N°. 3663.
Donderdag
A°. 1872.
18 Januari.
STADS-BERICHTEN.
Ijl icon.-
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post....3.85
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKKTKNÏIKN.
Voor ioderen regel0.16
Grootere letter« naar de plaatsruimte die zy beslaan.
EUDt
HER-IJK.
i1b;h BTTRGE MEES TEE en WETHOUDERS van
LEIDEN,
Gezien het besluit van Gedeputeerde Staten der
o provincie Zuid-Holland, van den 9den Januarij 11.,
n*. 11 Provinciaalblad n*. 3), houdende bepaling
- -van de tijdstippen van den her-ijk der maten enge-
RTRiwigten in de verschillende gemeenten in deze, pro-
p. Pivincie, voor het jaar 1872
fiennneren den ingezetenen dezer gemeente hunne
.verpligtmg, overeenkomstig art. 15, lett.-a, der Wet
van, den 7den April 1869 Staatsblad n°. 57), tot het
■doen her-ijken van $lle reeds in gebruik zijnde maten,
gebleïtgewigten en weégwerktuigen, onder 'mededeeling dat
daartoe door den ijker zitting wordt gehouden in het
lofeaal van den ijk, op de Aalmarkt, naast de Gemeente-
Apotheeken wel:
voor de gewone gewigten, benevens de maten en
strijkers,
voor wijk I, op den 22sten Januarij,
voor wijk II, op den 22sten en 24sten Januarij,
voor wijk III, op den 25sten, 26sten en 30sten Januarij,
voor toijk IV, op den 31sten Januarij, lsten, 2den
en 6den Febr narij,
voor wijk V, op den 7den, 8sten, 9den, 13den, 14den
'eÜ ltiden Februarij,
vodr wijk VI, op den 16den, 20sten, 21sten, 22sten,
- 23sten, 27sten, 28sten en 29steu Februarij en 1
Maart,
voör wijk VII, op den 5den, 6den, 7den, 8sten, 12den
18den, 14den, loden en 19den Maart,
- voor wijk VIII, op den 20sten, 21sten, 22sten, 26sten,
27,sten en 28sten Maart,
r voor de buitenwijk, op den 29sten Maart.
- Vooh de gewigten voor fijne weging, in gebruik bij
- medicijnbereiders, goud- en zilversmeden, speciehan-
- del^ars, beleenbankhouders en verdere in goud en
-- zilver handelende personen,
- voor Wijk I, II, III, IV en V, op den 2den en 3den
April,
- voor wijk VI, VII, VIII en de buitenwijk, op den
4den en 5den April,
j, telken dage van aes morgens 9 tot des namiddags
3 uren;
en wijders tot 30 September, iederen Zaturdag van
- 9 tot 1 uur.
Tevens worden de belanghebbenden er op gewezen
dat zïj verpligt zijn hunne maten en gewigten,
behoorlijk droog en schoon, bij den ijker, op voor-
schrevèn dagen, tot het ondergaan van den ner-ijk
te bezorgen;;
b.$at zij die zulks verzuimen of daarin verhinderd
worden, voormelde maten en gewigten vóór den
lsten October nog aan den ijker op dè daarvoor
aangegeven dagen, ter her-ijking moeten aanbie
den en
c. dat, na het eindigen van den termijn van den
her ijk, het gebruiken of voorhanden hebben van
maten en gewigten, niet voorzien van de vereischte
stempelmerken, volgens art. 29 der boven aangehaalde
wet, verboden en strafbaar is.
Eindelijk wordt ter kennis van de belanghebbenden
- gebfa^t, dal volgens besluit van den Minister van
Staat en van Binnenlandsche Zaken, van den 6den
December 1871, n°. 201 (12de afd.), de letter D, in
den gewonen drukvorm, schuin gesteld, bestemd is
tot 'jaarletter zoowel van den ijk als van den her-ijk.
En geschiedt hiervan openbare kennisgeving door
aanplakking en door plaatsing in de L,ei>d$chc Courant.
~i - h>ov Burgemeester en Wethouders voornoemd,
- v. d. BRANDELER, Burgemeester.
- v. PUÏTKAMMER, Secretaris.
Leiden, 17 Januarij 1872.
Db,, BURGEMEESTER der gemeente LEIDEN,
doet te weten, dat bij hem is ontvangen, eene op-
gave aanwijzende de uitkomsten van de meting en
"sobattihg der gebouwde eigendommen en dat die ge
durende dertig dagen ter. inzage van de belangheb-
benden, ter Secretarie dezer gemeente is nedergelegd.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Cou
rant afgêkondigd.
De Burgemeester voornoemd,
v. d. BRANDELER.
Leiden, 17 Januari 1872.
1871
t. 8el-
Lelden, 17 Januari.
aten Hefcu is heden de derde dag dat over de met
Engeland gesloten tractaten in 't algemeen, en
Portui'0Ver ^at tot a^stan(^ van onze bezittingen ter
iache Kuste van Guinea in 't bijzonder, gediscussieerd
1 wordt.
^aa,r alle waarschijnlijkheid zal omtrent dit laat-
«te waartoe zich de voornaamste bezwaren bepa-
nten len, daar de beide anderen ook in de sectiën tot
'"b weinig of geen bedenking aanleiding gaven he-
u. den de beslissing vallen die met gespannen verwach-
ort, o.ting in den lande wordt tegemoet gezien. Het is
1, ld lnu eenmaal zóo dat ons politiek leven niet best
j gedijen kan zonder opvolgende agitatiën en nadat
die over 't onderwijs, de koloniale quaestie, de
-inkomsten-belasting, de missie te Rome en eenige
12 "rt andere li, hetzij voor goed of tot nader order ach-
Woeiuciter den rug zijn, hebben wij onder de agitatie
n—l'over ,jen vrijwilÜKen afstand van eenige bezit-
eken op -
tingen, op wier beheer weder ons gezag niet erg
ij. Bel'6 roemen valt evenmin als de vroegere voordee-
Hyflen uit geheel zuivere bron voortvloeiden. Maar
men kan alles opschroeven en nu heet bet de
eer, de waardigheid en het aanzien van ons land
wordt prijs gegeven, ja dat bet een smet en
schande voor ons land is dat wij die bezittingen,
die ons jaarlijkscbe offers kosten zonder iets te
rendeeren, en die nog voor een paar jaren zelfs
op bloedige opofferingen is te staan gekomen,"
dat wij die kuststrook met eene half wilde be
volking niettegenstaande ons 200jarig protecto
raat, aan eene groote mogendheid afstaan die in
staat en bij machte is om ook deze bezittingen
tegelijk met de zijne te besturen en hare inwo
ners gelijkelijk te beschermeti en wellicht voor
goed een eind te rnakan aan de onderlinge twis
ten en gruwelijke vijandelijkheden tusschen de
negerstammen onderling. Men voege daarbij dat
Engeland Iegelijk met de aanvaarding van dat
niet zoo zeer aanlokkend bezit, bij een ander
tractaat aan al onze geschillen in den Indischen
archipel een einde maakt, en waarbij zoowel
onze rechten op geheel Sumatra ten volle erkend
als eene verhoqding tot de Britscbe bezittingen
(sedert het tractaat van f821 steeds een milde
bron van reclames en moeielijkheden) voor goed
geregeld wordt, dan zal ieder onbevooroordeelde
wel willen toestemmen dat de ook hier weder
opgewekte agitatie kunstmatig is, hetgeen te meer
in het oog springt nu b. v. de heeren Messchert,
Hartseu, Huydecoper die nu zóo zeer aandrin
gen op den plicht der Regeeripg tot ontwikkeling
en beschaving vau den inlander, tot bescherming
en gereede opoffering van materieele voordeelen,
in dit opzicht een programma geven weinig stroo
kende met hunne en der conservatieven leer en
beginselen ten aanzien van de Javaantjes in ver
band tot bet batig slot. Doch hoe dit zij, er kao
ook over dezen afstand van de Kust verschillend
gedacht worden. Men kan de strikte noodzake
lijkheid verdedigen of betwisten, maar is dit nu
weder een reden om het land in rep en roer te
brengen, en gisteren reeds, toen het lot van 't
tractaat nog niet eens beslist kon zijn, veel min
dat het zich liet aanzien of die beslissing wer
kelijk zou zijn teu gunste van den afstand,
tot een petitionnement op te trommelen (gelijk
Prof. Vreede in 't Ulrechtsch Dagblad doet)
om den Koning te verzoeken lief tractaat zoo het
door de Eerste Kamer mocht worden aangenomen
niel te bekrachtigen en zoo doende, nadat de
beide Kameis na njp beraad hunne goedkeóring
aan dat verdrag zouden hebben geschonken, van
het recht van veto gebruik te maken ook waar
het geldt onze buitenlandsche betrekkingen en
onze verhouding tot eene groote bevriende Mogend
heid i
Dat de agitateurs bet mogen verantwoorden;
maar met volle recht heeft de heer Gericke
gisteren, in zijne uitmuntende rede tot verdedi
ging vau bet tractaat en van zijn onderling ver
band met de beide andere overeenkomsten, met
verontwaardiging van zich geworpen de aantij
ging van conservatieve zijde alsof de Regeering
de eer en de waardigheid des lands ten offer
bracht.
In liefde tot liet Vaderland, in naijver op zijne
eer, aanzien en verdienste deed de Regeering
niet onder voor een der leden van de Kamer, en
liever zou 's ministers hand verdorren eèr hij iels
zou ouderleekenen wat met die eer, dat aanzien
en die waardigheid in strijd was. Dat was de
bestraffende iuleiding hoe diplomatiek ook
ingericht, die hij richtte tot hen en speciaal tot
de heeren Messchert en Ilartsen die het tractaat
genoemd hadden een schaniie voor ons land Ja,
zóo ver van den weg raakte de heer Messchert
in de zitting vaii Maandag, dat hij de tegenstel
ling maakte tusschen liet feest van den Briel eu
dezen afstand. Men.zóu den moed en de volharding
der vaderen vieren voor de daden van 1572 en
aan den anderen kant loslaten wat door de eDergie
en de dapperheid der vaderen was verkregen.
Dat die vergelijking ten eeuenmale mank ging
heeft de heer Hein onmiddellijk aangetoond. Het
zou alleen schande zijn wanneer wij werden ge
dwongen die bezittingen af te staan, maar nie
mand dwong onsde afstand Zou zijn eene geheel
vrijwillige daad gegrond op de overweging van
hetgeen ons belang eu tevens dat def bevolking
medebracht. Wat had de natióbale feestviêring
op 1 April daarmede uit te staan?
Gelijk gezegd 'wordt de beslissing in de zitting
van heden tegemoet gezien. Welke zij ook zijn
moge, wij züllen haar met kalmte tegemoet zien
en laten anderen de taak over om de gemoederen
bij elke gelegenheid in beweging te brengen.
Zooalt wij per telegraaf vernamen, heeft de
'Eerste Kamer in hare zitting van heden het trac
taat tot afstand der Kust van Guinea aangenomen
met 29 tegen 6 stemmen.
Tegen stemden de heeren, Hartsen, Ryckevor-
sel, Rhemen, Messchert, Huydecoper en de Voor
zitter. Morgen is het Sumatra-tractaat aan de
orde. - u.-f-i
Heden werd op de stedelijke begraafplaats aan
de Groenesteeg de laatste eer bewezen aan het
stoffelijk overschot van den Hoog Edel Gestr.
Heer J. C. F, Koch, ond-kolonel der infaoterie,
voormalig kommandant-directeur van het Inva-
liedenhuis, ridder der Nederiandsche orden enz.:
Alvorens de kist in het graf uederdaalde, nam
Ds Inckel het woord en sprak hoofdzakelijk het
navolgende
Mijn ambt brengt mij veelvuldig aan de rust
plaats der dooden, maar wat nu in mijne ziel
omgaat, is eene hernieuwing van hetgeen ik ge
voelde, toen ik stond aan de groeve van mijn
vader.
Vo r 37 jaar, als jongeling, noemde ik hem
reeds vader Koch, en een band van vriendschap
en liefde werd tusschen ons gelegd, dien de tijd
heeft bevestigd. Tóen ik voor meer dan 26 jaar
henf te Leiden als kommandant van het Invali
denhuis wedervond, was hij de eerste die mij de
vriendenhand reikte, en op den dag zijns doods
mócht ik een laatsten vriendenhanddruk ont
vangen.
Wel wonderlijk zijn Gods wegen.
Nauwelijks was vader Koch, in het begin dezer
eeuw, den krijgsmansstand ingegaan, of nabij
Leiden, in het rijks-hospitaal meende hij den
dood te zullen vindeu. Hen Duitsch geneesheer
was zijn reddende engél Sn stortte nieuw leven
in hem uit door met hepi te spreken vau zijne
vaders en de zijueu, en nu op 87jdrigen leeftijd,
in de nabijheid van Leiden, vond hij den dood.
Hij ivas de braalste der braven. In de velden
van Waterloo werden onder hem drie paarden
doórsctlóféb. Zijn heldenmoed ontging niet aan
het oog der bevelhebbershij was de eertte,
wiens borst doör den édelen Prins Frederik der
Nedérlahden versierd werd, met het Moed, Beleid
en Trouw, later werd hij begiftigd met het kruis,
waarop geschreven staat: De deugd adelt."
Nederig bleef hij onder de eere, door menschen
hem gegeven. Die "eere is nu voorbijgegaan, maar
wat mijne ziel verheugt, lnj bézat de 'èere, die
blijft. Hij was inëdsclr en christen in den völ-
sieu zin des woords; honderdmaal stond hij
tégenover dén dóód en vzëësde dien niet, en
w aarom had hij géeiie vrees voor den dood Nooit
ging hij dezen tegemoet zonder dat hét gebed
over zijne lippen kwam, hetwelk hij als een
eilgoeti van zijné inóèdët had meegenomen. Dal
geloof bleef hein lot' 'ib den dood, God zij ge
dankt, bij.
Wat lnj was als vader en vriend dat getuigen
de tranen van zijne schoonzoons eu kleinzonen,
dat spreekt uit de deelneming van ons allen aau
zijn graf. Zelfs in oiize Oost-Indische bezittingen
w erd lnj als vrieud en weldoener dankbaar her
dacht en een oud kolonel vau het Indisch leger
brengt hem, den vaderlijken vriend, hier door
zijne tegenwoordigheid een rechtmatige hulde.
Vau hein, vader Koch, kan men zeggen; hij had
het Woord begrepen: „AI zoó lief heeft God de
wereld gehad, daarom draagt de wereld in het
hart als Gods navolgers, als Zijn geliefde kinde
ren. Zalig hij die in den Heer sterft, hij rust van
zijn arbeid, zijn werken volgen hem na."'Nadat
de kist in de groeve was Deergelaten en betrek
kingen en vrienden, door hunne liefde gedrongen,
den doode een bed hadden gespreid, sprak de
majoor der geDie H. L. de Wijs, oudste schoon
zoon, een woord van dank aan allen, waaronder
generaal van Thieleu, de kolonel-kommandant
der stad en verscheidene officieren, die den ont
slapene de laatste eer hadden bewezen, een woord,
hetwelk getuigde van warme dankbare liefde
aan den vader, die blijft voortleven in het hart
zijner kinderen. Niemand verliet onaangedaan
de begraafplaats.
(Tot aandenken aan het vijfentwintigjarig be
staan der vereeniging Uit Liejde alhier, is van
Z. K). H. Prins Frederik ingekomen de ruime gift
V66 /^O -
De gisterenavond gehouden tooneelvoorstelling
van den heer Victor Driesseus werd door een
vrij talrijk publiek bijgewoond en door een wei-
bezet orchest opgeluisterd. De Avonturen van Peper-
man zfjD kluchtig en de rol vau Peperman werd
meesterlijk afgespeeld. De rijke koekbakker die
met vrouw en dochter op reis zou gaan, gaf
aardig de drukte terug van iemand die zelden
op reis gaat en, pndanlfs al zijn voorzorgen, be
stellingen enz. bijna nog te laat komt.
Mevr. Verstraaten, als zijne yrouw, onder
steunde hem door hare eenvoudigheid en ua-
tuurlijk spel. Het geheele stuk is vol avonturen,
tol een dupl toe, maar die zoo aardig in elkaar
geweven zijn en zoo gepast tot ontknQopiug
leiden, dat men den schrijver bewonderen moet.
In het stuk zelf zit uiets vap eenige beteekepis,
maar het is koddig van het begin tpt het eind
en heeft bovendien de verdienste dat er geen
enkel woord in voorkomt, dat eenige.opzedelfjke
beteekenis heeft. Wat de uitvoering betreft is
Victor Driessens de spil waar alles om draait en
zijn spel was zoo prachtig, dat hjj de algemeene
bewonde iug wegdroeg. Huj gaf in alles blijken
van zijp meesterschap in de mimiek en zoo ge
trouw den rijk geworden burger vau Antwerpen
terug, dat men werkelijk Peperman voor zich
meende te zien. De medespelers hadden niet veel
gelegenheid om uit te komen, met uitzondering
van de heeren Stevens eu Kuyt, die beiden op
de dochter van Peperman verliefd wareD en den
koekbakker ais om strfjd voor zich zochten te
winnen, waardoor dan ook de laatste alt bankier
met de dochter trouwde.
Hebben wij ons bedroefd bij de voorstelling
van de Drie hoeden, evenzeer verheugden wij ons
over deze werkelijk goede opvoering. Het ua-
stukje: Drie jongens van de Brandspuit voldeed ook
zeer goed.
Gisterenavond omstreeks acht uren had alhier
een droevig ongeval plaats. Een man, genaamd
H., kwam gezond van zijn arbeid te huis, doch
na verloop van 10 minuten trof hem een kramp
op het hart en was hij een lijk. Hij laat een be
droefde weduwe en kinderen na.
Voor de beroeping van een predikant bij de
Nederduitscbe Hervormde gemeente te Rotter
dam, is een drietal opgemaakt, bestaande uit de
heeren: J. W. Felix, Utrecht; G. J. van der Flier,
Heemstede; J. P. Nonhebei, Middëlbürg.
Tot leden van den Hapgschen gemeenteraad
zijn heden verkozen de beer F. X. de Charro,
oud lid van den Raad, met 815 en Jhr. J, JL.
C- Fompe van Meerdervoort, geneeskundige,
met 1115 stemmen, derhalve de candidaten van
de Kiesvereeuigingen Vaderland en Koning en de
Grondwet.
Mr. Groen van Prinsterer te 's-Gravenhage, heeft
aan de 288 onderwijzers hij 'tChristelijk nationaal
ouderwijs, die hem of> zijn 70sten verjaardag een
prafetïtalbum met hunne fotografische portretten
hebben veree>d, al9 dankbetuiging voor de hem
betoonde belangstelling aan' ieder hunner een
verëei'end schrijven doen toekomen, tegelijk uiet
een door hem reeds in 1818 uitgegeven werkje
getiteld: Vrijheid, Gelijkheid, Broederschap. Toettbh-
ling van de spreuk der revolutie. TegénOver1 dfen
titel is geplaatst het, voor dit doel exprèsselljk
vervaardigd fotografisch portret van den jubilaris.
Het drieinuaudelijksch tijdschrift De Tuinbouw-
Illustratie, eerlang door de firma E. H.Krelageen
Zoon te Haarlem uit te geven, onder rödactie van
J. 4. Krelage, werd dezer dagen vereerd met de
mieekening op twee exemplaren voor Z. K. H.
ITins Frederik der Nederlanden.
Een inzender in de N. N.-Bode vestigt er de
aandacht op, dat aan de kon. mil. acad. 38 lee
raren zijn voor 81 kadets en vraagt, of het niet
goed zou zijn, het instructiebataljon ook op de
academie të plaatsen, ten eiDde allen van den
overvloed van docenten kosteloos konden profi
teered
Den 20sten (eu niet den 27sten, zooals in som
mige bladen gemeld is) zal in het Nieow'ediép,
aan boord van T schip Bobertus Hendnkus overgaan
een detachemont van 25 onderofficieféü en m'an-
schappen, onder bevel van den van verlof naar
Java terugkeerenden lsten luit. der iuf. de Grijs,
en het medegeleide van den eveneens van verlof