N°. 3466
Woensdag
A®. 1871
31 Mei.
- 1 Feuilleton van liet „Leidsck
Dagblad".
DE FAMIL1E-JUWEELEN.
LElDSCn
DAGBLAD.
PRIJS DKZER COXJRANX.
Voor Leiden per 3 maandenƒ3.00.
Franco per post3.85.
-Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Qourant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zen- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTENTIBN.
Vooriederea regel0,15.
Grootere letten na«r <ie plaatsruimte die lij beslaan.
Lelden, 30 Mei.
Naar aanleiding van een schrijven in De Heraut,
aarin de redacteur Dr. Kuyper, zijn volkomen
ïstemming betuigd met de politieke gedragslijn
an den heer Groen van Prinsterer zegt de N.
lilt. Cour., na er op gewezen dat De Heraut zich
tiet uitlaat over des heeren Groen critiek over
lt census-quaestie
Maar van veel belang is de middenmoot van
tel pogram. Wijziging van art. 194 der grondwet
lt De Heraut, middenpunt en hoeksteen van
tel pogram.
„De heer Groen staat dus niet alleen, zooals
set Dagblad het heeft willen voorstellen. Neen,
'.sen redactiën van christelijk-historische dagbla-
[en, door een wederzijdsch bindend accoord ge-
joden, streven met hem naar hetzelfde doel.
„Dat doel is: de vernietiging der openbare
nhool.
Niet meer langs omwegen zal men dit doel
nachten te bereiken, maar rechtstreeks gaat men
op af. Onmiddellijk moet op dat doel koers
ezet.
,Meu komt er openlijk, zonder achterhoudend-
leid, voor uit.
Ook in eeD ander opzicht schaart De Heraut
ich geheel aan de zijde van den Groen. Ook het
ilad wil buitensluiten ben, „die, op het voetspoor
Ier conservatieven, verklaarden, voorhands met
vijziging van de onderwijswet vrede te nemen";
luitensluiten evenzeer hen, die het initiatief tot
cboolwetherziening liefst aan Thorbecke over
eten.
„„Alleen zij, zegt De Haraut, die gelijk de heer
Wassenaer in de Kamer, en de heer Gefken
i&n de Zwolsche Kiesvereeniging, adhaesie zon-
ler beding, instemming zonder voorbehoud met
is pogram betuigden kunnen bij de scherpe
t'ieidi ng, die thans niet meer is weg te nemen,
loor de anti-revolutionairen worden gesteund.""
„De kiezers in Leiden en in Zwolle weten dus
I vast wat zij aan de heeren van Wassenaer en
efken hebben. Door hunne stem op die candi-
iSten uit te brengen, verklaren zij zich voor de
ijziging van art. 194, tot vernietiging der open-
are school.
„De toestanden beginnen zuiver te worden."
Burg. en Weths. alhier gezien de adressen van:
I. W. A. J. Juu, koopman, houdende verzoek om
lit pakhuis in de Spijkerboorsteeg, wijk VI n".
,i55, tot magazijn van brandstoffen te mogen in-
JilHenen gebruiken; b. C. J. Coster, koffiebrander,
kaarbij hij verzoekt om eeue koffiebranderij te
Bogen inrichten in zijn perceel aan de Haarlem-
Borstraat, wijk VI n°. 292; c. M. G. Wobbe,
fcckslager, daarbij verzoekende om in het huis
l«n de Langebrug, hoek Diefsteeg, wijk IV n°.
1)3, een fournuis te mogen doen plaatsend. J.
C. Wagemaus, winkelier, behelzende verzoek
In eene bewaarplaats van petroleum te mogen in
lichten in zijn wouing aan de Middelstegracht,
Jïijk VII n°. 562; en e. D. Sinit, koopman, om
Itrgunning tot het houden en mesten van een varken
in het pakhuis aan de Oostdwersgracht, wijk V
n'. 517a; doen te weten, dat tot het hooren der
eigenaars en bewoners van de naast bijgelegene
en belendende panden, ten opzichte der informa-
liën de commodo et incommodo, door Burg. en Weths.
zal worden gevaceerd op het Raadhuis dezer
Gemeente, op Woensdag den 31sten Mei e. k.,
's voormiddags te elf uren.
Alle de tien Candidaten van Geloof en Belijdenis
zijn met groote meerderheid, bij de 1.1. Donder
dag en Vrijdag gehouden stemming, door de
Gemeente gekozen tot Notabelen van deNederd.
Hevormde Gemeente.
Sedert de vorige opgave zijn alhier door pok
ken aangetast 28 personen, als hersteld opgegeven
13, overleden 11, zoodat in behandeling blijven 159.
Naar tnen verneemt bestaat het voornemen,
dat de Tweede Kamer der Staten Generaal Dins
dag den 20sten Juni hare werkzaamheden zou
hervatten.
De heer Mr. S. H. Lette van Oostvoorne, raads
heer in het provinciaal gerechtshof van Zuid Hol
land, heeft voor de betrekking van lid van de
Provinciale Staten van Zuid-Holland voor het
hoofdkiesdistrict Brielle, bedankt. De verkiezing
tot vervulling van de opengevallen plaats, zal in
de maand Juni plaats hebben.
In de Vrijdag gehouden vergadering der Gon-
stitulioneel-liberale Kiezersvereniging te Zwolle is een
viertal opgemaakt, bestaande uit Mr. A. Van
Naamen van Eemnes, Mr. C. Fock, Mr. J. T.
Buys en Mr. B. D. H. Teilegen, ten einde daaruit
in den loop dezer week eene keus te doen van
een candidaat voor de Tweede Kamer.
De kiesvereeniging De Grondwet te Middelburg
beeft tot candidaat gesteld het aftredend lid, den
lieer Mr. J. P. R. Tak.
Door de liberale kiezersvereeniging Vrijheid en
Orde te Deventer is met nagenoeg algemeene
stemmen tot candidaat gesteld voor de Tweede
Kamer het altredend lid Mr. A. Van Delden.
De heer Mr. Ph. Van Blom te Heerenveen,
beeft ter kennis der kiezers in het hoofdkiesdi
strict Dokkum gebracht, dat zijne ambtelijke be
trekking hem thans, ten gevolge van bijzondere
omstandigheden, niet toelaat het mandaat voor
het lidmaatschap der Tweede Kamer weder aan
te nemen, en heeft mitsdien verklaard, zich bij
de periodieke aftreding niet weder verkiesbaar
te stellen,
De kiesvereeniging Alfen en Omstreken heeft met
algemeene stemmen tot candidaat voor de aan
staande verkiezing van een lid der Tweede Ka
mer voor het kiesdistrict Leiden gekozen Jhr.
H. A. Steengracht van Duivenvoorde.
Te Zalt-Bommel heeft zich eene afdeeliug ge
constitueerd van de centrale kiesvereeniging voor
het hoofdkiesdistrict Tiel. Tot candidaat voor de
aanstaande verkiezing van een lid der Tweede
Kamer is met bijna algemeene stemmen gekozen
Mr. D. J. baron Mackay.
Door de Alg. Kiesver. in Nederland is te Tiel het
aftredend lid Mr. C. Th. baron Van Lijnden van
Sandenburg cand. gesteld.
De kiezersvereeniging de Unie, te Utrecht, heeft
Mr. W. R. Boer aldaar candidaat gesteld voorde
Tweede Kamer.
De Algemeene Kiesvereeniging in het district
Alkmaar heeft tot haren candidaat voor het lid
maatschap van de Tweede Kamer gesteld: den
heer Mr. R. J. Graaf Schimmelpenninck, oud-
Minister van Financiën.
Door de Arnhemsche Kiesvereeniging werd met
algemeene stemmen tot candidaat voor de Tweede
Kamer in het district Arnhem geproclameerd het
altredend lid Mr. L. A. J. W. baron Sloet van
de Beele.
In de vergadering van de kiezersvereeniging
Eendracht maakt macht, te Breda, is tot candidaat
voor het lidmaatschap van de Tweede Katner
der Staten-Generaal geproclameerd de heer N.
R. H. Guljé, aftredend lid, met 43 van de 44
uitgebrachte stemmen.
Een gedeelte der kostbare bibliotheek van
wijlen den heer dr. H. Riedel, bestaande in uit
gaven, vertalingen en werken van en over den
Latijnschen dichter Horalius, is in zijn geheel te
Groningen ten geschenke aangeboden door eenige
der voormalige leerlingen en vrienden van den
overledene die deze belangrijke collectie hebben
aangekocht.
In het jaar 1870 zijn als landverhuizers over
zee uit Nederland vertrokken 1644 personen,
waaronder 606 hoofden van gezinnen en op zich
zelf staande personen; 254 vrouwen, 774 kinderen
en 10 dienstboden, die met de eerstbedoelden ver
trokken.
Onder de hoofden van gezinnen op zichzelf
staande personen bevonden zich 94 welgestelden,
380 mingegoeden en 132 behoeftigen.
Daaronder is Zuid-Holland begrepen als volgt:
50 hoofden van gezinnen en op zichzelf staande
personen, 2 welgestelden, 33 mingegoeden, 15
behoeftigen, 25 vrouwen en 76 kinderen en geene
dienstboden.
Onder die landverhuizers komen voor het
hoogste cijfer, arbeiders, arbeidsters, dagloo-
ners en dagloonslers, landbouwers, landbouwsters
en knechts, dienstboden en bedienden, timmer
lieden en knechts. Zonder of met onbekend be
roep, komen 38 en 48 in aanmerking.
De ouderdom der meesten is van 21 tot 33
juren.
Van de 606 hierboveD omschreven landverhui
zers vertrokken 512 wegens verbetering der
middelen van bestaan, 43 wegens het volgen van
familiebetrekkingen en 2 voor godsdienstvrijheid.
De provincie Gelderland vertegenwoordigt het
hoogste cijfer van landverhuizers, n. 1. rnet de
vergezellende personen 462; Utrecht het laagste,
en wel 2, waarin 1 tot verbetering van bestaan
en 1 tot het volgen van familiebetrekkingen.
Met genoegen kunnen wij mededeelen, dat het
te Paramaribo gevestigde dames-comité Dorcas
zich dezer dagen heeft mogen verheugen over
een blijk van belangstelling in die liefdadigheids
inrichting door de ontvangst n. 1. per laatste mail
van eene gift van f 25, van een liefdadigheids
gesticht te Leidenmet de toezegging van verdere
hulp van die zijde.
Vanwege den Minister van Staat en van Bin-
nenlandsche Zaken wordt ter kennis van belang
hebbenden gebracht, dat de eindexamens van de
Polytechnische school, vermeld onder B en C in
de artt. 6065 der wet regelende het middelbaar
ouderwijs, in de eerstvolgende maanden Juni en
Juli te Delft zullen worden afgenomen.
De Minister van Koloniën, heeft goedgevonden
krachtens het bepaalde bij artikel 8 van het
Koninklijk besluit dd. 10 September 1864, te be
noemen tot leden der Oom missie, belast met het
in dit jaar in Nederland afnemen van het examen,
bedoeld bij art. 4 van dat besluit, de volgende
heeren
Tot lid en voorzitter: Dr. W. R. baron van
Iioëvell, lid in den Raad van State, te 's-Graven-
hage; tot leden: Dr. T. Roorda, Dr. P. J. Veth
en Dr. J. Pijnappel Gz., hoogleeraren aan de
Rijksinstelling voor onderwijs in Indische taal,
land- en volkenkunde te Leiden; Dr. H. Kern,
hoogleeraar aan de hoogeschool te Leiden; J. J.
Meinsma eu Dr. A. W. T. Juynboll, leeraren aan
de gemeente-instelling voor onderwijs in Indische
taal-, land en volkenkunde te Delft; H. Kleyn
van de Poll, oud resident op Java, te Utrecht;
H. J. Oosting, laatstelijk controleur der 2de kl.
bij de landelijke inkomsten en cultures op Java,
thans met verlof hier te lande, te Zwolle; G. K.
Niemann, lector in de taal-, land-en volkenkunde
van Nederlandsch Indië aan het zeudelingshuis
van het Nederlandsch zendelinggenootschap, te
RotterdamW. J. A. Nieuwenhuisen, oud-ingenieur
der 1ste kl. ran den waterstaat en de burgerlijke
openbare werken in Ned. Indië, te 's-Gravenhage;
Mr. H. Ter Haar Bz., leeraar aan de gemeente
Hoogere Burgerschool te Deventer; Dr. A. Van
Oven, leer. aan de gemeente- H. B. te Dordrecht;
K. Mars, leer. aan de Rijks- H. B. te Gouda;
J. Menalda van Schouwenburg, leer. aan de ge
meente- H. B. te Rotterdam; M. J. A. Masthoff,
leer. aan de gemeente- H. B. te Delft; L. Chate-
lain, leer. aan de gemeente- H. B. te 's-Graven-
hage; F. S. Gomm, leer. aan de gemeente- H. B.
te 's-Gravenhage; S. Susan, leer. aan de gemeente-
H. B. te Deventer; J. M. Schmidt Crans, te's-Gra-
venhags; tot lid eu secretaris: Mr. P. A. Van der
Lith, hoogl. aan de Rijks instelling voor onderwijs
in Indische taal, land- en volkenkunde te Leiden.
Z. M. heeft R. Mysberg, majoor bij de dienst
doende schutterij te Utrecht, benoemd tot kom-
mandant van die schutterij.
Z. M. heeft aan J. G. N. Hoven, op zijn ver
zoek, eervol ontslag verleend als 2den luit. bij
het korps Koninklijke scherpschutters, gevormd
uit de vereeniging tot bevordering van 's lands
weerbaarheid te 's-Gravenhage.
Z. M. heeft goedgevonden: 1°. den kolonel S. H.
Mossel, van het korps ingen., min. en sapp., te
rekenen van den lsten Juni a. s., op de meest
eervolle wijze te ontheffen uit zijne tegenwoor
dige betrekking van chef van het bureau Mate
rieel der genie bij het Departement van Oorlog,
onder dankbetuiging tevens voor de goede dien
sten door hem in die betrekking bewezen; en
2°. met ingang van den lsten der volgende maand,
(Novelle naar het Hoogduitsoh).
(Vervolg.)
J De heer Radauer was niet op zijn kantoor,
(«ar hij, zooals de knecht zeide, een hevige aan-
|'l van podegra gehad had, die hem voor lan-
■fn tijd het trappen klimmen verbood. Felix liet
T-ch dus in zijne kamer brengen.
«Goeden morgen, mijn beste baron," ziet ge
|al is groot en edel gedacht, eene kunstenaars-
Pl waardig, dat gij geen vervreemding tusschen
|ls beide doet ontstaan, om die zaak met Rosalie,
ftp Radauer hem van zijn stoel reeds toe."
Item plaats, ik kan niet opstaan om de honneurs
par te nemen, ik ben een geslagen man, zoo
ge mij hier ziet. Wat hebt ge van Rosalie
l&egd? Zij heeft een sterk gemoed baron en is
pch vol gevoel. Geschreid heeft ze bij dien
r'efik zeg u, ik ware een tweede Roth-
T-bild, als jk voor iedereen traan een louisdor
had, zij heeft als eene Niobe rondgeloopen, nie
mand heeft het gewaagd haar in hare smart aan
te spreken, slechts ik, de vader heb het gewaagd.
Ach, baron, het waren vreeslijke dagengij
kent mijn gevoeligheid, gij kunt daarna afmeten,
wat ik geleden heb, toen Rosalie in strijd was
tusschen geloof en de liefde, maar toen uw ant
woord kwam, was ik gerustgesteld; het was nobel,
baron in den hoogsten graad, maar zeg mij nu, hoe
voelt gij u nu, verhaal mij alles, wat gij geleden
hebt, ik heb u nog altijd als een vader lief."
„Ik dank u voor uwe welwillendheid, mijn
waarde Radauer, ik ben tevreden en ben Ro
salie dankbaar dat zij tijdig een band verbrak,
die misschien later een keten was geworden.
Haar geluk zal altijd een mijner vurigste wen-
schen blijven, en hare keuze die geen offer van
hare innerlijke overtuiging vergt, schijnt mij de
beste hoop daartoe te geveD.
Wat nu mijn bezoek betreft, zoo ben ik niet zon
der eeD doel gekomen, daar mijn oom mij opge
dragen heeft u raad te vragen omtrent den ver
koop van eenige effecten."
Op dit oogenblik opende zich de deur en de weel
derige gestalte van Rosalie, omgeven door een
wit kanten kleed en sluier, vonkelende van ju-
weelen, vertoonde zich op den drempel.
Zij bloosde heftig en verschrok toen ze Felix
bemerkte, maar hare koketterie zegevierde ook
ditmaal over de vrouwlijke tact en niet in staat
van de bewondering af te zien, zelfs van die man,
tegenover vvien zij zoo eigenaardig stond, trad
zij binnen.
„Ah, Felix,.... mijnheer de baron,wilde
ik zeggenvergeef mij, die vreemde toon valt
mij nog zoo moeilijk,.... ik kan het niet weer
staan om u weer te zien en u te danken voor
de vriendelijke regels waardoor gij mij edel
moedig bevrijde van de kwellingen en twijfe
lingen die mijn hart bezwaarden. Ik moet jodin
blijven, als ik gelukkig zal zijn, en gij duidt het
niet ten kwade, dat ik tevreden ben, vooral als
u zeg, dat de toekomst zelfs uw beeld en de
aangename herinneringen aan den tijd onzer
liefde niet zal uitwisschen."
Hoe onaangenaam Felix zich ook door dit
thema en haar lichtzinnigen toon voelde aange
daan, zoo deed hij toch zijn best dit gevoel te
onderdrukken, en aDtwoorde ernstig'; „uw ge
luk, lieve Rosalie, is mijn oprechten wensch, en
wat gij deed was rechtmatig," mijnheer Radauer,
vervolgde hij toen zich lot haar vader wendende,
ik hoop, dat mijn bezoek u morgen voormiddag
gelegen komt?"
„Ei, waarom niet, baron, maar waarom wilt
ge dan weggaan," riep Radauer. „Ontroerd u
toch nog de komst van Rosalie? God nog, ik kan
mij dat voorstellen, zij is werkelijk schoon, zoo
als zij daar staat; en de kanten van haar kleed
hebben mij in Brussel 1200 franken contant geld
gekost, maar het was toch wreed, kind, zoo hier
te komen in uw bruidstoilet en Felix het hart
zwaar te maken met al de gedachten die zich
daaraan verbinden, nu, vergeef het haar, baron
zij wilde mij slechts het kleed van 1200 franken
presenteeren dat ik nog niet klaar heb gezien.
Die juweelen zijn een geschenk van den bruide
gom, kom eens naderbij, mijne dochter, gij moogt
ze wel laten zien."
Felix was gaarne die pijnlijke scene ontvlucht,
maar Losalie kwam dicht bij hem staan, dichter
dan noodig geweest ware, en legde zelf opdat
li ij de schitterende armband beter kon beschou
wen, als spelend hare hand op zijn arm en zag
hem niet een zoo eigenaardigen, hartstochlelijken,
uitdagenden blik aan, dat hij zich diep gekwest
gevoelde door hare onwaardige koketterie en
zijne geheele opmerkzaamheid aan de juweelen
wijdde.
„Het zijn prachtige juweelen en verwonderlijk
fraai gezet," zeide hij, terwijl eene donkere her
innering in zijn geheugen opkwam.
(Wordl vervolgd.)
