heid Voor Vaderland en Koning te Haarlem, benoemd
tot kapit.-coinm. Mr. T. Muiier; tot lsten luit.-
kwartierm. G. C. Merens; tot officier van gez. der
3de kl. K. F. Van Maas; tot 2den luit. J. Van
Dobben en Jhr. W. P. Teding van Berkhout.
Z. M. heeft benoemd tot griffier bij het kanton
gerecht te Meden blik Mr. A. Van Deinse, thans
griffier bij het kantongerecht te Cortgene; tot
plaatsvervangend kantonrechter te Lemmer D.
C. H. Smits, ontvanger der registratie en domei
nen aldaar; tot plaatsvervangend kantonrechter
te Doesborgh G. IJ. Blaauw, ontvanger der re
gistratie en domeinen aldaar; tot plaatsvervan
gend kantonrechter te Medemblik J. B. Vroom,
ontvanger der registratie en domeinen aldaar.
Z. M. heeft goedgevonden aan den generaal-
majoor J. A. Besier, van den generalen staf, chef
der topografische inrichting, vergunning te ver-
leenen tot het aannemen en dragen van het kruis
der 3de klasse van de orde voor Militaire Ver
diensten, hem door Zijne Hoogheid den Regent
van Spanje geschonken.
Nieuwediep, 25 Aug. Den 23sten vierde men
in den naburigen Anna Paulowna-polder het zil
veren feest van het bestaan des polders. De geza
menlijke grondeigenaren vereerden te dezer gele
genheid een prachtig geschenk aan den heer
J. C. De Leeuw, den eersten dijkgraaf des polders,
bestaande uit een keurig bewerkte, met beeld
houwwerk voorzien schrijfbureau, met insgelijks
prachtig gewerkten stoel. Van wege den arbei
denden stand in den polder werd den heer De
Leeuw eene sierlijke pendule, tevens inktkoker,
als aandenken geschonken.
's-Gravenhaqe, 27 Augustus. Naar men verneemt
heeft het Departement van koloniën aan de Tweede
Kamer verzonden het zeer uitgebreid, van vele
bijlagen vergezelde rapport, nopens de koffie-cul-
tuur op Java.
De vertimmering en restauratie van de ver
gaderzaal der Eerste Kamer naderen hare vol
tooiing Aanvankelijk werd de vrees geopperd,
dat door die noodzakelijke veranderingen het in
wendig schoone der van ouds beroemde Staten
zaal zou komen te lijden. Dit is echter het geval
niet. Vooreerst toch is het kunstig koepelplafond
met zijne fraaie beschildering ongeschonden be
houden, en zijn de zijwanden, waaruit eenige
beschilderde paneelen zijn weggenomen, op groote
schaal en in eigenaardige kleurschakering gemar
merd. Evenwel zijn ook, om straks te melden
reden, de beide schoone schilderstukken die bo
ven de hooge schoorsteenen aan de uiteinden der
zaal over de lengte genomen, waren aangebracht,
door marmeren nissen vervangen. Zij stelden nog
al karakteristiek in dezen tijd, oorlog en vrede
voor. Vooral de woestheid van den ruwen vero
veraar, moord en brand om zich heen versprei
dende en op zijn bloedig spoor het boek der volks
privilegiën vertrappende, troffen den beschouwer
diep en leverde eene diepe treffende tegenstel
ling met het liefelijke vrouwenbeeld dat daar in
keurig gewaad gedost, omgeven zat met al wat
vrede en vrijheid der wereld tot welvaart en
ontwikkeling brengt. De reden nu waarom deze
beide schilderstukkeu uit hunne nissen genomen
zijn, is gelegen in de eigenlijke reden der ver
timmering. De Eerste Kamer had zoo gezegd
geene tribunes voor het publiek. Wel was aan
beide zijden vlak onder de zooeven genoemde
allegoriën eenige ruimte afgezonderd, zoowel voor
ettelijke gereserveerde plaatsen als aan den over
kant voor het publiek, maar behalve dat die van
de zaal als het ware afgeknipte gedeelten geen
ruimte mochten heeten, stonden daar ook twee
kolossale kachels, die warmte en gloed moesten
verspreiden, sterk genoeg om onzen beschreven
vaderen in de enceinte der zaal tegen den
invloed van guurte of koude te beveiligen het
geen in den regel toch maar al te slecht gelukte,
gezwegen noch van den tocht die voortdurend
tusschen de kleine ruitjes der zeer hooge ramen
aan den vijverkant speelde. Het was ook op eene
dier zoogenaamde tribunes dat de verslaggevers
voor de dagbladen met de kachel in de flank
zaten te braden en zich daarbij te spitsen om de
speeches op te vangen dat voor een goed del
schier onmogelijk was. Thans zijn er vlak boven
die vroeger afgeschoten ruimte aan beide zijden
der zaal, en dus eenige meters boven de vloer
twee ruime gaanderijen opgericht, waartoe aan
den eenen kant de trap naar het kabinet des
Konings en aan de overzijde een trap der zijde
van den ingang der voormalige Rekenkamer
toegang geven. Die tribunes kwamen nu ter
halver hoogte van de genoemde schilderstukken
waarvan dus ook maar het boven gedeelte
zichtbaar bleef hetgeen natuurlijk een mis
stand gaf. Beide tribunes publieke en gereserveerde
zijn in gelijke kleur als het houtwerk der zaal
reeds was beschilderd, namelijk donkerbruin, af
gezet met breede vergulde lijsten, terwijl al het
bestaande kunstig snijwerk en de bloem festoe
nen der schoorsteennissen opnieuw verguld
zijn zoodat het geheel een rijk effect maakt,
de zuidzijde waar het levensgroot portret van
Koning Willem II prijkt, ondergaat vernieuwing
zooals wat zitplaatsen als ameublement betreft;
alles te zamen genomen is er eene doelma
tige verbetering en verfraaiing aangebracht
zonder het historische karakter der zaal van
de Staten van Holland te benadeelen en zijn de
tribunes wat hare ruimte en meerdere geschikt
heid betreft, veel beter dan die der Tweede Ka
mer. Men meent echter te weten dat de stichting
van het door de wet van 1 Nov. 1863 bevolen
paleis voor de Staten-Generaal, „tot herdenking
van het grondwettig verbond tusschen Ons stam
huis met het Nederlandsche volk" meer en meer
hare verwezenlijking nadert, in welk geval het
tegenwoordig gebouw der Tweede Kamer zou
worden afgestaan aan de Provinciale Staten van
Zuid-Holland.
Scheveningen, 27 Augustus. Nogdagelijks komen
er vele vreemdelingen aan. Het Groot Stedelijk
Badhuis, het hotel Garni en Zeerust zijn geheel
bezet.
Den 24"™ dezer is een tweede bomschuit
van de haringvisscherij alhier aangekomen. Reeder
de heer P. De Niet, stuurman P. Den Heijer.
Vangst 86000 stuks steurharing en 30 ton pekel
haring. De steurharing eerste quaeliteit heeft
gegolden ƒ30 het duizendtal. De mindere ƒ20.
De pekelharing heeft gegolden ƒ16.50 de ton.
Zwollerkerspel, 25 Augustus. De oorlog heeft
in deze streek voor den veehandel groot vertier
aangebracht, want de Pruisische handelaars loopen
de boeren af, om hen het vette en drachtige vee
af te koopen. Door de hooge prijzen die zij be
steden is de markt zeer gerezeu.
Leeuwarden, 26 Augustus. Ter bewaking van
de strafgevangenis alhier, zullen uit Groningen
in garnizoen komen twee kompagnien van het
depot van het lste reg. infanterie.
Vljssingen, 26 Augustus. De lste luit. J. F. De
Paauw, plaatselijke adjudant alhier, is bij het
hoofdkwartier te Utrecht gedetacheerd.
Breda, 26 Augustus. Naar men verneemt zal
de cursus der Kon. Militaire Academie alhier
den 17d™ September a. s. weder aanvangen.
Baexem (Limb.). 23 Augustus. Sedert de maand
Sept. 1869 bestaat in deze gemeente noch een ge
meenteraad, noch eeD dagelijksch bestuur, daar
de wethouders en de leden van den raad volstrekt
ongenegen zijn met den burgemeester mede te
werken. Wanneer zal het partijbelang voor het
algemeen belang en welzijn zwichten? Het wordt
hoog tijd, dat aan dezen onhoudbaren toestand
een einde kome.
Gemengde Berichten.
Donderdag-ochtend had te Brielle op de reede
een ernstig ongeluk plaats. De schokker van de
Torpedo-Compagnie was zeilende op de Maas; bij
't overgaan van 't schip brak de giek van het
groote zeil en trof vier officieren van het te Brielle
in garnizoen liggende bataljon infanterie. Twee
werden zeer ernstig aan het hoofd verwond, ter
wijl twee andere lichte kneuzingen aan het beeD
en de borst bekwamen.
Toevallig bevond zich ook een officier van ge
zondheid aan boord, die onmiddellijk de eerste
geneeskundige hulp verleende. De lijders zijn
daarop terstond naar hunne woning vervoerd.
Hun toestand is bedenkelijk.
Bij het schijfschieten aan boord van Zr. Ms.
Monitor de Krokodil is een kwartiermeester zóó
danig aan een zijner handen gewond, dat zij
waarschijnlijk geamputeerd zal moeten worden.
Uit Balk schrijft men dat de Maandag gehou
den harddraverij, om een prijs van ƒ100, door
de gemeente uitgeloofd, waarnaar door 10 paar
den werd gedongen, een zonderlingen afloop heeft
gehad. De beide laatste prijshangers kregen ver
schil over het al of niet doorslaan en staakten
den rid, zoodat de prijs niet is uitgereikt geworden.
„Ten einde voor het volk óok iets te doen, heb
ben eenige particulieren een kuipjesstekerij geor
ganiseerd, welke gisteren plaats had om prijzen
van 15, 5 en 3 gulden, waaraan een aantal lief
hebbers deelnam en welke in de beste orde tot
aller genoegen afliep.
„Heden (den derden dag der kermis) is er eene
harddraverij om een prijs van ƒ40, door boeren
paarden, gehouden, waartoe zes mededingers zijn
opgekomen."
BUITENLAND.
VAN HET OOKLOGSTOONEEL.
De schijnbare rust tusschen de twee vijandelijke
legers, verschaft aan de correspondenten, die groote
Duitsche en Engelsche bladen op het slagveld
vertegenwoordigen, ruimschoots de gelegenheid
om de moorddadige veldslagen die om Metz zijn
geleverd tot in de minste bijzonderheden af te
schilderen, en de strategische voordeelen te bewij
zen welke de Duitschers ten koste van duizende
offers hebben behaald. Uit die breedvoerige ge
gevens worden zooals men zal ontwaren, de tegen
strijdige berichten opgehelderd, die omtrent het
al of niet overwinnen door Pruisen ofFranschen
de publieke opinie zoolang verdeeld hielden.
Ziehier de nadere en belangwekkende beschrij
ving die de Daily Kews omtrent den slag bij
Béxonvllle van haren correspondent heeft ont
vangen. Het schrijven is gedagteekend uit het
hoofdkwartier van den koning van Pruisen, dd. 19
Augustus:
De groote menigte gewonden die te Pont-a-
Mousson aankwamen leverden ons het bewijs,
dat het front van het leger in een ernstigen strijd
gewikkeld was geweest. Aanvankelijk meende
men dat deze soldaten in schermutselingen ge
wond warenmaar weldra bleek het dat het er
warm was toegegaan. In den avond van den 16den
wemelde de markt van soldaten met ijzingwek
kende wonden, terwijl zij omringd werden door
groepen van nieuwsgierige kameraden, die pas
waren aangekomen, aan wie de gewonden mede
deelden dat de krijgskans den Duitschen den rug
had gekeerd. Arme jongens 1 het geluk had hen
zeker niet gediendzij werden toch van het slag
veld gedragen zonder den uitslag van het gevecht
te kennen. Ik stond te midden van die groepen,
en uit hunne verhalen bleek, dat zij tegen een
overmacht hadden moeten strijden en dat hunne
divisie in de pan was gehakt. Het trof mij dat,
niettegenstaande de gewonden eenigszins onte
vreden waren, noch de toehoorders, noch de sol
daten openlijk morden. De soldaten beaamden
allen dat hun den 14den een zware slag was
toegebracht, maar dat, ofschoon de geheele 10de
divisie vernietigd was, de soldaten hun leven duur
hadden verkocht. Op deo 17den werd Pont-i-
Mousson overstroomd van gewonden. Het meeren-
deel hunner werd aangebracht op graankarren,
waarin zij op hooi lagen. Gezeten op mijne katner,
die uitzicht gaf op de hoofdstraat, telde ik meer
dan negentig van die karren, welke mijne ven
sters passeerden. Op elke kar waren ongeveer
tien gewonden geladen. Natuurlijk was het aantal,
dat de andere straten passeerde, oneindig grooter.
Nadat er ontelbare gewonde Duitschers in de stad
waren gebracht, kwam er eeD lange trein van
wagens aan met gewonde FranscheD, waarop
een groot aantal krijgsgevangenen volgden, voor
afgegaan van een wagen, waarin een FraDSche
generaal zat, die den Pruisen in handeD was
gevallen. De geheele bevolking was op de been
en zij was zeer vijandig gezind jegens de Duit
schers, zoodat men nu en dan vreesde dat de
burgers met de soldaten handgemeen zouden
worden.
Het was nu duidelijk dat de worsteling in het
front ernstig was geweest. Ten twaalf uren in
den nacht van den 17deo op den 18d™, hoorde
men eensklaps mijlen in de rondte de trompet
steken. Dit was de eerste maal dat wij op zulk
een uur zulk eene muziek hoorden. De tonen
gingen van bivouac tot bivouac rond de kleine
stad. Sedert ettelijke dagen waren aanhoudend
troepen de stad gepasseerd; maar gedurende
middernacht en het aanbreken van den dag we
melde het van soldaten. Ik kleedde mij haastig
aan, begaf mij naar buiteD, en met moeite werd
ik een plaatsje machtig op een wagen, die den
weg naar het frontleger opging dat een a
twee mijlen boven het dorp Gorze gekampeerd
was. Gorze ligt ongeveer 12 mijlen van Pont-ó-
Mousson. Onderweg ontmoetten wij talrijke trans
porten Fransche krijgsgevangenen, waardoor de
goede geest onder de Duitsche troepen niet wei
nig werd opgewekt. Slechts éen of tweemaal
hoorde ik de Duitschers bedreigingen uiten, die
gelukkig door de Franschen niet konden worden
verstaaD. De weg was zoodanig geblokkeerd met
wagens, dat ik ten laatste besloot te voet verder
te gaan. Zoo gezegd, zoo gedaan. Te Nouvient
aan den Moezel, omstreeks halverwege Metz,
stootte ik op een massa cavalerie, Uhlanen en
huzaren, die de rivier door middel van pontons
overtrokken en die zich haastten Gorze te berei
ken. Terwijl ik zoo snel liep als mijn krachten
mij veroorloofden, hoorde ik eensklaps in de verte
eene kanonnade te midden van heuvelen, die aan
mijn rechterkant lagen. Ik passeerde Gorze en
ter nauwernood had ik het dorp achter den rug.
toen ik mij plotseling op een slagveld bevond,
dat letterlijk bezaaid was met lijken. Op dit ter
rein was den 16d™ de slag van Vionville gele
verd. De Duitschers waren druk bezig met be
graven; natuurlijk begroeven zij eerst hunne land-
genooten, zoodat het meerendeel der dooden, die
nog op het slagveld lagen uitgestrekt, Franschen
waren. Enkelen leefden nog.'t Was een vreeselijk
schouwspel. Ik ijlde voort, en vernam weldra
paardengetrappel achter mij. 't Was een prachtig
regiment cavalerie dat mij weinige seconden later
voorbijvloog, terwijl de lucht weergalmde van
hunne hoerah's. Zij waren lang reeds uit het ge
zicht toen ik de toppen der heuvelen bereikte,
die zij waren over gerend, en waar achter een
uitgestrekt slagveld lag. Ik naderde zooveel mo
gelijk het Koninklijk hoofdkwartier, vanwaar
men de bewegingen van het Fransche en Duitsche
centrum en van een deel der vleugels kon
overzien.
Het was een verschrikkelijk plekje waar ik
stond: ik was omringd door lijken, die ook
den 16den gevallen waren. Links van mij lag de
weg naar Verdun en Parijs. Om het bezit van
dien weg werd thans gevochten. Ettelijke plaat
sen kon ik in den omtrek met mijn kijker waar
nemen: Mars-la-Tour, Flavigny, Vionville, Mal-
maison, Gravelotte enz. Aan den rechterkant
lagen heuvelen dicht met houtgewas bezet
waar achter het dorp Gorze lag. Op korten al
stand van mij bevonden zich de koning van Proj, I
sen, graaf Von Bismarck, generaal Von iloltke,
prins Karei, prins Frederik Karei en prins Ade'.
bert zij allen sloegen de bewegingen dertr»
pen gade in het gevecht bij Gravelotte, bij weli
plaatsje de strijd het heetst was.
Te ongeveer 12 uren deden de Franschen eaoe I
wanhopige poging om den weg van Verdun bj. I
zet te houden, en wel het gedeelte dat tusschen I
Rezonville en Gravelotte ligt. 't Was eene I
hopige, doch nuttelooze poging. Tegeoover ied;® I
Franschen soldaat stonden twee Duitschers, s I
de Fransche liniën begonnen weldra te wijl®
Zij waren verplicht eene nieuwe positie in n
nemen, hetgeen zij, gedekt als zij werden dooi
hun geschut, dat op de heuvelen geplant was et,
dat aanhoudend vuurde, in de beste orde ten uit.
voer brachten, 't Was eene meesterlijke retraite
Door deze terugwaartsche beweging werd he:
slagveld verlegd voorbij Gravelotte. De velden
vóór dat dorp werden ingenomen door de Duit
sche reserve, terwijl onophoudelijk Duitsche tros
pen het dorp doortrokken naar de heuvelen aa:
gene zijde gelegen. In de vallei, welke door dit
hoogten werd ingesloten, werd een bloedige strij.
gestreden, 't Was daar een helsche vuurpoel. He:
tweede slagveld was niet zoo groot als het eerstel
De strijdende partijen stonden dus vreeselijk dich;
op elkander. De Pruisen bezetten natuurlijk
heuveleD, die onmiddellijk aan Gravelotte great
den; en zij hadden dit nadeel dat zij veel lage
stonden dan de Franschen. Hierdoor slaagden <t
FranscheD er dan ook in om den vijand steeó
terug te slaan. Zij onderhielden een allermoori
dadigst vuur. Hunne artillerie was ook geplas;
op den weg naar Metz. Het geschut zweeg gee
enkel oogenblik; en te midden van het gedont:
der kanonnen kon men gemakkelijk het eigen
aardig geratel van de mitrailleuses waarnemen
De Pruisische artillerie was ten noorden en tes
zuiden van het dorp geplant. Er werd verschrik
kelijk gevochtenFranschen en Duitschers, tij
vielen bij honderden ja, laat ik zeggen brj I
duizenden, en die slachting duurde meer das
twee uren.
De heuvel, waarop ik stond ik was naturn-
lijk ook voorwaarts gerukt stelde mij in staat
te zien wat er ten zuiden van het dorp voorviel
Mijn kijker bleef voornamelijk gericht op hei
Bois des Ognons, waaruit de Duitsche troepen
onophoudelijk versterking kregen. Er was geei
einde aan de toestroomeDde troepen. Vier uren
lang stormden de Duitschers uit dat bosch om
de gedunde gelederen weder aan te vullen. Niets
natuurlijker dan dat de Franschen ten laatste
een geweldig vuur op dat bosch openden, dal
eeD gunstig gevolg had.
Er werd door de Pruisen woedend gevochten
om het Fransche centrum te bemachtigen. Hel
onophoudelijk kanongebulder veroorzaakte zulk
een dikken rook, dat het mij soms ten eenenmale
belet werd te zien wat er voorviel. Te vijf uren
ongeveer werd het legerkorps onder bevel van
prins Frederik Karei versterkt door dat onder
bevel van Steinmetz, die met zijne nieuwe ka
nonnen een moorddadig vuur op de Franschen
opende. Spoedig daarna bleek het, dat er op den
rechtervleugel der Franschen een aanval wenl
gedaan en wel met zulk een gunstig gevolg dtl
zij terugtrokken. Het gebulder van hun gescho.
hoorde men steeds op meer verwijderden afstand.
Te ongeveer acht uren begon het duister la
worden, zoodat men de positiën der strijders
slechts kon opmaken uit den loop die de bommen
namen, en uit de flikkeringen uit de monden
der kanonnen. Op dat uur vatte een groot wil
huis, dat op een heuvel stond, vuur. De dikke
rookwolken werden weldra door heldere vlam
men vervangen, die eeD somber licht wierpen
op het slagveld, dat ten slotte door de Franschen
werd ontruimd.
Te negen uren in den avond van dien vreese-
lijken dag, zweeg het kanon eindelijkvan de
zijde der Duitschers, vielen de laatste schoten.
De Pruisen bezetten de hoogten aan gene zijde
van Bois de Vaux, waardoor zij den geheelen
omtrek, tot zeer dicht in de nabijheid van Metz,
bestrijken.
De Prov. Corr. levert beschrijvingen, waarin dj
zij zich tot taak heeft gesteld; aan te toonen
de gevechten bij Metz het belangrijkst resultaat
van den veldtocht hebben opgeleverd.
Terwijl men zegt zij vóór acht dagen
nog moest aannemen, dat de Franschen hunue
vereenigde krijgsmacht bij Chfilons of Parijs te
genover de Duitsche legers zouden stellen, is het
aan de krijgskunde onzer aanvoerders, de snelle
bewegingen en energie onzer troepen gelukt, het
belangrijkst gedeelte der Fransche armee tegen
te houden, te slaan en van de communicatie met
de overige vijandelijke troepen af te SDijden.
De Franschen hebben, na hunne geduchte ne
derlagen bij WeisseDburg, Woerth en Saarbrüc-
ken, het overschot der zoogenaamde Rijnarmee
gedeeltelijk bij Metz, gedeeltelijk bij Nancy en
vervolgens te Chfilons bijeengebracht. De hoofd
macht, bestaande uit het 2de, 3de, 4de en 6de
korps en de Keizerlijke garde, werd bij Metz ge-
