y. 3582.
Vrij dag
A°. 1871.
13 October.
Feuilleton van het „Leidseli
Dagblad".
OP WILHELMSHÖHE
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00.
Franco per post9 3.85
Afzonderlijke Nommersrn 0.05.
Deze Courant wordt.dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DKR ADVBKTKNTIKN.
Voortederen regelf O.ih.
Grootere letter, naer de plaatsruimte die lij beslaan.
Lelden, 12 October.
De uitslag der driedaagsche discussie over het
ipmvaartvoorstel van Vlissingen op New-York
■elijk te verwachten was, in ongunstigen zin
gjvallen.
lie pogingen door de heeren Stieltjes, 's Jacob,
j Kek en Tak in de zitting van de Tweede
mier van gisteren aangewend, om de schaal ten
uste van deze kapitale zaak te doen overhellen,
ju afgestuit op het afkeurend oordeel van de
eerderheid der volksvertegenwoordiging.
Wij schrijven dit resultaat zonder eenige aarze-
ng uilsluitend en alleen toe aan den machtigen
vloed van de bezwareD, ontleend aan het over-
Dgstijdperk waarin we ten aanzien onzer finan-
la verkeeren.
De fiaaneieele quaestie had zich tusschen de
rtegenwoordiging en het voorstel gesteld als een
ode afgrond.
Een ieder die een weinig op de hoogte is van den
>;en gedaante onzer vertegenwoordiging, zal
opmerken, dat onder de 44 tegenstemmers
;1 een aantal bevinden, waarvan met zekerheid
ag gezegd worden dat zij op financieel gebied
lermate pessimistisch zijn.
iu gewone tijden zouden die leden zich voor
stoomvaart verklaard hebben.
Hu echter was het met den ondergang van het
irstel Diet in het reinehet viel door eene ver-
oiging van minderheden.
En juist omdat eeu van die minderheden door
njfveeren werd beheerscht, die allerminst iu eene
olksvertegenwoordiging uitwerking moeten heb-
u, betreuren wij dat eeu grootsch plan daar
voor een niet gering deel het slachtoffer is
worden.
De 22 leden die voor artikel 1, de hartader der
et, stemden, waren de heerenHingst, Tak, v.
assenaer v. Catwijck, Hoffman, v. Eek, Storm
's GravesaDde, Smit, Fock, Saaymans Vader,
Kuyk, Bergsma, Brauvver, de Bruyn Kops, v.
erkwijk, de Roo v. Alderwerelt, Lentiug, v.
ypesleijn, 's Jacob, Stieltjes en Heemskerk Bz.
Tegen stemden de heeren, v. Akerlaken, Jonck-
loet, v. Looit, v. Reenen, Rombach, Dam, Blom,
eydenrijck, Westerhoff, Fransen van de Putte,
e Bieberstein, v. Zuylen, Bredius, Saudberg,
eeuiskerk Az., v. Beyma, Borret, Hardenbroek,
Yoortliuyzen, Haffmans, Dumbar, C. van Nis-
en, Begram, Gratama, Rutgers, v. Nispen, Wij-
Viruly, Mirandolle, Mackay, Cremers,
terstrasz, de Lange, Luyben, Pijls, Arnoldts, v.
ionicq Bergmaun, v. Houten, v. Delden, Kap-
'yue, v. Naamen, iloens, de Jong en de Voor
tter.
De heer 's Jacob trok, zooals gemeld is, het
oorstel hierop in.
Gisterenavond heeft de inauguratie van de
ieuwe leden van het Leidsche studeutenkorps
et de gebruikelijke plechtigheden plaats gevon-
eu. De optocht vau 't Nut naar de sociëteit
inerua was zeer geanimeerd en liep, nietlegen-
aande de talrijke menigte inwoners, die op de
been was, dank zij de goede zorgen van de
civiele en militaire autoriteiten, in de beste orde af.
Hedenmiddag werd alhier de jaarlijksche inspec
tie over de dienstdoende schutterij gehouden.
Het is ODze aandacht niet ontsnapt, dat het
Dagblad van Zuid-Holland, in zijn nummer van
Dinsdag II., dat dus Maandag-avoDd verscheen,
onder zijn rubriek, berichteu uit de provinciën,
het volgende opnam
i/Leldek, 7 Oct. De Gemeenteraad heeft eeu blijk
gegeven vaD navolgenswaardige zucht om open
bare zaken en belangen vóór de openbare be
handeling aan het publiek mede te deelen, door
te besluiten, dat alle stukken vooraf zullen wor
den gedrukt als bijvoegsels tot de Leidsche Ct.
Daardoor is het voor alle lezers van die courant
mogelijk, be'iend te worden met deu volledigen
inhoud van alle voordrachteu en adviezen, die
aan de overweging en beslissing van den Raad
zullen worden onderworpen en niemand heeft
grond tot klagen, dat hij niet bij tijds zijn be
langen, bezwaren of vvenschen kan kenbaar
maken voordat daaromtrent wordt beslist.
Het plan tot het bouwen van een tussehenschool
voor meer uitgebreid lager onderwijs, waarvan
de kosten op f 17,000 worden geraamd, is nu
weder medegedeeld.. Die school is toegankelijk
tegen betaling van een schoolgeld van f 16 'sjaars
voor jongens en meisjes. De bezoldiging van het
onderwijzend personeel bedraagt f 4100, terwijl
die school voorziet in een erkende behoefte en
geplaatst zal worden in een deel der stad, waar
nog geen scholen gevonden worden."
De inleidende tirade is heel mooi en getuigt
dat de steller met vrucht zijn studie van de die
renwereld heeft gemaakt, meer speciaal van het
vossengeslacht.
Ongelukkig voor den steller dat de studie van
't laatste diersoort wat te veel impressie op hem
schijnt gemaakt te hebben en hij daardoor wat
te veel streken van Reintje heeft overgenomen.
Niet zelden gebeurt het echter dat de vos op
ziju streken op heeterdaad wordt betrapt, en dit
is nu ook met onzeu steller het geval.
Daarom vragen wij
Hoe is 't mogelijk dat hij uit de bijvoegsels van
de Leidsche Courant bet boveDStaaud bericht kon
maken, dat in liet Haagsche Dagblad van Maandag
avond voorkwam, terwijl die bijvoegsels eerst
bij de Leidsche Courant van gisteren, Woensdag
avond, dus drie dagen later zijn uitgegeven?
Een ieder geve voor zich zelf daarop antwoord.
Wij kuuDen echter niet nalaten de aandacht van
B. en Ws. op eene dergelijke indiscretie te ves
tigen. Daar de bewuste stukken niet op den tijd
dien steller beweert in de wereld waren gezonden,
moet men zich op arglistige wijze daarvan heb
ben meester gemaakt, hetzij uit de bureelen van het
Stadhuis, hetzij uit.de drukkerij van deD uitgever
Wat er van zij, wij komen er, nu de publici
teit pas zoo goed geregeld is, tegen op dat een
blad buiten deze stad, op claudestine wijze met
geinsente-bescheiden begunstigd wordt, die nog
niet eens binnen deze gemeente publiek zijn ge
maakt. Men zal zich herinneren dat juist de
vroegere mededeelingen in het Haagsch Dagblad
omtrent belaDgen dezer gemeente, oorzaak waren
dat wij niet gerust hebben alvorens het publici-
teits-stelsel geregeld was.
De cholera heeft, naar hetgeen de Times mede
deelt, haar vreeselijk karakter verloren.
Ejn ingezeten van Florida, zegt bet orgaan der
city, een onvermoeid natuurvorscber, heeft gron-
di> liet vraagstuk onderzocht en deelt mede, dat,
evenals de gele koorts, de cholera ontstaat en
gevoed wordt door kleine onzichtbare diertjes,
die in de lucht zich bewegen. Als men dus de
lucht doet trillen en schokken, zal men aan een
datnskring, die bezwangerd is met insecteD, zijne
oorspronkelijke zuiverheid teruggeven en elke
epidemie, uit die oorzaak ontstaande, vernielen.
Ten bewijze daarvan heeft de heer Hardee, de
uitvinder, voorgesteld te Charlestown de proef te
nemen. Zoo als men weet heeft de gele koorts
daar groote verwoestingen aangerichtzij eischte
"honderd slachtoffers daags. De heer Hardee wil
nu derwaarts gaan en zijn eigen leven er aan
wogen. Hij vraagt slechts tien dagen eu staat er
met zijn eerewoord voor in, dat hij de ziekte
zal verdrijven.
Ziehier hoe hij het zal aanleggen. Hij zal voor
de geheele stad Charlestown in Zuid Carolina,
met 50,000 inwoners, slechts eene enkele ton
buskruit gebruiken en, gedurende tien achter
eenvolgende nachten, eiken avond te negen uren
beginnende, vijf pond voor elke ontploffing aan
wenden. Na tien dagen verzekert de heer Hardee,
dat zieh geen enkel geval meer in de stad zal
voordoen.
In de afgeloopen week heeft te 's-Gravenhage
een bijeenkomst plaats gevonden van de minis
ters van Binnenl. Zaken en van Financiën en
eenige leden van het Amsterdamsch Gemeente
bestuur, waarop ter sprake zijn gebracht de
middelen om aan de Amsterdamsche Kanaalmaat
schappij het verdere kapitaal te bezorgen. Er be
staat echter weinig sympathie, daarvoor het als
premie toegezegde kapitaal van 3 millioen te be
stemmen. Vad
Het oflicieele regeeringsblad, de Moniteur Beige,
behelst het „verslag ingediend aan den Minister
van Binnenlaudsche Zaken door de jury gelast
met de toewijzing van den driejaarlijkschen prijs
vau Vlaamsche tooDeel-letterkuDde voor het vijfde
tijdvak, 18681870." De jury had 53 tooueel-
werken, van een twintigtal Vlaamsche schrijvers,
te toetsen en te vergelijken. Zij is door baar on
derzoek bevestigd in de overtuiging, dat de jonge
Vlaamsche tooneel-litteratuur gelijk zij zich
uitdrukt „niet alleen leefbaar is, maar eene
scheppingsgave bezit, die zich onweerstaanbaar
lucht geeft, vooruit wil, en alleenlijk naar wat
ruimte en licht verlangt, om in hare volle jeug
dige schoonheid te verrijzen.
De jury heeft den volledigen prijs toegewezen
aan een tooueelspel van Felix van de Sande, ge
titeld „het vijfde rad van den wagen;" en zij
besluit haar verslag aldus: „Ons Vlaamsch tooneel,
wij hopen het, mijnheer de Minister, zal weldra
verrijzen, indien het staatsbestuur krachtig zijn
hand wil leenen om het te doen ontstaan, daar
waar het door sommigen uit plichtverzuim, uit
onwetendheid of kwaadwilligheid vernalatigd of
tegengewerkt wordt."
De Pruisische Slaals-Anzeiger deelt mede, dat de
Honing van Pruisen de orde van den Rooden
Adelaar 3de klasse heeft geschonken aan den
heer Taets van Auierongen van Woudenberg, ad
judant van Z. M. den Koning der Nederlanden.
Bij de gisteren te 's-Gravenhage gehouden on
derwijs hadden zich tot het verkrijgen eener akte
voor de Fransc-be taal aangemeld 13 candidaten.
Daarvan zijn 6 afgewezen en 7 toegelaten, als
D. P. Beeser, van 's-Gravenhage; M. van der
Brugge en J. de Bruin, beiden van Vlaardingen
C. de Gast, W. P. Hille, K. J. Kraan en P. J.
Teebaal, allen van 's-Gravenhage.
De uitslag der akten-examens voor het mid
delbaar onderwijs is gisteren geweest
Gevraagd: voor de Aardrijkskunde 1 akte;
candidaat niet verschenen; voor 't Fransch 1
akte, geweigerdvoor 't Boekhouden 1 akte, toe
gestaan aaD J. W. Montauban van Swijndrecht,
geb. te Rotterdam; voor 't Eugelsch 1 akte, toe
gestaan aan K.; voor 't Nederlandsch 1 akte, toe
gestaan aan A. M. Molenaar, geb. te Rotterdam.
Aan het Athenaeum Illustre te Amsterdam zijn,
bij het begin van den ingetreden winter-cursus,
14 militaire studenten voor de geneeskundige
faculteit ingeschreven, waardoor bet getal van
die studenten (waarvan .3 onlangs hun examen
als arts hebben afgelegd, doch nog niet als offi
cier van gezondheid zijn aangesteld) alsnu tot
104 is gestegen, verdeeld als volgt: Voor Oost-
Indië 52, de landmacht 28, de zeemacht 20, West-
Indië 4.
Het bestuur van het 26ste Nederlandsch Land-
huishoudkundig Congres, te houden te Utrecht
in de maand Juni -187.2, heeft de bijzondere aan
dacht gevestigd op deze voor den landbouw zoo
hoogst nuttige instelling.
Het Bestuur acht het van groot belang, dat
aan do samenstelling van het programma voor
het 26ste Congres door zeer velen worde deelge
nomen en dat de te behandelen vraagpunten be
trekking hebben op den geheelen Nederlandschen
landbouw.
De onderwerpen, welke op de Nederlaodsche
Landhuishoudkundige Congressen worden behan
deld, betreffen voornamelijk:
1°. Akkerbouw in den ruimste zin, Veeteelt en
Zuivelbereiding.
2". Tuinbouw in al zijn omvang.
3°. Houtteelt is al haar onderdeelen.
iu lid jaar 1807.
(Historisch verhaal.)
(Vervolg.)
Jen beginne had ik geen vrees voor den
^'"1; ik had er een schuilplaats voor gevonden,
ik zeker was dat niemand hem zou
Wies; en ik wist tevens dat onder hen, die
'J daarbij hielpen, geene verraders wareD
"d echter koning Jeröme het besluit nam op
^Ihelmshöhe zijn verblijf te houden, begon mijn
Uden, mijn angst..want verbeeld u mijn schrik
ens'ng, toen op zekeren dag een koninklijke
mans bij mij kwam, met het bevel, dat ik
em op het dak van het paleis moest geleiden:
"ids boven den voorgevel, in het midden, moes
'J een langen vaandelstok zien te bevestigen.
«Was de schat dan op het dak verborgen?"
Niet juist op het dakfluisterde de inspec-
'SUr- Hij was boven den voorgevel ingemetseld,
juist daar waar de verschrikkelijke Franschman
zijn vaandelstok wilde laten bevestigen. Wie zou
er ook ooit gedacht hebben dat die scheepskapitein
van een koning op „Wilhelinshohe" een vlag zou
willen laten ophijschen.
«Dat kondt gij zeker niet vermoeden want het
is een geheele Dieuwe mode, een bijzondere luim
van onzen nieuwen koning. Wat deedt gij?"
Wat ik deed? Mijn God! Ik stond als verplet
terd. Ik beefde als een riet. Mijne gedachten
verwarden zich, en 't was een geluk dat de offi
cier door mijn stamelen geen achterdocht kreeg,
daar hij meende, dat ik mij niet goed iu de Fran-
sche taal kon nitdrukken. Eindelijk om hem weg
te krijgeo, beduidde ik hem, dat ik mijue toe
stemming niet kon geven om bij regenachtig
weder op 't dak te laten werken, daar het in de
onder 't voordak liggende zaal door zou regeuen.
En zoo gelukte het mij een paar dagen tijd te j
vvinneD.
Welk een toestand riep MensiDg uit; en wat
vingt gij loen aan?"
„Ik begaf mij ijlings naar de voormalige minis
ters vau onzen keurvorst v. Waiz en v. Witzle-
ben. Maar zij haalden de schouders op. Aan mij,
niet aan hen was de schat toevertrouwd, ant
woordde zij.
Ik moest mij dus elders hulp zien te verschaf
fenEn ik vond ze iu twee getrouwe Hes-
sische mannen. Nog denzelfden Dacht gingen
wij, met het noodige gereedschap voorzien naar
het paleis. Wij namen de millioeDeo uit hun
bergplaats en droegen ze zoo stil mogelijk buiten
het slot tot
Tot? vroeg Mensiug, den adem inhoudende.
Seitz wierp eeu angstigen blik naar de deur en
fluisterde
Tot aan den grooten trap, die vóór den linker
vleugel van het paleis in de vrije lucht uitkomt.
Onder dien trap ligt de schat begraven.
„Daar?" Wel mij dunkt die plaats is zoo
goed als ieder aDdere. De hoofdzaak is of gij
zeker zijt van de beide mannen, die u bij het
verbergen van den schat behulpzaam waren.
Dat ben ik, hernam Seitz, ofschoon, voegde hij
er met een zacht hoofdschudden bij, het mij
voorkwam dat korten tijd daaroa, de Franschen
meer dan ooit van den schat spraken, en verze
kerden dat hij Dog in het land moest zijn. Zes
weken later werd er een som van 100,000 fran
ken voor het ODtdekken van den schat uitgeloofd.
Tegelijkertijd werden door den kolonel der gen
darmerie, La Croix, nachtpatrouilles georganiseerd.
Vindt gij daarin geen wonderlijken samenloop
van omstandigheden?
„Dat juist niet, mijn waarde Seitz, antwoordde
de officier. Het is beter vertrouwen te stelleD in
de eerlijkheid dier mannen. En doet gij dit, vaD
waar dan uwe vrees?"
„Ik heb u nog niet alles gezegd. Luister verder;
gij weet dat de keurvorst het geld, dat hij mede
nam aaD Rothschild toevertrouwde."
Dat weet ik."
„Welnu, een dag of tien geleden bracht een
agent van Rothschild, die zich aanvankelijk als
koopman in wijnen voordeed, mij een eigenhandig
briefje van den keurvorst. Hij had het tusschen
de zolen zijner laarzen verborgeD. Het was
van deu volgeodeD inhoud: „Ik verlang mijn
schat naar Itzehoe overgebracht te zien en wel
zoo spoedig mogelijk. Gij kunt den overbrenger
dezes volkomen vertrouwen. Hij zal den schat
aan de grenzen in ontvangst nemen. Verder
kunt gij met hem beraadslagen wat in deze te
doen staat. Uw toegenegen Wilhelm, keurvorst."
Ik heb den brief dadelijk verbrand en de zaak
met den man uitvoerig besproken hij wacht thans
aan gene zijde der grenzen.En nu moet ik aan
het werk om het waagstuk ten uitvoer te bren
gen, en ik ben radeloos, hulpeloos als eeu kiDd.
Wordt vervolgd.)
