bestonden uit brood, kleedingstukken, dekens,
enz. Een groot aantal mingegoeden nam dan ook
aan dezen wedstrijd deel.
Tiel, 1 Januari. Eergisterenavond werd alhier
eene vergadering gehouden, met het doel om een
aldeeling van den Nederl. Protest. Bond op te
richten. Dit doel is bereikt, en reeds een bestuur
gekozen.
Geldekmalsen 2 Jan. Eergisteren hield het be
stuur der Nederl. Vereeniging tot dadelijke hulp
aan min bezoldigde onderwijzers en ter verbete
ring van lage onderwijzers jaarwedden, eene ver
gadering, waarin verschillende circulaires werden
vastgesteld, die aan heeren inspecteurs, school
opzieners en onderwijzers bij het lager onderwijs
benevens aan sommige particulieren toegezonden
zullen worden.
Almelo, 1 Januari. Zoowel alhier als te Enschedé
heerscht groote schaarschte aan steenkolen, door
dien de toevoer van Duitschland, wegens gebrek
aan wagens geheel heeft opgehouden, hoewel
zulks tot dusverre nog geen vertraging of stilstand
ten gevolge heelt gehad. Men zal weldra genood
zaakt zijn, Engelsche kolen te gebruiken, niette
genstaande de veel hoogere prijs, die daarvoor
gevorderd wordt.
Groningen, 2 Januari. In de laatstgehouden
raadsvergadering zijn, na eene besloten zitting,
ten einde inlichtingen te vragen over de voor
dracht van het armbestuur, tot geneeskundigen
voor de geneeskundige armenverpleging benoemd
de heeren -. J. F. Cohen, H. Beins, J. Th. Sormani
en J. C. W. Van Veen; en tot heelkundigen de
heeren: A. Th. Folkersma en H. Schreuder. Tot
hulponderwijzer aan de school ter voorbereiding
voor middelbaar en hooger onderwijs werd be
noemd de heer W. Versluys.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft zwarigheid gemaakt in het benoemen van
de heer L. Posthumus, tot leeraar aan de land
bouwschool te Warffum, daar die heer eerst voor
die benoemiug had bedankt en zich later weder
beschikbaar heeft gesteld. Er moet nu eene an
dere benoeming gedaan worden, en men ziet
spoedig eene oproeping van sollicitanten te gemoet.
Wildervank, 2 Jan. Alen heeft hier dezer dagen
het treurige bericht ontvaugen dat kapit. Van Peer
van hier, die voor ongeveer eene inaaud te St.-Pe-
tersburg rogge had ingenomen, met bestemming
naar Rotterdam, in de nabijheid der Doggersbank,
door een verbazend dikke mist met zijn prachtige,
snelzeilende schoener door een Noorman vlak in
de boeg is gezeild. Van Peer, zijne vrouw en de
kok waren beneden toen dit ongeluk plaats had,
terwijl twee matrozen en de stuurman zich op
dek bevonden. Dezen grepen dadelijk het want
van den Noorman en zijn daardoor als door een
wonder op diens schip gekomen, terwijl het zwaar
geteisterde schip dadelijk begon te zinken. Het
weder liet niet toe zich bij het wrak op te hou
den; men moest de opvarenden laten omkomen.
De drie geredden zijn door den Noorman naar
Cuxhaven gebracht en over land naar Wildervank
gekomen.
Volgens hetzelfde bericht is ook door een ander
ongeval nog een gezin alhier in rouw gedompeld.
De heer Wilkes, kapitein op eene stoomboot van
Amsterdam op Konstantinopel en Smyrna, moest
op de terugreis van Koustanlinopel Malta aan
doen. Behalve vele goederen, had hij 20 passagiers
aan boord nieest allen naar Holland bestemd.
Even voor het eiland raakte de boot op eene blinde
klip werd lek en begon te zinken. Alleen de
kapitein en de 2de stuurman kwamen levend
aan wal; maar de heer Wilkes overleed kort
daarop ten gevolge van de bekomen wonden. De
stuurman, die zich nog op Malta bevindt, heeft
daarvan aan de familie kennis gegeven.
Breda, 2 Januari. De aldeeling van het school
verbond alhier, zal op een nader te bepalen tijd
stip aan kinderen van 6 tot 14 jaar, die door
vesting aan, en door hen verkreeg de gouverneur
de noodige inlichtingen aangaande de belegerings
werken.
Op den 14den December beproefde een Spaansch
soldaat in het Engelsche leger te geraken hij
werd echter vervolgd en gevangen genomen,
hoewel het paard vau een zijner vervolgers door
het Engelsche geschut gedood werd.
Den volgenden dag werd de deserteur in de
nabijheid van het Spaansche artillerie-park opge
hangen en bleef zijn lijk tot zonsondergang
daar haugen.
In Januari 1780 leed het garnizoen groot ge
brek aan levensmiddelen. De behoeftigsten leefden
slechts van distelen, kruiden eu mos; en vrouwen,
kinderen en zwakken werden dagelijks door het
gepeupel, dat de bakkerswinkels bestormde, hun
rantsoeu ontnomen. Aan dezen nood werd echter te
gen het laatst van Januari een einde gemaakt, door
de aankomst van admiraal Rodney met eene vloot
van eenentwintig linie schepen, ouder bedekking
van een groot aantal koopvaardijvaarders. Deze v loot
washetgeluktzes bewapende Spaansche vaartuigen
en eene vloot van 15 handelsschepen, die vau Billon
naar Gadis koers zetten, te bemachtigen. Rodney's
vloot voerde alle soldaten-vrouwen en kinderen,
die niet voor twaalf maanden van proviand voor
zien waren, naar Engeland terug. De gouverneur
kocht van de vijandelijke, buit gemaakte schepen
getrouw schoolbezoek uitmuntten, geschenken uit-
deelen als kleedingstukken, boekeu, spaarbank
boekjes enz. Om daartoe de noodige gelden te
bekomen, zullen lezingen gehouden worden, die
tegen 25 ets. entreegeld door ieder kunnen wor
den bijgewoond.
Gedurende dit saizoen zullen daartoe optreden
de heeren: Dr. Hülsuiann, kapitein van Tueren-
hout en Armand Sassen. De tweede der genoemde
heeren zal de „algemeeue dienstplichtigheid," de
derde //de arbeidersquaestie" behandelen.
Middelburg, 1 Jan. Onze geisoleerde toestand
wordt meer dan ooit gevoeld en onze stad is
van den aanvoer van alle handelsartikelen en
ook sommige van dagelijksch gebruik verstoken.
Behalve de. spoorboot en de dienst op de Wester-
schelde die nog tot Heemskerk wordt onderhou
den, bestaat er geen middel van vervoer. Voor
Neuzen en lioedekenskerke vertoont zich meer
en meer ijs; te Vlistingen loopen nog dagelijks
schepen binnen.
KOLONIËN.
BATAVIA, 24 November.
In het mail-overzicht van het Bat. Hand. leest
men het volgende:
Van den kabel, die Batavia met Singapore
verbindt, wordt door den handel en de Regee
ring ijverig gebruik gemaakt. Het tarief is voor-
loopig vastgesteld als volgt: 20 woorden 5 doll.,
of tot den koers van ƒ2.75 ƒ13.75; voor elke
10 woorden meer 2.50 doll, of 6.S714. De kabel
werkt uitstekend en zonder stoornis.
Op handels- en politiek gebied vond niets be
langrijks plaats. De kommandant van het leger
heeft zijne inspectiereis over Java, die bij het
bekendworden van den oorlog gestaakt moest
worden, hervat. De heer van den Bossche, lid
van den raad van N.-I. maakt zich gereed om
naar het vaderland terug te keeren, eene om
standigheid, waarin eenige der Europeesche be
woners van Sumatra's Westkust aanleiding vinden
om eene treurmare aan te heffen, en wel met
het oog op de uitstekende diensten, door dat lid
aan dat gewest bewezen, en die door hein daaraan
nog hadden kunnen bewezen worden. De haudel-
stand te Padang vindt hetonbillijk, dat de veilingen
der Padaug-koffie voortaan te Batavia zullen ge
houden worden. Men meent, dat zulks der Re-
geeriDg geen ernst zijn kan, daar toch weldra
een telegrafische gemeenschap tusschen Padang
en Batavia zal bestaan, en het dan voor den
handel vrij wel hetzelfde is. waar de koffie ver
kocht wordt.
Reeds vóór eeDige jaren is de \raag, waar de
Sumatra-Koffie beheorde verkocht te worden, te
te Padang of te Batavia, ernstig door de Regee
ring overwogen, en heeft zij toen, en onzes in
ziens zeer terecht, besloten, dat de veilingen op
Sumatra zelf behoorden te worden gehandhaafd.
Een blik op het geldelijk resultaat der nog on
voltooide spoorweglijn Samaraug-Solo-Djocjo be
wijst, dat spoedige voltooiing en vooral uit
breiding van het spoorwegnet op Java alleszins
wenschelijk is. Gedurende de maand September
werd ontvangen een bedrag van ƒ13,368.35 voor
reizigers en van 28,225.61 voor koopmansgoe
deren, terwijl in het geheel ontvangen werd de
som van 47,490.70.
Ten behoeve van het departement van Justitie
werd op de begrooting van uitgaven voor 1870
een krediet geopend van 60,000.
In het uiail-overzicht van den Java-Bode leest
men
Sedert het vertrek der vorige mail op 16 No
vember is de ouderzeesche telegraaflijn tusschen
Batavia en Singapore voor het publiek openge
steld eu hebben de dagbladen reeds herhaalde
lijk telegrammen uil Europa kunnen mededeelen,
een groot aantal zwaar geschut en eenige hon
derden vaten buskruit, behalve den aanzienlijken
voorraad, die door de Engelsche schepeu was aan
gebracht. De bezetting was nu in goeden staat
vau verdediging gesteld. De voorraadschuren en
magazijnen waren opnieuw gevuld, en de solda.
ten stelden een vol vertrouwen op de hulp uit
het moederland. Door het langdurig gebruik van
't gezouten vleesch eu het gebrek aan groenten,
leed men echter veel aan scheurbuik.
Op den 7den Juni staken zes Spaansche zoo
genaamde vuurschepen, de beide Engelsche oor
logschepen eu het ordonnans-schip in de nieuwe
molo in braudde Engelsche matrozen openden
echter eene kauonnade, waardoor zij trachtten de
vuurschepen op te houdeu, bemanden hunne boo-
teD en streden dapper tegen de brandende vaartui-
geu waardoor het hen gelukte ze ouder de wallen
te slepen, waar het vuur gebluscht werd. Ofschoon
de vuurschepen met ketens en kabels bijeenge
houden werden, zoo gelukte het den Engelscheu
matrozen toch, ze uiteen te drijven en aan wal
te slepen, zonder dat zij daarbij een enkel man
verloreD.
Gedurende den tijd, dat de scheurbuik de grootste
verwoesting aanrichtte en vele soldaten, voordat
zij zich door de ziekte lieten overmeesteren, zich
nog op krukken naar hun post sleepten, brachten
de Engelsche schepen eeD DeeDsch vaartuig op,
wier inhoud anders eerst over eenige dageu, bij
aankomst der mail, zou bekend geworden zijn. Een
telegram van 8 November uit Londen werd 22
November te Batavia ontvangen, zoodat thans voor
het eerst in niet meer dan veertien dagen een
telegraphisch bericht uit Europa herwaarts is over
gebracht. Dat tijdsverloop zal nog aanmerkelijk
korter worden, wanneer eenmaaal Singapore met
PenaDg en Peuang met Aiadras verbonden zullen
zijn. De kabel Singapore-Penang is aan boord
van de William Cory den lOden November via
het Suez-kanaal te Singapore aangekomen. De
kabel Penang-Madras ligt insgelijks daar gereed,
en reeds zijn twee stoombooten aangewezen,
de Scanderia en de Edinburg om hem van het
eene naar het andere punt over te brengen. Te
vens wordt in de jongste berichten uit Australië
gemeld (Melbourne, 11 October), dat aau de
landlijn naar Port-Darwin, waar de Britsch-
Aujtralische kabel via Java eu Timor moet aan
sluiten, in twee richtingen met kracht gearbeid
wordt. Zoo nadert dat grooie werk met snelheid
zijne voltooiing.
Het Bataviaasch comité van het Boode Krui
heeft bekend gemaakt, dat uit de residentie Soe-
rakarta ontvaugen is de som van 7205, waaron
der 5547 van Prins Mangkoe Negoro en bloed
verwanten. Vóór het inkomen dier bijdrage was
de totale ontvangst van het Bataviaasch comité
39.854.
Den Isten November arriveerde van de noorde
lijke havens hier ter reede het stoomschip Sunda,
gezagv. J. J. Easton, o, a. als passagiers mede
voerende den vorst van Taroemou en volgelingen,
die naar wij vernemen, als een blijk van vriend
schap eu hoogachting voor het Ned.-Ind. gouver
nement, den gouverneur van Sumatra's Westkust
hunne opwachting komen maken. Voor hen, die
met Taroemon minder bekend zijn, teekenen wij
hier aan, dat het een onafhankelijk rijkje is, ge
legen op 2° 41' N. Breedte en 97" 48' O. Lengte.
Voorheen was het cijnsbaar aan het onafhanke-
kelijk rijk van Atchin, doch het heeft zich van
dien baDd weten los te maken en voert eene
eigen vlag met donkerblauw veld eu witte kris.
Taroemon bezit eene goede en druk bezochte
haven en drijft handel in benzoin, gom damuiar
en peper. Heden is de radja, begeleid door een
eerewacht en begroet door negen salutschoteu,
bij het hoofd van dit gouvernement met de ge
bruikelijke plechtigheid ontvangen.
Sumatra Cl.)
Samaramg, 15 November. Langs den nieuwen
weg van Goendih naar Poerwodadie zijn reeds
ter verdere expeditie per spoor naar Solo onge
veer 10.000 picols rijst vervoerd. Dit cijfer is zeer
aanzienlijk, wanneer men bedenkt, dat de weg
nog niet voltooid was op het gunstige oogenblik,
d. i. bij deD aanvang van den oogst, wanneer de
rijst in het Solosche nog dour en dus de aanlei
ding tot speculatie het grootst is. NaarSamarang
is natuurlijk slechts zeer weinig rijst vervoerd,
daar de transportkosten van Goendih herwaarts
veel te hoog zijn, vooral voor dergelijke goed-
koope producten. Alen rekent dat in gunstige
rijstjaren de uitvoer van dat product uit het Gro-
bogansche Daar Solo niet minder dan 150.000 pi-
cols zal bedragen.
Door den Gouverneur-Generaal van Nederlandach
Indië zijn de volgende beschikkingen genomen
Civiel Departement. Verleend: Een tweej. verlof'
naar Europa, wegens ziekte, aan den ads.-rea. van
Teinanggoong D. Meijer, en aan den commies bij de
algemeene rekenkamer K. N. Hoorweg.
Benoemd: Tot pred. bij de prot. gemeente te
Amboioa, de ben. pred. bij de prot. gem. J. Van der
Ventot coutr. 2de kl. bij het binn. bestuur in het
gouv. Celebes de contr. 3de kl. bij het binn. best.
in de res. Amboina D. N. F. Kiehl; tot controleur
3de kl. bij het binn. best. in de resid. Amboina, de
ambt. ter besch. in het gouv. Celebes G. W. W. C.
dat eene lading citroenen en Sina's-appelen van
Malaga aan boord had. Gretig vielen de zieken
op dien kostelijkeu buit aan, en binneu weinige
dagen waren zij hersteld.
De Spaansche kanonneerbooten verhinderden
echter alle verbinding met de Afrikaansche kust
en de bezetting was daardoor hoofdzakelijk op
wijn, spiritus, suiker en andere levensmiddelen
aangewezen, die door middel van kleiDe booteD
van Minorca aangebracht werden, die moedig en
meestal met het beste gevolg de blokkade trot
seerden.
Op den 12den November liep een Engelsch
koopvaardijschip, nadat het met verschillende
gewapende Spaansche vaartuigen slaags geweest
was, met eene lading kaas, ham en aardappelen
de haven binnen. Twee dageu later stelde de
vijand twaalf kanonnen in de nieuwe batterijen
op, waardoor het hem gelukte den stadsmuur,
benevens de hoofdstraten en de. verbinding met
het noordelijke gedeelte der vesting met goed ge
volg te beschieten. Daar de Spaansche kanonneer
booten hun vuur des avonds naer de liohten 6chenen
te richten, die in de huizen langs de wallen zicht
baar wareD, zoo werd het bevel gegeven, dat
voor 't vervolg in geen huis, waarvan de rainen
naar de zeezijde gelegen waren, na zeven uren
des avonds licht mocht gebrand worden.
Wordt vervolgd.)
Baron van Hoëvelltot ambt. bij het binn. best. in
het gouv. Celebes de klerk bij het depart, van onder
wijs, eeredienst en nijverheid M. H Witbols Feugeu.
Bij de landelijke inkomsten en cultures. Tot contro
leurs 1ste kl., de contr. 2de kl. Jhr. H. A. De Geer,
K. W. H. Ligtvoet en A. Van der Gon Netscher;
met bepaling dat de contr. Ligtvoet werkzaam zal
blijven bij de statistieke opname. Tot contr. 2de kl.
G. C. A. Halewijn, en de ambt. ter besch. T. AIou-
nier, Mr. C. C. A. Van Burg en E. L. Muller.
Departement van Oorlog. Verleend: Een tweej.
verlof naar Nederland aan den offic. van gezondheid
lste kl. P. J. 't Hooft; een tweej. verlof naar Ned.
aan den kapit. der inf. G. L. Van Doornum en aan
den laten luit. der inf. G. A. Van Dijck.
Ontslagen: Op verzoek eervol, wegens licham.
ongesteldheid, de" spijsverz. bij het groot milit. hosp.
te Samarang J. B. Veltman.
Bevorderd: Bij het korps der genie, mineurs en
sappeurs, tot maj., de kapit. K. F. Caspersz; tot
kapits., de lste luits. C. Krabbe, C. R. Van Lennep
en H. J. C. W. Lutjens, benevens de lste luit.-adj.
bij den dir. der genie en insp. der sapp. JC. Dozij
tot lste luits., de 2de luits. P. L. Dumoulin, G. H.
W. Van Haeften, F. C. A, Heijligers, J. Th. Kan-
nemans, L. V. Dingemans, J. J Hellendoorn, F. D.
Kloesmeijer en H. WLettink. Bij het korps maga
zijnmeesters en conducteurs der genie, tot magazijnm.
der genie van de lste kl. (rang van kapit.), de maga
zijnm. 2de kl. J. Jarman; tot magazijnms. 2de kl.,
de magazijnms. 3de kl. H. C. Freriks en C. S. H.
Vollpreckt.
Hersteld in act.: De kapits. A. C. H. Ahn
en M. C. E. Ruempol, beiden op non-act., in ver
band daarmede resp. geplaatst bij het garn.-bat. van
Palembang en het 11de bat. bij het korps genie,
mineurs en sapp.de kapit. W. J. Leers op non-act.
Departement der Marine. Door den Schout-bij Nacht,
komm. der zeemacht en chef van het Departement
der Marine in Ned. Indië. Benoemd: tot machin.-
leerl. lste kl. bij den dienst der gouv .-marine, de
mach.-leerl. 2de kl. bij dien tak van dienst A. Hamwijk.
BUITENLAND.
Dulteohland.
Uit het Hannoversche wordt aan de Arnb. tt.
dd, 29 December, het volgende geschreven
ztAIogen de zaken van Koning Wilhelm nog
altoos tamelijk goed gaan in Frankrijk,d-wij ver
langen hoe langer hoe meer naar het einde van
den ongelukkigen oorlog en de schandelijke men-
schenslachterij.Vervloeke.il de bewoners van Frank
rijk den oorlog, wij vervloeken hem niet minder
Wij zien het zeer goed in, dat ook voor ons op
de door bloed gedrenkte velden vaD Frankrijk
niet veel goeds zal wassen. De lofliederen onzer
provinciale bladen, die vodden, die op kommando
en voor het geld der Regeering schrijven, walgen
ons, en zijn des te schandelijker, daar er bijDa
geen huisgezin is, dat niet een dood of verminkt
naastbestaande te betreuren heeft. Waarom zouden
wij wenschen, dat nog meer menschen onder den
Pruisischen korporaalstok worden gebrachtvoe
len wij niet het geluk, Pruisen te zijn, helaas!
sterk genoeg? Een schoon eenig Duitschland, dat,
wat ons thans een tirannieke, heerschzuchtige,
gewetenlooze minister, met behulp van of steu
nende op een ouden, ijdelen soldateDvorst, op jon
kers, geestelijken en beulsknechts heeft geschon
ken! Ongelukkig of verblind volk, dat uit zulk
eene bron meent vrijheid en welvaart te erlan
gen I Onze teruggekeerde soldaten klagen zeer,
dat zij, daar de oude „Zopf" toch nog altoos onder
het Pruisische leger machtig heerscht, veel van
nuttelooze kwellerijen uit te staan hadden; zij
klagen voorts, dat zij de liefdegiften eerst dan
ontvingen, wanneer de officiereu enz. het beste
hadden behouden. Deze soldaten zeggen ronduit,
dat het eene leugen is, dat de soldaten bij Parijs
het bombardement verlangen; zij verlangden
alleen, dat aan den oorlog een einde wierd ge
maakt,
Aloge de Pruisische, god, de voorzienigheid van
adelaar Wilhelm, of de goden aller zwarten en
witten veel geluk in de urn des noodlots voor
1871 voor ons mengen wij hebben het bitter,
bitter noodig."
Fra nkrUk.
Van het oorlogstooneel is de bezetting van deD
AIont-Avrou door het 12de Noord-Duitsche leger
korps (de Saksers) het belangrijkste feit der laat
ste dagen. Mout-Avron was een voorwerk van
het fort Rosny, en oorspronkelijk niet in de for
tificatie lijn begrepeD, maar door Trochu tot dit
doel ingericht. Als zoodanig heeft de AIont-Avron
dan ook zijne diensten gedaan, vooral tijdens den
laalsten uitval tegen de positiën der Saksers; van
hier uit wierpen de mobielen zich op de Villa
Evrard eu de Maisnu Blanche, waar de Saksische
voorposten waren opgesteld, en het ver dragend
geschut dekte de Fransohe troepen tot voorbij
den zoom van het bosch van Bondy. Het schijnt
dan ook dat, na den laatsten uitval, het besluit
is genomen, om het vuur der Duitsche kanonnen
met kracht te richten tegen dezen geavanceerde
stelling, en de Franschen het plateau te doen
ontruimen. Daar de berg echter wordt geflan
keerd door de forten Rosny e.D Nogent, was het
noodig, het vuur ook tegen deze forten te openen,
eu sedert den tweeden Kerstdag heeft de Saksi
sche artillerie zich onledig gehouden met het be
schieten dezer drie punten. Den 2Ssten werd het
plateau uit 76 stukken belegeringsgeschut bescho
ten, hetgeen een denkbeeld geeft van de krachts
inspanning, die de belegeraars moesten ontwik
kelen. Immers wauneer voor een geavanceerd
schanswerk reeds zooveel wordt vereischt, dan
kan men nagaan, wat de eigenlijke forten zullen
vorderen. Aan den avond van den 28sten zweeg
