Zaterdag
13 Augustus.
V. 3222.
Aü. 1870.
Peailloton van liet „Leidsck
Dagblad".
DE DING-DINGBANK VAN ITTERSÜH.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden
Franco per post
Afzonderlijke Nommers
3.00.
3.85.
0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTÏÏNTIEN
Voor iedereD regel0.16.
Grootere letter, naar de plaatsruimte die aij beslaan.
Comité van het ROODE KRUIS te Leiden
en omstreken.
Van het Hoofdcomité te 's-Graveuhage ontvin
gen wij de volgende inlichtingen betreffende de
meest doelmatige materieele hulpmiddelen, die
thans het eerst noodig zijn. Men verlangt te ont
vangen verbandpakken, bestaande uit
2 stukken linnen of katoen (servetten) ter
grootte van 1 a 1.25 meter in het vierkant4
stukken linnen of katoen (kompressen) van 50
centirn. iD het vierkant; 4 idem van 25 centim.
in het vierkant; 4 linnen of katoeuen zvVachtels,
lang 8 meters en breed 8 centim; 4 idem, lang
6 meters, breed 6 centim.4 idem, lang 3 meters,
breed 4 centim 214 hectogram geordend pluksel,
lang van draad 15 centim.1 meter Engelsch
pluksel; 4 stukken gevensterde compressen van
50 centim. in het vierkant; 4 flanellen zwachtels,
lang 8 meters en breed 8 centim.; 4 linnen of
katoenen zwachtels, lang 6 meters en breed 6
centim., aan beide einden met een zoom van 6
centim.; 1 stuk hechtpleister van 1 meter lengte
en15 centim. breedte, in een blikken kokertje;
1 a 2 stukken zwam; 2 a 4 sponsen; 1 kaart
met 50 stevige spelden; 1 meter gewaste taf; 4
stukjes grauw band1 vel watten.
Dit alles omslagen met een scheurlakeu, en ge
pakt in een vel stevig bordpapier. Het pak wordt
omsloten met twee cingels met gespen van 1.50
meter lengte en 10 centim. breedte.
Wy hopen spoedig, door het ontvangen van
hetgeen hierboven genoemd is, in staat gesteld te
worden, tot het in gereedheid brengen en ver
zenden van dergelijke verbandpakken. Ook het
geringste, als een kaart met 50 stevige spelden,
zal ons welkom zijn.
De Nederlandsche vereeniging van het Roode
Kruis zal zoodra mogelijk naar Luxemburg ver
trekken, om déar, op neutraal terrein, iD de on
middellijke nabijheid van het oorlogstooneel hulp
te bieden. Het Hoofdcomité heeft ook onze mede
werking ingeroepen. Materieel hebben wy nog
niet. Geschikte verplegers en verpleegsters, hel
pers en helpsters kunnen wij voor het oogenblik
evenmin ter beschikking stellen. Wij vertrou
wen dat wij weldra in heide opzichten beter
toegerust zullen zijn. Maar toch konden wij reeds
eeue som van /'SOU aanbieden, dank zij de belang
stelling onzer stadgenooteu.
Het is ons aangenaam te kunneD vermelden,
dat wij aan bijdragen van leden reeds over een
bedrag van ƒ106.50 en aan bijzondere giften van
leden, donateurs en donatrices over een bedrag
van ƒ681.50 te beschikken hebben.
Wij ontvingen bovendien aan giftenvan A. P. 8.
ƒ6, van een student ƒ1, van K. v. H. 2.50, van
N. N. motto „ten behoeve Roode Kruis" ƒ5; van
A. A. coupon 12.37' N°. 7766; aan materieel: van
Mevr. B. éen laken, éen tafellaken, éeu handdoek,
yijf servetten, benevens ƒ5; van den heer J. Garrer
25 flesschen bessensap, versch bereid.
Wij herinneren dat materieele hulpmiddelen,
van welken aard ook, in ontvangst genomen
worden door den heer A. C. Leembruggen, Oude j
Singel V, 340; geldelijke bijdragen kunnen bezorgd j
worden bij den heer J. A. F. Coebergh, Steen- j
schuur IV, 261verplegers en verpleegsters, hel
pers en helpsters gelieven zich aan te melden
bij den heer M. Polauo, Hooigracht VII, 826.
Namens het Bestuur:
Leiden, H. C. ROGGE,
12 Aug. 1870. Secretaris.
Lelden, 12 Augustus.
De Minister van Justitie brengt in herinnering,
dat volgens de wet de staat van Nederlander
wordt verloren door buiten toestemming des ko-
nings zich in vreemden krijgsdienst te begeven.
Belanghebbenden worden tevens verwittigd, dat
wegens den tegenwoordigen politieken toestand, i
verzoeken om de bedoelde toestemming te ver
krijgen, voorshands buiten beschikking moeten
blijven.
Dr. Verwey te 's Graven hage heeft ten behoeve
vaD het Roode Kruis verschillende verbeteringen
aangebracht aan de draagbaar, bij het leger in
gébruik. Bij de gewijzigde draagbaar is het hout
van beter hoedanigheid en daardoor steviger en
duurzamer, terwijl het gevaar van breken dei-
onderstellen is opgeheven. Het ligzeil, bestaande
uit éen stuk, met zoomen voor het doorlaten der
draagstokken, is dubbel gemaakt, zoodat het ge
vuld en tot matras of stroozak gebezigd kan wor
den. Aan de aldus verbeterde draagbaar is toe
gevoegd eeD los ruggestuk tot steunsel voor hnolil
en rug, terwijl er bij de draagbaar van het leger
op gerekend wordt, dat de gekwetste met het
hoofd op zijn ransel ligt. Het ruggestuk verdient
echter verreweg de voorkeur. Het linnen van dit
ruggestuk is ook dubbel eD kan worden opge
vuld, hetgeen echter voor het vervoer niet is aan
te hevelen. De draagbaar met het ruggestuk kan
ook tot veldbed worden gebruikt. Daar de hij het
leger aangenomen draagbaar tot grondslag is aan
genomen, zoo bestaat er gelijkheid van hulpmid
delen bij samenwerking met het leger.
Naar men ons mededeelt, is de majoor Lucht
mails van den staf der infanterie te 's-Hage, be
last met het toezicht op de schutterijen, en zijn
de kommandeerende officieren der schutterijen
door den minister van binneulandsche zaken
uitgenoodigd zich met dien hoofd-officier in alles
wat de aangelegenheden van Iiud ouderli ebbend
korps betreft, in betrekking te stellen. (V.)
Het Handelsblad verneemt, dat door den Neder-
landschen Rijnspoorweg van heden af weder
goederen naar Mainz-Frankfort a/M. en Worms
worden aangenomen, terwijl ook het verkeer met
Beieren en Oostenrijk weder hersteld is en goe
deren naar Oldenburg en Bremen kunnen worden
vervoerd.
Henssen, uit de rivier opgehaald twee cachetten,
verbonden aan een ketting, ter lengte van 4
decimeters. Het grootste der cachetten (beide
zijn rond) heeft eene middellijn vaD 7 centim., 8
millim., waarin gegraveerd een gepantserd ruiter
met schild en ontbloot zwaard, hebbende het vol
gende randschrift:
istud: sigillum est d. in. i. Wliardi de barsalia
inilites, (in Romeinsche letters).
Het kleinere cachet heeft eene middellijn van
3 centim., 5 milirn., met hetzelfde randschrift,
doch verkort; in 't midden een wapenschild waar
onder een uitgewerkte baud en daaronder drie
sterren.
Het geheel ziet er gaaf en net uit, en is in
't minste niet geschonden. Het kleed, dat van den
kop tot op den staart van het paard met breede
plooien neerhangt, mag gezegd worden keurig
bewerkt te zijn. Alles is van zilver en heefteen
zwaarte van 3 decagrammen (oneen). Men meent
dat het als antiquiteit veel waarde heeft.
Men maakt het U. D. ter waarschuwing op
merkzaam, dat men niet te nabij 'het fort op de
Houtensche vlakte kome, op gevaar af van als
spion te worden opgebracht.
Eergisteren namiddag den publieken weg laDgs
het loit passeerende, werd onze berichtgever door
een korporaal en soldaat der wacht aangesproken
zijne verklaring, dat hij bij een in de nahijheid
wonenden kennis was geweest, scheen niet vol-
doendejalihansdooreen bijkomenden serg.-majoor
werd gelast, dat hij gebracht moest worden voor
den koinmandant van het fort.
Daar een kennis van den arrestant op het fort
was, kwam hij er goed af; anders ware hij wel
licht een nacht op het fort gehouden.
Om de forten tot op zekeren afstand te knnneD
naderen, moet men consigne en parool kennen.
Met leedwezen verneemt men dat onze vader-
landsche dichter Mr. A. Bogaers eergisteren in
75jarigen leeftijd te Spa overleed.
In de vorige week werden te Alphen aan de
Maas, ten z. van Tiel, door den baggerman G.
Groningen, 9 Aug. Te Scheemda arriveerden
Zondag per spoor 14 paarden, voor Pruisen be
stemd, vermoedelijk van Engeland komende. De
burgemeester heeft verder vervoer verboden. De
paarden werden door een Eugelschman begeleid.
Leeuwarden, 10 Aug. Door den inajoor-kom-
mandant der dienstdoende schutterij alhier is
eene bataljonsorder uitgevaardigd, waarbij mede-
deeling wordt gedaan van eeüe missieve van den
minister van binneulandsche zaken, inhoudende,
dat hij hij zijnen ambtgenoot van oorlog aanzoek
heeft gedaan, om eenig garnizoen in Leeuwarden
te leggen, ten einde in de bewaking van het
tuchthuis te voorzien, of daardoor althans de taak
der schutterij in dit opzicht te verlichten dat hij
daarop tot antwoord heeft ontvangen, dat het
leger thans in zoodanige stellingen is geplaatst,
als tot handhaving eeDer strikte neutraliteit drin
gend gevorderd wordt, en dat daarvan derhalve
thans geen gedeelte kan worden afgezonderd tot
het bewaken van gevangenissen; dat hij evenwel
eene nadere poging om, althans wat Leeuwarden
betreft, eenige militaire macht tot verlichting van
den drukkenden dienst der schutterij te bestem
men, Diet onbeproefd zal laten; dat Voortsffe
minister met genoegen heeft vernomen, dat de
schutterij te Leeuwarden, bij den zwareD dienst
haar opgelegd, zich met lol'waardigen ijver 'van
haren plicht kwijt, en dat Zijne Exc. deswege
zijne bijzondere tevredenheid betuigt aan den
kommandant, de officieren en onderofficieren en
manschappen der schuttèry.
's-Hertoqenbosck, ll Augustus. De heer P. V.
Goulmy, fabrikant van Goulmy's Holl. vleesch-
extract alhier, heeft Z, Exc. den minister vanéor-
log aangeboden om, indien Nederland in den oor
log mocht gewikkeld worden, ten dienste der
zieke en gekwetste militairen beschikbaar te stel
len 500 potten vleesch-extract, inhoudende bouil
lon voor 10,000 man.
Zijne Exc. heeft dien fabrikant doen weten,
dat zijn aanbod met welgevallen is aangenomen
en dat daarvan in het gegeven geval zal wordCnge-
bruik gemaakt.
In een benedenkamer der kazerne alhier
stond in het geweerrek een achterlader; een ■rol-
daat merkte op, dat dit geweer, waarmede men
kogels beproefd had, met overgehaaldeb haan
stondeen ander soldaat nam het op om die font
te herstellen, maar ziet, de haan ging los, een
schot volgde eD de kogel van den achterlader
drong door den zolder in het achterste van een
milicien-korporaal, die op de bovenkamer stobd
de wonde is wel niet gevaarlijk maar vrij onge
makkelijk.
INGEBONDEN.
ilr. de Redacteur I
De tegenwoordige omstandigheden eischen dat
wij ons ook wapenen om ouze neutraliteit tè
handhaven. Door de onvermoeide -pogingen eb
de flinke maatregelen van onzen minister van
oorlog en den kommandant van den generaled
staf is ons leger in korten tijd in een flrnken
staat van tegenweer gesteld; de schutterijen zijn
onder de wapenen; met alleen de dienstdoende
maar ook de rustende zijn druk in de weer zich
te oefenen; zij zijn tevens beter gewapend, eto
geheel uitgerust, terwijl de scherpschutters gratis
ouderwijs geven aan hen, die ve'rlangen zich in
den wapenhandel te. oefenen en die niet in staat
zijn leden van het weerbaarheidskorps te wor
den. Die maatregel is zeker prijzenswaardig
en heeft ook doel getroffen.
De vele jongelieden, die zich hebben aangemeld,
komen trouw op bij elke oefening, maar een aan
tal leden blijven dikwijls achter zoowel op de
exercitiën als op de schietoefeningen.
Dit is evenwel te betreuren.
De schietoefeningen hebben zelden plaats (zoo
dat het bezoeken daarvan weinig tijd kost),
want indertijd is de bepaling gemaakt, dat er
niet geschoten inocht worden zonder dat een officier
van het leger of der dd. schutterij er bij tegen
woordig was; en daar de eersten afwezig zijn en
Oorspronkelijke Geschiedkundige Novelle
uit de tijden van K.arel V.
zevende hoofdstuk.
Vervolg.)
Zij hadden zorg gedragen, dat niemand van
het kasteel was ontvlucht, om elders de tijding
van hunnen aanval bekend te makenzij hadden
er echter niet op gerekend, dat eenigen dergenen,
die zij genoodzaakt hadden de groote poort te
helpen openbreken, zich langzamerhand uit het
gedrang verwijderden.
Deze hadden het bericht van den inval der
Herculoërs door geheel Ittersuin verspreiddoch,
hoezeer ook aan den braven schepen gehecht,
gevoelden zij niet den moed, om zich met de
ontaarde Herculoé'rs te meten. Met den meesten
spoed werden een paar mannen te paard naar
Zwolle gezonden, om geen oogenblik te verliezeu
in het bevrijden van den schepen uit de handen
der woestelingen. Spoorslags bereikten deze boden
de stad, en weldra werd op hunne mededeeling
eene afdeeling ruiters, met een voetknecht achter
zich, naar het kasteel Ittersum afgezonden.
Dit was het getrappel, dat hunne ooren trof.
De groote poort binnen te stormen en op de
binnenplaats halt te maken was het werk vau
een oogenblik. Waren de ruiters echter ving in
hunne bewegingen, de Herculoërs gaven hun
niets toe: in een oogopslag bemerkten zij, wat
er gaande was, zagen hunnen toestand in en
hadden onder de paarden heen de poort en zoo
den weg buiten het kasteel bereikt.
Den jeugdigen Engelbert, die zich steeds op
eenigen afstand van de woestaards bevond, mocht
het niet gelukken met zijne stamgenooten de poort
te bereiken een voetknecht sprong van het paard
en legde zijne gespierde vuisten op hem, knevelde
hem en wierp hem ter aarde, in afwachting van
een besluit, dat ten zijnen opzichte zou genomen
worden.
Met den meesten spoed vlogen nu eenige rui
ters de vluchtenden na, doch deze, wel ver
moedende wat geschieden zou, hadden zich in
het omliggende struikgewas verborgende paar
den konden hier onmogelijk doordringen en zoo
verwijderden zij zich langzaam en voorzichtig.
In de overijlde vlucht en de daarbij plaats
hebbende wanorde, hadden de Herculoërs niet
bespeurd, dat hun Helm was achtergebleven:overal
zochten en riepen zij, doch tevergeefs, hij was
zeker in handeD der ruiterij gevallen.
Dat verlies was groot, onherstelbaar!
Henna trachtte op te sporen, waar haar pleeg
zoon gebleven, wat van hem geworden was.
Met hare arendsblikken bespeurde zij op eenigen
afstand elke beweging, die op het kasteel gemaakt
werd, en ontwaarde al spoedig dat de kleine
Helm in de groote poort geworpen werd, om
daar in een der onderaardsche, koude hokken,
die vroeger tot staatsgevangenissen gebruikt waren,
af te wachten, wat over hem besloten werd.
Telkens deden de Herculoërs alle mogelijke
moeite, om het ijzeren traliewerk, dat Engelbert
van hen gescheiden hield, te verbrijzelen en hem
weder mede te nemen, doch telkens ook werden
hunne pogingen verijdeld door de aankomst der
ruiters, die spoedig begrepen, met welk doel zoo
gedurig die volksmenigte voor de poort stond.
„Helrnl" riep Henna hem toe, „trek die ijzeren
roeden er uit: neem dit breekijzer en open u een
uitgang
De jongeling zag te goed in, dat er geene mo
gelijkheid was, en dat door vergeefsche pogingen
de straf, die hij eerlang zou ondergaan, nog ver
zwaard moest worden.
Gelaten wachtte hij de toekomst af, in de hoop
dat zijne straf, die reeds erg zwaar zou zijn, al
leen omdat hij bij het Herculosche geboef behoorde,
toch eenigermate verminderd zou worden, omdat
hij geene hand had uitgestoken hij de ramp, die
Ittersum had ondergaan: doch niemand wist, dat
hij geen deel daaraan genomen had; niemand
had zich in het kasteel vertoond en de pluimgraaf
en de jager waren den dood te nabij geweest,
om toe te zien wie aan hunne mishandeling geen
deel genomen had.
De pogingen, die de Herculoërs met Harmen
en Henna aan het hoofd voortdurend in het werk
stelden, wekten meer eD meer de aandacht der
ruiters: deze moesten noodzakelijk tot de boos
wichten behooren: een onzijdige zou zooveel be
lang niet stellen in éen gevangene.
Zouden zij hen vervolgen? Zij hadden te goéd
ondervonden, dat die maatregel vruchteloos zou
zijn: de Herculoërs zouden aaustonds weder de
vlucht kiezen en zich verbergen in de diebbe-
groeide, voor het krijgsvolk ontoegankelijke bos-
schen.
Een krijgslist werd bedachtde krijgsknechten
zouden deels naar Zwolle terugkeéren én het
gerucht van hun vertrek verspreiden: éeo kléin
