Tuin te 's-Gravenhage toegebracht, niet van ernst!
gen aard is, zoodat die heer herstellende is.
Het voorbereidend examen voor de onderoffi
cieren van het regiment grenadiers en jagers, die
op den wetenschappelijken cursus der onderoffi
cieren te Maastricht of 's-Hertogenbosch wenschen
overgeplaatst te worden, om later den rang van
officier te verkrijgen, heelt heden te 's-Gravenhage
een aanvang genomen.
Te Gorcum stond 11. Woensdag een jongen van
10 jaar terecht, aan wien eene som van 37
was toevertrouwd om die te betalen, doch die
deze som voor zich zeiven behouden en daarvoor
eenige snuisterijen gekocht had. Ha eerst ont
kend te hebben, is hij later tot bekentenis ge
komen en door zijnen vader zelf naar het Stad
huis gebracht. Hij is tot acht dagen opsluiting
Veroordeeld. v l'
Bij de firma Buffa en Zoon te Amsterdam is
een zeer goed geslaagde kopie van de schilderij
van Terburg, „het satijnen kleed," te bezichtigen.
He kopie is van hand van den gunstig bekenden
kunstschilder en leeraar in het handteekenen,
den heer F. C. de Graaff Hz., naar wiens kopie
ook de chromolithografie: „het St.-Nicolaas-feest:
van Jan Bteen, vervaardigd is.
De gemeenteraad van 's-Hertogenbosch heeft
na' eene ernstige beraadslaging over het meer of
minder belangrijke voor deze stad van den ont
worpen spoorweg Tilburg's-HertogenboschNij
megen, eerst het voorstel van den heer Hohman
tot het nemen vanwege deze gemeente van vijf
honderd aandeelen, of voor 120,000, verworpen
met 9 tegen 7 stemmen. Voorts aangenomen het
voorstel van den heer Pompe, tot het nemen van
vierhonderd aandeelen, of voor ƒ96,000, met 8 tegen
7 stemmen.
De gemeenteraad van Oss heeft besloten voor
f 50,000 deel te nemen.
Zaterdag zijn in de Weerbaarheidsloterij nog
de volgende serienommers als winnende uitge
trokken: 7S60, 959, 4841, 3922, 2337, 3140, 4331,
7252, 3019, 111, 7897, 7871, 3130, 4031,3096, 7678,
3380, 3964, 1360, 6162, 1680,5657,6079, 1566,2897,
3401, 3332, 1319, 4001, 2227.
Door den graaf Schimmelpenninck van Hyen-
huis is van den heer kapitein-kwartiermeester
van het regiment grenadiers en jagers ontvangen
f 41, zijnde eene bijdrage, weder van de corpsen
van n t rteaenanuscne leger, voor ao opriouting
van het monument voor de gesneuvelde verdedi
gers van de Citadel van Antwerpen.
Bij Jhr. Mr. de Brauw is voor het Citadel-mo
nument ontvangen van den generaal-majoor, ad
judant des Konings in buitengewone dienst, M.
D. graaf van Limburg Stiruin, te 's Hage, de som
van f 100; van J. J. Vis, penningmeester van de
afdeeling Delft der vereeniging het Metalen Kruis,
2de sectie, als bijdrage dier sectie, f 10.
Wijders maakt Jhr. de Brauw voornoemd, ter
-nadere rectificatie, bekend, dat de gift van f 100,
vermeld in de Staatscourant van Zaterdag den 2den
September 1871, onder letter g, is geschonken
door Mr. M. H. Godefroi, te 's-Gravenhage.
Z. M. heeft, op zijn verzoek, ingetrokken de
benoeming van den veearts A. H. Voetelink te
Steenwijk, tot plaatsv. van den districts-veearts,
wien Arnhem als standplaats is aangewezen.
Z. M. heeft aan den heer W. A. N. Travers,
kanselier vaD het Nederl. gezantschap te Kon-
stantiuopel, vergunning verleend tot het aanne
men en dragen der versierselen van kommandeur
der orde van den Medjidié, hem door Z. M. den
Sultan geschonken.
Z. M. heeft aau de heeren P. J. Betting en H.
Engeler vergunning verleend tot het aannemen
en dragen der versierselen van ridder der orde
van het Legioen van Eer.
Z. M. heeft aan den heer Dr. J, L. Veendam,
te Paramaribo, vergunning verleend tot het aan
nemen der versierselen van ridder der orde van
het Legioen van Eer, hem door den president der
Fransche Republiek geschonken.
B1N1VENLAND.
Voorschoten, 21. Januari. In de vergadering
van het Departement der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen alhier, trad 11. Vrijdag als spre
ker op de heer Maju, hiertoe uitgenoodigd door
onzen geachten Voorzitter, den heer Jhr. Mr. H.
A. Steengracht van Duivenvoorde. Een groot aan
tal merkwaardige voorwerpen uit het dieren-,
planten- en delfstoffenrijk, die wegens hunne
kleinheid en fijnheid voor het bloote oog nauwe
lijks of niet merkbaar ztjn, werden door middel
van den hydro-oxygeen-gasmicroscoop van den
heer Maju, uit Amsterdam, voor een ieder zicht
baar gemaakt. Tot slot stelde de heer Maju
eenige afbeeldingen van beroemde kunstwerken
voor. Het talrijke publiek was zeer ingenomen
met deze voorstellingen.
De uitstekende praeparaten van allerlei fraaie
en belangrijke natuurvoorwerpen, die de heer
JHaju bij zijne voorstellingen gebruikt, en de
zorg, die hij aanwendde om het publiek te ver
maken, verdienen allen lof.
Helder, 19 Januari. Dezer dagen werd hier
een diefstal gepleegd ten nadeele van een En-
gelsch kapitein, waaromtent men de volgende
bijzonderheden vermeldt. In den nacht van 9 op
10 Januari kwam een Bngelsch scheepskapitein
uit een koffiehuis, waar hij met andere scheeps
kapiteins had zitten praten. Daar het donker en
ruw weder was en hij over twee andere schepen
moest gaan, om op zijn schip te komen, besloot
hij, ter voorkoming van ongelukken, een loge
ment te zoeken en aan den wal te blijven. Op
straat ontmoette hij een marinier, die aanbood,
hem onder dak te brengen. Hij nam dit aan, en
de marinier bracht den kapitein in de wacht der
mariniers.
De kapitein, 'dankbaar en zich daar veilig
wanende, gaf een gulden voor fooi, en let
zich op de brits te slapen. Des ochtends bij zijn
ontwaken ontdekte hij echter, dat hij bestolen
was; dat al zijn geld ongeveer f 200 uit zijn
zakken gehaald en een gouden ring van zijn
vinger genomen was. De kapitein deed van deze
zaak aangifte bij den commissaris van politie,
die onmiddellijk een onderzoek instelde en al
spoedig te weten kwam, dat de gouden ring
reeds bij twee personen door een marinier ten
verkoop was aangeboden, alsook dat een mari
nier bij een winkelier hier ter stede Engelsch
geld had ingewisseld. De geheele wacht, bestaande
in een korporaal en 6 man, is in arrest gesteld.
HaarlCt
Middelburg, 20 Januari. Hedenmiddag is de
eerste spoortrein uit Goes alhier aangekomen,
bestaande uit een met vlaggen versierde locomo
tief en een personenwagen, waarin de ingenieurs
en aannemers waren gezeten. Ha een kort opont
houd, zijn zij tot nabij Vlissingen doorgespoord.
Eene groote menigte was aan het stationsterrein
aanwezig, om dezen eersten trein te begroeten.
INGEZONDEN.
Zal men door de algemeeoe toepassing van bet
stelsel van Liernur op deze Gemeente nog
een klein winstje overhouden
Mijnheer de Redacteur I
In het Leiisch Dagblad van 11 dezer vindt men
eene correspondentie voorkomende in de Amster.
damsche Courant van 2 dezer van den heer T.,
welke heer ondanks de ongunstige uitkomsten,
wel Re net Luernursielsel zoowel wat uitvoering,
als wat de opbrengst betreft, nog schijnt vast te
houden aan het denkbeeld „dat er nog een klein
winstje zal overblijven," ook komt de heer T. op
tegen de bewering, dat de toepassing van genoemd
stelsel verre van reukeloos zou zijn; terwijl Z.Ed.
ten slotte beweert, „dat althans de hygiënische
„voordeelen, zoowel als de technische uitvoer-
„baarheid thans met leiten bewezen zijn."
Op welke gronden de heer T. zijne bewering
bazeert is inoeielijk te begrijpen, en hoeverre
Z.Ed. vvordt misleid of wellicht door blinde voor
ingenomenheid zich zeiven misleidt, daarover
kunnen de lezers van het Leidsch Dagblad oordee-
len na kennis te hebben genomen van het onder
staande.
Dat de ongustige uitslag van de verpachting
der faecale stoffen volgens het Liernurstelsel ver
zameld, zooals de heer T. beweert, uitsluitend te
wijten is aan de ongunstige voorwaarden van
het verpachtingscontract, is gedeeltelijk waar, niet
uitsluitend. De bouwlieden van Rijnsburg, waar
het gebruik van beer het meest algemeen
is, zien niet op tegen een weinig moeielijk-
heid, als zij voor hunne moeite en voor hun geld
maar goede meststoffen kunnen krijgen; (liet be
wijs daarvan is dat eenigen onder hen voor een
aantal jaren hebben gepacht de beer afkomstig
uit de kazernen in den Haag, en dat N. B. onder
voorwaarde die voor eigen rekening te moeten
laten halen)maar dat is hier het geval niethet
geen in deze gemeente door de toepassing van
het Liernurstelsel wordt verkregen, is genoeg
zaam zonder waarde voor den landbouw omdat
het te waterig is, hetwelk wordt veroorzaakt
doordien de bewoners voortdurend water in hunne
privaten werpen, omdat zij niet behoorlijk van
faecale stoffen worden ontdaau.
Maar al was nu de beer (faecale stof) zooals
zij behoorde te wezen, dan nog zou men er die
prijzen niet van kuuueu maken die sommige
voorstanders (om welke reden dan ook) aau
goedgeloovige meuschen hebben voorgespiegeld;
t6D minste voor den landbouw niet, (apothekers
enz. die van die stoffen sal-amoniak willen dis-
tilleeren komen hier niet ui aanmerking, die
zullen er spoedig genoeg van zijn voldaan); want
neemt uien aau dat om een bunder land te be
mesten men noodig heeft 350 mudden beer, en
ieder mud beer zou moeten kosten 60 cents
(met de onkosten mede 70 ets.) dan zou een
bunder land voor eene éenjaarlijksche bemesting
kosten ƒ245.— (want de bemesting met beer is
maar voor éen jaar voldoende). Waar zou dat
heen moeten? de vrouwen klagen nu reeds over
de duurte der bloemkool enz., maar als dat zoó
moest gaan, dan zouden zij nog meer klagen
doch als men onpartijdig een landbouwer van
Rijnsburg die met de bemesting van beer bekend
is vraagt, zal hij zeker antwoorden dat geen land
bouwer die prijzen kan geven.
Als die stof is zooals zij voor den landbouw be
hoort te wezen, dan zal de landbouwer er zelden
meer voor kunnen betalen dan 30 cents per mud,
maar dan altijd maar op dien tijd, dat zij waarde
heeft, dat is, als het land wordt gereed gemaakt
om het zaad te ontvangen, en de tijd dat men ze
gebruikt voor de bloemkool, een en ander gerekend
op 4, hoogstens op 5 maanden.
Doch stellende dat de faecale stof het geheele
jaar door eene waarde heeft van 30 cents per
mud, hoe kan men dan nog tot het besluit ko
men, „dat de opbrengst reeds voldoende zou zijn
om de intressen van het uitgelegde kapitaal en
de kosten van vervoer te dekkeD, en nog een
klein winstje over te houden," als men gaat re
kenen?
De heer T. verkeert hier blijkbaar in een staat
van vooringenomenheid, die hem boven alle cijfers
verheft; immers in de ingekomen stukken Dij den
Gemeenteraad van 6 Januari staat duidelijk en
officieel vermeld, dat de onkosten van vervoer,
machinist, werklieden, brandstoffen, olie, vuur en
kleine reparatiën, nu reeds kost per jaar ƒ4000;
dit is reeds veel meer dan de faecale stoffen immer
kunnen opbrengen. Maar daarmede is de rekening
nog op verre na niet gesloten 1 Er bestaat een
exploitatie-kapitaal dat verbruikt is, en waarvan
de eeuwigdurende renten op de Gemeente blijven
kleven; eerst zou dit maar 22,000 zijn, maar
door onvoorziene tegenspoeden enz. enz. enz., is
die som reeds gestegen tot 37,000, en als men
nu straatwerk, taplokaal en andere ibids. er bij
rekent, dan zal dat kapitaal wel ƒ40,000 bedra
gen zoo het niet hooger is. Maar alweder aan
genomen dat het kapitaal maar 40,000 bedraagt,
dan is toch de rente daarvan per jaar gerekend
tegen 5 pCt. geen cent minder als 2000. Doch
nu komt het hinkende paard achteraanbij een
werk zoo als het genoemde waarvoor eene raming
is gemaakt van 22,000, die binnen een kort
tijdsverloop reeds tot ƒ40,000 is geklommen; als
mede van de onkosten van uitvoering welke door
deD Heer de Bruin Kops waren opgegeven op
ƒ2000, doch nu reeds 4000 bedragen, is het niet
denkbaar dat men zonder onderhond of groote
reparatiën (kleine zijn reeds genoemd) zal blij
ven en daar die werken onder den groud aan
veel wisselvalligheden onderhevig zijn, en regel
matig legenvalleu zou het onverantwoordelijk
zijt* daarvoor minder uit te trekken voor onder
houd en reparatie dan 10 pCt., of de som van
4000 per jaar.
Dit nu is de schaduwzijde, of liever, dit zijn
de financieele nadeeleo, verbonden aan een werk
waardoor 1300 inwoners moeten kunnen of zul
len worden ontlast van de faecale stoffen vol
gens het stelsel van Lieruur. Maar nu is ook
niets rationeeler, dan dat de jaarlijksche voor
deelen waaruit de winst moet ontstaan ook worden
opgesomd, om daaruit te kunnen opmaken in hoe
verre de bewering van den Heer T. juist kan
zijn, „dat er nog een klein winstje kan over
blijven."
Volgens jaren lange (dus beproefde) ondervin
ding bedraagt de faecale stol van ieder mensch per
jaar 3i0/ioo mud; dit maakt op eene bevolking
van 1300 zielen 4420 mudden, en als men die
hoeveelheid berekent op eene doorgaande ver
koopwaarde vau 30 cents per mud (hetgeen altijd
nog te betwijfelen valt) dan verkrijgt men een
som van 1326.
En du volgt de recapitulatie:
Jaarlijksche onkosten voor eene bevolking vaD
1300 zielen volgens gemeenteverslag 4,000.
Renten van eeu kapitaal groot
40,000, h 5 pCt. per jaar 2.000.
Onderhoud en reparatie van voor
noemd kapitaal bij moderatie gere
kend op 10 pCt4,000.
Totaal 10,000.—.
Afgetrokken liet bedrag der ver
moedelijke opbrengst1,326.
Blijft in plaats van winst een na-
deelig slot vau. 8,674.
Het is evenwel gelukkig dat dit nog maar een
proef is, en het is vour de gemeente te wenschen
dat het daarbij zal blijven, waDt mocht de Ge
meente de ramp overkomen dat het Liernurstel
sel algemeen werd toegepast, dan zou er in plaats
van een k lein winstje(volgens den heerT.jeen enorm
groot verlies ontstaan hetwelk voor de gemeente
zeer moeielijk zou zijn te dragen. Er behoeft waar
lijk geen groot wiskunstenaar te komeD om de
vraag op lossen: als op eene bevolking van 1300 zielen
een verlies wordt geleden van 8674, hoe groot
is dan het verlies op eene bevolking van 40,000
zielen Het antwoord op die vraag dat iedereeD
die nog niet heeft nagedacht met ontzetting zal
vervullen is: op eeue bevolking van40,000 zielen
wordt dan een verlies geleden van 266.800 per
jaar; gelijkstaande met eeue altijddurende rente
last vaD 5,336.000, en rekent men nu dat in
deze gemeente slechts 4,500 ingezetenen met el
kander de plaatselijke belasting moeten dragen,
dan komt meu tot de schrikverwekkende slot
som, dat die ingezetenen door elkander geretjejBi
alleen aan het verlies veroorzaakt door de» d
passing van het Liernurstelsel zullen moetejpye,
talen per hoofd ongeveer 60 per jaar. gjÉ
Wat de bewering van den heer T. betref;jstit
de toepassing van het Liernurstelsel geheel Bht
keloos zou zijn, daarover raadplege men de tr0,
woners van de Garenmarkt, Kijfhoek enz.,als-Die
die bij het taplokaal wonen, benevens de fc'
ners van de Binnenvestgracht bij het hofjel6n
den hoek achter Musis Sacrum, daar ligt w' (j
durend een schuit, waarin die verzainelde1D n
wordt vergaderd. Als de leden van Musis ijtse]
dezeD zomer daar heengaan, kunnen zij 1, di
streeling van hun gehoor op den koop to^anl
eeue buitengewone prikkeling deT reukzeo.(,en
ondervinden. Of dit met de eischen der hjjeer(
overeenkomt? Ais de heer T. met de zaaktan
blinde vooringenomenheid heeft, zal ZE. 0pg,
over het best kunnen oordeelen als hij r te
zelf onderzoekt. v|j]
Maar al was het waarheid, zooals de ht Th
beweert „dat althans de hijgiënische voorde oi
zoowel als de technische uitvoerbaarheid (gke
met feiten bewezen zijn" dan is het ncmoe
vraagof de Gemeente Leiden daarvoor 4; e
mag worden belast met een eeuwigdurende; ziel
last van 6,336,000 ieder jaar? yo<
i hit
d S
BUITENLAND.
Frankrijk.
Het ontslag en de wederoptroding van TL, zjt
Men zal wel begrijpen, dat er te VersaiP0
de laatste dagen een hevige agitatie gehte'ul"
heeft. Vrijdag-avond, nadat de motie va«lnmi!
Feray was aangenomen, waardoor ten t"0UL1(
voorloopig het doodvonnis werd geveld oi' ^6
belasting op de grondstoffen, verliet de pre1' h
der Republiek ten diepste aangedaan de
sommige bladen nemen zelfs het berichl 'e
hunne rekening, dat Thiers bij die gelege'
geweend zou hebben. Hoe dit zij de
spreidde zich weldra, dat den volgenden da!^'nd
boodschap van den president zou worde: dlld'
zonden, waarbij hij zij zijn ontslag vroeg,:1'8
ook al de ministers van plan waren voorl
portefeuille te, bedanken. Om die boodsc!1118'11
voorkomen zond het linker-centrum eenieeBr'?®'
lankt
leden reeds Vrijdag-avond naar den heer!
terwijl Zaterdag-morgen alle partijen doorl".^
afgevaardigden hetzelfde doel trachtten nfj
krijgen. Doch alles te vergeefs, de presife
bij zijn besluit.
In de zitting der Vergadering wiid'/rtf/'
heer Batbie de tribune beklimmen toevv-f18
sident Grévy hem in de rede viel, daar tó00r'd
schap van Thiers was ingekomen. Zij lui4è'rei"e
volgt: aD&
lis be
„Mijnheer de president. Ik verzoek u
Hationale Vergadering miju verzoek om
als president der Republiek over te breng:
behoef er niet bij te voegen, dat ik tot t'
;en
eiet
blijve
benoeming van mijn opvolger zal voortgt^er®8
zaken des lands te behartigen. Maar ik ht
de Vergadering zal begrijpen, dat zij zo
mogelijk zulk een tusschentoestand moel(
voortduren. Hedenmorgen is bij mij het o,
heid,
der ministers ingediend; zij zullen eTeDzjch
voortgaan, de zaken te blijven behartig;
j ,i- "voorg
aan de samenstelling van het nieuwe g°u'^at
ment."
Ha de voorlezing dezer boodschap ontwil
zich een hevig debat. De heer Batbie kon 3prejj
eerst met een voorstel op de tribune, os.
e mvoe
commissie te benoemen, die zou heproeve:gQOnj
verschil bij te leggen en zoo dit niet ut. afste|
lijk 2
bleek te zijn, de noodige maatregelen tol
ziening in de omstandigheden te nemen,
hij wordt door allerlei uitroepen in de ret
vallen, verlaat de tribune om zijne mo gjsfeji
wijzigen, daar de Vergadering duidelijk ontsi
een spoediger vereffening van het geschil t
langen. delw
Hierna komt de heer Deseilligny voo g0ed
dag met eene motie, waarbij het vertrot af„ei
votum van 1 Augustus te berde gebracht, v gee[,
verzekerd wordt, dat de eensgezindheid tt ja|
de machten van den staat niet heeft opgei heer
te bestaan, en eindelijk het vertrouwen dt 0mw
gadering in den president der Republiek op1 Terz(
wordt betuigd. digd
Deze motie was, vooral daar zij de f prjn
verhouding van den president tot de Ka® Z1J
sprake bracht, veel meer geschikt om He
schillende partijen te verdeelen, en wet heb!
ook door allerlei opgewonden uitroeping; hier
groet. De heer Kerdrel besteeg de tribui
den heer DeseilligDy te verwijten, dat zijcei aaQ
zich niet hield aan de afspraak, des o* dooi
gemaakt, om een neutrale motie voor te s; tege
waarmede de geheele Kamer zich zou k6 verl
vereenigen, üp dit oogenblik verkeerde de a aaB
in de grootste opgewondenheid. Monarch) pj
Republiek stonden een oogeoblik als kei ziei
tegen elkander over. De heer Desseilligny'1 van
nog ongeveer een half uur op de tribrure jj61l
zonder dat iemand een woord van hem D dab
staan. Te midden van het geraas doet a pre
heer Laboulaye nog een poging om een on dep
den dag voor te stellen, mstar weldra k"!