werd aangehoord. Daarna werd nog een toepas
selijk dichtstuk voorgedragen.
Geldebualsen, 15 November. Door de commissie
tot verbetering van lage onderwijzersjaar wedden,
zijn voorloopig de hoofdpunten van het reglement
samengesteld, dat op de vergadering, van 26 Nov.
ter tafel zal komen.
Harderwijk, 15 November. Den 30sten dezer
zal van het koloniaal werfdepot alhier naar Rot
terdam vertrekken een detachement suppletie
troepen sterk 128 man waaronder 10 onderoffi
cieren om dien dag te embarqueren aan boord
van het aldaar liggende schip Noach/gezagvoerder
J. Van Schelven, om met dien bodem naar Java te
vertrekken onder bevel van den majoor der art.
van het O. I. leger F. R. K. Peijer, Irohoff. die
naar Java terugkeert en voorts onder medegeleide
de 2de luitenaqtjs der. inf. van het O..I. leger A. J.
D. Pool en Jhr. J. G. Van der Wijck.
Zwolle, 15 Npv. Het voortdurend vervoer van
militairen over de Duitsche spoorweglijnen, ver
oorzaakt groot ongerief aan tjpn handel, zoodat
voor hier en de noordelijke provinciën in de
laatste dagen bijna geen goederen aankwamen.
Hetgeen aangevoerd werd, bevond zich in on
gedekte wagens en ,was daardoor zeer beschadigd.
Zaterdag had op het raadhuis te Zwolle een
bijeenkomst plaats van Commissiën van gemeen
teraden van Z.wolle van Kampen met eene com
missie tot aanleg. van een, spoorweg van Zwolle
naar Almelp.
Groningen, 15 November. Naar men verneemt
is ook dpor de predikanten van den ring van Delft
zijl besloten aan de, hooge regeering een adres
te zenden voor het behoud der Groninger Aca
demie.
Eergisterenmorgen is van hier vertrokken
een afzonderlijke wpgon met goederen 40 pollis,
van wege het comité van 't Rqode Kruis verzonden
naar het centraal-comité te Luxemburg, met het
oog op de behoeften te Metz en omstreken. De
bezending, wegende 2700 kilo bestaat uit goederen,
die volgens berichten van ooggetuigen, dpar het
meest gewenscht zijn. De heer Sornani, is door
het Groninger comité gedelegeerd tot hpt ovpr-
brengen der bezending.
Appingedam, 15 November. Dezer dagen ver-
eenigden zich alhier op uitnoodiging van eenige
heeren, een twintigtal oud-studenten van de Gro
ninger hoogeschool, met hef doel ook eqn pogipg
tot haar behoud aan te wenden. Het comité hpd,
gezorgd een ontwerp-adres in gereedheid te heb
ben, dat onder leiding van den heer Mr. J. V. C.
Wichers, notaris te Loppersum, werd besproken,
gewijzigd en daarna met algemeene stemmen
vastgesteld om te worden opgezonden aan Z. Al.
den Koning.
Vóór de opzending zal ook gelegenheid tot on-
derteekening worden gegeven aan hen, die ver
hinderd werdpn deze samenkomst bij te wonen.
Blokzijl. 15 November. Tot de vele inkomsten
van het dijkbestuur in het lol« district in Over
ijssel behoort ook eene heffing van 10 pCt. van
het belastbaar inkomen van onroerende goederen.
Deze heffing, nog al bezwarend voor vele eige
naars, bedraagt in totaal 24.000.
's-Hertogenbosch, 15 November. De provinciale
staten van Noord-Brabant zullen dezer dagen
verder behandelen en volgens de discussiën, ze
ker tot aanneming besluiten van het voorstel,
om, ter vervanging van de tollen op provinciale
wegen en tot jaarliiksche afkooping der rijkstol-
len in Noord-Brabant, te rekenen van 1 Mei 1872,
ten behoeve der provincie Noord-Brabant, een
belasting op de paarden te heffen. De paarden
zouden daarbij in 4 catkegoriën gerangschikt wor
den, terwijl omtrent de som, welke voor elk der
cathegoriën per paard betaald moet worden, door
Gpd. staten alsdan een voorstel zal worden gedaap.
Brieven uit Gouda.
Mijnheer de Redacteur!
Mijne opstellen komen meestal alsbrieven uit
Gouda in uw blad voor, on deze benaming zoude
de onderstelling kunnen doen ontstaan dat die
uitsluitend over Gouda of over Goudsche omstan
digheden handelen, hetgeen in den regel het ge
val niet is, niet kan zijn, omdat kleine steden
daartoe in den regel geen stof kunnen leveren.
Meestal bevatten mijne brieven dan ook algemeene
beschouwingen Ditmaal wil ik nu echter over
Gouda schrijven, ik noemde die stad zooeven eene
kleine stad en dit is zij, met eene bevolking van
17U00 inwoners kan men haar moeilijk groot
noemen eu toch zoude de vreemdeling, die haar
voor de eerste maal betreedt wanen in Amster
dam of Rotterdam te zijn. Niet omdat de handel
zoozeer is toegenomen, omdat prachtige rijtuigen
met wapenschilden eu gegalonneerde koetsiers,
of omnibussen ieder oogenblik door de stad rijden,
niet omdat er meer drukte is dan anders, maar
omdatde straten zoo vuil zijn.
Vroeger was het compliment dat men ons
maakte: „Gouda is een recht zindelijk stadje.
Thans zegt men dat liet er hier recht morsig uit
ziet. Vroeger sprak men waarheid en thans ook.
Wij hebben deze verandering aan verscheidene
omstandigheden te danken en daaronder, naar
men zegt, ook aan politie-verordeuingen op het
reinhouden der straten. Ik ken deze veror-
dening niet, maar hoor dat van tijd tot (jjd het
beter
er dat
straatschrobbeD verboden wordt. Waaromdat ge-
schied is mij niet alleen onbekend, niematd weet
het. Sommige verzekeren dat het is on
gas te hebben, volgens hen zoude het wa
tusschen de steenen door den grond dringt ivloed
1 op het gas hebben, ik geloof dat niet wait met
iederen dag worden de straten minder ichoon
gemaakt, en ik kan volstrekt niet zeggen dat
het gas beter wordt, ofschoon de prijs hocg, zeer
hoog is (X15 per kub. meter), andere teggen
dat het water de nieuwe bestratingen lmdert;
I dat geloof ik ook niet want men mag ook die
straten niet schrobben, die sedert jaren welpieuw
bestraat hadden mogen worden. Wat cok de
j reden moge zijn, zeker is het dat men hi r dan
reglementen op hét rein houden der straten iets
anders bedoelt dan elders.
Op andere plaatsen dienen die reglementen
om de inwoners te dwingen de straten zindelijk
te houden, hier is men verplicht ze vuil tefaten.
Wee de dienstbode die betrapt wordt als pij de
vuilnissen wegschrobt (vegen mag ze wel).
Zij is er bij, zégt men hier, dat iszij ivordt
beboet, en betaalt zij niet, dan moet zij sitten.
Dat vind ik onrechtvaardig en onpraktisch.
Waarom wordt de dienstbode beboet als tij op
bevel harer .-gebiedster de straat schoonmaakt?
Is het de dienstbode of de gebiedster dip mis
dreven heeft? de arme dienstmeid moet wel
schrobben als het haar geboden wordt) als
zij het. niet doet wordt zij weggezonden, als
zij het wel doet, wordt zij beboet of gevangen
gezet. Is zij niet genoeg gestraft dat zij ntj met
overhaasting te werk moet gaan? Vroegtr, in
den goeden ouden tijd, toen men de sttaten
moest schoonmaken kon men dat op zijn gemak
doen en tegelijk een buurpraatje houden. Thans
helaas, moet dat met overhaasting gaan, men
kan geen woord meer onder dat werk spreken.
Ik noemde het beboeten der dienstboden daar
onpractisch, immers thans betalen weiniges, de
meesten zullen wel liever een dag zitten dan
betalen. Ik houd het voor beter de gebiedsters
te. beboeten, die zouden wel betalen, dan kwam
er nog wat in kas, dat nu denkelijk het geval
niet is.
Elke zaak dient men te perfectionneren, men
dient niets ter halve te doeD, en daar men nu
eenmaal er hier op gesteld is vuile straten te heb
ben is het ook zaak dat ze zoo vuil mogelijk
worden, dat wordt nog maar al te zeer tegenge
werkt door dames, die dwaselijk op zindelijkheid
gesteld zijn, en hare meiden er aan wagen en trots
de politie laten schrobben. Hieraan kan de politie
weinig doen want 5 of 6 politiedienaren waar
van een op het bureau en een ander aan het sta
tionsgebouw de wacht hebben, kunnen niet alles
surveilleerën. Ik zoude de surveillance over het
tmil houdeD der straten aan een vrouwen-politie
overlaten. Te Zwaag, een uur van Hoorn, bestaat
dit voor het rein houden. Ieder is daar verplicht
de straat voor een huis schoon te houden, maar
niet voor zijn huis, ;de bewoner van het huis
N°. 1 moet de straat voor N°. 80, die nu N°. 2 voor
SI enz. voor zijne rekening nemen. Zoodra er
wat geveegd of geschrobt moet worden, laat de
bewoonster van het huis waarvoor dit het geval
is, dit weten aan haar wier verplichting het is
daarin te voorzien, en er wordt niet lang gewacht
met het zenden der boodschap in eene plaats
waar zelfs de stammen der boomen aan den weg
worden gewit. Zou het niet mogelijk zijn zulk
een bijzondere soort van politie hier op te richten
ten einde alle geveeg, alle geboen, alle geschrob
te weren Dat zou een gelukkige tijd geven, dan
zou men nog eens door den modder kunnen wa
den, terwijl de modder op sommige plaatsen
niet hooger ligt dan de dikte van een paar
schoenzolen en men slechts dan zijne kleederen
ziet besmetten als ons een rijtuig voorbij rolt,
een paard voorbij loopt of men iemand ontmoet
die wat haastig voortgaat. Het is slechts op eenige
plaatsen, als in de nabijheid van de hulpbruggen,
daar, waar nieuwe bruggen gemaakt zijn en een
paar andere bevoorrechte plaatsen dat de modder
een paar duim hoog op straat ligt en waar men
dus het genoegen kan hebben zelve zijne klee
deren te bespatten.
Het grootsteêdsche aanzien van Gouda bepaalt
zich echter niet bij bovengenoemde voordeelen.
Wij hebben het geluk dat een gröot aantal brug
gen vernieuwd zijn, dat getal is niet minder dan
20 waarvan vele werkelijke verbeteringen zijn;
de hooge, voor rijtuigen zeer gevaarlijke en
voor voetgangers lastige bruggen zijn vervangen
door platte, gemakkelijke en sierlijke die de
stad een inderdaad vrolijk aanzien hebben ge
geven. Twee zijn in aanbouw die niet alleen
verfraaingeh zullen zijn maar de, hier zoo drukke
scheepvaart, gemak en voordeel zullen verschaf
fen. Het is dan ook met belangstelling dat men
de vorderingen van dié gebouwen ziet, die wer
kelijke kunststukken zijn. Het is te wenschen dat
nu 5 vaste steenen bruggen op de drukste plaat
sen door draaibruggen zijn of worden vervangen,
dat de Raad geschikte verordeningen zal vaststellen
ov'ér het getal schepen, die te gelijk mogen door
gelaten worden, thans laat dit veel te wenschen
over; ik veronderstel dat dit nog aan de wil
lekeur der wachters is overgelaten die den voet
ganger wel eens al te lang laten wachten.
de V.
Greld- en Effectenxnarkt.
Amsterdam, 8 tot 14 November 1870.
De afgeloopen week leverde weêr ruimschoots
hare bijdrage voor de financiëele geschiedenis
van Europa en voor de beurs behoort zij zeker
niet tot de minste belangrijke van dit jaar. Wij
willen daarmede niet zeggen dat er geen weken
geweest zijn waarin er grooter fluctuation in de
prijzen hebben plaats gehad, voorzeker wareD er
die: doch nieuwe feiten gaat zich realiseeren,
die bestemd schijnen om grooten invloed te doen
gelden.
In de eerste plaats de oorlog. Voor 't eerst na
eene reeks van overwinningen, heeft een deel
van het Duitsche leger het hoofd gestooten en
moest van Orleans terug trekken. Zullen de geest
kracht der Franschen en hunne bezinning daardoor
ontwaken? Zal deze omstandigheid de aanval
op Parijs bespoedigen of vertragen?
Hoe dit zij: aan den oorlog, hoe hij ook loopen
moge zijn groote kosten verbonden en meer en
doet zich bij de verschillende Duitsche regeerin-
gen, de Noord-Duitsehe bond niet uitgesloten, de
behoefte gevoelen om tot leeningen over te gaan.
Dat in Frankrijk door bijna alle departementen
en vele steden geld genegocieerd wordt, tegen de
meest onereuse voorwaarden spreekt wel van
zelf even als dat het gerucht dat de Fransche
regeering pogingen doet om eene leening van
een millard francs tegen 6pCt. rente althans dit
voor zich heelt, dat iedereen de geldnood beseft
waarmede die regeering alweder te kampen heeft.
Dat de geldmarkt alzoo in anspruch genomen zal
worden, is buiten kijf.
Doch er is nog meer. De nota der Russische
regeering waarbij zij verklaart dat zij zich niet
langer gebonden acht aan de bepalingen van het
Parijsche vredestractaat van 1856, ten opzichte
der vaart op de Zwarte Zee, is wel geschikt de
gemoederen te verontrusten en de beurs voor te
bereiden op de mogelijkheid van een oorlog in
het Oosten en tevens op nog grooter eischen aan
de geldmarkt. De leening van 12 millioen voor
Rusland, waarover te Londen onderhandeld wordt
noch die welke 50 millioen flor. moet opbrengen,
voor Oostenrijk of de 1.200.000 welke de ver-
vene Porte bij de Banque Générale te Constan-
tinopel leende, kunnen lang strekken en zeer ze
ker niet wanneer het werkelijk tot een oorlog
mocht komen, daartoe gebruikt worden.
Dit alles samen geDOinen zal wel voldoende
verklaren waarom de beurs, vooral Zaterdag en
heden, veel geleden heeft, waartoe niet gering
bijdroegen de lagere merken van alle binnenland-
sche beurzen.
Wat onze nationale schuld betreft, die boven
dien nog gedrukt gaat onder den Ministerieelen
crisis, in verhouding tot de buitenlandsche fond
sen, hebben wij nog minder te klagen dan de
Spanjaards die zich vrij wel hielden, niettegen
staande de zaak der Koningskeuze nog niet zoo
goed staat als de voorstanders er van wel zouden
kunnen wenschen en de Spaansche regeering
inmiddels maar weder een besluit genomen heeft
tot de uitgifte van ruim 600 millioen schatkist
biljetten.
Onze 214 pCt. liepen in de laatste 8 dagen van
5214 op 5214, de 3 pCt. van 6214 op 6114, de 4 pCt.
van 82% op S214 pCt. terug. Aaud. Handelmaat
schappij van 116% tot 11S geklommen vielen heden
op 115% om 116 pCt. te sluiten.
Spanjaards 3 pCt. 1851 vielen van 29% op 28%,
1869er van 30% op 29%, Binnenlandsche van
26SK op 25% pCt. Portugeezen verloren mede 1
a 1% pCt.
Russen leden zéér gevoelig: oude 5 pCt. van
93 op 92, 6de Serie van 76 op 74, 1864er van
90% 89, 1866er van 90% op 88%, 414 pCt. I860
van 81 op 79%, 4 pCt. 1S67 2de Serie van 67 op
66 pCt. Loten 1864 van ƒ218.50 op 211, van 1866
van f215 op ƒ205. Ook de Spoorwegfoudsen deel
den in deze daling: vooral de groote Spoorweg
Maatsch. welke van 217.50 op 209.75 viel; de
overigen echter minder, hoezeer toch allen y, tot
1 pCt. en Jelez Griasi van 201 op ƒ197 terug
liepeD.
Oostenrijk en Turkije, welke landen wel het
meest door Ruslands nota bedreigd worden, wer
den natuurlijk het hevigst geschokt. Oostenrijkers,
betaalbaar in zilver (Coupon Januari) liep van
63'H6 op 51, betaalbaar in papier (Coupon Mei)
van 46 op 44 pCt. terug; Loten 1839 van 580
op ƒ575, die van 1854 vaD ƒ220 op ƒ208, die van
1860 van 453 op 426, en die van 1S64 van
114.50 op 106.50. Theis Spoorweg van 231
op 217.50.' En wat de Turken betreft viel de
5 pCt. oude schuld van 4471e op 40%, Oblig. 1869
van 129.25 op ƒ119. Spoorweg aandeelen van
ƒ69.25 op 64.
Dat alle overige fondsen in meerder of minder
mate de terugwerking ondervonden is licht te
bevroeden. In Italianen, dié zeer zeker óok zul
len geleden hebbeD was Sedert eenige dagen geen
handel; Egypte evenwel daalde van 75% op 72%
pCt. terwijl de fluctuatie^ W Me Fransche 3 pi
rente zich gedurende den loop der week tussch
50(4 en 53 pCt. bewogen hebbende heden
a 51% pCt. sluit.
In Noord-Amerikaansche waarden ging
veel om. De Conversie plannen van den minij
vinden nergens bijval en werken bovendien n
gunstig op den prijs der staasfondsen, terwijl
omzet in de spoorwegfondsen thans belemtn
worden door den meerdere speculatie in Et
peesche waarden. De bedoelde spoorwegfondi
verloren echter allen, óok omdat zij medegeslti
werden in de algemeene daling 1 tot 2 pCt,
Geld op prolongatie schoon overvloedig v«
handen zóo zeer gevraagd dat de prijs 14 r|
opkwam en dus nu weder 4 pCt. genoteerd wot
Gemengde Berichten.
Aan den langdurigen burgeroorlog hebben
Amerikanen de ijzeren pantsers hunner schepen,
aan den daarop gevolgden vrede de ijzeren
kleeding hunner woonhuizen te danken. R$
sedert geruimen tijd wordt in Amerika het ij
gebruikt als uitsluitend materiaal voor het b
wen van transportabele huizen. Het bekleed
van den gevel van een gewoon woonhuis n
ijzer is echter iets nieuws vaD den laatsten t
Zulk een gevel werd onlangs geplaatst voor
huis van C. A. Aloore, in New-York. Het v
staande gebouw beslaat een grondvlakte van
voet lengte bij 75 voet breedte. De ruwe ge
werd bedekt met ijzeren platen, die zooda.
werden geverfd, dat men geen onderscheid h
vinden met de in New-York gebruikelijke bru:
steen fapades. De ijzeren fapade bestaat uit la
gegoten platen, die aan in het muurwerk ai
gebrachte haken worden gehangen, enonderL
door schroeven aan elkander wordt b.evest
Vóór de bevestiging wordt het ijzer aan bim
en buitenkant goed geverfd. Alle ornamenl
lijsten, balustres, consoles, enz. worden op
zelfde wijze aangebracht. De kosten voor e|
een gevel bedragen slechts de helft van het
drag, voor een gevel in steen te New-York
noodigd. Men houde hierbij in het oog, dat
deze wijze van bouwen een minder goede sl
zelfs beton kan worden gebruikt, terwijl de si:
lijkheid er door bevorderd wordt, en het ondi
houd eenvoudig en min kostbaar is.
Door den fabrikant John Alexander te Nei
York worden zulke gevels, in elke afmeting,
zoo sierlijk als men verlangt, in kisten verps!
naar alle deelen der wereld afgeleverd. (Ned. k
Te Heereveen had Zondag een zonder!;;,
geval plaats. Een vreemd, maar welgekleed V
nam bij een boer een emmer weg, die hem t|
eenige worsteling door den eigenaar ontnoirel
werd. Een eind verder, lichtte hij een paar h'
ren de hoeden af. Daarna sloeg hij bij een ha
logemaker een glas in, nam een paar horloi
weg die hij dadelijk op den grond smeet. Eer
meende men dat hij beschonken was, maar lali
bleek dat hij aan verstandsverbijstering leed. H
was overigens bedaard en kalm en was ze
verheugd naar de gevangenis te worden gebracl
De noodlottige uitwerking van de jenever hei
zich weder doen kennen. Te Leeuwarden wei
een man, wonende in de Blokhuissteeg, gevank
lijk naar het bureau van politie overgebracht, il
naar men zegt, in staat van dronkenschap zijl
vrouw moet hebben doodgeslagen. 1
Hertford in Engeland werd Zaterdag een dierei
temmer terwijl hij zich met vijf luipaarden
een hok bevond, om ze hunne kunsten te dot
vertoonen, door een hunner van achteren aangi
grepen en op den grond geworpen. Oogenblikk
lijk was hij door al de vijf wilde dieren omringd, di
hem op vreeselijke wijze het gezicht verscheurde
en de klauwen in zijn lichaam sloe-gen. H
wist echter nog onverwachts optespringen
met zijn stok de dieren zoodanig te slaan, dat b
zijn gezag verkreeg en de bloeddorstige dieren
de hoeken der kooi kropen en de geducht gewond
zich als overwinnaar kon verwijderen. Dit voorn
duurde slechts eenige seconden, doch bracht groot
ontsteltenis onder de talrijke toeschouwers te wee;
Een der personen, dié in den nacht van Vrijds
op Zaterdagnacht uit het huis van arrest te Middel
burg is ontvlucht, is Zaterdagavond in de genieent
Koudekerk ontdekt en gevankelijk teruggebracht
den andere heeft men nog niet kunnen opsporet
De gevangenen zijn naar buiten gekomen doo
eeu geimproviseerd gat in den muur, toegat
gevende naar de achterzijde van het gebouv
waar geen schildwacht kan geplaatst worde»
naardien deze onmiddelijk aan het water is g<
legendaarin was juist een baggerschuit aamvt
zig, waardoor de vluchtelingen waarschijnlij
het middel hebben gevonden om te ontkomt»
Het eenige gereedschap in de cel, waarin beid
waren opgesloten, gevonden, bestond in niets
ders dan in eene schaaf, welke gedurende eenig'
dagen vermist was. Volgens eene Oost-Pm'
sische Courant, bevindt zich onder de van tie'
oorlogstooneel teruggekomen gekwetsten eem
jonge dame van 24 jaren, die bij het uitbreke'
van den oorlog bij het leger dienst genomen had
Wegens het heroveren van een door den vijanc
genomen Pruisisch vaandel was haar het IJzere»
Kruis verleend.
il
