P. Sijthoff, Clara Vissering, C. E. Hartevelt, M.
G. Steijgerwalt, J. Wolters, II. Krabbe, Joha. Vis
sering.
Gisterenavond opende de Vereeniging //Har
monie" hare dezen winter te geven voorstellingen
met de opvoering van Wie is 't en het Hotel Wit
tebrood, door de leden der Vereeniging „Enlre nous"
uit 's-Gravenhage. De voorstelling werd bijge
woond door den beschermheer der Vereeniging
//Harmonie" de Baron Van Heemstra van Froma
en Eibersburen. Een flink orchest, mede voor
het grootste gedeelte samengesteld uit leden der
Vereeniging /Enlre nous" deed zich vóór de voor
stelling en in de pauze hooren. De beide opge
voerde stukjes werden goed afgespeeld en getuig
den van de geoefendheid der vertooners, wie het
dan ook met aan bijval van. de zijde van het pu
bliek ontbrak.
Ook het Bestuur der Vereeniging „Harmonie"
gaf blijk de verdienste der Vereeniging „Entre
nous" op hoogen prijs te stellen en bewees dit
dour aan alle hare leden het eerelidmaatschap
aan te bieden, dat in dank werd aanvaard. De
voorstelling werd besloten door een zeer geani
meerd bal.
Het noorderlicht dat hier dezer dagen veler
aandacht trok vertoonde zich o. a. Dinsdag-avond
reeds vroegtijdig te Amsterdam, terwijl het aan
den Helder tegen 6 uren zoo prachtig was waar
te nemen, dat de oudste lieden zich met herinne
ren het ooit zoo gezien te hebben, het strekte
zich uit van het westen naar het oosten, en gaf
zulk een helder schijnsel van zich, dat het alle
voorwerpen, zelfs op grooten afstand duidelijk
deed onderscheiden. Het hield tot ougeveer 8 uren
aan en verdween toen in het oosten. Uit Utrecht
meldt men daaromtrent het volgende
„Eergisterenavond werd alhier een uur 11a zons
ondergang een buitengewoon sterk noorderlicht
waargenomen. De hemel, die nagenoeg wolkeloos
was, vertoonde zich voor het grootste gedeelte
van tijd tot tijd rood gekleurd. Deze kleuring,
hier en daar onbegrensd, nam dikwerf de gedaante
van lange lichtstrepen aan, die meerendeels le-
veudig rood gekleurd waren, maar afgewisseld
werden door strepen van een zilverwit licht. Wat
de richting der lichtstrepen betreft, zij divergeer
den ten deele uit het noorden, ten deele uit het
noordwesten. Haar beginpunt was echter niet
aan den noordelijken horizont maar op eene hoogte
van tien tot twintig graden daarboven. Daaronder
was de hemel zelfs donkerder dan elders, als
bevond zich daar een soort van bank. De licht
strepen zetten zich, over de sterrenbeelden de
Groote Beer, de Kleine Beer, Cassiopeia, Perseus
en Andromeda, voort tot voorbij het zenith, zoo
dat de zuidelijke hemel tot op omstreeks veertig
graden boven den horizont zich nog rooskleurig
vertoonde.
Te zeveu uren was het verschijnsel het sterkst.
Dit is in den tijd van tien dagen het vierde
noorderlicht, dat alhier werd waargenomen.
De afdeeling voor Wis- en Natuurkundige
Wetenschappen van de Koninklijke Academie
van Wetenschappen zal eene gewone vergadering
houden op Zaterdag den 29sten October e. k.,
des middags ten 12 uren 15 minuten, in het ge
bouw der Academie [Trippenhuis) te Amsterdam.
De Minister van Oorlog heeft bij dispositie van
8 dezer, bepaald, dat reeds in gewone tijden er
immer moet naar worden gestreefd, om de veld-
escadrons, voor zooveel zulks maar eenigzins is
overeen te brengen met den behoorlijken gang
van het ouderwijs der recruten, vrijwilligers en
miliciens, en met de richting van de remonte-
paarden, bij de depots en de reserve-eskadrons
die hiertoe moeten samen werken, te brqugen en
te houden op de sterkte bij de formatie bepaald
dat is: kader met inbegrip van de hoefsmeden
32, cavaleristen, vrijwilligers en miliciens te samen
106, afgerichte paarden geschikt voor de dienst
te velde 116. In gelijken zin moet verder worden
gehandeld ten opzichte van de reserve-eskadrons
tot de sterkte vankader als voren 19, cavaleris
ten idem, 50, afgerichte paarden voor de dienst
ten velde of althans voor ordonuance-dienst ge
schikt 40, welke cijfers echter, bij het regement,
waar de opleiding van jeugdige militairen plaats
heeft en bij art. waaraan de rij- en hoefsmidschool
is toegevoegd, respectively k te vermeerderen zijn,
zooals in de tabellen der samenstelling van de
eskadrons volgens de bestaande formatie is aange-
Bij missive van 6 dezer heeft dezelfde minister
te kennen gegeven, dat de verloven bij art. 185
van het voorschrift betreffende de wapenen en
de schietoefeningen bij de infanterie bedoeld niet
bij zijn departement behoeven te worden aange
vraagd, maar krachtens art. 33 der instructie van
de bevelhebbers in de militaire afdeelingen door
dezen kunnen worden toegestaan.
Daar het bij eene door deu hoofdintendant ge
houden inspectie is gebleken, dat bij een der
korpsen van het leger de achtergebleven goederen
van de met groot verlof vertrokken miliciens bij
de kompagniën in bewaring waren opgelegd en
die oplage zeer veel te wenschen overliet, zoo
heeft de Minister van Üorlog bij dispositie van
18 dezer eenige voorschriften vastgesteld omtrent
het afleggen der goederen van miliciens verlof
gangers.
De vereeniging. tot bevordering en ontwikkeling
van politiek leven te Almelo zal in eene verga
dering op 27 October a. s., o. a. een adres vast
stellen aan de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal tot verkrijging eeuer wijziging van art. 56
der grondwet, betreffende het recht van oorlogs
verklaring.
Als een belangrijk verschijnsel op' het gebied
van het lager onderwijs ueelt men uil Amster
dam, het besluit \an deu kerkenraad der Ned.
Portug. Israël gemeente, mede, oui de armenschool
dier gemeente op te heffen, op grond dat in de be
hoefte, waarin deze inrichting, wat het maatschap
pelijk onderwijs betreft tot dusverre heeft voor
zien, op de stads-aruienscholen kan worden voor
zien. Naar men verneemt, zijn van de 260 kin
deren, die thans die school bezoeken, reeds 240
ingeschreven voor de openbare armenscholen.
Aangaande de werkzaamheden tot overbrugging
van het Hollandsche Diep wordt het volgende
gemeld De stormen der maand Augustus hebben
geen schade aan de werken gebracht, maar op
nieuw het bewijs mogelijk gemaakt, dat aan de
uitvoerbaarheid en duurzaamheid vau het werk
niet getwijfeld mag worden. Reeds 5 overspan
ningen zijn op de pijlers overgebracht; de 6de is
gereed om overgebracht te worden, de 7de is voor
de helft ineengesteld, en het metaal voor de 8ste
is geheel, en een deel van het benoodigde voor
de 9de overspanning ter plaatse aanwezig. Uit
de werkplaats te Amsterdam werd bijna 4 millioen
kilogr. metaal op het terrein te Willemsdorp aan
gevoerd, terwijl met de verzending van het nog
ontbrekende geregeld wordt voortgegaan. Volgens
het gewijzigd bestek moeten 1 Dec. 1870 7, en
i Dec. 1871 de overige 7 overspanningen gesteld
zijn. De winter noopt vooral in een waterplas als
het Hollandsche Diep, met zijne stormen, hooge
vloeden, sneeuw en ijs, tot het staken van een
gedeelte der werkzaamheden.
Men moet echter met het oog op hetgeen met
buitengewone krachtsinspanning daargesteld is,
den aannemer hulde brengen.
Zr. Ms. schroefslooinschip de Dommel, onder bevel
van den luitenant ter zee der 1ste klasse .Ikr.
A. G. Van Hael'ten, den 21sten dezer van do
reede Texel naar zee vertrokken, is in den mor
gen van den 26sten daaraanvolgende ter zelfde
reede uit zee teruggekomen, ter aanvulling van
zijn voorraad steeukolen. Aan boord was alles wel.
Bij Zr. Ms. besluit van 16 dezer is bepaald, dat
de dagelijksche soldijen voor de vrijwilligers en
miliciens bij de veld-artillerie voortaan zullen be
dragen: voor een kanonnier of stukrijder eerste
kl. 43, en tweede kl. 38 ets.
Bij Zr. Ms. besluit van 18 dezer is HD. besluit
van 6 Augustus jl. N°. 128, nopens de militaire
justitie, ingetrokken en mitsdien de daarbij in het
besluit van 5 Mei 1867, N°. 27, gebrachte tijdelijke
wijzigingen weder buiten werking gesteld.
Z. M. heeft aan Mr. H. Jacobi, chef van het bureau
van statistiek in de prov. Noord-Holland te Haarlem,
vergunning verleend tot het aannemen en dragen der
versierselen van ridder van de 3de kl. der orde van
St.-Stanislaus, hem door Z. M, den keizer van Bus-
land geschonken.
Z. M. heeft benoemd tot ontv. der dir. bel., in- en
uit. rechten en acc. te Sittard o. a., de heer J. H.
Sassen, thans ontv. der dir. bel. en acc. te Venray
c. a.der dir. bel. en acc. te Venray c. a., de heer
G. B. J. De Quay, thans adj.-cont. der dir. bel., in-
en uitg. rechten en acc. te Maastricht.
Z. M. heeft benoemd tot ontv. der dir. bel., in- en
uitgaande rechten en acc. te Veere c. a., de heer C.
L. De Smet, thans ontv. derzelfde middelen te Sluis
c. a.der dir. bel., in- en uitg. rechten en acc. te
Sluis c. a., de heer H. G. Radijs Ellens, thans ontv.
der dir. bel. en acc. te Aruemuiden c. a.der dir.
bel. en acc. te Arnemuiden c. a. de heer J. M. Bur-
gerhoudt, thans snrnum. bij de administ. der dir. bel.,
in- en uitg. rechten en acc,, werkzaam in de inspectie
derzelfde middelen te Botterdam.
ZM. heeft aan den heer J. W. Cremers, op zijn
verzoek, eervol ontslag verleend uit zijne betrekking
van ontv. der dir. bel. en acc, te Sclnnnen c. a. be
houdens aanspraak op pens.
Z. M. heeft verplaatst de volgende contr. der dir.
bel., in- en uitg. rechten en acc. als: den heer C.
G. Van der Wijk Werneke, van Lobith naar Helle-
voetsluis; Jhr. J. L. A. Van Haeften, van Bedum
naar Lobith; den heer W. E. Baron Van Till, van
Delfzijl naar Bedum; en is benoemd tot contr. der
dir. bel., in- en uitg. rechten en acc. te Delfzijl, de
heer A. Merens, thans adj.-contr. derzelfde middelen
te Schiedam.
Z. M. heeft benoemd tot adj.-contr. der dir. bel.
in- en uitg. rechten en acc.; te Maastricht deu heer
J. P. Van Blarkom, thans surnum bij de administr.
der dir. bel., in- en uitg. rechten en acc. en de in
spectie derzelfde middelen te Amsterdam te Gro
ningen, den heer G. M. 0. Dresselhuys, thans snrnum.
bij de administr. der dir. bel., in- en uitgaande rech
ten 'en acc. en de inspectie derzelfde middelen te
Groningen; en zijn verplaatst de navolgende adj.-
contr. der dir. bel., in- en uitg. rechten en acc, als
den heer B. C. Charbon, van Groningen naar Schie-
darnden heer W. E. J. Pastoors, van Nijmegen
naar Boosendaal; den heer S. C. M. Knappert, van
Boosendaal naar Nijmegen; om werkzaam te zijn ter
contróle der eerste afdeeling aldaar.
Amsterdam, 25 October. Naar men verneemt
worden er plannen beraamd om de localen van
het Leesmuseum die niet meer aan de eischen
des tijds beantwoorden, belangrijk uit te breiden
en te verbeteren.
Door wijlen mej. C. E. Van IJsseldijk, onlangs
alhier overleden zijn de volgende aanzienlijke
legaten gemaakt; als: 12.000 inschrijving 2% pCf
aan de Ned. Herv. Diaconie alhier en sommen
van gelijk bedrag aan de diaconiën vaD dezelfde
gemeente te Hilversum en 's-Gravenhage.
In de vergadering der maatschappij voor
den werkenden stand is gisteren besloten tot eene
nieuwe leening van 20.000, voor de oprichting
van eene tweede kosthuis. Door de gunstige finan-
tieele uitkomsten die het eerste dier inrichtingen
opleverde, werd met groote meerderheid daartoe
besloten en is reeds voor 10.000 deelgenomen.
Naar men verneemt zou men reeds geslaagd zijn
om een uitmuntend geschikt gebouw daartoe te
verkrijgen op het Rapenburg bij de Schippers-
gracht.
Eenige ingezetenen, behoorende tot verschil
lende staatkundige en godsdienstige richting, heb
ben hunne medeburgers opgeroepen tot de op
richting eener zelfstandige vereeniging tegen het
hier ter stede heerscbend schoolverzuim. Bij cir
culaire is men uitgenoodigd tot bijwoning eener
bijeenkomst, op Maandag 31 October e. k., des
avonds te halfacht, in het lokaal de Vereeniging in
de Warmoesstraat alhier. De oproeping is, o. a.
door 7 leden der plaatselijke schoolcommissie ge-
teekend. Zij deelen mede dat uit een door de
commissie in overleg met buurt-secretarisseu in
gesteld onderzoek gebleken is, dat in Mei jl. van
de ongeveer 30500 kinderen, geb. van 1853 tot
1S63, op de gezamenlijke scholen van ligger on
wijs circa 21000 gevonden worden. Na aftrek
ook van die kinderen van dien leeftijd, welke
op bewaarscholen gaan, wordt het cijfer der niet
schoolgaande kinderen op 8500 begroot, waar
onder circa 5500 tusschen de 7 en 12 jaren. Trekt
men uu een zeker cijfer daarvan af voor hen, die
huisonderwijs genieten en om ziekte of andere
gegronde redenen niet ter school gaan, dan zal
altijd nog een cijfer overblijven zóo aanzienlijk
dat ineu verbaasd staat dat zoo iets in 1870 in de
hoofdstad des rijks tot de mogelijkheden behoort.
De schoolcommissie meende, dat alle verder on
derzoek en alle verdere maatregelen beter van
anderen dan van haar zouden uitgaan, en dit gaf
aanleiding dat de onderteekenaars besloten een
zelfstandige vereeniging in het leven te roepen
tot wering van het schoolverzuim. Als motief voor
die zelfstandigheid voeren zij aan dat, naar hunne
meening, slechts daardoor die eendrachtige sa
menwerking van alle richtingen op het gebied
der school kan verkregen worden, die in deze
zaak zoozeer gewenscht is. Hun doel toch is eene
vereeniging tot stand te brengen, die schoolver
zuim onder eiken vorm bestrijden zal, zonder aan
openbaar of bijzonder onderwijs de voorkeur te
geven.
Helder, 26 October. Bij de gisteren gehouden
verkiezing voor een lid van den Gemeenteraad,
verkreeg van de 216 geldige, uitgebrachte stem
men de heeren W. C. M. Van Bruggen 30 en
C. Van Veen 32 zoodat tusschen beide herstem
ming moet plaats hebben.
's-Gravenhage, 27 October. Het Indisch Genoot
schap zal op Dinsdag den 8 November a. s. eene
algemeene vergadering houden waarin de volgende
onderwerpen zullen worden behandelda. Ver
kiezing van een lid van bestuur; b. Statistieke
opneming van Java; c. Is militaire bescher
ming van gouvernementswege onmisbaar voor
particuliere ondernemingen op de Buitenbezittin
gen (bijv. voor mijn ontginning)? d. De belastin
gen in Nederlandsch Indië; e. Kustverlichting in
Nederlandsch Indie enTelegrafische verbinding
van Java met, het overig gedeelte van Azië en
met Australië.
Bij den gemeenteraad alhier zijn gisteren
de beraadslagingen over de gemeentebegrooting
voor 1871 voortgezet en ten einde gebracht. Onder
anderen is een en andermaal het woord gevoerd
over een voorstel van een der wethouders om
den post voor onderhoud enz. van het gemeente
lijk badhuis te Scheveningeu te verhoogen met
30(10 tot het leggen van een parketvloer in de
kurzaal. Hoe voortreffelijk en sierlijk de zaal
ook zij, gelijk zij door een der leden werd ge
noemd en waarover ook de vreemdeling opgetogen
is, het mocht niet baten. Het voorstel werd inet
19 tegen 13 stemmen verworpen. Wel werd door
een der voorstanders er op gewezen, dat een
dergelijk voorstel reeds voor éen of twee jaren
door Burgemeester en Wethouders zelfs was ge-
daau maar vertraagd alleen ter wille van be
dachtzame spaarzaamheid, maar de zaak was
daarom niet afgewezen. En dan was het opmer
kelijk, dat op eene begrooting van een millioen
werd gelet op een uitgaaf van f 3000, die er ge
makkelijk uit te vinden is, gelijk men er nog
meer extra-uitgaven uit heeft kuunen vinden in
den loop der beraadslaging, terwijl die vloer zoo
zeer in harmonie zou zijn met de prachtvolle
zaal, waarvoor men eene tonne gouds veil hi
Kortom de lelijke vloer gelijk men het noernt
moet blijven.
Een ander voorstel van een der leden, strel
kende tot verhooging der belooningen van
verschillende politie-ambtenaren en beambten,
op het verlangen van den burgemeester in die
handen gesteld, in verband tot een aan hem a;
te bieden plan van den nieuwbenoemden hoof
commissaris tot nieuwe inrichting der gemeen:
lijke-politie.
Overigens is voor memorie uitgetrokken, de g,
waarvoor aanvankelijk 50,000 was gesteld
kosten eener proef met het nieuwe rioolstel-
en de zuivering van het rioolwater. Daardoor
tevens onbeslist gebleven de toepassing van
a-b c procédé of Liernurstelsel.
Scheviningen, 27 October. Gisteren is van
haringvisscherij te Scheveningen aangekomen et:
schuit van de reeders Maarten de Niet Jz.
C°., welke de helft van zijne vleet verloren he,
en in den afgeloopen nacht is er eene van
reeders Jacob en Pieter De Mos aangezet, wel
al zijne netten kwijt is. Ofschoon onder deul
gelschen wal nog veel haring zoude té vans
zijn, schijnen de meeste onzer visschers echt'
door het stormweder verplicht te zijn gewon,
die kust te moeten verlaten om te halver zee
gaan visschen.
Gorcum, 26 October. Door den heer Johau Yi
Borcharen, onlangs te Utrecht overleden, is g
de Ned. fierv. diaconie alhier gelegateerd, des;
van f 500, vrij van alle rechten.
Utrecht) 26 October. Gisteren heeft de Kolo:—
N. Mac-Leod buitengewoon adjudant des koni;ffoe
bevelhebber de 1ste mil. afd. de kazernen
magazijnen alhier tot in de kleinste bijzoni
hedeD in oogenschouw genomen; de alhie:
garnizoen liggende vesting art. werd op de
nenplaats der Willemskazerne geïnspecteerd.
Arnhem, 25 October. Hedenmorgen heelt Z
de Koning de foiten van Pannerdeu en WeS
voort geïnspecteerd. Te 5 uren had het di
plaats, door de Staten der Provincie aau Z.
aangeboden. De vergaderzaal was daartoe pra
tig gedecoreerd. Te halftien begaf Z. M. zich
het concert van het muziekkorps der grenad:
en jagers in Musis Sacrum, waar de groote
eenvoudig, toepasselijk en smaakvol versi-
was. Met eeue fanfare eu het Wien Neerlands S,
werd Z. M. verwelkomd, waarbij alle aanw
gen opstonden. Dat het tevens daar niet ontbr
aan prachtige toiletten en luide bijvalsbetuiging
ook voor de keurig uitgevoerde nummers van
programma, behoeft geene verzekering. Te
uren keerde Z. M. naar het hotel van den 1
staatsraad-commissaris terug.
Doesburg, 26 October. Gisteren bracht Z.
de Koning een bezoek aan deze stad. Te 11 ui
aankomende, werd Z. M. door de schutterij
eerewacht ingehaald en inspecteerde HD.
te Doesburg in garnizoen liggende 3de batal
van het 8ste regiment, dat zich daartoe, vo
afgegaan door Z. M., naar de stadsweide bep
Na afloop der exercitiën, die van 11 tot 2
duurden en nu en dan door den Koning in
soon gekommandeerd werden, kwam Z. M.
zijn staf ten stadhuize, eu gebruikte aldaar
den burgemeester en de raadsleden eeu eemi
dig dejeuner, waarbij de schutterij weder
eerewacht fungeerde en de Tengbergensche
pel eenige muziekstukken uitvoerde. Te 4 ui
vertrok Z. M. naar Bingerden, alwaar Z. M
diner gebruikte bij den heer baron Van H«
keren tot Keil, den directeur des kabinets.
halftien keerde Z. M. terug, om naar Arnh;
te vertrekken.
Dalen, 24 October. Dezer dagen werd bij
burgemeester alhier opgebracht, eeu Franschm
die als krijgsgevangene uit üuitschlaud ontvlucht
Sneek, 25 October. In de gemeenteraadszitli
van gisteren is het voorstel door een der 1
gedaau, om de schoolgelden aan de Hoogere
gerschool, de stads jongens en stads ineisjessct:
te verdubbelen, in behandeling genomen, Onï
scheidene leden voerden daarover het woord
trachtten het op onderscheidene gronden te
strijden. Met 10 tegen 2 stemmen werd dan
uitgemaakt, dat de Raad zich in begiusel
vereenigeu kon met zulk een voorstel; waai
het ingetrokken werd.
Tilburg, 26 October Tot lid van den geniet
teraad is heden bij herstemming tusschen
reu J. C. De Bondt eu H. Swagemakers-f
Alphen (candidaat der kiesvereeniging) de eet
gekozen met 295 stemmen, de tweede verkrt
170 stemmen.
Middelburg, 26 October. De werkzaamhed
aan het gedeelte spoorweg tusschen Amenand
eD deze stad met het graven van een kanaal
de oude Arne en het maken van een spoor»
brug, door den heer P. J. Lienders aangt
moet dezer dagen geheel gestaakt zijn. Dit»1
had den lsten Juli reeds geheel voltooid en'
leverd moeten zijn. Bij iedere aanbestedio'
achtereenvolgens uitgeschreven wordt krijgt
op nieuw 't bewijs dat het geduld nog op
sterke proef gesteld zal moeten worden alvue
kanaal en spoorweg geopend worden. Om
eens van de afdamming van het Sloe te sprek'
