Woensdag
4 October.
N°. 3574.
A0. 1871.
LEIDSCH
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post3.85
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTKNTIKN.
Voor iederen regel0.15.
Grootere lettert naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, 3 October.
De 8de October 1571 was een gewichtige dag,
die nog steeds in eer en in dankbare herinnering
blijft.
Ook heden hebben de ingezetenen van Leiden
iDDe blijdschap te kennen gegeven over de red
ding uit den hooggeklominen nood en ieder Lei-
denaar eerde en vierde dien dag op de gebrui
kelijke wijze.
Velen woonden de godsdienstoefeningen bij, an
deren bewogen zich langs 9traat en gracht, waar
eene niet alledaagsche beweging heerschte; van
de meeste woningen wapperde de driekleur, ter
wijl het gemeentebestuur op den nieuwen Rijn
muziek deed uitvoeren.
Het stadhuis werd zeer druk bezocht.
Telken jare echter gevoelen wij dat er aan de
feestviering, aan de herdenking van Leidens
volharding, van zooveel moed en opoffering als
de ingezeteuen met v. d. Werff aan 't hoofd in de
rampspoedige dagen van voorheen aan den dag
legden, iets ontbreekt.
Die leemte zal door elk dankbaar Leidenaar
beaamd worden.
Wat zou toch eigenaardiger zijn, dan dat de
ngezetenen ieder jaar zich konden scharen
to het beeld van den edelen en heldhaftigen
togervader uit die dagen van zware beproeving
Men zal reeds begrijpen wat wij bedoelen.
Wij zagen gaarne dat uit de burgerij stemmeD
opgingen om een van de schoonste bladzijden
uit Leidens geschiedenis te vereeuwigen door
het oprichten van een standbeeld voor v. d.
Werff.
De hoogeschool, zal men antwoorden, is reeds
een blijvend aandenken; doch wij merken op
dat dit meer herinnert aan de toewijding der
burgerij, dan aan de zelfopofferende daad van
da» man, dien de burgerij moed en vertrouwen
tot in de benardste oogenblikken wist in te
boezemen.
Men verzekert, zegt het W. v. h. H. dat het
wetsontwerp over de besmettelijke ziekten bij het
onderzoek in de afdeelingen van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, geen gunstig onthaal
heeft gevonden. Wel werd het denkbeeld vrij alge-
meeu toegejuicht; maar de toepassing, die het
ontwerp er aan geeft, vond weinig bijval.
Haar men verneemt, is de heer C. C. A. de
7l\egh te Rotterdam, directeur van Rotte's Man-
wioor, benoemd tot ridder der orde van de
Alien kroon.
I. M. heeft met HD. inteekening vereerd het
iGedenkboek der te Breda gehouden vijfjarige
samenkomst van de vereeniging het Metalen Kruis
en van de plechtige overbrenging naar het kerk
hek te Ginneken der stoffelijke overblijfselen van
Je op de Antwerpsche citadel begraven Nederland
sche militairen, door M. A. Perk."
De uitslag der Akten-Examens voor het Mid
delbaar Onderwijs is gisteren geweest: Gevraagd
'Oor Natuurlijke historie 2 akteo, waarvan 1
geweigerd en 1 toegestaan aan J. F. G. W. Er-
brink van Amsterdam; voor het Nederlandsc.il
1 akte, toegestaan aan A. J. G. Paardekooper,
'au 's Gravenhage; voor- het Boekhouden 1 akte,
toegestaan aan F: A. Schoefer, van Kampen; voor
het Fransch 1 akte, geweigerd; voor de Staats
inrichting van Nederland 1 akte, toegestaan aan
dr. P. P, Kroon, van Zutfen.
Drie officieren uit het Koninklijk korps Haag-
sche Scherpschutters, de heeren Alouton, Goyaards
en baron van Brienen, hebben den nationalen
schietwedstrijd te Brussel, hij gelegenheid der
Septeinher-feesten gehouden, bezocht en hebben
de eer gehad aan Z. M. den Koning der Belgen,
d" zich op het terrein bevond, te worden voor
gesteld. De commissie voor den schietwedstrijd
deelt aan genoemde lieeren als vertegenwoordi-
's der Nederlandsche Scherpschutters-Vereeni-
ü'ngen een lunch aangeboden.
Eene deputatie, bestaande uit de heeren Dr.
Dijsberti Hodenpijl, Eyrnael, In de Betou en Ger-
'ech, van de ridderlijke confrérie Dilelto ed Arme,
de eeuwenoude schietvereeniging van Delft, eere-
'oorzitter de Prins van Oranje, heeft le Brussel
aan de schiedwetstrijd van de Septemberfeesten
deelgenomen en is aldaar feestelijk ontvangen.
Met genoegen deelen wij mede, dat de deel
neming in het plan tot oprichting van een dage-
lijkschen maildienst tusschen Vlissingen en Lon
den boven verwachting mag genoemd worden;
door een te Middelburg bekende familie is alleen
voor 50 mille ingeschreven, terwijl ook in de
naburige zuidelijke provinciën deze zaak krachtige
ondersteuning vindt. Reeds schijnt het verdrag
tot nagenoeg 4 ton gestegen. In verband met deze
aangelegenheid meent men te weten dat de firma
den Bouwmeester, Borsius en van der Leijé, ree-
ders en scheepsbouwmeesters alhier, weder hunne
onderhandelingen, om de gansche marinewerf
te Vlissingen van het Rijk in gebruik te beko
men, hebben aangeknoopt. (Hbl.)
Het examen voor de betrekking van commies-
verificateur bij 's Rijks belastingen zal, overeen
komstig het programma vastgesteld bij min. re
solutie van 31 Dec. 1869, N°. 24,1, op den 18 Oct.
e. k. te Rotterdam gehouden worden.
De commissie bestaat uit de heeren W. C. P.
Toewater, prov. inspecteur; in Zuid-Holland, als
voorzitter, en A. J. R. A. De Ceva, J. Goossens,
W. F. H. Teupke en J. 11. Waleson, controleurs,
als leden.
Sedert de laatste opgave is bij den graaf Schim-
melpenniuck ten behoeve der oprichting van het
gedenkteeken voor de hij het beleg der Citadel
van Autwerpen gesneuvelde Nederlandsche mi
litairen ingekomen: van den heer J. M. Vader,
te Cortgene, lid der commissie, eene nieuwe gift,
met de reeds ontvangene uitmakende eene bij
drage van ƒ100; van mevrouw J. M. Vader,geb.
van den Bosch, ƒ10; en van Jlrr. Mr. J. E. v.P.
te L., ƒ20.
Z. M. heeft aan de na te melden offic. bij de
dienstd. schutterijen, op huD verzoek, eervol ont
slag verleend, als: bij die te Nijmegen, aan A.
Blomhert en D. M. Piera, beiden als lsten luit.,
onder gehoudeuheid tot het volbrengen van de
op hen nog rustende schutterlijke verplichtingen
als gewoon lid der schutterij bij de reserve, met
al de gevolgen daaraan bij de wet gehecht; bij
die te Utrecht, aan J. C. Clotterbooke Patijn van
Cloetinge, als kapitein.
En zijn voorts bij de dienstd. schutterijen be
noemd: bij die te Nijmegen, tot lsten luit. H. E.
Payen en VV. Leendertz, beiden thans 2de luit.;
bij die te Zwolle, tot kapit. D. J. R. Jordens,
thaus 1ste luit.; tot lsten luit. G. G. C. van Ho-
bokeD, thans 2de luit.; bij die te Enschedé, tot
2den luit. J. A. Albrecht, thans fourier; bij die
te Stad Almelo, tot lsten luit. E. van Beusekoin,
thans 2de luit; tot 2den luit. VV. L. Bruist, thans
sergeant.
Z. M. heeft Mr. W. J. Triebeis, te Nijmegen,
benoemd tot schoolopz. in liet negende school
district van Gelderland.
Z. M. heeft C. S. van Klaveren, veearts te
Arneide, benoemd tot plaatsverv. van den districts
veearts, wien Haarlem als standplaats is aange
wezen.
Z. AL heeft aan F. M. de Vries van Heyst, op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend als burgem.
van Hardinxveld.
Z. M. beeft aan Jhr. Mr. S. Laman Trip, op
ziju verzoek, met ingang vau dien datum, eervol
ontslag verleend als commies bij bet Depait van
Binnenl. Zaken.
Z. M. heeft aan Hohwü, tijdmetermaker, wo
nende te Amsterdam, vergunning verleend tot
het aannemen en dragen der versierselen van
ridder der orde van de Kroon, hem door Z. Al.
den Koning van Italië geschonken.
Z. Al. beeft met ingang van dien datum bij de'
Algeineene Landsdrukkerij benoemdtot lsten
klerk, met den personeeleü rang van adjunct-
commies, C. R. Mingelen; tot 2deu klerk, met
den persoueelen rang van lsten klerk, F. L. Behre.
BINNENLAND.
Amsterdam, 2 October. Dr. Th. Place heeft
gisterenmiddag ten 1 ure, het hoogleeraarsainbt
in de physiotogie bij het Alhenaeum Illuslre te:
Amsterdam aanvaart, met het uitspreken eener
redevoering over de descendentie-theorie van
Darwin.
Helder, 1 October. Naar men verneemt beeft
nabij Texel een treurig ongeval plaat6 gehad.
Een der bewoners van dat eiland, die eenigen
tijd in deze gemeente had gewoond en zich nn
weder naar dat eiland begaf, had zich Vrijdag
morgen met zijn huisraad voor den overtocht in
gescheept op een visschersschuit. Daar er bij de
aankomst aldaar, uithoofde van het stormachtige
weder, geen gelegenheid meer was om aan den
wal te gaan, bleef men aan het Oosterend voor
den wal liggen. Nadat de schipper en zijn pas
sagier naar kooi waren gegaan, schijnt de laat
ste zich weer naar het dek te hebben begeven
en door deze of gene treurige omstandigheid
overboord geslagen en verdronken te zijn; zijn
lijk werd gisteren morgen door wiervisschers
opgehaald. Men schijnt op Texel aanleiding te
hebben gevonden om de Justitie van dit voorval
kennis te geven, althans zijn, naar wij verne
men, de, ofiiieier van justitie te Alkmaar en 2ijn
griffier gisteren reeds op Texel geweest om dc
zaak in loco te onderzoeken. De verongelukte
was ongehuwd eD, naar mén verzekert, zeer
bemiddeld. (HM.)
Hellevoetsluis, 1 October. Heden mocht de
heer C. F. Blankenstein, griffier bij de directie der
Marine alhier, het voorrecht smaken zijn 40jarig
feest als ambtenaar bij de Alarine te vieren. Hoe
zeer hij in die betrekking gewaardeerd was eD
nog is, kan o. a. blijken uit een prachtig album,
dat hem bij die gelegenheid werd aangeboden
en de portretten bevatte van de vicé-admiraals
de Vries en Alatthijsen, de schouten-bij-naeht
van der AIeer9ch en Wichers en van de adju
danten Hanell von Cronenthal, Bowier, Tegelberg
en Jeekel.
ijselstein, 2S September. Na ontvangst der
koninklijke bewilliging, had heden alhier de
aanbieding van een vaandel aan de Vereeniging
van rustende schatters en leden der weerbaar
heid plaats; dit vaandel, van Oranjekleur, dra
gende in het midden eene zilveren gekroonde
W en rijk omzet met zilvereo franje en met
dito fouragères voorzien, ts een geschenk door
de IJselsteiosche dames aan gezegde vereeniging
geschonken. Aan het bestuur werd door mejuf-
vrouw E. Brandt-Wijsmuller, met gepaste toe-
spraak, dat vaandel aangeboden, en door den
lsteu luitenant der schutterij G. Walland, voor
zitter der Weerbaarheids-vereeniging, onder dank
betuiging aangenomen, die het daarna aan den
kapitein-kommandant der schutterij, den heer J.
A. B. Koelensniid, die met de manschappen in
bataille geschaard stond, met fiksche en warme
woorden overhandigde.
Harderwijk, 29 September. Sedert eeqige, we
ken heerseht alhier eene zeer epidemische bloed-
diarrhee, die reeds meer dan 40 slachtoffers heeft,
geëischt en die van dag tot dag in hevigheid,
toeneemt. Geen wonder, dat dit algemeene ver
slagenheid veroorzaakt, en men van niets anders
hoort spreken dan van de vreeselijke ziekte,
die geen onderscheid maakt tusschen oud en'
jong, maar eensklaps aanpakt, en meestal na:
kort lijden een einde maakt aan het leven van
den patient.
Een der geneesheeren alhier had op een en-,
kelen dag ruim 70 patieuten in behandeling. Da
breedekerkeraad heeft besloten iederen Woensdag-!
avond te 7 uren eeu bidstond te houdenheden
avond werd de eerste gehouden, die buitengewoon
druk bezocht was. Diaconie en burgerlijk arm
bestuur ondervouden nu reeds de treurige gevol
gen van deze ziekte de kas der hervormde dia*
conie is uitgeput; de diakenen hebben dan ook
een beroep gedaan op de bekende liefdadigheid
van de leden der kerk. De ziekte sehijut van
Oosterschen oorsprong te zijn. Men ziet dat het
zoogenaamde „gezonde Harderwijk," dat stee.da
vrij bleef van epideiniën, thans in ruime mate'
zijn deel krijgt.
Leeuwarden, 1 Oct. Gisteren te 3 ureD kwmn
alhier aan de Alinister van Justitie met den Hoofd
inspecteur der gevangenissen. Onmiddellijk begaf
de Alinister zich naar het tuchthuis, en verbleef
daar, na zeer korte pause, tot laat in den avond
inet de commissie van toezicht. Ook de Commis
saris des Konings, woonde onafgebroken de ver*
gadering bij. Den volgenden morgen zeer vroeg
tijdig werd ook het huis van arrest, (dé kanse
larij) bezocht. Wij vernemen verder, dat de Minister
later te Groningen en gisteren te Assen vertoefde,
en ook aldaar, de rechtsgebouwen en de gevan-
genissen, onder leiding van den heer Gregory,
's Konings Commissaris io Drenthe, en van de
leden der commissie van administratie, in bijzon
derheden in oogenschouvv nam. Deze bezoeken
moeten in verband staaD, met belangrijke ver
anderingen welke onderscheidene dier gebouwen
vereischeD.
's-Hertosenbosch, 2 October. Door Z. M. den
Keizer van Duitschland is onze voormalige stad
genoot, de heer Dr. J. Huijvenaar, benoemd tot
ridder der Koninklijke Pruisische Kroon-Orde.
Wij vernemen tevens dat H. AI. de Koningin-
weduwe Elisabeth aan Dr. Huijvenaar een prach
tig geschenk heeft toegezonden, bestaande in een
rijk gebODdeu album, bevattende de photografiën
van Sanssouci, Potsdam en omstreken, als een
blijk van, H. AL dankbaarheid voor de veledieu-
sten, door ZEd. bewezen aan het Berlijnsch
gesticht voor verlaten Chineesche kinderen te
Hong-Kong, welke liefdadige inrichting onder de
hooge bescherming staat van H. AI.
KOLONIËN.
WEST-INDIË.
Paramaribo, 2 September. Bij Koninklijk besluit
dd. 14 Juli jl., n°. 35, is goedgekeurd de benoe
ming van den heer L. H. Enthoven tot hoofddi
recteur der Surinaamsche bank.
Dezer dagen heeft de plechtige installatie
plaats gehad van de heeren Mr. J. H. Gilquin
als lid en F. P. Bouguenon als lid-plaatsvervan
ger van het Hof van Justitie. De heer J. M. Schus
ter, benoemd substituut-griffier, was verhinderd,
door ongesteldheid, daarbij tegenwoordig te zijn.
In de dagbladen leest men een schrijven van
den heer J. V. Bouguenon aan de kiezers in de
kolonie Suriname, waarin hij, hoogst vereerd
met dit op nieuw hem toegedacht vertrouwen,
zijne erkentelijkheid betuigt, maar niet wenscht
lierkoien te worden als lid der Koloniale Staten,
en verlangt bij het uitbrengen hunner stem bui
ten aanmerking te blijven. t
Uit de balans der Surinaamsche bank blijkt,
dat zij op den 26steu Augustus 1871, bij öen
specievoorraad van 878,609.21, voor eene som
van 515,075 minder aan bankbiljetten in om
loop had, dan waartoe zij gerechtigd is; terwijl
de specievoorraad op zijne beurt 206,031.20 meer
bedraagt dan tot dekking der opvorderbare ver
bintenissen door de wel gevorderd wordt.
Britsch-Guijana mag zich verheugen in den
aangevangen aanleg van den onderzeeschen ka
bel, die Georgetown met. dien van Trinidad zal
vereenigen en waaraan Berbice insgelijks deel
zal verkrijgen.
De onderzeesche kabel die Barbados met
Trinidad in gemeenschap brengt, was nauwelijks
gelegd, of de communicatie met Europa werd
gestremd, door het breken van den kabel te
Porto-Rico.
Curasao, 2 September. Den 21 Aug. heeft een
hevige orkaan gewoed op' de Bovenwinds-eilan-
den. In een brief van St. Eustatius wordt bericht,
dat het eiland Saba veel schade daarbij gele
den heeft; dat zéér veel gebouwen zijn omver
gewaaid, - zoodat hét Gouvernement genoodzaakt
was een aantal menschen van huisvesting te
voorzien. Alen heeft geen verlies van menschen
te betreuren. De orkaan begon omstreeks 8 uren
's morgens en hield aan tot des middags.
Den 23 Aug. is van St.-Domiugo alhier aan
gekomen de Dominikaansche oorlogschoener
Capolillo, kommandaut D. Gaërste Jr., en met
denzelveD de Hoog Eerw. heer Leopildo Satanike
de Augua Santa, benoemd aartsbisschop van
St.-Domingo.
Alet den oorlogschoener1 'Capolillo zijn oök
hier aangekomen de kapitein en het scheepsvolk
van den Nederlandschen schoener Amelia, die op
den 7 dezer in de haven van St.-Domingo is
verongelukt.
Men schrijft uit Venezuela. In brieven van
Caracas van 16 en 19 dezer wordt o. a. het vol
gende medegedeeld
De afdeeling troepen onder generaal Escobar
heeft Barcelona ingenomen en bezetgeneraal
Colina heelt Alanzana geslagen in Alollino, dicht
bij Tocuijo. Comargo en zijne medgezellen bevinden
zich in de gevangenissen van La Gugar; San
chez is in het gevecht van San-Luis gesneuveldde
troepen van Torrellas zijn geslagen en uiteenge
dreven. De tegenpartij ontmoet overal tegenspoe
den; eerlang zullen rust en orde hersteld worden
Naar luid van berichten van Coro hebben de gueril
las vaD La Sierra zich aan het Gouvernement
onderworpen.