Donderdag 2 November. 1 M O I s? I A°. 1871. 3 Pï°. 3599. EIDSCH PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 maanden3.00. Franco per post.3.85 Alzonderlijke Nommers0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zen- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVKKTKMTIBN. Voorlederen regelj o.lfc. Grootere letter, uur de plaatsruimte die zij beslaan. Lelden, 1 November. {Indische begrooting voor 1872 is thans de- (door de Vertegenwoordiging goedgekeurd Ivnetlt slechts op'sKonings bekrachtiging, om Alndié te worden verzonden. - Eerste Kauter der Staten-Generaal heeft Uitmaal met loffelijken spoed van hare taak liveten. 1 èene dagzittiug heeft zij over de begroolitig laaitslaagd en haar aaugenomen, nadat de Irbereidende werkzaamheden, met name het Lerzoek iu de sectiën, het opmaken van 't voor lig verslag even viug van de hand waren ;aau. Ook de Minister van Koloniën heeft, zijne onmiddellijke beantwoording van het Islag, tot bet verkrijgen van dit resultaat rnede- Iverkt. jleu herinnert zich dat ook de Tweede Kamer begrooting in korten tijd heeft behandeld, leeds toen verheugden wij ons over deze waaruit bleek dat men eene zaak minstens grondig kan behandelen, zooder dat alle tea ellenlange redevoeringen houden, die zoo ■werf op 't zelfde neerkomen. Be Eerste Kamer heeft denzelfden weg gevolgd i wat er ook moge beweerd worden dat men i vao 'teene uiterste in't andere gaat vervallen, gisteren gehouden discussie levert geen bij- Indere sporen van overhaasting op. Iffat er te zeggen viel, is aangevoerd. Gaat de [ertegenwoordiging in deze richting voort, dan II eindelijk de tijd aaubreken dat van hare werk- lamlieden op wetgevend gebied meer vruchten llleu kunnen geplukt worden. Wij hopen dan ook dat evenzeer de beraad- fegingen over de Nederlandsche Staatsbegrooting liii denzelfden geest der Vertegenwoordiging blijk ■logen dragen. Het is ons geenszins te doen om avoUedig overleg tusschen Volksvertegenwoor diging en Regeering. Wij wenschen een zakelijk Ideliat, waarbij de leden uitsluitend het belang an het land en niet te veei het kiezersvolk op i oog hebben. Dan zal het, bij meerderen beschik- aren tijd, mogelijk zijn lot afdoening van zaken geraken, die steeds dringender oplossing vor- pereD, en wordt het best beantwoord aan letter i geest onzer constitutie. Id het Vaderland kwam, onder het opschrift van verhooging van de Iractemenlcn der hulponderwij- pi," het volgend ingezonden stuk voor van onzen Éschten stadgenoot den heer hoofdonderwijzer i. van Dijk. Mijnheer de [ledacteur I .Mag ik u met alle bescheidenheid verzoeken inij de gelegenheid te geven om in uw geacht Uagblad mijn gevoelen te zeggen over het verzoek lm verhooging van wedde, door de hulponder wijzers der openbare scholen te's-Gravenhage aan |len Gemeenteraad gedaan? Ik hoop, dat hetgeen ik zeggen zal een goed woord moge wezen, en dat het ook, vooral bij i leden van den Raad, eene goede plaats moge |viadeu. M. i. is het verzoek der hulponderwijzers alles- tios billijk en verdient het de ondersteuning van lallen, die het met het onderwijs wel meenen. löaarom las ik met leedwezen het praeadvies l'an heeren Burgemeester en Wethouders, dat u een van uwe vorige nommers is meegedeeld. Burgemeester en Wethouders achten het niet wenschelijk het verzoek der hulponderwijzers 1 oe te staan, omdat door verhooging van jaar- I wedde de lust om naar de betrekking van hoofd- I onderwijzer in kleine gemeenten tesolliciteeren zou Verminderen. Alzoo wordt den Raad aanbevolen I kei verzoek af le wijzen in hel belang der adressanten r^tn? de verhooging zou bun geluk in den weg "tan. Voorwaar een edel beginsel, waaraan alle lof I "'Oei toegezwaaid worden Aangezien ik inet de belangen van hetonder- I ',vijs en de onderwijzers ook eenigszins bekend ken, acht ik mij niet alleen gerechtigd, maar ook •erpliclit mijne meening tegenover die der heeren 'e stellen, omdat zij, naar mijne innige overtui- l'ng, in de toepassing van bun edel beginsel 'Walen. Ik zal trachten dit aan te toonen. 1'. Als men aanneemt, dat de betrekking van hulponderwijzer van dien aard is, dat zij slechts hjdelijk door den titularis vervuld moet worden dat deze, zal hij zijn bestemming niet missen, na verloop van eenigen tijd aan het hoofd eener school moet staan, dan is men verplicht te er kennen, dat er een ontzettende wanverhouding tusschen het aantal hoofd- en hulponderwijzers bestaat. Er zijn scholen, niet enkele maar vele, waar drie, vier tot acht halponderwijzers werk zaam zijn. Ik vraag, al zijn die menschen zeer bekwaam, bekwamer dan l'ungeerende hoofdonder wijzers zelfs, hoe moeten zij alleu aan eene plaats komen? Wie durft bewereu, dat een hulponder wijzer, die niet aan het hoofd eener school komt te staan, dit aan zichzelven te wijten heeft? 2®. Denken wij voor een oogenblik de genoemde wanverhouding weg en stellen wij, dat de kans roor den hulponderwijzer gunstiger wordt om het doel van zijn streven te bereiken, dat is aan het hoofd eener school te slaan, zij liet ook in een kleine gemeente. Maar dan stuiten wij op eeu ander bezwaar. Het is toch van algemeene be kendheid, dat er gemeenten zijn, die haar onder wijzers een inkomen verzekeren te veel om te ster ven en te weinig om te leven. Het doet mij leed het te moeten zeggen, maar als het Dagelijksch Bestuur der residentie de hulponderwijzers wil dwingen om hun lot in de kleine gemeenten te verbeteren, dan moet het een stap verder gaan en de reeds lage tractementen zeer verminderen, althans het voorstel daartoe aan den Raad doen. 3®. Welke aanspraak hebben de hulponderwij zers op de bijzondere zorg van het Gemeentebe stuur? Het is toch waarlijk al te vriendelijk van de heeren, dat zij zoo uitsluitend voor de belangen van deie ambtenaren waken. Anderen, de beambten der secretarie b. v., worden als gewone menschen behandeld, flun arbeid wordt betaald cn daarmee is het afgedaan. Is hun loon te gering, het wordt verhoogd, gelijk nog onlangs, ik ineen in de laatste Raadszitiing, is geschied. Ik vraag bescheiden: waarom geeft het Gemeen tebestuur van 's Gravenhage aan die heeren ook niet van 250700 met de verzekering, dat deze zonder eenigen twijfel te lage loonen de vrucht zijn van teedere bezorgdheid voor het welzijn der secretarie-beambten, bij wie anders de prikkel zou verstompen, om secretaris of burgemeester of beide in een kleine gemeente te worden? Waarom krijgen de leeraars der hoogere burger school een fatsoenlijk tractement, waarom ook niet van ƒ251)700, plus de teedere bezorgdheid, dat toch vooral de prikkel niet verstompe om eenmaal directeur of inspecteur te worden? En dan durft Auerbach nog zeggen, dat de school meesters de stiefkinderen der maatschappij ziju I Toch zou ik gaarne zien, dat ook de hulpon derwijzers als de andere ambtenaren werden behandeld; dut hun arbeid fatsoenlijk werd be taald, en dat voorts de teedere bezorgdheid maar aan de particuliere welwillendheid bleef over gelaten, of liever iu het geheel niet noodig was. Daar zijn ouder de Haagscbe hulponderwijzers mannen, die als onderwijzers zeer verdienstelijk zijn, die in hun kring veel nut stichten en aan wie de scholen veel zouden verliezen. Is voor zuike menschen 700,(ik noem nu maar het meeste) voldoende om er in de residentie met vrouw en kinderen fatsoenlijk van te leven? Onge schikte personen zeude 'mén weg, maar hun, die ten volle voor hunne taak berekend zijn, weigere inen niet langer hel loon, waarop zij billijke amspraak mogen maken." Wij hebben deze opmerkingen van den kun- digen hoofdonderwijzer met genoegen en belang stelling gelezen. Hel ondoordacht argument van Burgemeester en Wethouders te 's-Gravenhage tegen de ver hooging van de tractementen der hulponderwij zers aldaar, verdient ten volle de terechtwijzing die de heer van Dijk gemeend heeft zich te mo gen veroorloven. Wij nemen het stuk dan ook over om in algemeen protest aan te teekeuen tegen zoodanij eene behartiging der belangen van den onder wijzersstand. Het is te hopen dat andere ge mei nlebesiuren ten deze geheel zullen afwijken van het: //Wie zich aan eeu ander spiegelt,spie gelt zich zacht." Moge vooral het gemeentebestuur van Leiden, waar dezelfde quaestie aanhangig is, zich er voor wachten dergelijke armzalige argumenten aan de Hofstad te onlleenen. Wij constateeren heden met genoegen dat een aantal habitués van den schouwburg alhier, met zeer veel ingenomenheid hebben vernomen, dat het Fransche operagezelschap uit 's Gravenhage Woensdag den Ssten November alhier voor het eerst zal optreden. Nadat het Duitsche operagezelschap, althans bij de opvoering van Don Juan, weinig bevredi ging heeft gegeven, de voorstelling van Nos inli met mislukt is, deHollandsche tooneelvoorstellingen niet veel om het lijf hadden, en we dus eigenlijk nog niet veel moois hebben gezien, juichen wij zeer toe dat inen er in geslaagd is, het opera gezelschap uit den Haag, de schoone opera van Donizetti Lucie de Lammermoor, te doen opvoeren. Wij durven verzekeren dat deze opera uit stekend genoegen zal verschaffen. De voornaam ste ai-listen, zooals fort-tenor, baryton, basse-taille, forte chanteuse en chanteuse légère treden er in op. In de residentie is men zeer tevreden over het personeel, dat trouwens na stemming is aau genomen. De directeur, de heer Emile Marck, die zonder stedelijk subsidie exploiteert, mag zich dan ook 8teed3 verheugen in volle zalen, wel een bewijs dat de residentie-bewoners met de bekwame artisteu zijn ingenomen. Omtrent den directeur, die zelf een zeer ver dienstelijk tooneelspeler is, leest men in la Franee z/Het Pruisische bestuur had aan den laatsten directeur van het theater van Straatsburg, den heer E. Marck, voorgesteld zijn betrekking te blijven waarnemenhij weigerde zonder een oogenblik te aarzelen, ondanks de schitterende aanbiedingen die hem gedaan werden. „De heer Marck is thans directeur van het Theatre Royal van 's-Gravenhage; wij wenschen hem het succes en het welslagen, waarop zijn alent en karakter aanspraak maken." De Minister van Staat en van Binnenlandsche Zaken heeft den 20sten October jl. het volgende schrijven gericht aan den heer J. P. Bredius te Dordrecht: „Overeenkomstig uw verzoek vaQ 16 October jl. kan de concessie voor den aanleg en de exploi tatie van een spoorweg van Dordrecht naar Nij megen en Arnhem op de voorwaarden gesteld bij missive van mijn ambtsvoorganger van 12 Mei 1870, door U worden aanvaard vóór 1 Mei 1872. Met de aanvaarding zal het in art. 67 der voor waarden bedongen waarborgkapitaal ter 6omma van ƒ400.000 moeten gestort wordeD." Naar aanleiding daarvan heeft de heer Bredius aan Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland een afschrift overgelegd van het bovenvermeld schrij ven, waaruit blijkt, dat de concessie voor den aanleg en de exploitatie van een spoorweg van Dordrecht naar Nijmegen en Arnhem (Merwe en Waalspoorweg) op de voorwaarden aan hem verzekerd is. Hij meent dat hierdoor is opgeheven het be zwaar dat in de jongste vergadering der Provin ciale Staten aauleiding gegeven heeft tot het aan houden der beslissing omtreut eene voor den aan leg van bovengemelden spoorweg toe te kennen gel delijke ondersleuning. Dientengevolge heeft de heer Bredius aan Ged. Staten verzocht, aan Heeren Prov. Staten iu hunne aanstaande vergadering mededeeling van boven gemeld ministerieel schrijven te willen doen en hen daarbij te willen uilnoodigen omtrent de aangehouden aanvraag om subsidie voor boven gemelden spoorweg te besluiten. Tevens beeft de heer Bredius bovenstaand stuk kopielijk medegedeeld aan de commissie adhoc uit de Provinciale Stalen, ter kennisneming en informatie. De pogingen der Haagsche Werklieden- Vereeniging om voor hare leden aardappelen in 't groot op te doen en die tegen lagen prijs aan de leden iD 't klein te verkoopen, zijn voorloopig reeds in zooverre geslaagd, dat men met den verkoop reeds een aanvang heeft kunnen maken. Er wordt van de gelegenheid druk gebruikgemaakt en de verkoop zal geregeld driemaal 's weeks blijven plaats hebben. Omtrent het bezoek 11. Woensdag door H. M. onze Koningin aan het Vaticaan gebracht, wordt geschreven, dat het betrof de galerijen, de Musea en de bibliotheek, waarbij H. M. o. a. werd ver gezeld door den bekenden archeoloog en kunstken ner il Commendatore Pietro Ercole Visconti. Inden morgen van den daaropvolgenden dag legde H. M. het bezoek af bij den Paus, waarna ook de gewone visite bij den Staatssecretaris, tevens Diaken en Kardinaal, Antouelli, niet achterwege bleef. In het Vaticaan aangekomen, werd H. M. 't eerst verwelkomd in de antichambre door Monsignore Pacca, majordomo. Na de audiëntie, welke ge- ruimen tijd duurde, werd Hr. Ms. gevolg mede voorgesteld, 's Middags tegeu 3 uren van denzelf den dag reed H. M. uit in open rijtuig, in gezel schap o. a. van il Commendatore Rosa, een zeer bekwaam architect en archeoloog, die het toezicht heeft over de opgravingen-op den Palatijnschen heuvel en het Forum Romanum. H. M. bezich tigde die plaatsen en andere antiquiteiten. H. M. was voornemens nog tot Woensdag of Donderdag te Rome te blijven. O PS 5 7T CO H-. sr 2 e p p Cl "B* 3 3 w - o- 3 £T. t® JL (jq (ti O 3 ss 5 9 e 2 3 3 E a o c 2. S' D CD 3 S era e 5T a 2 Ct> 3 3 3. 3 p 3 era 2 o o ®o "O co o° w w OJ z: co hf- o or CA 00 p 5" O "co *•-» "o Vj co -» CO co S oi co o 9 O S O 03 Jf* £L 2 g* <8 CO C Oa S 3*2 ET 2 S - i H- W (f (S g. 3 co D O- CO •-J cr PT CO to O) to CO "co "co "tfs. "cq N) O -j Ih os co O OI CC O -1 1-3 O O O O C7* <3, O O co o co oo I CO os oo co o 00 co co JO jo s° J3 oo "co "co °s o CO M) OO o (O O CC O1 ,H p w b o o V O to O «O C3 0 69 w a O -o g n O W O p O 2 S s- g Q g H 03 CO CO l—CO OS O -3 1 O) H ro CO <3 oc CO O* to o üi o tf V O O O C" OS CO O OO O C2> w ot Ch rr ■<i o o co o ,*"-ï W O O co o to Uit dezen staat blijkt alzoo, dat de Nederland sche Bank op 30 Oct., bij eeD muntmateriaal van 142,348,498.02 voor eene som van ƒ149,817,702.53' minder aan bankbiljetten in omloop had dan waar toe zij gerechtigd is, terwijl het muntmateriaal op zijne beurt ƒ69,927,081.01 meer bedraagt, dan in verhouding tot de schuldvorderingen tot dek king noodig zou wezen. Ingevolge machtiging des Konings zullen met de maand Mei aanstaande de garnizoensverande ringen plaats hebben als in het hier volgend overzicht is vermeld: lste reg. infant., 1ste bat., 1ste kotnp. van Leeuwarden naar Harlingen. lste reg. infant., 4de bat., 3de komp. van Harlingen naar Leeu warden. 3de reg. infant., lste bat., lste en 2de komp. van Vlissingen naar Neuzen. 3de reg. infant., 4de bat., 3de en 4de komp. van Neuzen naar Vlissingen. 5de reg. infant., lste bat., 2de komp. van Willemstad naar 's-Bosch. 5de reg. infant., 2de bat., lste komp. van 's-Bosch naar Willemstad. 5de reg. infant., lste bat., 4de en 5de komp. van Heusden naar 's-Bosch. 6de reg. infant., 2de bat., 2de en 3de komp. van 's-Bosch naar Heusden. 2de reg. huzaren, lste escadron van Roermond naar Breda. 4de reg. huzaren, één escadron van Deventer naar Roermond. Reg. veld-artillerie, eene batterij, door den regi mentschef aan te wijzen, naar Breda. Den belanghebbenden wordt verwittigd dat er ingevolge Koninklijk besluit van den 21sten Oc tober jl., Staatsblad N°. 105), te rekenen van 1 November 1871, gelegenheid zal bestaan tot het overmaken van gelden door middel van postwis sels tusschen Nederland, ter eene, en Groot-Brit- tanüië en Ierland, ter andere zijde. Alle Nederlandsche postkantoren verleenen hunne tusschenkomst zoowel tot het overmaken der hier te lande gestorte sommen, bestemd voor Groot-BritaDnië en Ierland, als tot bet uitbetalen der in laatsgemelde lauden gestorte sommen, voor Nederland bestemd. Sommen bestemd voor ingezetenen van het Vereenigd Koninkrijk worden tot geen hooger bedrag dan van 10 pd. sterling aangenomen. De afzenders hier te lande zijn verplicht het over te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1871 | | pagina 1