lie van verschillende publieke instellingen'
rich op het oogenblik in handen van bijzon-
je gezelschappen bevinden (bijv. de spoorwe-
11) op dergelijke wijze als het postwezen; vast-
jljng van den arbeid op S uren per dag.
Jlen ziet dat er geene eigenlijke politieke eischen
orden gedaan. En hierin ligt waarschijnlijk de
ncessie die aan de andere zijde door den wer-
nden stand aan de aristocratie wordt gedaan,
„lelijk dat hij zich voor het overige met met
|]ljek of staats-instellingen zal bemoeien, en
rbalve vooral de leden van het Hoogerliuis in
,t rustig bezit van hunne privileges laten.
Hoofdzakelijk komen alle genoemde eischen op
Id-qnaesties neder; ook de staats exploitatie die
r de spoonVegen gevraagd wordt. Immers men
I dat hier de staat hetzelfde doe wat hij ou-
niel de telegraaf gedaan heeft (die op het
«land overal door het rijk wordt geëxploiteerd)
lijk de afzonderlijke maatschappijen afkoo
De hepalipg over de publieke markten is
weinig algemeen. De vordering der wette-
le vaststelling van 3 werk-uren per dag is niet
oriiiaal, daar m.-Engeland .ïeedsjierscheideiie
egere wetten aan het parlement ingrijpende
voegdheid op dit gebied hebben toegekend.
Welke in waarheid de bedoeling der arieto
lie met deze overeenkomst is zal nog in het
ivolg moeten blijken Of zij inderdaad bezield
met den lust om aan de eischen der werklie
a langs wettigen weg bevrediging te geven
n wel of alles moet strekken om de rpopulari-
i| (voor zoover zij nog bestaal) van tie tegen-
oordige regeering te ondermijnen, dat is nog
:l duidelijk. Dat deze laatste begeei te de hoofd
Melt zou men mogen opmaken uit de woor-
waarmee de Standard eeu lang artikel over
ootwerp-overeenkomst besluit
,Het is misschien te betreuren dat de onder-
ndelingen te vroeg aan de aljgemeene beoor-
ling zijn onderworpen. Maar omdat nu de
nbaarheid eenmaal Diet meer af te wenden
weifelen wij niet om te bekennen, dat wij
re sympathiën geheel schenken aan de per
sen die van weerszijden h'zbben bijgedragen
er een practischen vorm aan te geven (b. v.
ott Russell en Potter). Wij willen niet zoeken
ar de gevolgen, die dit voor de toekomst der
rlijen zal hebben, daar d e overeenkomst niet
et dat doel is gemaakt. M aar wanneer een der
«uitaten er van is, dat de kracht van eeoe
rtij wordt verbroken, di'e zoo lang het bestuur
s lands tot haar monopolie heeft gemaakt, dan
de geheelo wereld erkennen, dat zij rechl-
ardig gestraft is, omdat zij zoo weinig partij
eft weten te trekken van de prachtige gelegen-
den, die haar aangeboden werden, en omdat
zieh voortdurend eenvoudig achter staatkun
de bewegingen veoschuild heeft, tegen haren
icht om naar den waren vooruitgang van hare
edeburgers te stre.ven."
OosteuryJn-Hong. Monarchie.
Ministerieels crisis.
6ij4e bestaande politieke agitatie in Oostenrijk
eigl zich nog een mitiisterieele crisis te voegen,
ucrisis die haro oorzaak natuurlijk zou hebben
de voortdurend e spanning, die tusschen de po-
jiek van von Beust en Hohen wart bestaat, maar
ervan de naast e aanleiding zou zijn de scène,
e zoosls wij vroeger mededeelden in de Aca
mische Aula ils voorgevallen bij de installatie
n den nieuwen rector magnificus. Zooals men
eet werd de minister van onderwijs bij die'
tegenheid dooi: de studenten uitgejouwd, en
hij zich ten slotte zelfs genoodzaakt, de plaats
ruimen. Niet alleen nu dat von Beusl, die naast
ui zat, zich niet verplicht rekende hem te ver
tellen, maar zelfs hield hij een paar hoogge-
tuiste amhteuiareD, die den minister wilden
Igeu, van hun plan terug. Dientengevolge zoo
te lieer den keizer de keuze gegeven hebben I
sschen zijne diensten en die van graaf von'
ust.
Deze laatste zou ook aangeboden hebben orn
"l> terug te trekken, hetgeen ons evenwel hij'
jee bekende liefde voor de portefeuille twijfel-;
u; vooYl'.oinf. In a"en ge alle zit de keizer
1 een zeer moeilijk parket. Bij zijne terugkomst
Weetieu heeft hij 'én von Beust én llohenwaï t
udientie yegeven, doch wat daar besproken of
'list werd is nog met bekend.
TEMEGItAMMEX.
"ome, 15 October. De Opinïóne bericht dat de;
'uister voor Openbare Werken de noodige
c'èien heeft gegeven tot opening van den spoot-
egdienr3t door den Mout Cenis op 16 of 18 dezer.
k'ocliholm, 15 October. De Minister van Bui-
"'unilache Zaken, graaf Wachtineisteris gisteren
,0nd op straat door eene beroerte getroffen en
'stuud overleden.
p[>vljs, 15 October. Dë Siècle deelt 'een tivief
ie,'p- van den lieer Creiner, waarin hij bij den
""ster van Oorlog zijn ontslag indient, ten gr-
°'ïl; van de beslissing der Commissie tot her
ziening der militaire rangen. De brief is onder
teekend //Cremer,geannexeerd Lotharinger,gewe
zen Gainbettistisch generaal."
j Kopenhagen, 15 October. Bij de gisteren in
het Volksthing gehouden discussie over het wets
ontwerp betreffende het verleenen van verblijf-
passen aan buitenlanders, heeft de minister van
binnenl. zaken verklaard, dat van wege den mi
nister van buitenl. zaken over eenige dagen ver
trouwelijke mededeelingen aan het Huis zullen
wordeD gedaan ten opzichte van de tusschen
Pruisen en Denemarken aangeknoopte onderhan
delingen betreffende denYkrrjgsdiènstiirSleeswijk.
Brussel, 15 October. Aan de Indépendance beige
wordt ilit Weeliéd, onder dagteekening +an heden,
gemeld, dat de graaf von Beust zal aftreden, in
dien de eischen der Ciechen worden toegestaan.
Hut is nog niet bekend welk besluit de Keizer
zal nemen.
Londen, 15 October. De Observer meldt, dat er
nog slechts yoorloopige onderhandelingen hebben
plaats gehad tusschen conservatieve pairs en ver
tegenwoordigers der arbeidende klassen. De voor
stellen der laatsten zijn niet aangenomen en men
gelodft dat er van_de géheele zaak niéts komen
zal. De werklieden hebben geene politieke be
doeling. met de onderhandelingen. Zij zouden van
deze gelegenheid gebruik willen maken om hunne
mcening üitj te drukken, dat de tegenwoordige
regeering niet genoeg voor de belangen der ar
beidende klassen zorgt, maar zij zullen hunne
beginselen niet opofferen om den steun der con
servatieven te verkrijgen.
New-York, 15. October. Men berekent, dat de
bosch en prairLebranden, die verleden week in
Wisconsin en Michigan woedden, eigendommen
vernield hebben, ter waarde van 100 millioen
■dollars en dat er 1000 menschen bij zijn omgo
komen.
Het schip Gramogloo is vergaan. Van de be
manning, 120 man sterk; wérd slechts éen persoon
gèréd.*1' IsH .JélI/.AH KA7 .0 Jjjnboö
Londen, 16 October. De koningin is nog lij
dende, maar neemt merkbaar in beterschap toe.
De inschrijvingen voor Chicago, door den lord
mayor opengesteld, bedroegen reeds 500,000
franken.
Generaal Burnsidc vertrekt morgeu naar New-
York. nnumn «nmaiivann
.rilellUlJ 6 fitlëiLiff/JiOHT
Het--werkl ieden-eoiiiiié heeft een adres uitge
geven geteekend door Howell en Potter, waarin
Op scheiding vati kerk en staat aangedrongen
wordt. Daarin wordt gezegd, dat het Lagerhuis
de weuschen des volks niet volkbmen uitdrukt
en dat de staatskerk een bron van nationale
zwakte is, omdat zij het land verdeelt. Er zullen
comilé's gevormd en meetings belegd worden,
om de ineening der werklieden te doen keti-
fi^ffwI.usJiid usv irn us abusddsd dim nsbnsil
Parijs, 16 October. De heer Pouyer Querlier
is aangekomen. Het wordt bevestigd dat de be
taling van het vierde half milliard in veertien-
daagsche termijnen zal geschieden.
De Fransche kousul te Genève had aan zijn
gouvernement overgebracht het verzoek van
prins Napoleon, om zich naar Corsica te mogen
begeven. Het gouvernement beeft besloten, zicli
niet tegen zijn terugkeef in Frankrijk te ver
zetten.
Te Toulouse ziju acht radicale candidate,!
verkozen, te Rouaau twee.
GEVEILDE PEBCEELEN.
Gehouden verkouping aan den Bury altiier op
14 October, ten overstaan van den notaris Mr. H.
Ohreen.
N°. 1. Een heerenhuis aan de noordzijde van
Hoogewoerd, .S' ijk III, N°. 405, straatnummer
£2, pectin D, N\ 19; opgehouden op ƒ6502.
2. Eeu huis met tuintje aan de noordzijde
van de Haai lemmerstraat, omtrent de Moriaan-
steeg, Wijk VI, N°. 371. Sectie H, N°. 338; kooper
T. Hooiberg.
Ten overstaan van deo notaris Mr. A. J.
Wijnstroom.
N'. 1. Een pakhuis met bovenwoning iu de
Kop|jehiiiksteeg, Wijk VU, N°. 1083 en 1033roo<l,
Sectie I, N°. 122; kooper H. J. Laüree voor
f ftréo.
oknV 2. Een ruim huis met daarachter geleden
Spên erf eö tuin in de Koppehinksleeg, Wijk V 11,
I0S4?, Sectie I, N°. 123; kooper M. S. Reijst
voor 1202.
vliegend 4-0%. Raapkoeken 106, 116. Lijnkoeken t
12%, 16%. Koolzaad, Oct. 85.
LAATSTE BERICHTEN.
3X&rlrtbericliten.
Amsterdam, 16 October. Tarwe, Puolsche. 410.
Rogge,Ga lau 220 a 215 Odessa 210, 212 Gehr. 175
Petersb. 201, ÏÖSÜaangezegd 3Ó0, totaal Yi'iïb last.
Oct. 209, 210, r2.ll; Maart 221„ 222, 223; Mei 223,
224, 225: Raapolie, 6/w. 48'; vliegend 46%ötfmbtfy
46%; najaar 46 Mei Vl Nov.ffec. 47.
Lijnolie, 6/w. 37%; vliegend 36%; Maart 37; Nov.
35%, 35%, 35%. Dec. 35. Hennepolie, 6/w. 41%;
(Per Telegraaf.) 's-Gravenhage, 16 October. In
de zitting van de X \e< .e Kamer der Staten-
Generaal van heden was aan de orde, de behan
deling der begrooting van Nederlandsen In iie
voor 1872. De algemeene beschouwingen zijn nog
heden afgeloopen. Onderscheidene algemeene
punten kwamen daarbij ter sprake, zoomede het
beheer en .de) gedragslijn ^atr deo aftredenden
Gouverneur-Generaal, den heer Mr. P. Mijer. De
Minister van Kofónfë'n Irëëft jIbij zijne verdedi
ging van het beleid der Regeering nader toege
zegd de wijziging van het besluit van den vorigen
Minister, den heer*-de Waal tot. iJitvoering der
Agrarische wet en maatregelen tot reorganisatie
van de Indische financieele administratie. De
discussie over de Hoofdstukken is^reeds aange
vangen." Morgén voortzetting.
's-Gravenhage, 16 -October. Eergisterenmiddag
is alhier aangekomen en aan de hotels de Bellevue
en Paulei afgestapt een gezelschap Japanneezen,
bestaande uit negen personeib-Men verneemt
dat het door het Jupauscbe Gouveruemeut is uit
gezonden met het doel om wetenschappelijke na
sporingen in Europa te bewerkstelligen.
De heer Mr. F. Canter Alia, laatstelijk kan
tonrechter te Noordwijk, .heeft in de heden ge
houden zitting van het Provinciaal Geiéclilshof
r -J i Ilfiri.Sl Si
in Zuid-Holland, deu bij de wet gevorderden ctd
afgelegd, als rechter in de Arrondissements
rechtbank te Leiden.
Hedenmorgen te 10 uren werd liet sloffe
lijk overschot ter aarde besteld van jhr. J. C.
J («rJH^A33U
Reijust. voormalig vice-president van den raad
van Neerl. lndië, dezer dagen in ruim 74jarigen:
ouderdom alhier overleden.
Behalve de familie van den ontslapene merkten
wij op de algemeene begraafplaats tal van vrien
den en belangstellenden öp, o.a. den niéüwbe
noemden opperl and voogd van Nederlandsch lndië
Mr. J. Loudon, den oud-minister van koloniën
den heer de Waal, Jhr. Mr. v. der Wijck, oud-
Raad van lndië, Mr. Pape Raadsheer in den
Hoogen Raad, en verschillende oud- O. 1. npplcl-J
en verdere ambtenaren.
Te midden van dien grooten toevloed vaii
vrienden en belangstellenden vatte - de héén Gi
L. Baud, oud-minister van koloniën bij bet ge
opende graf het woord op en gaf hij in vlücli-j
tige eene rekken, beschrijving van de loopbaan1
des o\erledenjen.
Hierna richtte de heer Couperus eenige tret-
fende woorden tot de zoons van den overleden ei
Nadat de heer Jor'res uit Amsterdam nog eenige
treffende woorden had gesproken en zeido da
het, na eene 50jarige innige vriendschap met deu
overledene te hebben onderhoudeu, voor hem een
treffend scheiden was, werd de kist, waarop doi
een der zoons, een prachtigen Iinmortellen-krai
was nedergelegd, in den somberen k'eldcf'hedei
gelaten, waarmede deze treurige plechtigheid wa
volbracht.
Amsterdam, 16 October. Volgens, heden onlvan
gen telegram bij de Stoomvaart-Maatschappi,
Nederland, dato Baiavia 15 dezer, is het stoom
schip Prins van Oranjeop dien datum naar
Nederland vertrokken met een volle lading eo
een
Breda, 15 Ociobëi»^ Gistereu arriveerde ulhiir
de uiiuiateci fgig jüstitie met den inspecteur der
gevangenissen den heer Greyelinck ten einde eene
inspectie te houden over het huis van arre.^t
alhier. .A I
Gemeenteraad.
Ingekomen Stukken.
1
Rapport van de Comrnissie van Financiën.
De Connniêsie van Financiën ontving ten fine van
praeadvies een sc^rijve^< ®n Wed-
li oude ra, dd: 31- Augustus, geleidencle' aaressen vaa
handelaren in steenkolen alhjér, die-fcich beklageo
over de wijze waarop de verkoop van cooks aan
de gasfabriek plaats heeft; eene wijze welke naar het
oordeel van ^adressanten niet alleen zeer ten nadeel e
strekt-Tan de plaatselijke geldmiddelen omdat men
de coaka aflevert tegen een prijs verre beneden dien,
welke tegenwoordig overal elders bedongen wordt
maar ook aanleiding geeft-zoo al niet tot misbruiken,
gelijk van der Hoorn c. 8. in bun adres beweren,
althans tot eene zeer ongelijkmatige wijze van han
delen, omdat bij den Verkoop"J söilimigen borden
voorgetrokken en anderen geheel uitgesloten. Over-
tuigd, dat de bezwaren waarover zij klagen zullen
worden uit den weg geruimd, zoodra men tot open
baren Vérkoop van de coaks ovërgaat, Verzoeken!
adressanten den llaad om tot dien maatregel te be
sluiten.
Commissarissen van de gasfabriek, die in de eerste
plaats door Burgemeester en Wethouders over deze
adressen werden geraadpleegd, hebben in het belang,
rijk rapport, dat tevens hierbij gaat, de geschiedenis
van de zaak, waarover adressanten handelen, uitvoerig
uiteengezet. Zij erkennen hoe men in dagen toen de
vraag naar coaks vrij wat minder belaogrijk en dus
ook de prijs vrij wat minder hoog was dan thans
met den verkoop van die coaks bij geringe hoeveel
heden inderdaad bedoelde de kleine burgerij zoo
mogelijk aan goedkoope brandstof te helpen, maar
voegen er tevens bij, dat in den tegenwoordigen tij
nu die brandstof veel meer algemeen begeerd en dus
ook veel duurder betaald wordt, de verkoop tegen
een onveranderlijken en inderdaad zeer lagen prijs
ten nadeele komt van de stadskas en werkelijk tot
bevoorrechting aanleiding geeft, getuige aan don
eenen kant het voorreoht dat de Broodfabriek geniet
en aan de andere zijde de, trouweus in het stelsel
noodzakelijke, uitsluiting van de handelaren. Behalve
deze noemen - Commissarissen nog verschillende andere
bezwarenals de opeenhooping van in de aan, de
gasfabriek grenzende buurten op de verkoopdagen,
het handeldrijven in de biljetten tot het besluit, dat
men de wijze van handelen, tot nog toe gevolgd,
moet verlaten, en die vervangen door het stelsel .dat
adressanten aanprijzen Zij stéllen daarom voor oni
den geheel en voorraad coaks, met uitzondering van
5COO hectoliters voor stadsgebruik en voor de werk
lieden van de gasfabriek noodig, in vier gelijke deelen
jaarlijks aan de meestbiedenden te verkoopen.
Burgemeester en "Wethouders véreenigen zich geheel
met dit praeadvies en geven daarom den Raad in
overweging, de voorstellen van Commissarissen der
gasfabriek aan te nemen.
Gereed over de hierboven genoemde stukken van
bericht en raad tè dienen, kan de Commissie van Fi
nanciën, niet anders doen dan zich volkomen ver-
eenigèn met het beginsel in de adressen voorgestaan
en nu ook iu de. overgelegde rapporten aangeprezen.
Hoe lofwaardig het doel ook ziin moge, om de kleine
burgerij aau goedkoope brandstof te helpen, 't is
duidelijk dat behartiging van liet doel niet ligt op
den woji der gemeentebesturen, en zeker dan niet
wanneer het, zoo als hier, slechts kan 'worden bereikt
met miskenning der geldelijke belangen van de stad.
En ook uDmocht uien, lettende op het exceptioneel
karakter van onze fabriek, dat wil zeggen, op haar
feitelijk mouopolie, van oordeel zijn dat ook wel bij
afzet van coaks, van de gewone en gezonde regelen
van koop eh verkoop kan worden afgeweken, wanneer
zu'ks strett ten voordeele van de kleine burgerij, dan
nog zou het feit, dat het thans gevolgsysteem
allerlei onregelmatigheden met zich bró i f. terwijl
het hoofddoel ten slotte maar zeer gebr !:ig wordt
bereikt, voldoende wezen om dat systeem te veroor-
deelen. ,iU ÜQ neeehaeeiumjoD mv i
De Commissie vati Financiën ia, alzoo het plan om
de coaks van onze gasfabriek publiek te verkoopen
volkomen toegedaan. Maar is de wijze waarop Com
missarissen van de gasfabriek en met hen Burge
meester en Wethouders dien verkoop wenschen te
regelen, wel inderdaad de meest doelmatige Zij du^ft
het betwijfelen. Men vergete toch niet, dat de pu
blieke verkoop van coaks tot aanzienlijke verhooging
vnn den prijs dezer brandstof leiden en dus ook heel
wat klachten zal uitlokken. Zekerdje klachten zullen
den Raad niet terugbrengen van hetgeen naar zijne
overtuiging goed is, maar hij dient er toch op te
letten en te zoeken naar eene regeling, welke 4© be
langen van de stadskas met die van het publiek zoo
veel mogelijk in overeenstemming breagt. Aan dien
eisch nu voldoet de voorgestelde regeling, naar het
oordeel van uwe Commissie, niet geheel, en om dit
te bewijzen behoeft zij slechts te herinneren, d,at ,de
hoeveelheid coaks,.jaarlijks ten verkoop beschikbaar,
nu reeds meer dan 52000 hectoliters bedraagt. JDe
vier partijen di^ in veiling worden gebracht, zullen
dus elk minstens 13000 hectoliters groot zijn, eu alzoo
eene hoeveelheid, betreffen, welke -verre de, behoefte
te boven gaat, niet enkel van de gewone consumenten
en zelfs van de fabrikanten, behoudens eene zeer
enkele uitzondering misschien, maar ook van de meeste
kleinhandelaren Zeer weinigen zullen ten slotte mede
dingen, tot groot nadeel vooreerst van do stads-kas
en dan van het geheele publiek. Immers komt ai de
beschikbare coaks in handen van een paar groote
kantoren en verschaft men deze een feitelijk mono
polie, dan staat een prijsverhooging, voor de deur,
welke geen andere, grens heeft dan de waarde van
de coaks elders, vermeerderd met de zéker niet on
aanzienlijke kosten van vervoer. De overgang van het
oude stelsel tot het nieuwe komt dan tot stand op
eene wijze hoogst drukkend voor het publiek en zeker
niet prod uctiefs vooij de stads-financiën
De Corhmissië van Financiën heeft zich afgevraagd,
of de hier aangéstipte bezwaren niet zouden verme
den worden, wanneer men in plaats van eenmaal
'sjaate teer gr'ooté'paftijen te vëbjpachten, hetzij we
kelijks, Hetzij om de veertien dagen, al naarmate de
omstandigheden medebrengen, den aanwezigen voor
raad aan de meestbiedenden verkocht, en wel deels
in betrekkelijk groote partijen 100 hectol. bijv.
welke den handelaar en fabrikant te stade komen,
deels in kleine partijen, als van 10 hectoliters,
welke voor de gewone consumenten passen, ;ook voor
den kleinen winkeliér en de arbeiders, althans wanneer
eenigen hunnér zich onderling verstaan. De hier be
doelde schikking zou natuurlijk teu voordeele komen
van de stads kas, want hoé meer mededinging onder
de kooper?, hoe hooger prijzen"; maar behalve déze
zou zij even natuurlijk èn de kleinhandelaars èn de
fabrikanten èn het geheele publiek gerieven en be-
voordeelen Zeker deze allen zouden in het vervolg
de coaks duurder, veel -duurder betalen dan thans,
maar toch minder duur dan wanneer zij uitsluitend
bij den groothandelaar ter markt zullen moeten komen.
Immers bet is duidelijk dat de groothandelaar aan
zijne afnemers hooier prijs vraagt dan hij zelf aan
de stad betaald heeft. Hij zal bijv. het tegen vijftig
centen aangekochte voor zestig centen willen afzetten.
Steltymen nu het publiek in de gelegenheid zelf voor
56 centen bij de stad té koopen, dan zalmen tegelijk
zijn belang en dat van de stads-kas bevorderen.
Beiden deelen dan te zamen de winsten van den
groothandela,ar.
Onzeker of tegen het stelsel, hier aangeprezen,
wellicht ook groote practische bezwaren kondèn w"orden
aangevoerd, welke het ten slotte--geheel-onaanneme
lijk maakten, heeft de Commissie, alvorens haar advies
vast te stéllen; daarover Commissarissen van de gas
fabriek geraadpleegd. Werkelijk hadden deze meerdere
bedenkingen tegen ons voorstel, en wel voor al'es
•deze: dat wekelijksche veilingen aan de gasfabriek,
om de ongeschiktheid van het terrein en de beperkte
Tuitate, bijna ondenkbaar waren. Het bezwaar was
gemakkelijk' op te lossen: immers er is niet één
reden waarom de verkoop van coaks juist aan de
gasfabriek zou moeten plaats hebben. Indien Burg.
en Weths. daarvoor een lokaal aanwijzen, hetzij op het
«tadhuis, hetzij elders, kan de verkoop door een
