Vreede, Jhr. C. De Jonge en Dr. A. Vrolik zit ting hadden, een voorstel van een lid werd ver worpen, om de namen der leden van de ver- eenigiug door den druk openbaar te maken, en dit wel op grond schrikt niet lezers //dat zich in de Vereeniging eene aantal leden bevin den, wier maatschappelijke belangen schade kon den lijden onder een Regeering als de tegen woordige, die er een zwart boek op scheen na te houden voor allen die andere staatkundige beginselen belijden dan de hare." Welk eene on beschaamdheid 1 Ziedaar dus de voorproef van het beruchte stelsel van verdachtmaking, dat de oppositie bij gebrek aan betere drangredenen weder bij de verkie zingen zal ter hand nemen. Nauwelijks aan het roer, of het liberaal minis terie houdt er reeds een kabinet noir op na. Foei, foei mannen van het behoud, daarover moest gij 't stilzwijgen bewaard hebben, daar, toen uwe geestverwanten, het ministerie Heemskerk-Van Zuyleu, treuriger nagedachtenis, aan het bewind waren, dit stelsel werkelijk in practijk werd gebracht. Of herinnert gij u niet meer de geschiedenis van het college der zeevisscherijen en zijn secre taris Mr. J. T. Buys? Bij de gisteren gehouden herstemming te 's-Gra- venhage is tot lid der Provinciale Staten van Zuid- Holland, voor het hoofdkiesdistrict 's-Gravenhage, gekozen Mr. C. A. Van der Kemp, wethouder met 457 van de 693 geldig uitgebrachte stemmen. Jhr. Mr. H. A. Steengracht erlangde 235 stem men. De heer Groen van Prinsteren verklaart in n°. 83 der Nederlandsche Gedachten", dat hij bij de aanstaande verkiezingen voor de Tweede Kamer, in geen geval een candidatuur zou aannemen en ook al werd hij benoemd, liet mandaat onver wijld van de hand zou wijzen. De afdeelingen van de Tweede Kamer der Sta- ten-Generaal hebben heden onderzocht de vol gende wetsontwerpen: 1'. Naturalisatie van A. E. Barge en andereu. 2". Beschikbaarstelling van de gelden wegens door het Departement van Oorlog gedane verstrekkingen, dienst 18713°. wijziging en verhoogiug van Hoofdstuk VI der staatsbe- grooting voor 1S70 (Marine); 4'- Verlenging van eene Provinciale belasting in Drenthe; 5'. In trekking van het advies van den Staatsraad van 22 Nov. 1308 en van het keizerlijk decreet van 26 Juli 1S10 (kerkelijke goederen) 6°. regeling der banken van leening. Naar men verneemt bestaat bij de Regeering het voornemen, om in de volgende maand een detachement suppletietroepen langs het Suez-ka- naal naar Java uit te zenden. Het dagelijksch bestuur van Amsterdam heeft aan den Gemeenteraad voorgesteld, een adres te richten aan de Tweede Kamer, om de verwer ping te verzoeken van het voorstel der heereu Van Houten tot wijziging van de wet op de per- soneele belasting, en wel op grond dat dit voor stel een vermoedelijk nadeel voor Amsterdam zal medebrengen van minstens ƒ55000 Naar men verneemt, is de heer A. J. L. M. Lux, te 's-Gravenhage, president van den Hoofd- raad der Vincentius-Xereeniging in ons vaderland, door den Paus tot commandeur, en de heer Mr. J. F. A. Leesberg, notaris te 's-Gravenhage, vice- president van dien Hoofdraad, tot ridder van de Gregorius-orde benoemd. Z. M. heeft aan de na te mélden officieren bij de dienstdoende schutterijen, op hun verzoek, eervol ontslag verleend, als: bij die te Waalwijk, aan J. G. Ziegelaar, als 2den luit.; bij die te Am sterdam, aan Mr. F. H. Van Notten, als kapit. En zijn voorts bij de dd. schutterijen benoemd bij die te Oldenzaal, tot 2den luit. M. E. Zuid hoek, thans sergeant; bij die te Sittard, tot 1 sten luit. M. E. Rutteu, thans 2de luit.; tot 2den luit. L. W. Dieteren, thans sergeant-majoor. Z. M. hééft aan H. Budde, op zijn daartoe ge daan verzoek, eervol ontslag verleend als plaats vervangend kantonrechter te Hoogeveen. Z. M. heeft goedgekeurd het gewijzigde regle ment en daarbij behoorende tarief voor de //On derlinge Broederschap voor ambtenaren en be dienden tot hulp voor weduwen," opgericht te 's-Hertogenbosch den lsten April 1864. BINNENLAND. Amsterdam, IS April. Op Mei a. s. is de beroeping bepaald van een predikant bij de Ned. ïïerv. gemeente, ter vervulling der vacature ont staan door het verleende emeritaat aan Ds. Schuu ring. Het volgend drietal is opgemaaktde heeren N. H. de Graaff,, pred. te Rotterdam; J. P. Non hebei, pred. te Middelburg en P. S. Ronkel theol. dr. en pred. te Zutfen. In de gisteren gehouden bijeenkomst van de vergadering der Koninklijke Academie van Wetenschappen afdeeling: letterkunde, waren tegenwoordig de heeren C. W. Opzoomer, voor zitter; J. C. G. Boot, secretaris; B. D. H. Teile gen, W. Moll, L, Leemans, L. A. J. W. Sloet, G. Mees, Az., J. De Wal, W. G. Brill, H.J. Koenen, A. Kuenen, J. A. Fruin, P. J. Veth, S. A. Naber, M. J. De Goeje, H. Kern, B. H. C. K. Van der Wyck, S. Vissering, Th. Borret en J. P. Six. De secretaris leest het verslag van de vorige samenkomst, dat, na eene geringe wijziging van wege den heer Veth, wordt vasgesteld. De commissie, in wier handen de verhandeling van den heer J. A. Fruin (De Anfang en de Siichte Klage um varende Have in het oud-Sak sische recht) was gesteld, brengt bij monde van den heer J. De Wal verslag uit, en stelt voor genoemde bijdrage, welke evenzeer uitmunt door rijkdom van inhoud, als door zorgvuldige toetsing van hetgeen tot dusverre over dit onderwerp werd geschreven, op te nemen in de werken (Verhan delingen) der Academie, met welk besluit de vergadering zich volgaane vereenigt. Hierop wordt het woord verleend aan den heer Leemans, die eenige mededeelingen doet nopens een onlangs op Walcheren gevonden geloftesteen aan Nehalennia. [Volgens eenigen de godin der vruchtbaarheid en van den handel; volgens ande ren eené zeegodin, op grond namelijk dat Neptunus bij Homerus voorkomt al6: ©/'ot IfiuXaiayoc. Zij wordt gewoonlijk afgebeeld zittende, in de eene hand een korf met vruchten, in de andere een met visch houdende. Er zijn echter ook beelden van haar in staande houding, met een korf met appelen aan den rechter- en een jachthond aan den linkervoet. In een andere afbeelding weder vertoont zij zich met deu eenen voet op de aarde, met den andere op de voorsteven van een schip staande, en een korf met vruchten in haren schoot houdende. Volgens Keysler stamt de naam af van het oud-Celtisch woord Ncha (nimf) en Halle (tem pel) de heer Leemans verwees echter naar eene verhandeling van den heer Kern, waarin eene andere afleiding wordt voorgestaan. Gallaeus kent den naam een Hebreeuwschen oorsprong toe.] De heer Leemans herinnert dat het eerst in 1647 in het Domburgsche strand, dat door de aan houdende noordelijke winden tot een geruim einc in zee was ontbloot, benevens wapenen, een stee- nen lampje en na verloop van tijd huisraad mun ten en andere voorwerpen, eenige beelden en steenen zijn ontgraven, die zorgvuldig in het afge sloten koor der kerk te Domburg werden bewaard. Spreker verwijst naar het werk van Bredius en Smallegangers kroniek van Zeeland, waarin vele nauwkeurige en wetenswaardige bijzonderheden dienaangaande zijn opgeteekend. In 1809 bood de toenmalige ambtsvrouw van Domburg mevrouw Slichter deze overblijfselen van oude kunst koning Lodewijk ten geschenke aan, die ze bij een besluit gedagteekend van het zelfde jaar in dank aannam en tevens gewaagde van eene schadeloosstelling (de titel van eigendom was natuurlijk zeer twijfelachtig) aan het stadje Domburg. Dóór 's konings plotseling vertrek werd echter aan dit bestuit geene uitvoering gegeven, zoodat de voorwerpen hunne oude plaats behielden. In 1S48 nu werd de kerk door een feilen brand geteisterd. Het dak stortte naar beneden en ver brijzelde de in het koor geborgen gedenkteekenen die uit een zachte steensoort (meest kalksteen) zijn samengesteld. Een zestal bleef nogtans onge schonden en vond een veilige bewaarplaats in den toren. Daar de brokstukken en het puin op een open erf aan weer en wind blootgesteld, als het ware der vergetelheid waren prijs gegeven, stelde het Leidscbe Museum van Oudheden pogingen in het werk ze in eigendom te bekomen, en reeds hield de heer Leemans zich onledig met het ma ken van toebereidselen tot vervoer, toen het Zeeuwsche Genootschap opeens, in tegenstelling van zijne vroegere achteloosheid, zijne aanspra ken deed gelden en bedoelde overblijfselen liet weghalen, om ze nogtans elders een niet veel beter lot te doen ondergaan. In het begin dezes jaars werd opnieuw een offersteen ontgraven, met eene afmeting van 30 duim in de hoogte bij eene breedte van 14 duim. De steen, in den vorm van een altaar, is tamelijk gaaf en ongeschonden, en voorzien van een Latijnsch opschrift, in karakters, die omtrent den tijd (Rom.) geen twijfel overlaten. De lijst is versierd met zinnebeeldige figurenplaatselijke veldvruchten, waarvoor der godin Nehalennia in de eerste plaats werd dank geweten. Het op schrift luidt aldus: NEHALENNIAE INGKNUIUIUS J AWUARIUS EX PRAECBETO AKAlt POSDIT PRO SALUTE ÏILII. De heer Boot merkt op, dat ex praecepto hem niet recht duidelijk voorkomt; ex praecepto alicujus is verklaarbaar; zonder vermelding des persoons echter, op wiens voorschrift de stichting geschiedde, hangt het in de lucht. Hij meent daarenboven op de photografische afbeelding, die de heer L. der vergadering ter bezichtiging aanbood, eene andere lezing ontdekt te hebben, namelijk: ex prece, pt. (pater), hierdoor krijgt tevens deachter prece zijne waarde. De heer Leemans voert hier tegen aan, dat ex praecepto en andere dergelijke uitdrukkingen als: ex imperio, ex jussu, ex monilu, \ex oraculo, ex voto susceplo, enz. algemeen voor komen, terwijl met de zeer willekeurig gehandeld wordt. Er zou ook bedoeld kunnen zijnex prae cepto der priesters, die misschien belang bij de stichting hadden. Wellicht ook heeft de oprichter tijdens zijnen slaap een droom gehad, waarin het hem bevolen is. Ook staat op den steen, voor zooverre het oog met zekerheid kan ontwaren, niet: Januarius, maar: Januarus. Bij monumentale opschriften wordt echter de i niet zeldzaam weg gelaten en uitgedrukt door den balk der neven staande letter iets lager te maken, of er een boveu te plaatsen. Ingénuinius is eene meer voor komende, afgeleide vorm van ingenuus. Na nog eenige gedachtewisseling tusschen de heeren Kern, Moll en den spreker, doet de heer Leemans de toezegging zijne uiededeeliDg te zullen bewerken voor de verslagen en mededeelingen. [In 1687 werd nabij de Domburgsche duinen een geheel kerkhof ontdekt met onderscheidene kisten, waarin de beenderen, wapenen en andere voorwerpen nog aanwezig waren; terwijl in 1817 insgelijks eene begraafplaats werd ontbloot, waarvan de kisten en geraamten echter voor het grootste gedeelte waren vergaan. Ook heeft men reeds vroeger de grondslagen ontgraven van een ronden afgodstempel, die waarschijnlijk der godin Nehalennia was toegewijd. 'tEen en ander vindt men beschreven in het eerste deel van M. Gar- gons „Walcbersche Arcadia."] Alsnu spreekt de heer Veth over de belasting, die onder den naam Zakah in Mahommedaansche landen geheven wordt. Deze bijdrage maakt, onder het opschrift: godsdienstige wetten, instel lingen en gebruiken, een hoofdstuk uit van de gunstig bekende studie des heeren Veth: Insulinde, De heer Veth brengt deze belasting hier echter opzettelijk ter sprake, omat het hem gebleken is, dat nopens haar zulke geheel verkeerde opvattin gen en verwarde begrippen heerschen, Ook in de Kamers, bij de bespreking der Preangerher- vormingen, zijn allerlei onjuiste uitleggingen en verklaringen daarvan op het tapijt gebracht. Wij zouden van het vluchtig gesproken woord-des heeren Veth slechts een .vrij onvolledig overzicht kunnen geven, zoodat wij belangstellend uitzien naar de aflevering van Insulinde, die over de Zakah een meer helder licht zal verspreiden. De vergadering wordt gesloten om door eene buitengewone te worden gevolgd. Haarlem, 18 April. In de gisteren gehouden zitting van den gemeenteraad werd door een der leden gevraagd, of bij B. en W. reeds de vraag is behandeld, of dit jaar, met het oog op de in andere gemeenten heerschende pokkenepidemie, de kermis zal gehouden worden. De voorzitter antwoordde, dat dit punt reeds bij B. en W. is overwogen; dat zij echter, aangezien de kermis eerst in het laatst van Juni invalt, hebben ge meend, niet al te vroeg een voorstel te moeten doen om de kermis niet te houden, maar dat zij het voornemen hebben, in de eerste vergadering, die in de volgende maaDd gehouden wordt, wan neer naar hun gevoelen de algemeene gezond heidstoestand het wenschelijk maakt de kermis niet te houden, een daartoe strekkend voorstel aan den raad te doen. 's-Gkavenuage, 19 April. De vereeniging ter be oefening van de krijgswetenschap zal op Vrijdag den 28sten dezer wederom eene vergadering al hier houden, waarin door den heer A. Pompe eene verhandeling zal worden voorgedragen over de betrekkelijke waarde der passieve en actieve weermiddelen bij verdedigende oorlogvoering. Utrecht, 18 April. Aan de vrijwillige jagers der Utrechtsche Hoogeschool van 1830, adhuc in vivis, is van wege eene commissie onder het pre sidium van den heer L. Van Haaften te 'sHage eene circulaire rondgezonden, om deel te nemen aan eene bijeenkomst, die men zich voorstelt op den 12deu Augustus van dit jaar te Utrecht te houden, ten einde vriendschappelijk den veertig sten verjaardag te herdenken van den slag bij Leuven, waaraan die jagers een werkdadig deel hebben genomen. Coevorden, 17 April. In den loop dezer maand vertrekken uit dezen omtrek, en wel voorname lijk uit de veen-koloniën Nieuw Dordrecht en Nieuw Schoonebeek, weder eenige huisgezinnen naar Noord-Amerika. De meesten van hen vesti gen zich in den staat Michiganook uit eenige grensplaatsen in Pruisen zal, naar men zegt, eeu aantal personen naar genoemd, werelddeel ver trekken. INGEZONDEN. Mijnheer de Redacteur I In antwoord aan de inzenders der stukjes, ge- teekend D. in de Leidsche Courant van 17 April, en M. v. d. W. in het Leidsch Dagblad van 19 April, het volgende Ik wist even goed als de geachte inzender D. dat de Koraalvereeniging niet uit meesters in den zang bestaat, en indien dit voor oogen gehouden wordt, dan kenne de vereeniging ook hare krach, ten. Gaarne geef ik toe dat er onder composition voor koraalgezang nog zeer dikwyls moeielijke passages voorkomen, maar aangezien de Koraal- vereeniging zich ook bepaald op de beoefening van koraalgezang, en dus ook op de overwinning der moeielijkhedeu daaraan verbonden toelegt onder leiding van een bekwamen directeur, mag men zeker iets goeds verwachteD. Er is door mij 00n niet gesproken over niet goede uitvoering der overige nummers. De inzender M. v. d. W. schijnt op heue bied der muziek al zeer licht te vreden a stellen. Zijne vraag of ik dacht dat de bas-soffi ƒ100 dien avond verdiende is zeer naïef. Of denk hij alleen de wetenschap te bezitten, dat de ledei der Koraalvereeniging niet voor geld maar alleer tot oefening en uitspanning zingen. Het doetu,, overigens waarlijk goed, dat M. v. d. W.zichza recht geamuseerd heeft, doch niemand heeft e over gesproken zich verveeld te hebben. .H3MJ22AWJ0V HAA aUWflaaM^D Wij meenen dat deze zaak genoegzaam in gelicht is om het debat er over te sluiten. Onze meening is, dat de inzender T. met j oprechtste bedoelingen hel verslagje van de u, voering ter plaatsing inzond. En daar de Ko raalvereeniging meermalen in het puil,, werd besproken, hebben wij hel niet dienili geacht de plaatsing te weigeren). Red. Greld- en Ellecteninarkt. Amsterdam van II17 April 1871. Wij hebben eene week laten voorbij gaan zon der" een overzicht te geven op hoop dat de beur jnmiddels in de omstandigheden aanleiding zu hebben gevonden zich op de een of andere wiji te onderscheiden, doch waarlijk, noch de politiet gebèurtenissen, nüch de fiuancieele hebben si! tot opheffing van den handel of tot werkelijt verbetering van de prijzen der fondsen gegevei Wij behoeven het reeds zoo dikwerf aaugevoenii beweren, dat alles wacht op de beslissing de- Fransche aangelegenheden, niet te herhalen, eve min eerst dan de wezenlijke kracht van de»t! markt blijken zal. Voor het oogenblik kuisa wij wat het laatste betreft tamelijk gerust ij terwijl de Bank van Engeland het disconto n 3 op 2% pCt:. gebracht heeft en ook elders ink buitenland de rente-standaard gunstig is. Is onzent is prolongatie van 3 op 4 pCt. gekloinms en scheen in de laatste dagen de vraag het ar bod te gaan overtreffen. Wat nu de gkng der prijzen betreft, droegfi nagenoeg alle fondsen het karakter van willis hoezeer bij slechts enkelen eene merkbare pri> verhoogiug ,plaats had. Het belangrijkst ware de fluctuatiëu in?; prijs der meeste Spoorwegwaarden, niet ate wat onze biniienlandsche betreft, maar ook: buitenlandsche. Van de eersten liepen de Hoi landsche-IJzeren-Spoorweg van 103% op 101,f Exploitatie-Maatschappij van 98% op 994, 1 gestempelde Üblig. Centraal-Spoorweg van /9!i op ƒ94 én de ongestempelde van ƒ99 op 101,S1 de laatsten verloren echter heden weder tot ƒ91 terwijl dé Aandeelen, voor acht dagen 36 pC thans 34 pCt. gedaan werden. Van Russische Sporen kwamen de Aandeeii groote Spoorweg-Maatschappij van ƒ215.50 i« ƒ219, Jelez Greasi vau ƒ104.60 tot 207, Kies Brest vanƒ 16S.50 tot ƒ170.50; Baltische van ƒ1195 tot ƒ122, waarop deze echter heden weder i ƒ120.50 verloren. De andere Russische soor- waren min of meer lager in prijs. Alle Oost rijksche Spoorwegsoorleu iiepen wat tel Fransch-Oostenrijksche van 135 op 1355 Theiss Spoorweg van ƒ242 op ƒ240.50; Sul Weissenburg van ƒ148.50 op 146.50. De Italiak sche Sporen daarentegen ware willigerde i der van ƒ80.50 op op S2.50, de V ictor Einaite van ƒ71.75 op ƒ72.50. Up weinig uitzondering na, waren Alle Ate rikaansche liooger in prijs, sommige alweder»® aanzienlijk St.-Paul, Pacific 2de Sectie b. v. »a! 6414 op 66%, Oblig. I860 van 66 op 6854, Por Huron, Kansas en andere 1 a 2 pCt., tegeiiovf Pittsburg die van 90 op 89, Atlantic. Ohio van 100% op 98, Rockfort Rock Island, die »a! 57% op 56 vielen. BUITENLAND. Frankrijk. De Nationale Vergadering heeft het wetso®1 werp op de pers-delicten in zijn geheel aangeno men. Het bestaat uit 5 artikelen, die wij voor too verre zij aanleiding tot belangrijke discussie ga'61 even na zullen gaan. Het eerste artikel, waardoo vastgesteld wordt dat de persdelicten zullen wordt behandeld volgens de wet van 27 Juli 1849vd zooverre deze door de volgende artikelen niets wijzigd wordt, werd zonder discussie aangenou" Evenzoo het derde en vierde artikel, waar" het eene de manier van bewijsvoering voor dej" vaststelt, terwijl liet andere bepaalt, dat a burgerlijke actie, die. uit een pers-delict kan »o» vloeien niet afzonderlijk van de strafrechter!)' actie mag ingesteld worden, uitgezonderd geval dat de delinquent hangende het pr£l komt te sterven. Wij deelden gisteren reeds b amendement mede, door den heer Giraudop41

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1871 | | pagina 2