N». 3482
Maandag
A°. 1871.
19 Juni.
LEIDSCB
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franeo per post.3.85.
Afzonderlgke Nommersj.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEK ADVKRTENTIKN
V.or iederen regreiƒ0.16.
Groot.re letten uur de plaatsruimte die ig beslaan.
Lelden, 17 Juni.
De zitting van de Eerste Kamer Staten-Generaal
gisteren weder tot nadere bijeenroeping ge-
Jolen.
De Staatbegrooting is vlug, maar daarom niet
minder grondig behandeld. Wat men beeft willen
eggen over de onderscheidene takken van be-
ituur, wat men wilde verkondigen over punten
an politiek belang als anderszins, werd niet
verewegen. Maar de leden van onzen Senaat
lebben bij en in alles eene loffelijk kortheid in
acht genomen. En zoo kon het gebeuren, dat
;isteren de begrootingen de een voor, de andere
besproken en aangenomen werden en nog
ten wetsontwerp tot invoering eener belasting
p het verbruik van gedistilleerd in de kolonie
uriname de goedkeuring der Kamer mocht er-
angen.
Bij de beraadslaging over de Begrooting van
Binnenlandsche Zaken kwamen vele waterschap-
belangen en openbare werken te berde. De Mi
nister Thorbecke beantwoordde de omtrent deze
nderwerpen gedane opmerkingen of vragen met
de meeste bereidwilligheid en gaf in het alge
meen te kennen, dat bij de ernstige zorgen
voor de defensie, ook de openbare werken, niet
Ie vergeten.
De heeren Van Bijlandt en Messchert van Vol
lenhoven kwamen op voor de grieven van be
trijders der bestaande wetgeving op het lager
onderwijs, terwijl de Minister van Binnenland
sche Zaken op nieuw zijne bekende en voor ons
land gelukkige gevoelens en denkbeelden over
deze levensquaestie van het Nederlandsche volk
ontwikkelde.
De discussiën over de andere begrootingen
jaren uiterst gering en van min of meer onder-
f'i'iichikten aard. Alleen bij het budget van oorlog
rerhiovcn eenige leden hunne stem tegen het
booge eindcijfer der begrooting, waarbij zij zich
ad zouden neerleggen om den Minister van Oor-
in de gelegenheid te stellen zijne plannen aan
de Vertegenwoordiging bloot te leggen.
De Minister van Oorlog heeft ook in deze Ka
mer zijne plannen in volgorde medegedeeld. Als
onze passieve krijgsmiddelen binnen onze liniën
gereed zijn, zeide de Minister, dan bezitten wij
de middelen om ons land met goed gevolg te
Itunnen verdedigen, zelfs tegen den overmachtig-
sten vijand.
Heden werd de 5Sste verjaardag van Neerlands
beminde Koninging in den lande overal feestelijk
herdacht.
Alhier was de driekleur van alle openbare en
de meeste bijzondere gebouwen uitgestoken
waarbij het ons aangenaam aandeed, dat men
zich algemeen beijverd had, tegenover andere
wimpels, die het nationale aanzien der straten
uiet verhoogden, Oranje-wimpels van den top
der Nederlandsche vlag te doen wapperen.
Tegen 12 uren hield de kolonel-kommandant
Vou Wrange! of Linden berg eene wapenschou
wing over het garnizoen, dat op de Ruïne ge
schaard stond.
Tot ridder van de Eikenkroon is benoemd Dr.
Al&yrisch te Luxembrug.
Wij meenen onze stadgenooten opmerkzaam te
mogen maken, dat Dinsdag 20 dezer de dag zal
zijn, waarop vóór 25 jaren de Hoogleeraar Cobet
ajn Inaugureele oratie heelt gehouden en zijne
Strekking aanvaard heeft.
voortreffelijke muziek geheel te smaken. Dank zij
de ijverige pogingen der commissarissen is dit
vraagstuk zeer voldoende opgelost. Vooral in het be-
toomen van den jeugdigen kinderlijken overmoed
hebben zij zich onvermoeid gekweten. De bedie
ning bij al het goede dat voor het overige
te waardeeren is, bepalen wij ons om te zeggen,
dat zij zoo goed was als in dergelijke om
standigheden mogelijk kon geacht worden, hetgeen
natuurlijk niet beteekent, dat zij volmaakt was.
En wat nu het concert zelve betreft zouden
wij ons tot eene illustratie maken van de fabel
over den kikvorsch, die zich tot de grootte van
den stier wilde opblazen, indien wij er een oor.
deel over gingen vellen. Wij bepalen ons er loe
niet alleen als ons eigen gevoelen, maar ook
als het oordeel van ieder, dien wij er over spra
ken, mee te deelen, dat onze beroemde landgenoot
Dunkier weder heeft getoond, dit epitheton ten
volle te verdienen. Dat daartoe het nitstekende
programma waarvan wij Mendelsohns 4de sym-
phonie als de parel zouden willen aanmerken,
en dat wij, behalve aan den heer Dunkier ook
aan de muziekale kennis van enkele der com
missarissen verschuldigd zijn, veel heeft bijge
dragen zal wel geen betoog behoeven.
Moge nog lange tijd verloopen voordat de ver-
eeniging Musis Sacrum, die letterlijk reeds bij hare
eerste ontkieming in bloei is geraakt, de bladereu
harer bloemen ziet afvallen, dan zal aan Leidens
inwoners nog menig waar musicaal genot worden
verschaft, waaraan tot nu toe in de academie-stad
groot gebrek is geweest.
Sedert de vorige opgave zijn alhier door pokken
aangetast 14 personen, als hersleld opgegeven 8,
overleden 1, zoodat in behandeling blijven 127.
Gedureude deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 102 tot 112 vol
wassen personen en van 33 tot 43 kinderen.
Gedurende deze week zijn in het Badhuis op
de Bloemmarkt 142 baden gebruikt.
Aan de Zwem- en Bad-Inrichting Rhijnzicht
zijn gedurende dezen week 1129 baden genomen.
Gisteren in den laten avond viel een jongeling
in bet levendaal, waaruit hij door met spoed toe
gesnelde personen gered werd.
Hedenochtend omstreeks halfnegen geraakte
een paard van den lieer C. op hol. Na eenige
straten doorgehold te hebben, zonder ongevallen
t. hebben veroorzaakt, werd het door eenige per
sonen geval.
Wanneer onze lezers van oordeel zijn, dat het
ia alle mogelijke zaken voor den menich een genoe
gen is, uit zijne ijverige pogingen en onvermoeide
vlijt gunstige resultaten te zien voortspruiten,
dan hebben zij de commissie van de sociëteit
Musis Sacrum na afloop van het concert der Gre
nadiers en Jagers op Vrijdag-avond mogen geluk
wenschen. Het was toch inderdad eene vraag,
die velen zich deden, of de speciale roeping der
vereeniging namelijk het geven van uitspanning
aan ieder zonder onderscheid, niet in strijd zou blij
ken te zijn met bet wel stagen dier uitspannin
gen zelve; met andere woorden het was de groote
luaestie of onder zulk een talrijk verzamelde
menigte, bestaande uit personen die op vier, op
twee en op drie beenen loopen (om de woorden
van den Sphinx tegenover Oedpus te gebruiken)
genoeg stilte zou heerschen om bet genot der
Een paard voor een wagen, beladen met strooi,
gespannen, schrikte bij de Groene brug van de
huzaren die op het Steenschuur geschaard ston
den. Het geraakte op hol, reed met wagen en
al over den koetsier Nans Hoogtellingen die van
de wagen was gevallen totdat deze bij de Garen-
markt omkantelde en het hollend paard eenige
schreden verder tot staan werd gebracht. De
koetsier moet er gelukkig goed afgekomen zijn,
ofschoon hij wel eenige dagen pijn in de ge
wrichten zal hebben.
De Pius-Loterijcommissie heeft namens de Ne
derlandsche Broederschappen der H. Familie, het
volgende adres tot Z. H. den Paus gericht, bij
gelegenheid van Di,ens Zilveren Jubelfeest.
„Alerhelllgste Vader!" De heiligschendende
roof waarvan Uwe Heiligheid het slachtoffer is,
heeft alle weldenkende gemoederen in beweging
gebracht: hij heelt uwe toegenegen zonen diep
biedroefd en vooral gegriefd de leden van de Aarts
broederschap der H. Familie, gevestigd te 's-Her-
togenbosch in de Kerk der Eerw. Paters Redemp
toristen.
In hunne innige smart hebben die leden zich
afgevraagd of hunne vrotne, zedige en nederige
pogingen niet iets zouden kunnen bijdragen, om
h :t lot te lenigen van den Opperherder, die ge
noodzaakt is te leven van de aalmoezen der ge
loovigen.
Wijl de loterijen aan de orde van den dag wa
ren, hebben zij hun best gedaan om er eene te
organiseeren, waaraan alle standen zouden kun
nen deelnemen, en die er roem in zou stellen
h^t penningske der weduwe en den spaarpenning
dér weezen in te zamelen. Onder de machtiging,
den zegen en de aanmoediging der Bisschoppen
en der geestelijkheid van Nederland, en de kracht
dadige ondersteuning der broederschappen, onze
medezusters, heeft de onderneming onze verwach
ting overtroffen.
Eene ontelbare menigte geloovigen heeft er deel
aan willen nemen, de armen zoowel als de rijken,
zich de eer betwistende er voorwerpen aan te
schenkenzoodat de briefjes, waarvan de prijs
slechts op éen halven frank was gesteld, eene
waarde hebben aangevoerd van honderd duizend
franken.
Dit resultaat in een koningrijk van kleinen
omvang, waar de Katholieken de minderheid
uitmaken en niet tot den best gestelden stand
behooren, heelt al onze wenschen bevredigd. Wij
danken de Voorzienigheid, die ons in staat stelt
aan den Algemeenen Vader der geloovigen aan
te bieden dit nieuwe blijk van de kinderlijke
liefde, van de eerbiedige en volstrekte verknocht-
heid zijner zonen in Nederland."
Ootmoedig neergeworpen voor de voeten Uwer
Heiligheid, verstouten wij ons Haar die schatting
te brengen, ten blijke onzer gevoelens; terwijl
wij ons vereenigen met al de wenschen, al de
verlangens en al de demonstratiën der Christen
wereld, bij gelegenheid eener gebeurtenis, tot
hiertoe onbekend in de jaarboeken der Kerk, die
luide getuigt dat de Hemel op eene geheel bij
zondere wijze waakt over Uwen Geheiligden
Persoon en ons gelukkiger dagen voorspelt.
Uwe Heiligheid veroorlove ons de vurige
smeekbede om Haren Apostolischen Zegen, zoo
wel voor de Aartsbroederschap en alle leden der
Heilige Familie in Nederland, als voor allen die
zich beijverd hebben tot het werk bij te dragen.
Van Uwe Heiligheid de onderdanigsteen aller-
gehoorzaamste zonen enz."
Een meubelfabrikant te 's-Gravenhage, heeft
de volgende advertentie geplaatst: „De onderge-
teekende acht zich verplicht al zijne geëerde
begunstigers te berichten, dat hij van af heden
op de betalingen der rekeningen van zijne ge-
eerde begunstigers, geen fooien a 1 pCt. of kor
tingen voor contante betalingen meer zal afgeven,
aangezien de werkloonen der werklieden telkens
aan verhoogiug onderhevig zijn, en welker bil
lijken eisch naar mijn beste vermogen wil te
gemoet komen en werkelijk steunen naar omstan
digheden. Ik twijfel niet of al mijne begunsti
gers zullen geen bezwaar maken tegen dezen
maatregel."
Op de eerste algemeene vergadering van den
Algemeenen Nederlandschen Vredebond op Woens
dag, den 5den Juli, des voormiddags te elf uren,
in het locaal „de Keizerskroon,'' op het Singel, over
de Munt, te Amsterdam, zullen o. a. de volgende
voorstellen behandeld worden
a. Voorstel van den Plaatselijken Vredebond te
's-Gravenhage.
De 's-Gravenhaagsche Vredebond, het oprichten
van Nationale Vredebonden in iederen Staat van
Europa, vooral in groote Rijken, hoogst wensche-
lijk achtende, teneinde deze alom op de openbare
meening eenen heilzamen invloed uitoefenen, en
er een gemeenschappelijk streven ontsta, om het
oorlogszwaard in de schede te doen rusten, en
daarbij overwegende:
dat zonder algemeene ontwapening, in de eerste
plaats, algemeen wantrouwen zal blijven heer
schen, en de eene staat na den anderen genoopt
wordt, om voortdurend en zelfs zwaar gewapend
te blijven;
dat aan dien dreigenden en drukkenden toe
stand, zoo lang hij algemeen bestaat, zelfs geen
kleine staat, die zijne onafhankelijkheid wil hand
haven, zich kan onttrekken;
dat die toestand is bezwarend voor de Staats
financiën, belemmerend voor Nijverheids-onder
nemingen, voor den Handel en voor hetCrediet;
dat hij de lasten verzwaart, de voortbrenging
vermindert, de algemeene welvaart benadeelt en
ongunstig werkt op de zedelijkheid van Regeer
ders en Volkeren, onderling.
Zoo gelieve, op grond van een ander, de Alge
meene Vergadering
1. te verklagen, dat de eerst aan te wenden
njiddelen tot voorkoming van toekomstige oorlo
gen tusschen beschaafde Natiën zijn
a. algemeene ontwapening, of vermindering der
staande legers;
b. het vereffenen van internationale geschillen
langs den weg van onderling overleg, door be
middeling van bevriende Staten, of internationale
rechtspraak; of althans het voorbereiden en ver
beteren van het Volkenrecht in die richting
2. Het Bestuur uit te noodigen, om opnieuw
daarop de algemeene aandacht te vestigen in
eene zijner mededeelingen in de fransche taalen
8. Het Bestuur almede te verzoeken, om zich,
zooveel doenlijk, tot invloedrijke personen in alle
Rijken van het vasteland van Europa te wenden,
in den geest der reeds uitgevaardigde circulaire
van den Haagschen Vredebond, van den lsten Novem
ber, 1873, teneinde te worden opgewekt tot het
houden, in een volgend jaar, van een internatio
naal congres van Vrienden vau den vrede, liefst
in Duitschland, om gezamelijk te kunnen over
leggen over de middelen tot het voorkomen van
oorlog of bet duurzaam maken van den Vrede.
b. Voorstel van den Vredebond „de Egmonden:"
om aan elk lid der Plaatselijke Vereenigingen
een exemplaar der door het Algemeen Bestuur
uitgegeven mededeelingen gratis te doen verstrek
ken, en om den inteekenprijs van niet-leden te
stellen op vijftig cent.
c. Voorstel van den Vredebond te Barsingerhorn
dat de Algemeene Nederlandsche Vredebond bij
de bevoegde Macbt aandringe op het veranderen
van de bepaliDgen in de Grondwet, die den Ko
ning het recht van oorlogsverklaren toekennen.
d. Voorstellen van den Vredebond te Groningen o.a.:
Daar de opvattingen, die in de jeugd verkregen
worden, veelal voor geheel het volgend leven
beslissend zijn, zullen de Vredebonden trachten
moeten, op het aankomend geslacht te werken.
De vraag wordt gesteld: hoe zullen zij dit kunnen
doen Als poging ter beantwoording van die vraag
wordt in overweging gegeven, of de Vredebonden
niet bij de verzorgers van het onderwijs, iuzon-
derheid van het lager onderwijs, behooren aan
te dringen op verspreiding van meer ware denk
beelden omtrent den oorlog, dan hieromtrent
veelal vooral in vele leerboeken over de ge
schiedenis worden geuit; zoodat het aanko
mend geslacht leere verstaan, dat hij de beste
burger en de edelste regent is, die den vrede
overal en tusschen allen bevordert, en dat de
oorlog behoudens het geval van zelfverdedi
ging eene misdaad is jegens de maatschappij.
e. Voorstel van den Internationalen Vredebond
te Amsterdam, om jaarlijks, te Amsterdam, eene
algemeene bijeenkomst der leden van de ver
schillende afdeelingen te houden.
't-Gravenhage, den 16den Juni 1871.
Wij lezen in de Arnhemsche Courant:
„Ook hier ter stede wapperen sedert hedenmor
gen de vlaggen uiteen aantal huizen van Roomsch-
Kutholieke ingezetenen. Wij gunnen onzen Ka
tholieke stadgenooten gaarne deze feestvreugde,
die van hun standpunt alleszius billijk is.
Doch er is éen ding, dat wij betreuren in dit
feestvertoon. De nationale vlag toch wordt bijkans
overal vergezeld van een geel-witten wimpel,
vóóraan den vlaggestok afhangende, op de plaats
waar de oranje-wimpel pleegt te wapperen. Hier
en daar zelfs ziet men in het geheel geen drie
kleur, maar alleen een citroenkleurige dwarshaan
boven eene baan van wit vlaggedoek. Wat be
teekent deze manifestatie? De Oranjewimpel
naast de Nederlandsche vlag pleegt te beduiden
„Geen Nederland zonder Oranje!" Bij de
tegenwoordige manifestatie is OraDje verdrongen
door de pauselijke kleuren, en let wel! door de
kleuren die de paus had als souverein. De betee-
kenis kan dan geene andere zijn dan deze: „Geen
Nederland zonder een wereldlijken paus!" De
feestvierenden, die ook de nationale vlag achter
hielden, en alleen vlaggen met de pauselijke
kleuren, schijnen hiermede blijk te willen geven
dpt zij slechts onderdanen willen zijn van een
souverein, leden van éeue natie, maar die niet
is( de Nederlandsche.
Wij betreuren het ten zeerste, dat op deze
wijze een kerkelijk feest andermaal wordt ge
bruikt voor eene politieke demonstratie, te meer
omdat het is eene openbare beleediging aan het
l^ederlandsch nationaliteitsgevoel. Heeft onze natie
d?m zóo weinig verdienste jegens onze katholieke
lqndgenooten, dat zelfs de vlag van Nederland