N°. 3667.
Dinsdag
A°. 1872.
23 Januari.
ersteei
iche jon»
Hkïsi,
Vlfe
3.50. - t
Kogge 1st, -
a /8.(, j
'4.25 a 4,1
>uivenbooc«'
stub /IC'
Véttti'
8 «tuks /P
0 a 12.i
Hameli
vrpl
DAGBLAD
-«
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden por 3 maanden.ƒ3.00.
Franco per post3.85
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Voor iederen regel0.15.
Grootere letter» naar 4e plaatsruimte die zij beslaan
tuk.
13.00, STADS-BERICHTEN.
>0.00 a /Aft ,[i[
[11 HEK-IJK.
1 BURGEMEESTER EN WETHOUDERS TAN
'3IDEN,
Gezien het besluit van Gedeputeerde Staten der
ovincie Zuid-Holland, van den 9den Januarij 11.,
11. li Provinciaalblad n°. 3), houdende bepaling
n de -tijdstippen van den her-ijk der maten en ge-
gten in de verschillende gemeenten in deze pro-
ucie, voor bet jaar 1872
Herinneren den ingezetenen dezer gemeente hunne
"rpligting, overeenkomstig art. 15, lett. a, der Wet
~n den 7den April 1869 (Staatsblad n°. 57), tot het
"en her-ijken van alle reeds in gebruik zijnde maten,
iwigten en weegwerktuigen, onder mededeeling dat
artoe door den ijker zitting wordt gehouden in het
"kaal van1 den - ijk, op de Aalmarktnaast de Gemeente-
potheek, en wel:
'voor wijk II, op den 23sten en 24sten Januarij,
lor wijk III, op den 25sten, 26sten en 30sten Januarij,
ilken dage van des morgens 9 tot des namiddags
uren;
Eindelijk wordt ter kennis van de belanghebbenden
ibragt, dat volgens besluit van den Minister van
iaat eb van Binnenlandsche Zaken, van den 6den
'ecember 1871, n°. 201 (12de afd.), de letter D, in
":n gewonen drukvorm, schuin gesteld, bestemd is
it jaarlptter zoowel van den ijk als van den her-ijk.
Eu geschiedt hiervan openbare kennisgeving door
'inplakking en door plaatsing in de Leidsche Courant.
1 Burgemeester en Wethouders voornoemd,
jjfii nel v. D. BRANDELER, Burgemeester.
v. PUTTKAMMER, Secretaris.
Leiden, 17 Januarij 1872.
Lelden, 22 Januari.
- Aangaande de Brielsche feestviering ontvingen
Vij heden het volgende schrijven
Niettegenstaande uit de tweede circulaire der
- oofdcommissie duidelijk is gebleken, dat de hoofd-
'ommissie het ontwerp-monument blijft handbe
en, hoort men nog telkens allerlei plannen op-
- enen en aanmerkingen maken. Een inzender In
e Kleine Courant (van 17 Januari) wil al de plaat-
ilijke feestvieringen, die op 1 April zullen vol-
en, samenvatten in éen nationalen feestdag, en
-tel den 3den Mei 1879 ter herdenking van de
nie van Utrecht. De Arnhemsche Courant (van 22
anuari) vindt het plan wel goed, om de unie
veral .feestelijk te herdenken, maar toch, de
Jaatselijke gedenkdagen moeteD in 't geheel Diet
.□opgemerkt voorbijgaan en bovendien „dit plan
toet het Brielsche feest niet belemmeren of door
bruisen Voor hel oogenblik is het Brielsche
test I,van 1872 met of zonder waternimfhet
test, dat ons in de eerste plaats aantrekt en dat
"rij wenschen door het gansche land met geest
"rift, eenstemmigheid en kracht gesteund en ge-
-ierd te zien. Wel is waar, de aanstaande plaatse-
"jke feestvieringen zullen vele zijnniet alleen
])iten uit deu tachtigjarigen oorlog zullen worden
-erdacht, maar ook gebeurtenissen van later tijd.
-po zal,, men te Groningen den 28sten Augustus
jest vieren ter herinnering van de bevrijding dier
iad in 1672; te Koevorden ter herdenking van
.ontzet in 1672 door Mijndert van der Thijnen
"a Rabenliaupt. Maar het Brielsche feest moet
jorj<al|es gesteund worden. Ik behoef dat niet
~a^er uiteen te zetten,
nul uJl'Ook de nimf heeft nog veel te verduren. Nu
pCt. Biens wordt zij eene „ziellooze symboliek" genoemd
iï««ten i(Heine Courant), dan weer „een doelloos en niets-
eteekenend Romeinsch vrouwenbeeld" (in een
1 31Sl.ukje van den heer van Tooren, waarop ik straks
en nu pas (Kleine Courant 20 Jaouari)
zij door een kunstkenner veroordeeld. Wanneer
r» <Re veroprdeeling lezen, dan moeten wij des
s meer hopen, dat de wensch der Leidsche sub-
ri. -ommissie niet onvervuld moge blijven, dat „het
piiitMi.'ntworpen monument zoo mag worden veranderd
ï/m. pïftj ^eter vo|doe aa„ de eisclien van kuust en
itentmt
10 S. t'
Afort, 0 subcommissie heeft, naar mijne
liieeniqg, uiterst loyaal gehandeld. Het is de tijd
iu niet meer, zooals ik verleden week reeds
•83fc ljide, om de hoofdcommissie zoo hevig aan re
-allftn. Wat zou er van de zaak kunnen worden
s li m'bdien nu nog, gelijk een inzender in uw Dag-
^Jai (19 Januari) wenschte, eene vergadering
n U_li'crd ..gehouden, om de gedelegeerden der sub-
prek.o tommissiën te raadplegen? Het deukbeeld is in
egioael zeer goed, maar nu niet practisch. De
e subcommissie stelde bet eerst ook voor,
raar,zij begreep, dat er tijd zou tekortschieten
n loyaal liet zij hare oppositie varen. En al zegt
e genoemde inzender, dat deze sub-commissie
et „zuivere terrein", waarop zij de zaak had
ebiaoht, nooit „had behooren te verlaten," ik ge-
Dir. Bi
ie
loof, dat velen met mij hare handelingen ten hoog
ste zullen prijzen.
Met locale feestviering op 1 April schijnt men
nog al ingenomen te zijD. Ook de subcommissie
te Assen heeft zich daarvoor verklaard. De sub
commissie te Boskoop beschouwde haar mandaat
als geëindigd, toen zij de gelden had opgezameld;
maar eene andere commissie verrees, om ook
eene locale feestviering in Boskoop tot stand te
brengen.
Het getal der subcommissién bedraagt nu 129,
daar er weer 10 zijn opgericht n.l. te Assen, Bols-
ward, Breda (de commissie bestaat hier uit 18
leden, waaronder S katholieken), Franeker, Goes,
Laren en Lochein, Soest, Voorschoten, Waddinx-
veen en Wiscb. Tc, Delfshaven worden pogingen
aangeweod, om eene subcommissie in 't leven te
roepen. De Rotterdauische beeft zich eindelijk bij
de hoofdcommissie aangemeld.
Volgens eene correspondentie in 't Vaderland
van 16 Januari bedroegen de toen iugekomen
giften 300. De correspondent meende echter dat er
nu wel meer geld zou iDkomen, daar de hoofdcom
missie in haar tweede circulaire verzocht heeft,
haar de gelden te doen toekomen vóór 1 Febr.
Nu is ontvangen van de subcomuiissiëu eD corres
pondentschappen Heeovliet 43, Boskoop 5J ,29,
Sasseuheiui f 44,73, Asperen 14,50, Hellevoet-
sluis 70, Franeker ƒ38, Voorburg,/30, Sluis
23,55, Medemblik f 62,50; van de> vrouwelijke
dienstboden (zij zullen er dus geen „pretje" van
maken) 18 van den Nederlandschen Spectator 50
van den voorzitter der Eerste Kamer 50van
baron Aylva van Pallandt ƒ25; van een would-be
dichter te Vlaardingen 50 centimes.
In Amsterdam is door de commissie eene lijst
opeugesteld in twee kolommen, voor het monu
ment en voor eene nuttige inrichting- Au» icdor
inteekenaar zal zij een gedenkpenning uitreiken.
Ook te 's Gravenhage, Medemblik en Strjjen zijn
de commissiën aan 't werk, om vóór i Februari
het outvangeue ie kunnen overmaken.
Ik vergat de vorige week u te melden, dat te
Brielle door de Christlijk-Afgescheidenen eeu
huis is gekocht voor 2975 om er een Geuzen-
Weesbuis van te maken. Ook vergat ik er bij te
voegen, dat ïu dit weeshuis kinderen van allerlei
geziuten zouden worden opgenomen. Voorwaar,
ultra-liberale verdraagzaamheid van die ultra-
orthodoxen! ln 't Weekblad protesteert Ds. C.
P. van Tooren tegen de benaming „Christelijk-
Afgescheideneu," door de bootdcom missie aan
beiu eu zijne aanhangers gegeven. Aan groote
woordeD, ongerijmde beweringen ontbreekt bet
in dit artikel piet. Verbeeld u, bet „heftig ver
zet" van de commissie tegen eeD „nuttig Geuzen-
gesticht" wordt veroorzaakt door hare onbekend
heid „met de beboefte van Brielle en het eiland
Voorne." Inderdaad, die antithese van een „nut
tig Geuzengesticht" en eeu „doelloos en nietsbe-
teekeneud Romeinsch vrouwenbeeld" is prachtig!
Maar achl in het eigen kamp der Afgeschei
denen heerscht verdeeldheid. Ik schreef u ver
leden week van „de Utrecbtsche subcom
missie," maar dit is eene zelfstandige commissie,
die volgens eene advertentie in 't Weekblad
„in geenen deele samenwerkt" niet de hee-
ren van Tooren c. s. Zij wil een nationaal
Geuzengesticht oprichten voor „verwonde zeelie
den". Tot dat doel wórden voor haar te Brielle
gelden ingezameld. Er zijn dus nu drie feestcoin-
missiën, de wettige en twee, die zich zelf bebbeu
opgeworpen. Het benieuwt mij, wat ik u van de
werkzaamheid der laatstee zal kunnen melden.
Voor den allegorischen optocht is een voorloopig
programma opgemaakt. Deze optocht belooft beter
te zullen zijn dan die den lsten December 1863
te Brielle werd gehouden. Dat was een optocht,
waarbij men van geen hoofc|idee was uitgegaan
hier zag men de gilden, daar de vrijheidsmaagd,
daar Neptunus. Welk een combinatie! Deze op
tocht zal voorstellen den bloei vaü Nederland
door handel, nijverheid en landbouw, In den op
tocht komen vpor drie zegewagens: Nederland,
(getrokken door 4 paarden), Zeevaart (getrokken
door 2 paarden) en Koophandel, Nijverheid en
Landbouw, (getrokken door 4 paarden).
Reeds heden zal eene eerste repetitie gehouden
worden van de zangstukken, welke bij bet leggen
van den eersten steen van 't m nument u tgevoerd
zullen worden.
Heden werd alhier op het raadhuis aanbesteed
Het onderhoud vau den Zijldijk enz. v ubr 3
jaren1ste perceel aan P. Kapteijn den Bon-
meester, timmerman te Leiderdorp, voor ƒ650
'sjaars; 2de perceel aan P. van der Kamp, aan
nemer alhier, voor ƒ240 'sjaars.
Het onderhoud van het Delftsche jaagpad voor
5 jaren aan P. Kapteiju den Boumeester, tim
merman te Leiderdorp, voor ƒ1060 'sjaars.
Men schrijft ons uit Alphen a/d. Rijn:
Met veel genoegen verneemt men, dat er nu
gegronde hoop bestaat, hier een spoorweg te krij
gen, waaraan we zoo groote behoefte hebben.
Ons welvarend en volkrijk dorp is 's winters
bijna geheel afgeslotener rijdt dan van hier
alleen 's morgens, om ruim 6 uren, een wagen
op Gouda, die 's avonds retourneert. Bij open
water pusseeren bier dagelijks onderscheidene boo
ten, maar de uren van aankomst en vertrek wor
den gedurig veranderd, en zoo weinig ter keunis
van 't publiek gebracht, dat menigeen, die naar
elders moet vertrekken, zich vaak teleurgesteld ziet.
Een spoorweg zal aan vele ongeriefelijkbeden
een einde maken, en de welvaart en bloei van
deze streek en ons dorp zeker teo zeerste bevor
deren.
Wordt in kerkelijke en godsdienstige bladen
dikwijls geklaagd, dat op vele plaatsen in ons
vaderland 'l godsdienstig leven kwijnt, en de op
komst in de kerken zeer vermindert, het tegen
deel kan van hier vermeld worden.
Een zeldzame lust tot kerkgaan of tot 't bij
wonen van godsdienstige vergaderingen openbaart
zich hier voortdurend. En de gelegenheid loteen
en ander ontbreekt in deze gemeente van 4()00
zielen dan ook volstrekt niet.
24, 25 eu 26 December jl. predikte de beer
Zegers, predikaut bij de Hervormden, vijfmaal.
De, heer Dumer, pred. bij de Afgescheidenen, ins
gelijks vijfmaal. Bij de secte der zoogenaamde
Ledeboerianen werd zesmaal „gesproken" of „ge
oefend". De Darbisten hielden drie a viermaal
vergadering, terwijl eenige „malcontenten" ter
„bijbellezing" of „bijbelbespreking" eenige malen
in de bewaarschool bijeenkwamen.
Opmerkelijk is 't intusschen dat bij zoo vele
verschillende geesten of partijen, die hier woelen
en werken, het zeer groote en nog onlangs door
heeren kerkvoogden zeer net gerestaureerde kerk
gebouw der Hervormden eivol is, en dat de opko
menden ook nog al veel voor hunne armen over
hebben. Naar wij althans uit eene zeer goede bron
vernamen, ontvingen beeren Diakeuen 24, 2b'en
26 December 1.1. bijna ƒ250. Oudejaarsavond meer
dan 50 en Zondag 14 Januari weder ruim ƒ50.
Nog kan als iets bijzonders uit Alpben gemeld
wordeu, dat de predikant der Afgescheidenen
wegens eene huwelijksinzegening/zonder bewijs
van de voltrekking door den ambtenaar van den
burgerlijken stand, is veroordeeld tot een boete
van ruim 8 of gevangenzitting van 2 dagen;
terwijl de predikant bij de Hervormde gemeente
is bedreigd met een procesverbaal, omdat 't briefje
besmettelijke ziekte n.l. mazelen, dat voor 't raam
moest staan, was om- of a/gevallen.
Waarlijk de taak der heeren predikanten is hier
om vele redenen niet benijdenswaardig maar
uiterst moeilijk, doch worden die heeren nu uog
rechterlijk vervolgd of bedreigd, dan is een pre
dikant op een klein, afgelegen maar vreedzaam
beidorp gelukkiger te achten boven wie hier
wonen in eene schooue en welvarende plaats,
die bij 't verkrijgen van een Spoor een schoone
toekomst wacht.
Meviouiv Liua Schneider trad dezer dagen in
de vergadering vau leden der Holiapdsche Maat
schappij, van fraaie kunsten te Rotterdani als
spreekster op. Het onderwerp barer rede was:
„bet mislukken der pogingen om de reien of koren
van bet Griekscbe treurspel b)j het moderne
drama in te voeren." Na eene torte beschrijving
te hebben gegeven van de inrichting der plaatsen
waar de Grieken hunne treurspellen opvoerden
eu het untstaan, de outjvikkeling en den aard
van het Gneksche treurspel te hebbeu aangestipt,
gal' de spreekster eene iangwekkende schets van
van de Duuscbe poëzie en de ïjdele pogiugen,
die verschillende Duitscbe dichters o. a. Mulluer,
Hotvald, GrtUparzer en later Schiller hadden
aangewend om ïu treurspellen de reien of koren
weder in te voeren eu de macht van het noodlot
in het drama de gewichtigste rol te doen spe
len. Hoe belangwekkend ook bet letterkundig
gedeelte van de verhandeling was, valt 't toch
niet te ontkennen, dat de voordracht van een
brqkstuk van Schijler's Braut von Messina en zijn
Kraniche des Ibykus, de aandacht van 't zeer tal
rijke publiek het meeste boeide. De wijze waarop
die prachtige verzen werden „gelezen", bracht
algemeene opgewondenheid te weeg, zoo zelfs,
dat de spreekster soms te midden van hare voor
dracht door een levendig applaus werd gestoord,
medegesleept als men werd door de meesterlijke
wijze, waarop Schiller's woorden werden vertolkt.
Ofschoon mevrouw Schneider zich de taak, die
zij op zich nam, geenszins gemakkelijk had ge
maakt, gaf zij ten slotte nog Schiller's Klokkenlied
ten beste. (IV. R. Cl.)
Het gerucht omtrent de optreding van den
generaal-majoor Delprat als Minister van Oorlog
heett zich bevestigd. Althans uit doorgaans goed
onderrichte bron ontvangen wij daarvan het be
richt. v
Vermoedelijk zal nu ook weldra eenige wijzi
ging plaats hebben in bet personeel van het De
partement van Oorlog. (Arnh. Gt.)
Wij vernemen, dat de sub-commissie te Rotter
dam voor de Nationale Feestviering heeft beskoten
alleen voor de Brielsche hoofdcommissie geldeif
in te zamelen, om zoodoende hear in,slaat te
stellen het ontworpen monument op te ncJiteu.
De Amsterdamscbe Uumuus/ee tot Voorberei
ding der feestelijke viering vau 1 April 1872
heeft bij circulaire hare sladgenooLeu op-
geruepeu om door -hunne offers le doen blijken,
dat liuiiDe nationale gezindheid zich krachtig wil
openbaren. Aan elk der inteekenaars zal een
eenvoudige gedenkpenning worden uitgereikt als
een bewijs, dat hij deelgenomen heeft aan het
yailortanascn nennnenngsreest.
De ingeteekende sommen zullen, na aftrek van
de kosten voor de feestviering, aangewend wor
den tot een nationaal doel. Of zij besteed zullen
worden tot een monument in Brielle, tot een na
tionaal museum, tot een zeevaartkundige school,
tot een gesticht voor oude zeelieden, tot een fonds
voor nagelaten betrekkingen van ben, die in den
dienst van het land door de zee zijn omgekomen,
of tot e n ander nationaal doel, zal afbangen
deels van de sommen, die met een bepaalde be
stemming worden ingeschreven, deels van .de be
slissing der plaatselijke oommissiën, die in gelij
ken geest met de commissie werkzaam zullen zijn.
Ten einde de deelneming algemeen te maken
en de gedenkpenning aau velen te kunnen uit
reiken, wordt bet minimum der inteekeuiug op
25 cents gesteld.
Om den inteekenaars de vrijheid van keus,
waarvoor zij willen inschrijven, zooveel mogelijk
te laten, beeft de commissie de lijst in twee ko
lommen verdeeld. In de eerste wordt ingeteekend
voor deu gedenkpenning en ter beschikking der
commissie onvoorwaardelijk; in de tweede kolom
met een bepaalde bestemming, óf voor het rnouu-
ment, door de commissie in Brielle vastgesteld,
óf voor een nationaal doel, door den inteekenaar
te vermelden.
Eergisterenavond heeft zich te Breda een coui-
rnilé gevormd voor de nationale feestviering op 1
April a. s. De commissie is voor Breda pp Giu-
nekeu gecombineerd en bestaat uit achttien leden,
waaronder acht katholieken, en onder deze zijn,er
tot l'amiliën behoorende, sinds aloude tijden in
Noord-Brabant gevestigd, en wier namen een
zuiver katholieken klank hebben. Het blijkt dus
ook weder uit de samenstelling van deze com
missie dat de onvaderlandsche gevoelens vau de
beeren Nuyens eu Alberdingk Tkijm niet door
alle katholieken worden gedeeld. NR. Cl')
Eerstdaags zal door den heer Koelman, van 's-Gra-
veDhage, eene brochure in het licht gegeven
worden, ter verdediging van bet door hem ont
worpen monument, tegen de critiek, daarop ge
maakt.
ln de Debating-bociety „Vooruitgang" te Am
sterdam zal Woensdag e. k. de volgende stelling
wordeu verdedigd: „Zich niet te gedragen naar
de ideeën en gewoonten van zijne omgeving is
niet alleen eene domheid, maar in de mee6te
gevallen Ook eene misdaad."
Ten vervolge op hetgeen wij dezer dagen meld
den, kunnen wij thans met genoegen berichten
dat de wonde deu direuteur van de. Zpüiogische
