3304. Donderdag Av 1670. 17 November. feuilleton van liet „Leidsch Dagblad". Uit Straatsburg. LEIMCH DAGBLAD PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 maanden. Franco per post Afzonderlijke Nommers 3.00. 3.85. 0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uigegeven. PRIJS 13HIK ADVKRTBNT1KN. V«or iederen regelJ 0.15. Grootere letter, naar de plaatsruimte die tij beslaan. Lelden, 16 November. II. de Koningin heeft ook aan de vereeni- Dorens te Maastricht f 150 en aaD het ge- schap tot Hulp der Vrouwen te Gouda 100 i toekomen. e Minister van Oorlog heeft de chefs der lichillende legerkorpsen uitgenoodigd om den irgang van militairen bij het wapen der Ko- iklijke marechaussee zooveel mogelijk te bevor- f« §Tf lurgemeester en Wethouders alhier doen te len, dat op den 23sten Nov. a. s., 's middags waalf uren, op het Raadhuis eene vergade- van kiesgerechtigden zal worden gehouden, de plaatsen aan te vullen van de heeren Cornelis Zaalberg, Jan Van Heukelom Junior, inicus Antonius Schretlen, en Herman Cor- is Hartevelt, die met het einde dezes jaars leden der Kamer van Koophandel en Fabrie- moeten aftreden, doch ingevolge art. 7 van itgemeld besluit opnieuw benoembaar zijn; de lijst van kiesgerechtigden, waartegen ge- rade de eerstkomende acht dagen bij het Ge- mtebestuur bezwaren kunnen worden inge- icht, ter inzage ligt op de Secretarie dezer eeute en dat de inlevering der stembriefjes bovengenoemden dag geschiedt van 12 tot 2 3, waarna de bus geledigd wordt, en de stem- - leming plaats heeft. lov. Op den 15 en 16 November a. s. vertrek- er van het instructie-bataljon te Kampen 42 - iporaals-titulair naar de verschillende regimen- infanterie, ten einde aldaar in den effectieven van korporaal over te gaan. In verband mede zal er later weer een oproeping van ;eliogen voor genoemd bataljon plaats hebben. |Ji schrijver van het bekroonde antwoord op door de directeuren Van Teijlers Godgeleerd lootschap uitgeschreven prijsvraag: „Over het band tusschen Godsdienst en Zedelijkheid,'' lekend geworden den hoogleeraar Otto Ptleide- te Jena. Is nieuwe prijsvraag wordt voorgesteld: „Een handeling over de verhoudiüg van de leerstel der Protestantsche Kerkgenootschappen, tot leerbegrip van den apostel Paulus." tl 'eijlers tweede Genootschap, heeft besloten de vol- ide vraag uit te schrijven: Eene critische te ïenstelling van al hetgeen zoowel door waar- oing als door theorie omtrent het vliegen gele- isverder om de volgende vraag opnieuw te schrijvenMen verlangt een historisch en isch onderzoek van de beoefening der houtsnee- in Nederland, van den oorsprong af tot bet |de der 17de eeuw. Hierbij begeert men tevens ie zooveel mogelijk volledige beschrijving der rken van hen, die in dat tijdvak hier te lande deze kunst hebben uitgemunt. )e prijs voor het best en voldoend gekeurd antwoord op ieder van deze beide vragen bestaat in een gouden eerepenning, op den stempel van het Genootschap geslagen, ter innerlijke waarde van vierhonderd gulden. Met ingang van den 20sten dezer zal het Rijks telegraafkantoor te ilaarssen open zijn: op Zon en feestdagen van 8 tot 9 uren voor- en van 12 tot 3 uren namiddagsop werkdagen van 9 uren voor- tot 2 uren na- en van 4 tot 7 uren namiddags. De luit. ter zee der 2de kl. Jhr. P. J. Vegelin van Claerbergen, behoorende tot de rol van Zr. Ms. raderstoomschip de Valk, wordt met den 15den dezer op non-act. gesteld en met den 16den daaraanvolgende vervangen door den luit. ter zee der 2de kl. J: J. De Bruyne. Z. M. heeft het eereteeken, tot belooning van eer vollen langdurigen werkelijken dienst bij de schut terijen, ingesteld bij Kon. besluiten van 5 Dec. 1851 Staatsblad n°. 149) en van 30 Decemb. 1866 Staatsblad n'. 244), toegekend aan: C. L. Van Aardenne, offic. van gez. der 2de kl. bij de dd. schutterij te Dordrecht; Mr. A. M. L. De Leth en J. H. Van Cranenburgh, beiden kapit. bij de dd. schutterij te 's-Gravenhage; W. J. De Vries van Heyst, kapit. bij de dd. schutterij te Gorcum; R. F. Schrassert Bert, kapit. k la suite bij de dd. schutterij te HellevoetsluisH. T. Wilkens, maj., en A. J. Van det Schalk, 2den luit.-kwartierm., beiden bij de dd. schutterij te Rotterdam C. Van Iperen, J. C. J. Van der Meer, D. Houtzager en F. Dommenie, allen muzikant bij de dd. schutterij te Delft; K. J. C. Kokkeel, serg.-maj., W. Van Hemert, serg., A. Zwang en J. Joosten, muzik. allen bij de dd. schutterij te Dordrecht; J. Van der Poll, serg. bij dedd. schutt. te's-Gravenhage; G. J. Van Diemen, muzik. bij de dd. schutt. te Gorcum; J. P. Duy verman, serg.-maj.,J.Lensveld en F. J. Landzaat, sergn., allen bij de dd. schutt. te Leiden J. W. Van Langeveld, serg. bij dedd. schutterij te Rotterdam. Z. M. heeft als blijk van Zr. Ms. goedkeuring en tevredenheid wegens de redding van een op de reede van St.-George d'Elmina van Zr. Ms. schroefstoomschip het Loo over boord gevallen matroos door den konstabel G. Lap en den ma troos der 2de kl. A. J. Van der Leest, in Sept. jl., aan elk dezer beide op genoemden bodem dienende zeelieden toegekend de bronzen medaille, ingesteld bij besluit van 22 Sept. 1855, n°. 64, alsmede een loffelijk getuigschrift. Z. M. heeft aan L. D. J. Reeser, op zijo daar toe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend als notaris te Maassluis, en is benoemd tot notaris binnen het arrond. Rotterdam, ter standplaats de gemeente Maassluis, Mr. L. Reeser, cand.-not. en adv. aldaar, een en ander in te gaan den lsten Dec. 1870. Bij Koninklijk besluit van den 13den dezer wordt de offic. van gez. der 2de kl. C. Euthoven, dienende bij de zeemacht in Oost-Indië, op zijn daarto! gedaan verzoek, eervol uit den zeedienst ontslagen, en wel met den laatsten der maand waarii dit besluit te zijner kennis wordt ge bracht Z. K. heeft goedgevonden den kapit. C. F. Pabst, van let 4de reg. inf. in zijnen rang over te plaatsm bij het reg. gren. en jagers. Z. 11. heeft goedgevonden bij het personeel van den gpneeskundigen dienst der landmacht te be- noemtn, tot offic. van gez. der 1de kl. (naar ou- derdon van rang), den offic. van gez. der 2de kl. C. H. P. Klamberg, van gemeld personeel. 's-Gravenhage, 16 November. Gisterenavond werd in de groote zaal van het Kon. Zoül. Bot. Genootschap alhier weder eene algemeene ver gader,ng van aandeelhouders gehouden, tot vast- stelliig van het reglement, dat voortvloeit uit art. 28 der statuten van de vereeniging. Dit reglement heeft slechts een tijdelijk karakter, daar het aan eene verplichte herziening moet worden onder worpen. In de vorige week waren door de aan deelhouders de gewijzigde statuten van het Ge nootschap vastgesteld. Gisterenavond werd na langourige discussie, na het voordragen van amen dementen enz, het bedoelde reglement goedge keurd. Menig artikel gaf, wat inhoud of redactie betreft tot beraadslaging aanleiding. Over het algemeen werden de voorstellen der Commissie tot herziening van het reglement goedgekeurd, ter wijl daarvan afwijkende voorstellen, hetzij door het bestuur, hetzij door sommige leden gedaan, meeren- deels werden afgestemd. Onder de vastgestelde bepalingen behoort, dat het bestuur bestaat uit 9 leden en den Raad van Commissarissen uit 12 leden. Toen het reglement door de Vergadering was vastgesteld, wenschte de Voorzitter van het be stuur, Jhr. Mr. W. Th. Gevers Deijnoot, haar daarmede geluk; en gaf hij de hoop te kennen, dat de nieuwe statuten en het nieuwe reglement den bloei van het Genootschap zouden bevorde ren. Wat de statuten betreft, zoodra die's KoniDgs goedkeuring zouden hebben erlangd, zal het be stuur zich beijveren met den meesten spoed de nieuwe maatregelen ten uitvoer te doen leggen. Daaronder zal behooren de benoeming van een nieuw bestuur en van den Raad van Commis sarissen. Hij dankte de Commissie tot herzieniog van statuten en reglement voor de door haar volbrachte nnoeielijke taak. Uit naam van de Vergadering werd den Voorzitter dank betuigd over zijne leiding der Vergadering, waaraan men het te danken had, dat de beraadslagingen tot een gewenscht resultaat waren gebracht, Rijswijk, 15 November. Vrijdag jl. gelukte het den ijverigen en ouvermoeden veldwachter H. De Vries, des nachts een persoon op te sporen die drie schapen naar Delft bracht, welke bleken uit het laud van Jhr. Caan van Neck, aan het jaagpad onder Rijswijk, gestolen te zijn. De dief is te Delft in verzekerde bewaring gebracht, en den volgenden dag, na zijne schuld te hebben hekend, naar de gevangenis te 's Hage vervoerd. Delft, 15 November. Door Dr. M. Snellen, jeeraar aan onze hoogere burgerschool alhier, is ten behoeve van zijn onderwijs in de cosmographie, in het koor der Oude Kerk, een toestel daarge- steld, tot waarneming der slingerproef van Fou- cauld (wenteling der aarde om hare as). Het slingerkoord heeft eene lengte van circa 30 me ters de daaraan opgehangen kogel is een zooge naamde 24 ponder. Daaronder is een cirkelvlak aangebracht met eene middellijn van 2Ü meter en verdeeld van 3 tot 3 graden. Door waarne ming heeft de heer S. bevonden, dat de draaiing van het slingervlak voor Delft bedraagt 2* 57' in het kwartier. De toestel is met veel zorg en juistheid vervaardigdde proefneming, uitmuntend geslaagd. Behalve door de leerlingen der H. B., werd de toestel door verscheidene belangstellen den, waaronder eenige dames bezichtigd, bij welke gelegenheid de vervaardiger een zeer duidelijke verklaring gaf. Gorcum, 15 November. Gisteren waren op de St.-Huberts.paardenmarkt alhier ongeveer 1400 paarden aan de lijn; de handel was over het algemeen niet zeer levendig, alleen vijfjarige paarden vonden koopers. Utrecht, 15 November. Gisteren werd op de algemeene begraafplaats alhier, met militaire eer, het stoffelijk overschot ter aarde besteld van den gepens. onder-adjudant J. Nyland. De overledene die meer dan 40 jaren mat de meeste onderschei ding in de gelederen van het leger gediend had, behoorde tot de dappere verdedigers van de cita del van Antwerpen. Behalve vele militairen, waar onder de zoon van den overledene, kapit. Nyland, bevond zich een talrijk publiek op de begraaf plaats, dat daartoe zeker ook door de treurmu ziek van het 7de regiment was uitgelokt. Arnhem, 15 Nov. Men verneemt dat de onlangs gearresteerde v. d. W. het voornemen schijnt te hebben zich te laten doodhongeren; althans hij is niet te bewegen het minste voedsel te nuttigen. Ook zou hij zijne misdaden reeds bekend hebben. Veenendaal, 15 November. Het verzoek vau kerkvoogden en notabelen der hervormde ge meente alhier, om gratis te procedeeren tegen de nalatige betalers van den uitgeschreven hoofde- lijken omslag ten behoeve dier gemeente, is door den kantonrechter te Wageningen afgewezen, op grond dat die colleges, op den grondslag van zoogenaamd vrij beheer verkozen en blijkens het plaatselijk reglement dier gemeente in geen enkel opzicht met het kerkbestuur verbonden, niet kun nen geacht worden een kerkbestuur uit te maken, zoodat ook door haar vooraf een bewijs van on vermogen moet worden overgelegd. Reukdm, 15 November. Gisterenavond had alhier de eerste volksvoordracht plaats vanwege de com missie ter bevordering van volksontwikkeling en volkswelvaart. Een talrijk publiek uit alle slanden had zich vereenigd. Nadat de bijeenkomst door den voorzitter met een korte toespraak geopend was, hield een der leden der commissie eene voordracht over het onweder, die, naar de orde en stilte te oordeelen, met algemeen genoegen I0R EEN STRAATSBURGER PROTESTANT. (Uit de Kirchenzeitung). (Slot.) deren verontrust en zouden dus wenschen, dat, in de spanning]}waarin wij tegenwoordig leven, en die zoo als lichtelijk te begrijpen is, menigeen in het onzekere laat, van de zijde van Duitsch- land met de meeste toegevenheid en zachtzin nigheid te werk worde gegaan. Voor deze quaestie, even als voor zoo vele andere, ware het te wenschen, dat die onzeker heid plaats maakte voor rustiger tijden, waar door tevens de omstandigheden definitief geregeld konden worden. Wat dan ook het staatkundig lot van onze provincie en onze stad zijn moge, de kerk van den Elzas zal niet vergeten voor hare grootsche roeping te strijden en te werken, opdat het Protestantisme in den waren geest van het Evangelie vernieuwd worde. Nog veel zwaar der dan op kerkelijk gebied, drukt die voor- loopige regeling van zaken op het schoolwe zen. Daar lost zich alles op, of geraakt ten min ste in een zeer bedenkelijken stilstaod. Reeds den 24sten September werd door den Com missaris des Konings in den Elzas, von Kühl- wetter, een besluit afgekondigd, waarbij de leiding van het schoolwezen in den Elzas en Lotharingen aan de academiën van Straats burg en Nancy onttrokken werd, en den genoemden Commissaris de waardigheid van Minister van onderwijs verleend werd en tege lijkertijd belast met de bepalingen omtrent het hooger onderwijs. Het natuurlijk gevolg van dit besluit is, dat alle instellingen onder direct be heer van den Minister van onderwijs, zooals het Lyceum, de Normaalscholen, de Hoogeschool, voor het oogenbhk aan de heropening hunner gehoor zalen niet kunnen denkeu, en slechts de onaf hankelijke inrichtingen, zooals het Katholieke Seminarium, enz., hunne leercursussen weder kunnen beginnen; het Seminarium echter slechts dan, wanneer zijne collegezalen, die bij den aanvang van den oorlog in lazaretten wer den veranderd en nog tot dat doel gebruikt wor den, geheel door de gekwetste soldaten ont ruimd zijn. Van verschillende zijden hoort men van de vrees spreken, dat wanneer de annexatie aan Duitschlaud plaats grijpt, de Hoogeschool hier opgeheven wordt en Straatsburg zijne aloude we tenschappelijke beteekenis zal moeten verliezen. Daarentegen verneemt men van andere zijden, dat de Duitsche regeering niet alleen het voornemen zou koesteren, de Hoogeschool te behouden, maar de zelve door eene katholieke theologische faculteit uit te breiden, en door groote voordeelen tot een schitterenden zetel der wetenschap te verheffen. Het is echter helaas te voorzien, dat zelfs in dat geval, vele en gewichtige mannen der weten schap Straatsburg zullen verlaten. Waut hoewel de meeste onzer geleerden Duitschlaud kennen en hoogachten, zoo zijn er toch velen onder hen, die zich met de gedachte aan eeue aanhechting aan Duitschlaud niet vereenigen kunnen. De banden, die hen aan Frankrijk verbinden zijn te vast gesnoerd, en de uitwerking, die de laatste gebeurtenissen op hunne gemoederen maakten te bitter. Bovendien inag men zich daarover geene illussiën maken. Straatsburg heeft steeds vele eu groote sympathiën gehad voor Duitschland, voor Duitsche beschaving, en Duitsche wetenschap; maar iedere kanonskogel, iedere bom, die van den 15den Augustus tot den 2den September 1870 de stad trof, heeft een dier sympathiën verbroken. Er zal geruimen tijd, en vooral eene zachte, teedere hand noodig zijn, om al die verbroken draden weder aan te knoopen, om ons zooveel leeds te doen vergeten, als door de Duitsche natie Straatsburg is aangedaan. EINDE.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1870 | | pagina 1