In de op gisteren gehouden zitting van den Ge
meenteraad te Delft is benoemd tot directeur der
Hoogere Burgerschool Dr. Bisschop, van Leeuwar
den, in plaats van den op verzoek eervol ont
slagen directeur, den heer H. de Veer.
Uit Sneek wordt gemeld: Nadat wij uit
goede bron vernemen, is door Dr. B. Verver,
directeur onzer H. Burgerschool, aan den Gemeen
teraad het verzoek gericht, om twee zijner dochters
van enkele lessen aan die inrichting te mogen
laten gebruik maken.
In het lokaal Eensgezindheid op het Spui te
Amsterdam zal Zaterdag, den SOsten September
e. k., des voormiddags te 10 uren, een vergade
ring worden gehouden van de Verceniging voor
de statistiek in Nederland.
Op die vergadering zullen de volgende vraag
punten het onderwerp der bespreking zijn
1. Welken invloed hebben de talrijke Staats-
leeningen voor militaire doeleinden, die in de
laatste honderd jaar zijn gesloten, op de wel
vaart der lagere klassen uitgeoefend? Nemen zij
een voorname plaats in onder de oorzaken, die
een rijzing der arbeidsloonen hebben belet? In
te leiüéli door den heer N. G. Piersou. 2. Het
vraagsiuk van den arbeid der kinderen in fabrie
ken, en de wettelijke regeling van dien arbeid?
In té' leiden door den heer Dr. S. Sr. Coronel.
3. Zal Nederland zijn tegenwoordig muntstelsel
kunnen behouden, wanneer eerlang in het
Duitsche Rijk een nieuw muntstelsel wordt inge
voerd? Zoo niet, welk muntstelsel zal Nederland
dan in het belang van zijn handel, van het bin-
nenlandsch verkeer en van de volkswelvaart
moeten aannemen? In te leiden door den heer
Mr. S. Vissering, ia. Sluit de aanhoudende zorg
voor het openbaar onderwijs, bij art. 194 der
Grondwet aan de regeering opgelegd, de Staats
zorg in zich, om in de opleiding van onderwij
zeressen behoorlijk te voorzien en het middel
baar onderwijs voor meisjes deugdelijk te regelen
ib. Zijn krachtens de wet of algemeene maatre
gelen van bestuur de bestaande hoogere burger
scholen toegankelijk voor meisjes? In te leiden
door een heer J. B. baron van Uugenpoth tot den
Berenclaauw, 5a. In hoeverre is van 't bestaand
lager onderwijs iets te verwachten voor de op
lossing der sociale quaestie? 5b. In hoeverre
is Staatshulp wenschelijk tot vestiging of instand
houding van arbeidersvereenigingen? In te leiden
door den heer Jhr. Mr. J. J. de Jong van Beek
en Donk.
Voorts is de aandacht gevestigd op de volgende
vraagpunten, zonder dat de leden zich verbonden
hebben het vraagpunt in te leiden
a. Het vraag punt?rirrfrr??«de het aandeel van
de arbeiders in de winst der onderneming, door
de heeren Mr. D. J. Bn. Mackay en Mr. 11. H.
van Cappelle. b. Over het nut der consumptieve
arbeidersvereenigingen. c. De noodzakelijkheid
van wijzigingen te brengen in de wetgeving op de
vennootschappen, ten einde de ontwikkeling der
coöperatieve arbeidersvereenigingen mogelijk te
maken. (Invoering van vennootschap met veran
derlijk kapitaal.) Dit punt zal kunnen behandeld
worden bij de bespreking van punt 5b, in te lei
den door den heer de Jong van Beek en Donk.
Voorts is nog de wensch te kennen gegeven
door Dr. J. F. van Hengel, om te bespreken
Het streven der minderen om steeds meer te
schijnen dan men is, de noodlottige gevolgen
daarvan, het zich in schulden steken en tot ar
moede geraken, het kermishouden en het boven
matig gebruik van sterken drank.
Terwijl de aandacht nog gevestigd is:
1". op de Statistiek der arbeidsloonen in ver
band met de allernoodzakelijkste levensbehoeften,
door den heer Mr. H. H. van Gappelle, en 2°. op
de Statistiek der droogmakerijen, door den heer'
M. Cohen Stuart.
Beide deze onderwerpen schijnen minder een
geschikte stof op te leveren voor een bespreking
dan wel voor artikelen in het Staatkundig en
Staathuishoudkundig Jaarboekje, die de vergade
ring zeer zeker van genoemde leden in dank zou
ontvangen.
Wij vernemen, dat dezer dagen eene interna
tionale commissie is benoemd, aan welke is op
gedragen om de mogelijkheid te onderzoeken tot
verbetering van het kanaal van Neuzen naar
Gent in het belang der groote scheepvaart, de
vaststelling van een politie-reglement voor dat
kanaal, en de regeling van eenige afwatering-
quaestiën met België.
De Nederlandsche leden dezer commissie zijn
de hoofdingenieur van den waterstaat J. F. W.
Conrad, de directeur der registratie Mathon,
beiden te Middelburg, de ingenieur van den wa
terstaat D. Labryn te Neuzen, Mr. J. H. de Laat
de Kanter te Goes. De Belgische leden zijnde
hoofdingenieur des ponts et chaussées te Gent,
de ingenieurs des ponts et chaussées de Munter
te Gent, de secretaris van de Kamer van Koop
handel te Gent O. Groverman en het lid van
den provincialen raad Th. Vermersch. (Mid. Ct.)
De heer Bouguenon, lid der Koloniale Staten,
heeft als zoodanig zijn ontslag genomen, en daarbij
den volgenden brief gericht aan de kiezers in
de kolonie Suriname.
Paramaribo, 9 Augustus 1871.
„Toen het nieuwe regeerings-regelement in 1865
aan de kolonie werd geschonken, ging er alhier
een juichtkreet op. En geen wonder, dat het den
Nederlandschen staatsmachten ernst was met de
ons daarbij geschonken voorrechten, die tot zekere
hoogte autonomie voor de kolonie medebrachten.
„Met opgewektheid vond dan ook in 1S66
plaats de verkiezing van de negen leden der
Koloniale Staten, die door u zouden worden af
gevaardigd.
De gekozen namen het hun verleende man
daat aan. Ik bevond mij daaronder. Ik deed het
echter niet dan schoorvoetend, omdat ik, ofschoon
de vereerende onderscheiding mij te beurt ge
vallen op prijs stellende, gevoelde dat mij veel
ontbrak om een goed volksvertegenwoordiger te
zijn; maar ik werd bemoedigd door het stellige
voornemen, om de weinige krachten die in mij
zijn met de meeste inspanning aan te wenden
tot bevordering van de welvaart dezer kolonie,
waarin ik geboren ben, en die mij zeer ter harte
gaat. Stond ik in veel achter bij mijne medeleden
in dit voornemen hoopte ik niet overtroffen te
worden.
„Heb ik dien overeenkomsig gehandeld?
„Hierop moogt gij, mijne kiezers en mijne
medeburgers, antwoorden.
„Ik richt dezen brief echter niet tot u om dit
antwoord uit te lokken. Het is slechts mijn doel
u kennis te geven, dat ik heden mijn ontslag heb
genomen als lid der Staten.
„De gebeurtenissen van den laatsten tijd hebben
mij daartoe geleiddeze toonen duidelijk aan,
hoe en in welken zin de Nederlandsche regeering
en Vertegenwoordiging opvatten, bet aandeel in
het bestuur der kolonie, door het regeeringsregle-
ment aan de Koloniale Staten toegedacht.
„Het zal wel niet noodig zijn in bijzonderheden
te treden, ten betooge dat dit aandeel thans slechts
op het papier bestaat.
„In dezen stand der zaak acht ik mij verplicht
mij te onttrekken aan den werkkring in de Kolo
niale Staten, die nu slechts teleurstelling op
levert.
„Ik heb het van mijn plicht geacht de redenen
van mijn aftreden aan u mede te deelen, met
betuiging van mijne erkentelijkheid en dank voor
het vertrouwen, dat gij in mij hebt gesteld en
hetwelk mij heeft geroepen tot een taak, die voor
moet naar St.-Petersbnrg. Mijn boot is klein en
gij kunt mij bij het roeien helpen. De slimme
kerel koesterde ongetwijfeld het voornemen om
van den pelgrim te prófiteeren zonder hem iets
voor zijn werk te vergoeden, maar na lang heen
en weer praten kwam hij eindelijk met Piotrowski
overeen, dat hij hém gedurende de vaart van
spijs en drank zou voorzien. Het schijnt opper
vlakkig beschouwd vreemd, dat de vluchteling
zich op die wijze als in de leeuwenmuil waagde,
maar hij greep dé eerste de beste gelegenheid
aan, om te voorkomen dat men hem naar zijn pas
of andere papieren vroeg. Toen zij langs de kusten
door het meer van Ladoga en de Newa voeren,
namen zij eenige vrouwen als passagiers op, die
in de hoofdstad diénden, en eenigen tijd bij hunne
bloedverwanten haddendoorgebraéht. Een hunner,
eene reeds bejaarde waschvrouw, werd door de
anderen zóo geplaagd en gekweld, dat Piotrowski
haar onder zijde bescherming nam waarop zij
hem wederkeerig haar bijstand aanbood die hem
bij de aankomst te Petersburg zeer te stade kwam
„Mijn dochter," zeide zij, zal mij komen afhalen,
en wel eene geschikte woning voor u weten te
bezorgen."
Het is licht te begrijpen, dat hij dit voorstel
mét groote vreugde aannam; ook had hij het
geluk dat hem gedurende de geheele reis niemand
naar zijn pas vroeg. Het huis waar zij hem bracht,
was wel is waar zeer ellendig, „het was zoo
als de Rus pleegt te zeggen de naakte grond
met de vuist toe kussen." Hij vroeg aan zijne
waardin of hij ook naar de politie moest om
zijn pas in orde te laten brengen.
„Neen," zeide zij; „als gij maar voor eenige
dagen hier blijft, dan is dat onnoodig, zij zijn zoo
precies dat ik ook voor zou moeten komen en ik
heb er geen tijd toe."
Toen bij den anderen morgen langs de kaai
ging, om naar de schepen te zien, zag hij er een,
dat den volgenden dag naar Riga zou vertrekken,
èij kon zijne innerlijke ontroering ter nauwernood
bedwingen. De stuurman aan boord riep hem
toe: „Als gij een plaats naar Riga moet hebben,
kom dan maar hier."
„Ik moet wel is waar naar Riga, maar ik ben
zoo arm, dat de reis met een stoomboot voor mij
te duur is."
De stuurman gaf daarop een zeer geringe som
op en zeide: „Kom maar hier, wat talmt ge nog?"
„Ik ben eerst gisteren hier aangekomen en de
politie heeft mijn pas nog niet geviseerd," hernam
de vluchteling.
Wordt vervolgd).
mij zoo eervol is, dat ik onder andere omstan
digheden er niet aan zou gedacht hebben die
neder te leggen.
De eerste aflevering van het Nederlandtch Tooneel,
orgaan van het Nederlandsche Tooneelverbond
is verschenen. Directeur Mr. J. A. van Hallcour
missie van redactie: H. J. Schimmel, W. J. Hof
dijk, Max Rooses en F. C. de Brieder.
In een kort artikel zet de redactie het doel
van haar arbeid uiteen. Max Rooses schetst het
tooneel in Zuid-Nederland sedert de zelfstandig
heid van België. Loffelt geeft eenige merkwaar
dige bijzonderheden en goede wenken omtrent
tooneel-decoratie; terwijl eene vertaling van She
ridans blijspel, de Lastertongen, door R. Heeren,
de aflevering besluit. Voor volgende afleveringen
zijn bijdragen van van Vloten, von Hellwald, van
Hall en Max Rooses toegezegd.
Ten bewijze hoe ook in den vreemde prijs
gesteld wordt op de bekendheid met onze instel
lingen en inrichtingen, kan dienen, dat in de
vorige week Dr. Wayne uit Nieuw-York zich hier
te lande bevond, die zich tot taak gesteld heeft
ons gevangeniswezen na te gaan en verscheidene
gevangenissen heeft bezocht.
Bij den internationalen prijskamp van looneel-
kuust, op 17, 18 en 19 dezer te Leuven gehouden,
en waaraan 15 Vereenigingen, zoo uit Nederland
als België, deelnamen, is de 2de prijs, zijnde een
gouden medaille en 200 franken, behaald door het
gezelschap „Thalia," te Dordrecht, met de opvoe
ring van het tooneelspel: Een vrouw die haarman
bedriegt''; terwijl aan mej. C. Beersmans, die bij die
opvoering heeft medegewerkt, eene medaille van
uitnemendheid is toegewezen.
O ra ra EO pq
P P (t Q)
5 K" - 3 if -O
2? a> 7? 7? -•
8 5-1 3 i i
s A'S
5 g S.
O O
s
ra b ra o
2. 2. 5'
O E O
05 - Cl O
o. p 3
-I 2
S 3
S i 3 8-
s ar s
j 3 5. 5
B a ore
O
cp3
to oi
I—I SO OC CC:
"ux "*-* V oo
W C5 H to
tr j-» to os ,5©
"rfa- 00 co "t— "o
O Ob O
Jf- co O cn
Ci 11
fct*. CO O O SO
Co
I O CO O
CO CH t—1 li-"- O
SO to SO CO
O Oh "if*- os O
o co o
OO O w 1 o
to CO O -*3 O
11 to o O co O
CO to Oi w
CO "co CO "o "ifs.
o i to o cc
H O Üt O CO M
0 oi "to 00
a O Ü1 CJt C H
q o o o o
01 os ^5 co
Oi O O lO o J
M W iftP
OO W OJ
CC. co co "o "oo v—1
O O —4 to o O I
OS O ,SJ* Oi fcO os
OS O ~Cri CD co "o Cf.I
O CJi os CO to G>
tfa O O O M t5
03 'o O O f
C O O co O co
Uit dezen staat blijkt alzoo, dat de Nederland
sche Bank op 18 Sept., bij een muntmateriaal van
ƒ135,979,750.62' voor eene som van ƒ142,276,061.77
minder aan bankbiljetten in omloop had dan waar
toe zij gerechtigd is, terwijl het muntmateriaal
op zijne beurt ƒ56,910,434.71 meer bedraagt, dan
in verhouding tot de schuldvorderingen tot dek
king noodig zou wezen.
Met ingang van den 24steu dezer zal het Rijks
telegraafkantoor te Joure op Zon- en feestdagen
open zijn van 8 tot 12 uren voormiddags. De
diensttijd op werkdagen blijft onveranderd.
Z. M. heeft aan den heer J. van Herwerden,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend uit zijne
betrekking van commies der posterijen van de
3de klasse.
BINNENLAND.
Amsterdam, 20 September. De twee eerste groote
ijzeren spoorwegbruggen voor den aanleg van
den Staatsspoorweg aaD de IJzijde der stad, zijn
bij openbare inschrijving gegund aan de Konink
lijke Fabriek van Stoom- en andere werktuigen,
directie van der Made. Deze werken bestaan uit
het maken en stellen van den bovenbouw van
een draaibrug met een vaste overspanning over
de Singelgracht, en van een draaibrug met twee
vaste overspanningen in het Westerdok, tegenover
de Eenhoornsluis. De pijlers van deze bruggen
zijn met goed gevolg afgebouwd en de daardoor
verkregen doorvaart-wijdten zijn in alle opzichten
voldoende voor de gewone scheepvaart.
Helder, 20 September. Door eenige ingezetenen,
wonende aan de Hoofdgracht alhier, is een ver
zoekschrift gericht aan den Minister van Oorlog,
om den aanzienlijken voorraad kruit, enz. uit
het verbruikmagazijn aan het Wierhoofd in tijd
van vrede te laten verwijderen, tot voorkoming
van mogelijk gevaar. Den 8sten Sept. 11. bij het
zware onweder boven de gemeente was toch de
bliksem in den grond geslagen op ongeveer 90
ellen afstands van het magazijn, dat een open
schoorsteen tot lnchtverversching heeft.
Zaterdag jl. werd bier onder de hand door
den heer Swets aangenomen, het bouwen van
een oesterput, naast de hier reeds bestaande.
Eenige aanzienlijke Amsterdammers hebben eep
moet de J
MiieoJ
Schold
flink kapitaal bijeengebracht, tot exploit^ j
dezer industrie. Half November a. s.
gereed zijn tot ontvangst van een
hoeveelheid oesters, welke reeds ii
ter beschikking van de ondernemers uggti
put wordt vau grooter afmetingen dan 4,,
den heer Vlaming, en uit alles blijkt 4 1
van plan is, die zaak op kolossalen voet Ufc-
's-Gravenhage, 20 Sept. Z. K. H. de Prujji
Oranje zal zich op het einde van deze maani J|
rende eenigen tijd buiten de residentie
ten einde aan onderscheidene groote jachtpK,
deel te nemen.
Gouda, 20 Sept. De zaak der droogmakn
de Zevenhuizensche plassen vordert goed.
eenige dageu hebben hier besprekingen en imJ
tien in loco door heeren Ingenieurs en bels]
hebbenden plaats gehad, die met die
verband staan.
Utrecht, 19 Sept. Uit goede bron verss.l
men, dat B. en W. op voordracht van de
commissie hebben voorgesteld, om den prijs i
het gas van 9 op 7 centen te brengen, en
met 2 centen te verminderen. De gasfabriek!
Utrecht zou dan het gas leveren tegen een i
geringen prijs, als waarvoor het in geheel NecJ
land, ja zelfs in Europa niet te verkrijgen is.
Zeker wel een bewijs dat in de gasfabriek]
dezer stede zeer voordeelig wordt gewerkt.
Deventer, 18 September. In de heden gel
den zitting van den raad is een hoogst belangd
voorstel ingekomen van de curatoren over 1
stedelijk Atheneum. In de laatste zeven ju
toch is het aantal studenten zóo on beduidend si
weest, dat de intellectueele voordeelen niet kuuml
opwegen tegen de financieele kosten, Sedert 19 A
1864 immers werden tot en niet den cursus 1
niet meer dan dertig studenten ingeschreven,Ie
wijl zelfs het meerendeel van degenen, die t
den vijfjarigen cursus tot de academische les
gepromoveerd werden, hunne studie elders^
gen voortzetten. Deze omstandigheid gaf dsns
gereede aanleiding aan het college van
ren voor te stellen: 1°. Opheffing der betrek^
van rector-magnificus en van den titel a
hoogleeraar voor de heeren Dr. A. J. Vitq
Dr. J. J. Cornelissen, Mr. J. Duijmaer van
Dr. W. B. J, van Eijk en Jb. JongeueelUt
Mr. J. Duijmaer van Twist eervol ontslag t
leenen als boogleeraar in de rechten en 1
wetenschappen, hem een jaargeld toe te l
van 800, en de jaarwedde van den hoogleeta
in de Oostersche talen te verminderen met fll
en hem voor de resteerende 300 het ondtl
wijs op te dragen in de Hebreeuvvsche tail
voor aanstaande theologanten, gedurende t\
uren wekelijks aan de leerlingen van het
en 5de studiejaar van den eenvoudig gymnasialel
cursus.
3". De vacante betrekking van buitengewa
hoogleeraar in de natuurkunde, de wiskunde e
die van leeraar voor de oude talen, openvallen!)
door het aanstaand vërtrek van Dr. P. van Meun|
niet weder te vervullen.
4". De jaarwedden van den rector Dr. A.lj
Vitringa, den conrector Dr. J. J. Cornelissen,dsl
preceptor Dr. H. G. A. Bakhoven, en den 1
in de wiskunde D. B. Wisselink, te bepalen s;
ƒ2300, ƒ2000, ƒ1800 en ƒ1600,
5°. Den heer Jb. Jongeueel, met deu titel n
leeraaar, op te dragen het onderwijs in dt.'J
schiedenis, de aardrijkskunde aan alle en ia!
Nederlandsche taal- en letterkunde aan de rf-|
hoogste klassen van het Gymnasium,
6°. De betrekkingen van de heeren S. Srt|
J. H. Meijer, C. G. Slotemaker en F. de Sto[i*I
laar, leeraars voor de nieuwere talen en wall:11
laatsten betreft, ook voor de Nederlandsche tul
nagenoeg onveranderd te laten.
7°. Den heer W. F. H. Reesink dit schoolj**!|
althans nog te doeD voortgaan met het reeii|
weder aangevangen onderwijs in de nieuwer*
aardrijkskunde.
Maastricht, 20 September. Nu er zoovele
voorzorgsmaatregelen worden genomen
heerschende, of in aantocht zijnde besmettelijk*
ziekten, bestaat er in Limburg bij de R. K.
gebruik, dat, in het belang der openbare gezond-
heid, tijdelijke opheffing vordert. Het vervoeren
naar de kerken, namelijk, van lijken, die, in
deze warme dagen, niet zelden in vergevorder
den staat van ontbinding verkeeren en een zoo
ondragelijken stank verspreiden, dat men
geloovigen de kerken verlaten, of zich asn de
onmiddelijke nabijheid der lijken onttrekken
ziet. Na wij vernemen, is door de bevoegde macbl
te Sittard dergelijken maatregel reeds genomen.
Grelil- en Efiectenmarkt-
Amsterdam van 11 tot 18 September 187L
Niettegenstaande de geldcrisis te Weenen, tel
gevolge waarvan de Oostenrijksche National
Bank het disconto 2 pCt. verhoogd heeft, en
groote aanvraag naar geld alhier, is de prolongatie
na in het begin der week van 314 pCt. op 4 pC'
te zijn geklommen op laatstgenoemd standpnn:
blijven staan.
Slechts epkele fondsen uitgezonderd, waren
handel en varia"6 gedurende de laatse acht dagen
wederom van weinig beteekenia. Tftt die uitzon-
