hebben enkele manifestaties plaats gehad teD
,nste van het keizerrijk, en de hoofdaanleggers
jarvan zullen vervolgd worden. Het eskader,
ijt naar het eiland voor alle zekerheid werd
ieengezonden, heeft een bataljon manschappen
j,p wal gezet en daar blijft de zaak voorloopig
lijf- i'gv^iajaïii ïirStóbhimtBari anab I
De commissie van gratie voor de veroordeelde
medeplichtigen aan de revolutie heeft, den 16den
litre eerste zitting gehouden, doch weinig uit
gevoerd. Zij oordeelde over drie minder belang
rijke vonnissen, doch maakte verder uit, dat de
stukken van de door den Versailler krijgsraad
üitgesproken veroordeelingen (waarvoor zij eigen
lijk bij elkaar was gekomen) te uitgebreid waren
om in die zaken reeds dadelijk te beslissen.
Thiers zou geweigerd hebben, zijne persoonlijke
upinie te zeggen, toen men hem die bepaald af-
noeg. /De commissie is hier souverein," was zijn
ijttvoord. Intusschen is er alle reden om te ge-
joven, dat hij zich in den loop der zitting in de
Aussie gemengd heeft, en dat wel om op zacht-
fcid aan te dringen.
De Temps betoogt naar aanleiding der in staat
van beschuldiging stelling der ministers Ollivier
en Palikao, dat ook de ex-keizer verantwoordelijk
moet gesteld worden voor hetgeen gebeurd is
vóór Jen oorlog en tevens als generaal en chef
voor het lot van het ongelukkige Fransclie leger.
Duitschland.
De St.-Gothard-baan. Munthervorming.
Bij den bondsraad is door Bismarck een ont
werp van wet ingediend over de deelname van
Duitschland aan de St.-Gothard-baan. In 1869
was tusschen Zwitserland, Italië en den Noord-
toitschen bond een verdrag gesloten, waarbij
tyaald werd, dat van de 85 millioen, die tot den
valeg beuoodigd zijn, Italië er 45 en Zwitserland
f) betalen zou; en de overblijvende 20 millioen
lias van Duitschland werden verwacht. Over de
wijze waarop nu deze som iu Duitschland zal bij
elkander gebracht worden handelt het wets
ontwerp. In de alleronduidelijkste officieele stijl,
die men er in Duitschland op na houdt, en die men
dikwijls letterlijk als een raadsel moet oplossen,
worden eene menigte sommen genoemd van bij
dragen, vroegere toezeggingen enz. die in het
kort hierop neerkomen: Door particuliere bij
dragen ziju ongeveer 7 ft millioen verzekerd, na
melijk door het groothertogdom Baden 3 millioen,
door het bestuur der Pruisische bergwerken 1 ft mil-
lioeD, door verschillende spoorweg-maatschappijen
3 millioen. Van andere maatschappijen b. v. ook
van de ElzasLotbaringsche heeft men nog bij-
irageu in het vooruitzicht. De rest wil het wets
ontwerp door het rijk doen bijdragen.
Meu weet nog niet welke houding de verschil
lende bouds-regeeringen tegenover dit voorstel
zullen aannemen. Sommige toch van hen znlleD
wel van oordeel zijn, dat de bijdragen voor de
bothard-baan moeten geleverd worden door die
stalen, of industrieele ondernemingen, die van
hare voltooiing een directe of indirecte verbete
ring hunner financieele toetanden mogen verwach
ten; enkele bondsstaten nu hebben zoDder twijfel
hij de baan niet het minste financieele belang en
daarom vinden velen het onrechtvaardig dat men
keueven als de andere staten voorde totstandkoming
m doen bijdragen. Zeer Duitscbgezind is deze
redeneering echter niet; indien de zoo hoog ge
roemde éenheid nog niet zoo ver strekt, om de
uitbreiding van handel en nijverheid in enkele
gedeelten van het rijk als een voordeel voor het
geheel te beschouwen, dan beteekent zij inder
daad niet veel.
Beieren staat bovendien ten opzichte van deze
taak nog op een afzonderlijk standpunt. De han-
dels-kainers van dit land hebben steeds een groote
voorkeur gegeven aan de doorgraving van de
Splügen, die door de St.-Gothard-baan geheel
onwaarschijnlijk zoo al niet onmogelijk zou
worden. De Beiersche schatkist zou dan ook zonder
twijfel bij den weg over de Splügen tneer voor
deel hebben. Intusschen zal wellicht de politieke
beteekenis, die men aan deD St.-Gothard-spoor-
weg toeschrijft, de staten tot eene overeenstem
ming brengen. Deze baan zou toch veel minder
licht in de macht van eene naburige mogend
heid kunnen vallen dan de Splügen, die veel
dichter naar de Uosienrijksetie grenzen ligt.
Reeds in het Versailler slotprotocol, is met het
oog hierop melding gemaakt van Beieren's aan
sluiting aan den Noord Duitschen bond voor het
hl stand komen van de Gothard-baan.
De Rijksdag heeft zijne bureaux samengesteld,
maar door het kleine getal aanwezige leden zijne
werkzaamheden nog niet begonnen. Het wets
ontwerp van Bismarck voor de munthervorming
vindt niet bijzonder veel bijval. Te Stuttgart heeft
eene vergadering plaats gehad van afgevaardigden
der industrieele vereeuigingen; daar is met bijna
olgeuieene 6temmen de voorgestelde verandering
afgekeurd en besloten om aan te dringen op de
invoering van den frank als muntseenheid met
oijne onderverdeeling en meervoud.
De kamers van koophandel van Hessen hebben
'nsgelijks bezwaar ingediend tegen het systeem
'an den thaler en de mark en verlangen de ver
vanging der tegenwoordige goudstukken door
stukken van 10 gulden, ter waarde van 25 franken.
-Oosteirrük-Hong;. Monarchie.
Inwendige toestand. De Ultramontanen en de
Salvator-kerk.
Dat de beantwoording van het Boheemsche
adres door den keizer ia uitgesteld, heeft te Wee-
nen een guostigen indruk gemaakt en veel bij
gedragen otn .de gemoederen, eenigszins althans,
een oogenblik tot rust te brengen. Men is er door
tot de overtuiging gekomen, dat de keizer niet
geneigd is zich aan eenzijdige raadgevingen te
houden, maar ook met de tegenpartij aandachtig
te rade gaat. De geruchten echter die verspreid
zijn, dat de Keizer een zoogenaamden „grooten
raad" zou bijeenroepen, waarin de meest invloed
rijke mannen zouden worden geroepen, schijnen
onwaar te zijn. Die «/groote raad" zal zich waar
schijnlijk wel bepalen lot Beust, Hoheuwart en
Andrassy. Op welke wijze men er echter over
onderhandelt mag het als een wonderwerk be
schouwd, worden, indien men er in slaagt, de
éenheid van bestuur die de Duittcbers verlan
gen in overeenstemming te brengen met de
eischen der Czechen.
De stemming over deze laatsten zou in Honga-
rijen ongunstiger zijn geworden door geruchten,
dat de opstand aan de grenzen door Praagsche
gelden zou zijn ondersteund. Waarschijnlijk zal
dit wel een praatje zijn, door de Duitschers uit
gestrooid, om vijandschap tusschen Bohemeu en
Hongarije te verwekken.
Het zou toch eerder in het belang der Czechen
zijn om Hongarije te versterken, dan het door
dergelijke handelingen te verzwakken en zich tot
vijand te maken.
Men weet dat de Weener gemeenteraad aan
de oud-Katholieken voor hunne godsdienstoefe
ning de üalvator-kapel had opengesteld. De Ul-
tramontaansche partij heeft zich, waarschijnlijk
steunende op de hulp, die zij haar verleend heeft
bij" de lauddags-verkieziugen, dadelijk tot de
regeering geweud om dit besluit te vernietigen.
De minister van eeredieDSl echter heeft geant
woord dat daarvan niet het minste kon inkomen
en hen bovendien aangeraden, zich van alle
mogelijke vijandige mauifestatiën bij de bedoelde
godsdienstoefeningen te ontlioudeD.
TKI-ilfi(xKAiVlMEN.
Berljjn, 18 October. De conventie van 12 dezer
tot ontruiming van Franscli grondgebied, enz.
bepaalt onder meer dat de departementen Aisne,
Aube, CÖte d'Or, Haute Somtne, Doubs en Jura
zulleD worden ontruimd. Binnen veertien dagen
na de Tatificatiê zullen de overige bezettingstroe
pen tot op 50,000 man moeten verminderd zijn.
Frankrijk verbindt zich het vierde halve miliard
en 150 millioen intrest te betalen van 15 Januari
tot 1 Mei 1872 in veertiendaagsche termijnen.
Schiet men in die betaling te kort, dan wordt
het ontruimde grondgebied weder bezet, dat
midderwijl een soort onzijdig gebied blijft, waar
Frankrijk slechts zóóveel krijgsvolk in dienst mag
houden als noodig is tot handhaving der orde.
De ratificatie moet binneD acht dagen plaats
hebben.
Het tractaat bepaalt verder, dat in den Elzas
en Lotharingen gefabriceerde goederen van rech
ten ontheven in Frankrijk zullen worden toege
laten van 1 Sept. tot 31 Deo. 1871; tot 30 Juni
1872 tegen van het recht, en tot 31 Dec. 1872
tegen ft van het recht; daarvan zijn uitgesloten
de voedingsmiddelen. Voor het geval dat in Frank
rijk nieuwe rechten op grondstoffen en geverfde
goederen, die bij de productie in den Elzas en
Lotharingen invorderbaar zijn, werden gelegd,
zullen de bij de overeenkomst vastgestelde rechten
in dezelfde mate verhoogd worden.
Fransche fabrikaten, die in Elzas en Lotharin
gen afgewerkt worden, kunnen vrij van rechten
worden uitgevoerd; zulke goederen betalen bij
wederinvoer in Frankrijk gelijke rechten; Fran
sche fabrikaten die in den Elzas en Lotharingen ter
verwerking worden gebruikt, ziju tot 31 Dec.
1871 vrij van rechten, en betalen tot 30 Juni
1872, U van het recht, en tot 31 Dec. 1872, ft zoo
lang deze overeenkomst van kracht is, maar de
voor die fabrikaten betaalde rechten worden we
der gerestitueerd. Ten einde fraudes te voorkomen
Worden in den Elzas Jen Lotharingen speciale
syndicaten en Kamers van Koophandel aange
steld.
De voor of gedurende den Oorlog gesloten con
tracten genieten den bij die overeenkomst vastge-
stelden vrijdom van rechtenevenzoo de Fransche
fabrikaten die gedurende dien tijd in Frankrijk
besteld zijn.
Duitschland staat de gemeente van Raon les
Leau af, zoo ook Raon sur Plaine, Igoey, en een
gedeelte van bet district Avvicourt.
Malnz, 18 October. Ongeveer 1000 arbeiders aan
de Hessische Ludwigsspoorweg hebben den arbeid
gestaakt. Zij vorderen 25 percent verhooging van
loon. Het bestuur bood als ultimatum eene ver
hooging van 15 percent.
600 werklieden der lederfabrieken hebben ge
weigerd den arbeid voor te zetten. Zij trachtten
gisterenavond door geweld hen, die het werk
voortzetten, tot arbeidstakiug te noodzaken. De
policie trad tusschen beiden en moest van de
wapenen gebruik maken. De militaire hulp is
tot handhaving der orde gerequireerd.
Versalles, 18 October. Een telegram uit Cor
sica ineldt, dat in twee dorpen de kreet „leve
de Keizer!" is aangeheven, toen Conti, gewezen
kabinetschef des Keizers, daar doorkwam en zijne
gehechtheid aan de familie Bonaparte betuigde.
De uitslag der Verkiezingen iu de departemen
ten, op 8 na, is dat gekozen zijn: 225 legitimis
ten, 120 Bonapartisten, 1200 liberale conservatie
ven, 735 republikeinen en 225 radikalen.
Men verzekert, dat geueraal Nausouty voor een
krijgsraad zal gebracht worden wegens den brief
dien hij in de Soir heeft doen plaatsen en waarin
hij de commissie tot herziening der graden,
zoowel als Thiers uitscheldt.
New-York, 18 October. De fenians, die onlangs
gevangen genomen zijn door de Amerikaansche
autoriteiten, toen zij een inval in Canada wilden
doen, zijn weder los gelaten, omdat het hun ten
laste gelegde feit buiten de Amerikaansche ju
risdictie gepleegd was.
Het stoomschip Scotia is alhier aange
komen.
Belgrado, 18 October. Vorst Milan is, verge
zeld van den eersten regent, naar de Krim ver
trokken, om keizer Alexander te begroeten.
Madrid, 18 October. Het congres heeft met
193 tegen 27 stemmon besloten het voorstel, om
een vótum van vertrouweD aan bet ministerie
te geven, in óverweging te nemen. Morgen zal
Castelar betoogen, dat er voor zulk een votum
geen aanleiding bestaat. Hij zal dan tevens ver
klaren, dat de republikeinen nooit solidair zijD
met de beginselen der Internationale, maar dat
de organisatie en uitbreiding dier vereeuiging
met iu strijd is met de wet.
Londen, 19 October. Op het feestmaal ter eere
van deu prefect der Seine, Léon Say, bracht de
lord-mayor de oude verhouding van Frankrijk tot
Engeland in herinnering, en zeide, dat Frankrijk
gedurende zijne beproevingen eeu voorwerp van
zorg voor de gehoele wereld geweest was.
Say bracht zijn dank aan het Engelsohe volk.
In zijn redevoering zeide Léon Say, dat het
een groot ongeluk zou zijn, als het handelstrac-
taat opgeheven werd, maar het Fransche gou
vcrnement wenschte het te behouden. Indieo het
verdrag verbroken werd, zouden de overdreven
eischen der protectiomsten noodlottig voor beide
landen worden. Hij zeide, dat de positie der vrij
handelaars zaer moeielijk was. Zijne woorden
evenals die van Vautrien werden luide toege
juicht.
Washington, 19 October. Men verzekert, dat
de Amerikaansche autoriteiten de stoomboot Hor
ton aan het gouvernement van Canada zullen uit
leveren, maar niet zullen gedogen, dat zij op
Amenkaansch gebied genomen wordt.
LAATSTE BERICHTEN.
's-Gravenhage, 19 October. HH. KK. HH. Prins
en Prinses Hendrik zullen Zaterdagochtend met
het Rijnspoor per extra-trein van 9 uren de resi
dentie verlaten om zich naar Luxemburg te be
geven.
Het Hof in Zuid-Holland deed heden uit
spraak in de zaak van den matroos Moerkerke
uit Rotterdam, beschuldigd van moedwilligen
doodslag, gepleegd op zijne wettige huisvrouw;
en beslist, dat de schuldplichtigheid door wettige
middelen overtuigend is gestaafd; doch dat het
Hof bij het onderzoek der zaak de overtuiging
heeft erlangd, dat de opgaven van beschuldiging
omtrent hem en de verslagene waarheid bevatten,
zoodat het Hof eene verzachtende omstandigheid
aanwezig acht, welke aanleiding geeft om eene
zachtere straf toe te passen, dan in het algemeen
bij de wet wordt bedreigd. Het Hof heeft Moer
kerke aan het hein ten laste gelegde schuldig
verklaard en veroordeeld tot 5 jaren correctioneele
gevangenisstraf.
Vervolgens stond terecht de persoon, die in
den afgeloopen zomer alhier op quitantiën, welke
hij zelf vervaardigde en met andere dan zijn
eigen naam onderteekende, contributiën ontving
wegens lidmaatschap van de Litteraire Sociëteit
en de Ned. Bijbelvereeniging. De quitantiëD
bestemd voor ingezetenen, die den zomer elders
waren gaan doorbrengen, werden bij derden, die
brieven of boodschappen voor de afwezigen aan
namen, aangeboden, de gelden ontvangen en ten
eigen bate aangewend. Dit alles werd door den
beschuldigde volledig erkend. Adv.-Gen. Mr. Terp
stra requireerde veroordeeling tot tuchthuisstraf
van 510 jaren en twee geldboeten elk van
f 50. De verdediger Mr. Thorbecke kwam op
tegen de qualificatie van valschheid en verzocht
dat het Hof eene cellulaire gevangenisstraf zou
toepassen. De uitspraak is bepaald op aanstaan
den Donderdag.
Z. K. H. de Prins van Oranje heeft zich
gisteren naar het hotel de Oude Doelen begeven,
om graaf Shrewsbury, die aldaar met familie en
gevolg laatstelijk uit Antwerpen komende is af
gestapt, te verwelkomen. Z. K. H. heeft heden
met dien graaf een rijtoer gemaakt.
Utrecht, 19 October. Bij de gisteren gehouden
herstemming voor een lid van den gemeenteraad'
alhier zijn ingekomen 967 briefjes, waarbij 4 van
onwaarde, blijft 963 geldige stemmen, waarvan
op den heer D. Arendts 550, en den heer L. Mulder
413 stemmen zijn uitgebracht, zoodat eerstge
noemde gekozen is.
De vesting-artillerist v. M., vaD het. 2de reg.
vesting-art., is gisteren wegens wangedrag, voor
het front van het gedeelte van zijn reg. alhier
in garnizoen, van den militairen dienst vervallen
verklaard.
Gemeenteraad.
Zitting van heden.
Geopend te twee uren.
Voorzitter, de heer Burgemeester.
Tegenwoordig de heeren: Tollens, Hubrecht, Har-
teveit, Goudsmit, Lezwijn, Evers, v. Hettinga Tromp,
le Poole, Eigeman, Buys, Bijleveld, Verster, Veef-
kind, Cock, Dercksen, v. Heukelom, v. Outeren,
Krantz en v. Wensen.
Afwezig, met kennisgeving, de heeren Stoffels en de
Fremery, door afwezigheid uit de gemeenteWttewaal
en du Rieu, wegens familie omstandigheden.
De notulen van het verhandelde in de vorige verga
dering worden gelezen en goedgekeurd.
Mededeeling van ingakomen stukken, waaronder
Een adres van den heer J. v. d. Tas, waarbij hij vraagt
op het besluit nopens zijn vroeger gedaan verzoek
omtrent het in eigendom bekomen van gemeentegrond
in de ruime Conacientiestraat wegens daartegen ge
rezen bezwaren terug te komen.
De voorzitter stelt voor daaraan te voldoen en
mitsdien dit raadsbesluit in te trekken. Daartoe wordt
besloten.
Missieve van de erfgenamen van den heer P. Blauw,
waarbij wordt'aangeboden, eene afbeelding van de oude
Visch- en Warmoesmarkt.
Dit geschenk wordt aanvaard. Aan de erfgenamen
is reeds dank betuigd. Het schilderij zal in het
nieuwe museum worden geplaatst.
Missieve van curatoren van het gymnasium, waarbij
in overweging wordt gegeven het salaris van den
claviger met f 100 te verhoogen.
Adres van A. W. Sijthofl', met verzoek om aan
het Leidsch Dagblad de officieele stadsberichten even
als aan de Leidsche Courant en terzelfder tijd, doch
kosteloos ter plaatsing te zenden.
Mededeeling dat aan de huurders van den Burg is
toegestaan een balcon te bouwen aan de zijde der
tuinkamer.
Aan de orde zijn de onderwerpen van behande
ling.
1°. Wordt benoemd, tot 1ste hulponderwijzeres 2de
klasse aan de openbare school voor meer uitgebreid
lager onderwijs 1ste klasse voor meisjes, opengevallen
door het eervol verleend ontslag aan de hulponder
wijzeres mej. J. C. van Vlaanderen, met 17 stemmen
mejufvrouw Catharina Geertruida Engelina van Dob-
ben, te Rotterdam.
2°. Worden gecontinueerd voor den tijd driejaren
in hunne betrekkingen van stadsdoctor en stadsheel
meester, de heeren Dr. C. ter Laag en J. L. A.
Desertine.
3°. Voorstel tot de oprichting eener school 2de
klasse voor voorbereidend onderwijs, voor kinderen
van 69 jaar.
De heer Cock zal niet op de oude bezwaren tegen
de uitzetting der uitgaven voor het onderwijs terug
komen, maar zich bepalen tot het vragen van hoof
delijke stemming.
De Voorzitter antwoordt, dat dit door den aard
van het voorstel gevorderd wordt.
In omvraag gebracht, wordt het voorstel aangeno
men met 15 tegen 5 stemmen.
Tegen de heeren: Tollens, Verster, Cock, le Poolo
en Dercksen.
4'. Voordracht omtrent de tegemoetkoming uit de
gemeentefondsen van schutterplichtigen en de kosten
hunner kleeding, nl. aan 7 voor de helft, 17 voor drie
vierden en 118 voor het geheel.
Aangenomen met algemeene stemmen.
5°. Adressen betreffende den verkoop van coke aan
de gasfabriek der gemeente.
De commissie van financiën heeft voorgesteld om,
beschikkende op de adressen van bandelaren in steen
kolen, aan Commissarissen der gasfabriek te schrijven
1". dat de vergadering haar goedkeuring hecht aan
het plan om, beginnende 1 Maart 1872, al de coaks,
welke de gafabriek oplevert, openbaar te verkoopen,
met uitzondering alleen van 5000 hectoliters, welke
tegen den thans geldenden prijs uitsluitend aan de
gemeente-instellingen, in haar rapport van Augustus
11. genoemd, en aan de beambten van dé gasfabriek
blijven voorbehouden; 2°. dat zij het intusschen wen-
schelijk acht eene proeve te nemen met verkoop op
kleine schaal, en wel zóo, dat hetzij elke week, hetzij
om de veertien dagen al naar mate dienstig zal
blijken in het openbaar, ter plaatse nader door
Commissarissen in gemeen overleg met Burgemeester
en Wethouders te bepalen, tegen gereed geld verkocht
worde de aanwezige voorraad, in zulke partijen als
Commissarissen zuilen vaststellen mits die partijen
in den regel niet meer bedragen dan honderd en niet
minder dan tien hectoliters; 3°. dat zij Commissarissen
uitnoodigt tegen bet einde van 1872, of zoo noodig
vroeger aan den Raad over to leggen een staat, aan
wijzende de uitkomsten van de verschillende veilingen,
te gelijk met hun praeadvies omtrent de vraag, of
de nu voorgeschreven maatregel al of niet bestendigd
zal moeten worden.
De heer van Wensen geeft de voorkeur aan pu
blieke verpachting eenmaal in het jaar.
De heer Hubrecht vereenigt zich geheel met de
wijze door de commissie van financiën voorgesteld,
vooral met het oog op de mindere klasse.
De heer Eigeman ondersteunt de adressen van de
handelaren in steenkolen, gelijk hij voor alles is wat
tot bevordering der industrie kan strekken.
Er wordt door openbare aanbesteding voldaan aan
art. 142 der gemeentewet.
Hij geeft in deze de voorkeur aan de wijze van
aanbesteding van de commissie der gasfabriek, en
had nog liever gezien dat een groote aanbesteding
zou zijn gehouden.
Hij is tegen de uitzondering om 5000 hectoliters,
die de stad noodig heeft, te reeerveeren.
De Voorzitter verklaart dat Burgem. en Weth.
sterk zijn voor het advies van de commissie van
financiën.
De beer Krantz is zeer voor het advies van de
commissie van financiën, maar stelt voor met open
bare uitbesteding in stede met Maart 1872 met
December aan te vangen.
De heer Dercksen acht 't voorstel van de commissie
van financiën 't meest der overweging waardig en
zkl er voor stemmen, ondanks bezwaren tegen de
wijze van uitvoering n. 1. verkoop door een stadsbode,
dat strijdt tegen de wet van Pluvióse.
De heer Byleveld sluit zich daarbij aan en wijst
er ook op dat het Kon. besl. van 8 Mei 1863 zich
tegen dergelijken verkoop verzet.
De heer Tromp is het eens dat die bezwaren tegen
de uitvoering bestaan.
De heer Buys verdedigt het advies der commissie
van financiën tegen de opmerkingen van de heeren
van Wensen en Eigeman. Voorts meent hij dat het
Kon. besluit van 1863 zich niet verzet tegen de wijze
van verkoop, indien deze plaats heeft ten overstaan
van den Burgemeester of degeen die hem vervangt
en daarbij door een stadsbode wordt geveüd.
Do heer Byleveld kan zich met deze uitlegging
vereenigen.
Do heer Cock brengt hulde aan de wijze waarop
de commissie van financiën deze zaak behandeld heeft.
Hij is voor het advies van de commissie van financiën,
maar verzoekt en geeft in overweging dat alle prae-
ferentie ten opzichte van industrieele ondernemingen
in het verstrekken van coke ophoude.
