o r
gevoelens zullen ook in 't buitenland weerklank
vinden. Doch al heeft Nederland een diepen af
keer van den oorlog, wanneer het zijne vrijheid
geldt, zal het nooit ophouden te toonen dat het
voor de handhaving der vrijheid en onafhanke
lijkheid gereed is zich offers te getroosten; maar
niettemin wenscht het de onschendbaarheid van
zijn grondgebied en de handhaving zijner zelfstan
digheid ook op andere wijzej^etyaarborgd te zien,
In dien geest moet deze vereenigihg op de publieke
opinie trachten te werken. De overtuiging moet
gevestigd en bevorderd worden dat de beslissing
van de geschillen tusscflen beschaafde volkeren
niet langer mag afhangen van de wilde en brutale
beslissingen van het zwaard.
Daarom ook moeten vereenigingen als deze
zich in verband stellen met die in het buitenland,
die, in gelijken zib als wij op de zegeningen des
vredes wijzen en met haar medewerken om de
noodzakelijkheid van het weren van den oorlog
meer en meer populair te maken. Hierbij rijzen
als van zelve belangrijke vragen, als b.v. 1°. wat
is er in de vyetgeving te verbeteren dat het ver
klaren van den oorlog nu nog zou kunnen geacht
worden te bevorderen; 2°. of niet de oorlogsge-
ziudheid voedsel vindt in de staande legers3". of
voorts niet het militaire element in sommige
staten niet te zeer en boveu noodzakelijkheid
wordt aangekweekt, meer dan volksverdediging
of oefening in den wapenhandel zqu vereischen
en 4°. of eindelijk niet met zorg zou moeten
worden gewaakt dat militaire lasten en verplicht
tingen zoo behooren te worden geregeld dat zij
de nijverheid en den arbeidsman zoo min mogelijk
belemmeren, Dit zijn yoorzeker belangrijke vra
gen die het bestuur zou vermeenen dat eerst aan
een bezadigd onderzoek behooren te worden on
derworpen en later in bepaalde overweging
kunnen worden genomen wanneer namelijk de
openbare meening atch duidelijk zal hebben ver
klaard en op goede gronden eeue beslissing zal
hebbep voorbereid. Directe stappen zou 't comité
vooralsnog niet durven aanraden, maar het billijk
verlangen is, dat, voortaan alle internationale ge
schillen aan een voorloopig onderzoek van neu
trale scheidslieden te onderwerpen en zoo te
beproeven den oorlog te .voorkomen.
Tot zoover de uiteenzetting, der bedoeling van
den Vredebond, herhaaldelijk door blijken v.an
goedkeuring en toejuiching begroet. Daarna
deelde spr. het voorloopig reglement, mede, dat
als middel om dat doel te bereiken 0- a. aan de
hand geeft het houden van zamenkomsten, het
uitgeven vrn geschriften enz. ,De toetreding, sta.at
open voor ieder die met het doel der vereeniging
instemt, terwijl eene bijdrage van minstens,50
cents, stemrecht in de vergaderingen geeft. Tot
aan de eerstvolgende vergadering, in April 1S71.
te houden, treden als bestuurders op, daartoe,
gekozen door hen die de oproeping der eerste
meeting deden: de heerqn: J. A. Jolles, J. J. T-,
Wap, D. Van Eek, A. Moens, F, N. De Charro,
Ph. J. Bachiene en Dr, P. Bleeker.
Op voorstel des bestuurs werd er in substantie
besloten:,
1". dat de teekening van de presentielijst het
blijk zal zijn van de toetreding tpt hof, lidmaat
schap, tenzij het tegendeel worde veyjtlaard. (Open
der geteekend hebbende leden onttrok zich echter);
2°. dat het wenschelijk is tpt uitbreiding van
het getal leden mede te werken ook door de ver
spreiding van inteekenlijsten;
3°. dat aan het bestuur wordt overgelaten op
welke wijze zij zich in betrekking zal sfellen
met binnen- en buitenlandsche vereenigingen van
gelijke strekking.
4°. dat voorloopig de gevoelens der vereenigiqg
zich in geschriften, mededeelingen en opmerkin
gen (in de dagbladen) behooren uit te drukken
totdat na eenigen tijd, de volksovertuiging zich
duidelijk zal hebben uitgesproken om daarna tot
het doen van bepaalde voorstellen over te gaan.
.Voorts werden de leden uitgenoodigd om, evenals
dit in het buitenland geschiedt, opgaven, bijdra
gen én wenken aan het bestuur mede te deelei,
ten einde daarvan tot bevordering der zaak het
noodige gebruik te kunnen maken.
De voorzitter gaf daarop de gelegenheid om de
zaak verder te bespreken of eenige mededeelin
gen te doen.
Die besprekingen betroffen grootendeels de
onbestemdheid van het reglement, wat betreft de
omschrijving der middelen om het doel n: berei
ken. De heer Bachiene geloofde, dat, nu er
reeds verscheidene mededeelingen zijn gedaan,
het niet van belang ontbloot is, op eene rnede-
ling te wijzen die hem zooeven geweid, nl. een
brief uit Engeland van 19 September van den
heer Henry llichard, secretaris van the Peace
Society, (die reeds 260 meetings gehouden heeft)
en lid van het Parlement, aan wien spr. bericht
gezonden had van de pogingen, alhier aangewend
tot oprichting van eene vereeniging.
In het daarop bekomen antwoord zegt de heer
Richard dat hij met de meeste belangstelling ken
nis beeft genomen van onze plannen, dat hij ons
voortaan op de hoogte zal houden van den loop
der zaak in Engeland en zich met ons in betrek
king zal stellen.
De beer Ds. De Ridder vraagt of er zamenwer-
king en aansluiting zal worden aangeknoopt met
andere vereenigingen van gelijken aard, b. v. die
te Amsterdam; dit zou in 't belang van eenheid
in doel, streven en werkkring zeer wenschelijk
zijn. De heer Jolles antwoordt dat men bereids
in correspondentie met andere vereenigingen is,
en bewijzen van sympathie en aansluiting ont
vangen heeft. Alles moet evenwel bedaard on
derzocht worden, en hij stelde dus voor dit over
te laten aan het bestuur^ waartoe bij acclamatie
besloten werd. De heer De Ridder repliceert
dat die taak aan het bestuur ook best toever
trouwd iq, pp, overtuigd als hij is van de vor
ming eener publieke opinie, vraagt hij of het niet
goed zou zijn een centraal- of maandblad der
verschillende vereenigingen te doen uitgeven.
Hij geeft flit. alleen als een wenk of wensch
in verband tot de wenschelijkheid van een
heid e.n gemeenschappelijke werking. De
heer Jolles kan me.dedeelen dat de noodzake
lijkheid van hetgeen de vorige spreker beoogde
door 't bestuur in beginsel wordt erkend. De
heer jsjrig wil den wensch, door den heer De
Ridder uitgedrukt, mqt het oog op de binnenl.
vereenigingen, ook uitstrekken tot hot buitenland,
in de hoop dat zoodoende gaande weg een inter
nationale vereeniging in 't leven trede. De heer
Jolles antwoordt dat ook dien wensch gaarne zal
worden overwogen. De heer W. T. Gevers Deyr
noot uit den wensch, dat de belangrijke toespraak
tot opening dezer vergadering doof' den heer Jol
les gehouden, als eerste bijdrage in het uit te
gevgn tijdschrift zal worden opgenomen, welk
voorstel met luiden bijval wordt begroet. De heer
Jolles wenscht dit nader in overweging te nemen
en sluit de vergadering onder dankbetuiging voor
de talrijke opkomst en de bewijzen van sympa
thie vpor da. zaak..
H. M. de Koningin ontving dezer dagen ten
gehoore dep Nederlapdschen kunstschilder L. L.
Klpijn, die vele jaren te Rome doorgebracht heeft
en vooral bekend is door de twee kolossale muur
schilderingen van hpt slot Camenz in Silezië, De
Vo.rstin heeft zich .geruinien tijd met genoemden
heer onderhouden en hem de vervaardiging eener
schilderij opgedragen.
Zaterdag a. zal voor de laatste keer van
dit ^eizoep een groot vuurwerk op Scheveningen
worden ontstoken.
Schoonhoven, 20 September. De artillerie in
structie compagnie werd heden op feestelijke
en eervolle wijze door burgerlijke en militaire
Dit maskerspel der wereldheerschappij van Na
poleon ging thans ten onijer in een zee vap ver-
wenschingen door geheel Europa aangeheven;
maar desniettegenstaande werd het toch met al
len ernst door de diplomatieke en fle militaire
macht jaren lang voortgespeeld, en thans wordt
liet door geheel Europa afgekeurd en verwenscht,
als een beschamende erkenning van den bestaan-
den ziekelijken toestand.
Wanneer men thans de zedelijke waarde van
Napoleon bedenkt, naast de werkelijke kracht der
zoo hoog geroemde Fransche strijdmachten, waar
over die man te gebieden had, en zi^t men dan
op de verwonderlijke snelheid waarmede zijn
keizerrijk, ja de geheele macht van Frankrijk,
ineenstortte, dat door de enkele Duitsche natie
volbracht werd, dan zou men inderdaad in.de
verzoeking komen om te gelooven, dat Europa
sedert het jaar 1852 in een soort van idee fixe, in
een soort van vrees voor spoken heqft doorge
bracht. Guizot moet in het jaar 1866 een bijtend
woord gezegd hebben: Napoleon III c'est une inca-
pacité inconnue." Dit woord is thans met juistheid
op het geheele napoleontische Frankrijk toe te
passen. De capitulatie van Sédari, zoo ongehoord
in de geschiedenis van groote militaire staten,
schijnt dit te bewijzen. Daar capituleerde niet,
zoo als te Ulm, slechts het korps van een gene
raal, maar daar heeft het Fransche keizerrijk,
het keizerlijke Frankrijk zelf, de wapens neerge
legd, wellicht c(e eene natie aan de andere den
scepter der u ereldheerschappij afgestaan.
Wordt vervolgd.)
Van geachte zijde ontvangt het D. v. Z.-Il. uit
Bouillon de volgende mededeeling:
„Maarschalk Mac-Hahon, zwaar gewond door
een granaatscherf welke de linkerdij van achter
naar voren heeft doorboord, maakt het naar om
standigheden zeer goed. De hertogin is bij hem
op het kasteel Bpurru-aux-Boi.s, drie uren van
Boqillon. Hij| fvordt verpleegd door zijn genees
heer, Dr. Q,uétry of {Quéry.
„Het gevolg dat hem omringt bestaat uit den
hertog d'Harcourt, den luit.-kol. van den gene-
alen staf Broye, den kolonel markies d'Abzac;
beide laatsten zijn adjudanten van den hertog,
de hertog d'Harcourt is zijn ordonnance-ollicier.
„De Rotterdamsche afdeeling van het Roode
Kruis wordt door iedereen bewonderd, zoowel de
netheid der behandeling als de kunde der genees-
heeren. 70 zeer zwaar gekwetsten zijn haar toe
vertrouwd; alles gaat naar behooren."
autoriteiten, de dd. schutterij, de schoolkinderen
met hunne onderwijzers en een onafzienbare
volksmenigte ingehaald. In alle straten zag men
vlaggen. De muziekanten der Rotterdamsche
schutterij verhoogden niet weinig de feestvreugde.
Utrecht, 21 September. Gisteren werd voor
het Prov. gerechtshof alhier behandeld de zaak
van Reinier Cornelis De Groot, arbeider, geboren
en wonende te Ingen, wien, wordt ten laste ge
legd, dat hij zich in den nacht van 13 op 14 Juni
zou hebben schuldig gemaakt aan gewelddadig
heden, het los-n van een geweer, gepleegd tegen
den in de waarneming van zijn dienst zijnden
gemeente- en onbezoldigden rijksveldwachter
Evert Bos, te Rhenen, en welke gewelddadighe
den binnen veertien dagen daarna den dood van
dezen ambtenaar ten gevolge hebben gehad.
A charge werden gehoord negen getuigen, welke
alle bij hunne iu de instructie afgelegde verkla
ringen, voorkomende in de akte van beschuldi
ging, volhardden.
A décharge werden gehoord vijf getuigen, van
welke zij, die den beschuldigde kennen, voor
dezen gunstige verklaringen omtrent zijn karak
ter en inborst allegdeu.
De beschuldigde hield in zijn verhooren vol,
dat het afgaan van het schot door een ongelukkig
toeval was veroorzaakt, en ontkende ten stelligste,
zijn geweer op Bos te hebben aangelegd en af
schoten ouder het roepen van „terug!"
Na dit verhoor werd door den procureur-gene
raal betoogd, dat de aan den beschuldigde ten
laste gelegde feiten zijn bewezen, door de verkla
ringen der getuigen en deskundigen in verband
met de ter audiëntie voorgelezen acte.
üp die gronden requireerde de procureur-ge
neraal, dat De Groot aan het hem ten laste ge
legde misdrijf zou worden schuldig verklaard en
veroordeeld tot de doodstraf.
De verdediger, Mr. Du Mosch, concludeerde tot
vrijspraak van den beschuldigde wegens gebrek
aan bewijs der aan dezen ten laste gelegde feiten.
Na re- en dupliek werd vervolgens de uitspraak
in deze bepaald op aanstaanden Dinsdag des voor
middags te halfelf.
Utrecht, 21 September. In de forten en posten
zullen tot bewaking en onderhoud van het geschut
de noodige detachementen gestationueerd blijven.
Ha'item, 19 September. Hedenochtend moesten
de alhier gedetacheerde kompagniën van het
instructiebataljon, naar hun garnizoen terugmar-
cheeren. Gisterenavond bracht de muziek van het
detachement den burgemeester een serenade. Een
groot aantal ingezetenen deed het detachement
dat over Oldenbroek naar Kampen moet mar-
cheeren uitgeleide en was het afscheid van de
meestal jeugdige militairen recht vriendschappelijk
en hartelijk daar men ze met leedwezen zag
vertrekken.
Groningen, 22 September. De studentenfeesten
in October e. k. te Groningen, zijn bepaald op
den lld" 12den en 13d811. Tot deelneming zijn op
geroepen de studenten van de jaren 1845 tot
en met 185U.
Leeuwarden, 20 September. Heden had in een
plechtige terechtzitting van het prov .-gerechtshof
van Friesland de installatie plaats van de onlangs
benoemde raadsheeren in en den substituut grif
fier bij dat hof, de heeren Mr. J. C. Bergsma, J.
Telling en Jhr. .1. P. Van Huinalda Eysinga. Door
den voorzitter'en Proc.-Generaal wérd in warme
bewoordingen hulde toegebracht aan de overle
den raadsheeren, de heeren Mr. G. M. baron Du
Tour Bellinchave en J. G. Van Wageningen,
evenals aan die van den heer Mr. H. J. Alberda,
thans substituut-griffier bij de arrondissements
rechtbank te Sneek. De geinstalleerden dankten
met even hartelijke toespraken. Ten slotte sprak
de heer advocaat Mr. A. Bloembergen Ez. bij
afwezigheid van den deken der orde van advo
caten in keurige taal de gelukvvenschen der balie
uit, waarbij hij vooral, in meesterlijk gekozene
woorden, het besluit der juristenvereeniging, be
treffende het opdragen van 't appel in civiele
zaken aan den hoogen raad, bestreed en de hoop
uitdrukte, dat men in eene nadere bijeenkomst
van die vereeniging van dit besluit in revisie
mocht komen.
Maastricht, 20 September. Vele Duitsche zieken-
waggons zijn het station te Luik gepasseerd, om
gekwetsten af te halen. Ook uit Nederland zijn
vele waggons met hetzelfde doel gekomen. Door
de douanen is echter daarop beslag gelegd, onder
voorwendsel dat bet spoorwegmaterieel is, waar
voor inkomende rechten moeten betaald worden.
Gemengde Berichten.
Te Hellevoetsluis is j.l. Maandag; een knaapje
van 7 jaren in de haven gevallen en ondanks
met levensgevaar aangewende pogingen tot red
ding levenloos uit het water gehaald. In de
calicotfabriek te Tilburg is dezer dagen, een jon
geling met zijne kleederen aan eene buiten de
fabriek loopende as blijven hangen en eenige
malen rondgedraaid. Toen men ter hulp wilde
toesnellen was hij reeds een lijk. Een dood
graver te Sittard, stortte dezer dagen levenloos
in een graf door hem voor een ander gegraven.
De man was door een beroerte getroffen. De
vermiste voorwerpen, uit de woning van den he&
De Vletter te Scheveningen, die naar men uieeudi
ontvreemd waren, zijn in de woning teruggevohda
en deaanklacht van diefstal teruggenomen. Er sch,
nen dus goed bekende huisdieven in 't spel i.
zijn geweest. Maandag is te Gouda plotselio:
overleden C. J. Reuhl als timmerman werkzaai
bij zijn broeder. Hij had geklaagd over onwel
zijn en zich ten huize van zijn vader, den hom.
bejaarden onderwijzer van het ontbijt naarziju
kamer begeven, waar hij kort daarna voorovti
gebogen zittende werd gevonden, hij u :>s ovtr
leden. Hij onderscheidde zich door groolen ijvi
en ongewone geschiktheid als lid der hier t
staande rederijkerskamer en stond bij allen d#
hem kenden in hoogachting.
Te Hasselt heeft men doodkisten, wapenn
geldstukken enz. ontdekt in overblijfselen van oi
deraardsche gangen, die, naar men meent, in vt
binding staan met de ruïne van een oud k looste
Men hoopt de nasporingen verder voorttezetlei
Te Schoonebeek heeft een hevig on weder gi
woed. Een vader en dochter schuilden met
paarden waarmede zij ploegden, op een plai
waar een oogenblik later de bliksem insloe-J
die de beide paarden doodde en vader en docht
zulke ernstige brandwonden toebracht dat uih
voor hun leven vreest.
au
da
Te Almelo had gisterenavond een ontzettend vooil
val plaats. Een braaf en oppassend sjouwerma-l
had het ongeluk te struikelen, toen hij op een 1
den gang zijnden vrachtwagen wilde stappen. Et:
der raderen ging hem over het gezicht en da *6
hals, die geheel vermorzeld werden. Hij bleefo; 1
de plaats dood. Gisterenavond ongeveer 9 urei k
bevond zich een jongeling, A. P., steenhouwers en
knecht, in staat van dronkenschap op de Uilebw ff
men te 's-Gravenhage. Na eenige oogenblikke: ik
rondgedwaald te hebben, ging hij op een stoe; II
zitten. PlotsèFng stond hij óp, wierp zijn jas ai
en sprong ;u het water. Dade'ijk sneldeeen persooi
die in den omtrek was hem na, maar het vvs
te laat, de levensvonken waren uitgebluscht.
BUITENLAND.
De Evening Standard behelst, het volgend verha»
van een onderhoud, dat zijn correspondent ma
den graaf Von Bismarck in het hoofdkwartier
te Reims heeft gehad.
Of dit onderhoud werkelijk heeft plaats gehad,
durven wij niet te beslissen, maar de onderwer
pen die in den brief van den correspondent voor
komen zijn van actueel belang. De brief is
dagteekend van den 13den dezer.
„Ik heb gisteren een langdurig onderhoud
had met den graaf Von Bismarck, en daar heil
gesprek, waarin ik zoo weinig mogelijk h'
woord nam, uitsluitend op de politiek betrekkia
had, haast ik mij het ter kennis uwer lezers li
brengen en heb getracht dit zoo veel mogelijk ii
dezelfde bewoordingen terug te geven. Verlie
niet uit het oog dat het gesprek in de Engelsclid
taal plaats had, waarin de heer Von Bismarcl
zich bij voorkeur met Engelschen onderhoud!
hij spreekt die taal zoo niet vloeiend, dan toet
met nadruk en eene zekere gemakkelijkheid
Op mijn eerste opmerk' ïg, dat het léger niet zol
spoedig gemarcheerd had als voor eenigen tij
voorspeld was, antwoordde ZExc. dat weini,
personen zich een juist denkbeeld vormen v
de bezwaren d'e aan het vervoer ven een legei
van 300.000 man verbonden zijn.
En verlies daarbij niet u't het oog, dat w
eerst in westelijke richting uffrukten, vervolgen;
noorde'ijk, toen weder naar het noord-oosten, ei
na de gebeu-tenis van Sédan, die de verzorging
van 100,000 gevangenen op ons heeft geladen,
moesten wij weder eene andere rich'i-ig nemei
en wel naar het zuid-westen. Onze soldaten
hebben 30 Eigelsche mijlen per dag afgelegd,
waaronder de tusschenrumite voor de rust be
grepen is, maar 30 mijlen per dag en dit ge
stadig is het max'mum waarop wij moeten
rekenen.
Ik vroeg hem of hij van oordeel was dat de
Franschen Parijs ernstig zouden verdedigen.
Wij zu'len de stad niet aanvallen, was zijn
antwoord
Wat zijn dan uwe voornemens? vroeg it
hem.
Wij zullen zonder slag of stoot binnen komen-
Ik merkte op dat er 1,200,000 manschappen
noodig waren om de stad te omsingelen.
II ij antwoordde dat Parijs niet op deze wijze
zou worden ingesloten.
Maar, u ij zullen onze korpsen rondom legeren
in stellingen die ons het meest geschikt voorko
uien. Onze 50,000 man cavallerie zullen het ove
rige verrichten! Deze ruiters zu'len onophoudelijk
alle richtingen doorkruisen die niet door Ónze
troepen zijn bezet, zoodat geen greintje voedsel
binnen Parijs kan gevoerd worden. Waartoe zou
een aanval dienen en zouden wij nieuwe offers
brengen? Er zijn te Parijs strijdkrachten die ons
indien wij aanvielen den eersten dag en wellicht
ook den tweeden dag zeer veel kwaad zouden
kunnen berokkenen. Indien wij hen den derden
dag met rust lieten, zouden zij voor Parijs lasti
ger dan voor ons worden, naarmate dé levebs-