprichj ting van een „Geuz'engesticht Oranje-Nassau te Brielle." Hét minimam der bijdragen iis 2 ets, Dus „menigeen" zal voorzeker tëekenen. De „Ne* derlandsche Oranjevereniging" te Rotterdam, die onder haar leden ook Óaayinans Vader telt j het strekke tot kenmerk verspreidt ook circu laires voor een Geuzengesticht. Zij schijnt echtef grooter bijdragen te willen hebben dan 2 ets., want er is veel stoffelijks Doodig om het „God' verheerlijkende in onze geschiedenis in veler harten te planten." De democraten te Amsterdam grijpen de gele genheid aan om een petitionnement ten gunste van het algemeen'stemrecht te or'gahiseérèn.'Eëne deputatie, waarvoor uit elke lOftondefteekeriaars éen zal gekozen worden, zal de petitie aan den Koning overhandigen. Alsof dat ook iets zou kun nen uitwerken. Tot invoering van 't algemeeil stemrecht zou toch eene groudwëtsherzieDing noo dig zijn. De heeren petitionarissen kunnen gerust t'huis blijveD, zooals de Arnh. Ct. opmerkt. De heer S. Katz Jz., de bekende democraat,1 die weigerde het praesidium van déze vereeni-' ging van democraten te aanvaarden, zal Vrjjdagj 9 Februari in de debating'-ctnb te flèlievoétsluis de volgende stellingen verdédigen: 1°. De driehonderdjarige herdenking (Ier inne ming van den Briel rechtvaardigt, op historische gronden, voor alle Nederlanders, zonder onder scheid van godsdienstige belijdenis of politieke kleurschakeering, een dag van nationale feest vreugde. 2°. 't „Verdeel en heersch" van sommjge zijden- op de feestbeweging toegepast.getuigt.van gnwaar- dige kleingeestigheid, en kan slechts strekken omi den eerbied voor ons vrij en onafhankelijk volks bestaan bij landzaat en vreemdeling te opder- mijneta. j ,IIBI|iualaoJsidaa nav oabood I 3°. Elke gemeente des rijks behoort den Isteu April 1872, door eene even ondubbelzinnige als indrukwekkende manifestatie te tooben, dat zij >eeoe offers zoude schromen tot handhaving van' Neërlands ongerepte - zelfstandigheid. Weêr zijn een paar nieuwe bezwaren tegen le nimf ingebracht. De Heraut heeft haar afge- 'teurd, omdat zij niet „christelijk" is. De Zaanland- che Courant keurt „de teedere nimf" af, omdat aj „een te groot contrast" vormt met „de forsche ignren der oude Geuzeuomdat zij niet -t'huis loon onder „onzen grauwen, bewolkten hemel in. aan het dorre strand van de altijd grillige, ioor duizend stormen gezweepte Noordzee" en omdat „de mythologische beelden en figuren hun- oen tijd gehad hebben." Laat mij eindelijk nog spreken van de houding 'der ultramontahen, Om vervolgens tot de feest viering zelve en de Brielsche hoofdcommissie te rug te keereh. Ik nioet beginnen met eene fout te herstellenhet bericht, dat de pastoor te Kui lenburg lid zou zijn van de subcommissie aldaar is wel juist, maar de hëer van Vlooten is pastoor der ond-roomsche gemeente en heeft daarom geene bevelen te verwachten van hén, die b. v. te Bergén-öp-Zoom, „een pér'soón, die aanvankelijk met de lijst rondging, bevolen hebben, dit te' sta ken." De herdenking van 't jaar 1572, éen „be neveld feest" (Volgens de Nieuwe Alkmaarsche Courant) Benijdt tegenwoordig bij de ultraniontanen ingang te vinden. Althans wij lezen in de Tijd (3 Februari) naar aanleiding vau de circulaire der Amster- damsche subcommissie, dat deze bedoeld heeft „Wérkelijk een nationaal feest te vieren, waarbij alle gezinten van het land zich kunnen aan sluiten." Wie kan bezwaar hebben om dankbaar te ge- denkeu den zegen, dien Nederland gedurende 300 jaren genoten heeft? Zoo wordt de feesWie- ri_DO T II-tpvnn.Aolo.g gelijkelijk,plaats is-voor alle Nederlanders, waarop alle partijschap wegvalten broederlijke eendracht allen vereenigt. Wij juichen die poging der Am- sterdamsche commissie--toe -en vinden voor ons geen bezwaar, om, behoudens eenige uitdrukkin- gen, onze ad-haesie daaraan te geven." Hel Vaderland en 't Dagblad van heden zijn zeer met die verklaring' ingedomfen. Ik moet ook zeggen, al ie de zaak mij totaal onbegrijpelijk, ik t>en er eveneens mee-ingenomen. De verzoenende toon van de circulaires der hoofdcommissie vindt bij een iüzender in de N'. -Hi Ct., (2. -Febr.) afkeuring. De hoofdcommissie' ziet echter, dat die toon niet heeft gebaat; zij hééft ai 't móg'èlijke gedaan, om den katholieken geen aanstoot te géven. Indien zij tot monument had gèkozen'éé een of anderé groep van de „zoo' karakteristiékeWatergeuzén," zooals de Zaanland- sche Courant wenschte, de oppositie had niet fels Ier "kunnen zijn. Het geta^ subcommissiën neemt voortdurend toe Er zijn er weêr 14 opgericht: Berkel, Beverwijk Heerenveen, Heinenoord, Heusden, Mijnsheeren- land, Nieuwe 'l'onge, Nieuwhelvoet, Oud-Karspel< Sloterdijk, Smilde, Velp, Wageningen en Woerden, Er zijn dus nu 154 subgoinuiissiën en 19 corres pondentschappen. De oprichting der subcommis sie te Oud-Karspel is uitgegaan van't departement^ der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen:'Die te Heusden zal «ene circulaire uitvaardigen aan de burgemeesters in den omtrek, om eene sub commissie te constitueereD voor „stad en land 'van Heusden.";:l' "sm 3üiS SLJdt ooi uaA Verschillende 'subconimièsiën verklaren zich' voor' locale feestviering eü teeds wordt bepaald, Wharin diè feééttiéring'zal Hiést'aan. Te Assen zal eèn optó'clit WHéÖèfi gebodden, voorsteUend'é eem intocht van 'WatéïgeuzenVérwljl ook eenige allegorische voorstellingen daarbij zulléö zijn. 's Avonds zal er vuurwerk Worden afgestoken. Op voorstel van den president zal de'gunstig bekende Asser Werklieden- Vereeniging 's mórgens meedoen aan 'dén optocht' en Óók 's avonds aan! de fèestviéi'ing deelnemen. Te Bergèn-op-Zoom weigerde'dè burgemeester, .1- li.4 A 'rr „r.nin QACinluit noclrirti rlrtr» 1 te teékenén; dé'grootesociëteit besloot den lsten. April feestelijk te herdenken; té Deven ter, 'waar men eersL besloten bad, geen feest te! vieren, zaLwen dit toen wei doen. Verleden jaar! was er f HUO voorhvolks,vermakelijkhedeningeza melddeze waren toen wegens de pokken-epi demie uitgesteld en dat geld zal nu gebruik^ worden om 1 April feestelijk te vieren. Te iHee- renveen zal'de-feestviering bestaan in schoaifees ten, volksvermakelijkheden en, festiviteiten'in de zaal van 't heeren-logement. Te Metslawier is een schoolfeest. Te Wormerveer in een feest aan de schooljeugd, uitdeeling aan de armen, een alle gorische optocht, vuurwerk en illuminatie. Te Oud-Karspel zal men den dag niet „ODgemerkt laten voorbijgaan." Zooals van zelf spreekt, op 1 April is bet Paasch-Maandag, zal de dag overal in de kerken herdacht worden. De subcommissie te Amersfoort laat nog niets van hare werkzaamheid hooren. Te 's-Hage is reeds bijeengebracht f2173.20. Uit Aardenburg is f50 toegezegd, „zopdra daar van de hoofdcom missie bericht zal zijn ingekomen, dat haar plan zal uitgevoerd worden." Te Sloterdijk reeds f50; te Zutfen circa f 100 te Leeuwarden f200; door de leden der Rotterdamsche subcommissie ƒ406; te Breda f375. Van de subcommissiën en correspondentschappen heeft de hoofdcommissie ontvangen 's-Gravenzande f 40.40' (waaronder van de schoolkinderen f 3.96, van de rederijkers kamer Erato /A); Oud-Alblas f8.15; Rozenburg 87.50; Wormerveer f66.50; Abbenbroek f29.30; Heenvliet f 4?; Hillegom 19; Vier-Polders f53; Sliedrecht f3S; Gouderak ƒ42,57; Oude Peleka f27.60; Oudewater f79; Tholen f45.25; Zuid- land ƒ35,50; Brummen f 10Hilversum ƒ14; Soest f52.75; Prinsenbage f90; Charlois ƒ32; Zevenhuizen ƒ16; Vlaardingen ƒ100; Hulstƒ42; Grave 20; Helder f 89.56; Simonshaven 28; Arkel ƒ15; Heukelom ƒ16.50; Barendrecht 100; Strijen f 184.82 (van de-echooljeugd 12.28); Win terswijk ƒ23 (weinig voor een gemeente van 8600 inwoners); Gorkum f 125; Apeldoorn f42.67'; Langeringeweide f6.39; Edam f 43.33; Meppel f70p'Monster f46,25; Kédichem 14,25; Heke lingen ƒ41; Rijswijk 113,60; Huisen f6.85 en Scheveningen f 108.97'; van de schoolkinderen te Onolhninon fAÜl Aon vorooWi l Ipndo giftOlA f 1*J.77 Omtrent de feestviering zelve kan ik u weinig medëdeelen. In 't Weekblad ^-ordt eene oproeping gedaan van .liefhebbers voor den optocht. Do literatuur dezer week bestond in een strijd over de beteekenis van 't feit, dat men zal her denken. In de ArnhCour. van 31 Januari vinden wij stukaen van R. en den heer Nieuwenhuis over de beteekenis van de unie en de feestviering. De laatstgenoemde blijft volhouden, dat de inne ming van den Briel eene toevallige gebeurtenis was. In 't Dommer van 2 Februari handhaaft hij wederom zijne meening en zegt o. a.: „Het is duidelijk, de bedoeling was Enkhuizen te ver overen." De redactie der Arnh. Cour. heeft bet eerste stuk van den heer Nieuwenhuis flink ge- ccitiseerd in haar hoofdartikel van 30 Januari. De heer Mr. G. J. A. Faber, een invloedrijk Katholiek, verdient alle eer om zijn ingezonden stuk iu de N. R, C.t waarin hij zich tegen de be schouwingen van den heer Thijm verklaart. Deze voert nog steeds met den heer lsing in den Spec tator strijd over de beteekenis van het feit; hij klaagt er weer over, dat men hem telkens ver keerd begrijpt. Het Vaderland noemt dit een „doekje voor 't bloeden." Dit blad heeft in een hoofdartikel van heden terecht de verovering van den Briel een ryvolution.aif feit genoemd, maar in gunstige'beteekenis. De N, R. C. (31 Jan.) voert ook pog steeds polemiek met den heer Tlnj ui. Verder moet ik wijzen op een feestlied, uitge komen hij Briickwilder te Vlaardingen; eeu stukje van A. S. in 't Weekblad, n°. 201; de plaat in Uilenspiegelwaarin een contra-optocht voorgesteld wordt; de nieuwe uitgave van H werk van Dr. van Vloten, Neerlands Opstand tegen Spanje; de aankondiging van een werk van den heer Hofdijk over den opstand tegen Spanje; de brochure Non Possumus van den heer Rogge. Een. correspondent van de Roti. Crt. deelt mede, dat t«' BrieHë het -huis oog staat, waarin M. H. TrOanp'gèboren is. Wat dit met tie-feestviering te maken heeft, begrijp ik niet. De heer 51. C. de Vries jun. te Amsterdam heeft een gedenkpenning- vervaardigd. Op de voor zijde staat het wapen van Brielle, waarachter een degen met den vrijheidshoed op de punt; ter .zijde van' 't wapen staat ;/l April 1572". Het randschrift is „De fortuin helpt den stoute", daar onder „Inneming van den Briel door de Water geuzen". Op de keerzijde staat een krijgsman met opgèhéven zwaard Jn de rechterhand, en een vaandel in ,de linkerhand. Achter hem ziet men

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1872 | | pagina 1