FEEST-MARSCH
OSCAR MR CARRÉ,
VIER TRAKEHWER HENGSTEN.
ADVERTENTIE 1M.
KONINKLIJK NEDERLANDSCH
CIRCUS
FREDERIK DE GROOTE
STADGENOOTEN!
J. N. GEIJER,
Programma
verklaringen van 24 Februari van het ministerie
en wenschte dat het gouvernement een ontwerp
zou indienen tot wijziging van art. 291 van den
Code Pénal. Hij stelde voor te besluiten als volgt:
„De Vergadering, overtuigd dat de kiescomité's
altijd reden van bestaan en hun nut hebben,
gaat over tot de orde van den dag."
De heer Duvernois gispte de houding van het
gouvernement met betrekking tot het recht van
associatie.
De heer Ollivier verklaarde, dat het gouverne
ment zich een besluit voorbehoudt omtrent art.
291 Code Pénal, waarin de heer Bethmont wij
ziging verlangde. De minister geloofde evenwel
dat de tijd nog niet gekomen is, om aan de
politieke associatiën alle vrijheid te laten. Hij
verlangde slechts eene eenvoudige orde van den
dag.
Dienovereenkomstig werd met groote meerder
heid besloten.
Londen, 27 Mei. Het Lagerhuis heeft de in co
mité goedgekeurde additioneele artikelen van de
[iersche Landwet aangenouien. Aanstaanden Maan
dag zal het voorstel worden gedaan de bill voor
[de derde maal te lezen.
Madrid, 26 Mei. Men verzekert dat er eene
(langdurige conferentie heeft plaats gehad tusschen
[den minister Sagosta en de gezanten van Prui
len, Oostenrijk en Italië, betreffende Portugal.
Madrid, 27 Mei. Prim heeft gisteren een con
ferentie gehad met de fractiën der afgevaardig
den uit de provinciën. Er waren 36 leden tegen
woordig. Daarvan stemden 22 tegen en 12 voor
Ide toekenning der koninklijke attributen aan
(Serrano. Volgens gerucht wordt tegen Zondag
klhier een manifestatie der voorstanders van
sEspartero voorbereid.
Florence, 27 Mei. De Kamer der afgevaardig
den heeft, zonder discussie, het budget der ont
vangsten aangenomen. De minister Sella heeft
vervolgens het budget voor 1871 aangeboden en
gezegd, dat indien de door het kabinet voorge
stelde wetsontwerpen, zooals zij door de commissie
aijn geamendeerd, worden aangenomen, het bud
get voor 1871 een batig saldo zal opleveren van
1,700,090 fr. Na eenige aanmerkingen is (met 165
legen 107 stemmen) de algemeene beraadslaging
gesloten verklaard.
Promotie n.
Utrecht, 27 Mei. Bevorderd tot doctor in de
geneeskunde de heer G. Folmer, geb. te Gronin
gen, na verdediging van een academisch proef-
BChrift, getiteldBeschrijving en beoordeeling van een
geval van verlamming, door eleclrische stroomen verbeterd.
Marktberichten.
Amsterdam, 27 Mei. Rogge, Petersburg 194;
Galatz 198, 199 c. z./k.; dito 203 op tijd. Stem
ming, iets hooger. Levering ƒ2 a f 3 hooger; stem
ming Mei 192, 190, 193, 192, 191; Juni 192; Juli
193, 194, 195; October 200, 201, 202. Raapolie,
;Tliegend 4614; najaar 4314, 43. Lijnolie, vliegend
84; najaar S4Ü. Koolzaad, Oct. 78"4.
HANDEL.
OVERZICHT DER WEEK.
Rotterdam, 28 Mei.
Koffie. Vast, hoewel de omgang zeer gering is.
Tegen 1 Juni zijn in veiling aangeslagen 1599
Balen Java, 56 balen Padang, 1032 balen Santos,
50b balen, 4/1 en 2/2 vaten Ceylon, 110 balen
fcomingo en 978 balen Bali.
Suiker. Ruwe. In de op 24 dezer gehouden
N. H.-M.-veiling werd de geheele voorraad cou
lant verkocht en wel: bruin /3 a f4, grijs/T en
wit 50 ets. onder Maart.
Circa een derde gedeelte werd voor uitvoer ge
nomen; het overige voor onze raffinaderijen. Se
dert de veiling zijn nog geene verkoopen bekend
■eworden.
Geraffineerd. Goed gevraagd voor spoedige leve
ring.
Thee. Zonder handel dan voor dringende be
hoeften. De lading, binnen van Chowfow per
Bristovv, bestaat uit 3695/4 en 1458/12 kisten Congo,
377/4en476/12kisten Souchon en 88,4 kisten Pecco.
Rijst. Zonder handel dan voor dadelijke be
hoeften.
Indigo. 30 kisten Java bedongen vorige prijzen.
Meekrap. Flauw en voor ordinaire kon men
iets lager terecht.
Potasch. Stil. Petersburger 13.87® gedaan.
Juli-aflading f 12.62'.
Katoen. In flauwe stemming met afdoeningen
tot verlaagde prijzen.
Wol. Eenige omzettingen Buenos Ayres vonden
tot vaste prijzen plaats.
Tin. In gunstige stemming. Banca f 78.50 be
taald.
Petroleum. Uithoofde van het seizoen stil maar
■ist.
Oliën. Raapolie contant f 50.75; Sept.—Dec.
f.47 .25. Lijnolie contant ƒ37; Sept.Dec. 37.50.
Patentolie contant 55.25; najaar 51.75.
Granen. Deze week zeer stil, doch wel zoo vast.
Meel. 1ste qual. ƒ17.25, ƒ17.50; 2de qual.
f 14.50, 16.253de qual. 13, 13.25. Keizersmeel
f21.75, 25.75.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Zitting van gisteren.
Regeling der gouvernements-suikercultuur.
De HH. Mirandolle, De Lange en v. d. Hucht
zijn de eenige leden, die aan de algemeene beraad
slagingen deelnemen. De eerste ontwikkelt breed
voerig zijn bezwaar tegen het ontwerp.
Hij geeft den minister de lof, dat hij een poging
heeft gedaan om deze zaak op te lossen, maar z. i.
is deze poging niet voldoende. Yooral daarin ligt de
fout van het wetsontwerp, dat de tusschentoestand
niet goed geregeld is.
De minister wijst zelf op den tegenzin der bevol
king tegen het gouvernements cultuurstelsel. Die te
genzin nu moet overwonnen worden door ingenomen
heid, zal de vrije arbeid vruchten dragen. Maar welke
middelen heeft de Minister in 't werk gesteld om
dat doel te bereiken?
De minister zegt wel, dat van 187890deaanplan-
jaarlijks zal verminderen, zoodat er in 1890 geen
gedwongen aanplanting meer zal zijn. Doch vermindert
men den druk, ale men een aantal individuën, die gedrukt
worden, vermindert? Neen; daardoor zal de druk
vermeerderd worden, zij, die buiten t rayon komen,
zullen God en den Minister danken van den last
ontheven te worden; maar zij die binnen 't rayon
blijven, zullen nog meer druk ondervinden. Met de gou-
vernements-cultuur zal aizoo de geheele suiker-cul
tuur vervallen.
Slaat men evenwel een anderen weg in, maakt
men eene scheiding tusschen beschikking over den
grond en beschikking over personen, en doet men
de tus8chenkomst van 't gouvernement ophouden bij
beschikking over de personen, dan kan men als over
gangsmaatregel, voor eeoigen tijd behouden, beschik
king over den grond tegen behoorlijke volledige schade
loosstelling. De regeling van 1863 heeft reeds den
arbeid in fabrieken vrijgemaakt. Er werken nu reeds
57 fabrieken met vrije arbeiders. Bij die enkele, die
nog hulp erlangen voor den arbeid in de fabriek, is
inderdaad de arbeid in de fabriek ook vrij, omdat de
arbeiders plaatsvervangers kunnen kiezen. De gedwon
gen arbeid bij de suikercultuur bepaalt zich nu tot
do voorbereiding der velden en de aanplant en de
verzorging van het rietgewas op den akker. De op
heffing daarvan heeft dus niet zoovele bezwaren.
//Maakt den arbeid vrij en behoudt voor korten
tijd nog de beschikking over den grond. Dan zult
gy niet alleen de eer hebben het cultuurstelsel, maar
ook de cultures gered te hebben, terwijl, wanneer gij
in die wijziging niet toestemt, het verwijt op u zal
rusten, het cultuurstelsel en de cultures te heb
ben gedood."
De Minister van koloniën zegt met den heer Miran-
dolle dat het hier een hoogst moeilijk onderwerp
betreft. Hij is doordrongen van die waarheidhij
heeft daarom getracht de regeling te ontwerpen, om
aan den toestand van onzekerheid een einde te ma
ken. In de Mem. v. Toel. heeft hij reeds duidelijk
doen uitkomen, dat hij nut wilde trekken van het
gemeen overleg. Nog is hij bereid tot dat gemeen
overleg het noodige bij te dragen.
De min. verschilt echter hierin van den heer Miran-
dolle, dat deze des noods langer of meer beschikking
wil geven over den grond, maar niets wil weten van
beschikking over beplanters van dien grond, en het ver
strekken van arbeiders het meest odieuse middel
noemt. Terwijl de min. het odieuser vindt den grond
af te nemen, dan om dienstplichtigheid op te leggen
odieuser, vooral voor eene Oostersche bevolking, die
wordt aangewezen voor het werken in de suikervel
den, om 's nachts de wacht te houden in wachthui
zen en andere zaken. Het afnemen van den grond
is niet in de Oostersche zeden ingeweven. Dat heb
ben wij er in gebracht.
De minister nu is niet 'afkeerig van de opheffing
der praestatie van arbeiders door den Staatzijne be
denking geldt alleen de uitvoerbaarheid. Hij beroept
zich op verschillende getuigenissen om het beginsel
der jaarlijksche vermindering van aanplant te verde
digen.
Ook beroept de Min. zich op de memorie van de
kamer van koophandel te Samarang, die in overeen
stemming is met de suikerfabrikanten en het adres
van Maart 1866 van handelaren en industriëlen, al
len dadelijk of onmiddelijk belang hebbende bij de
suiker-industrie op Java, die allen verzekerden, dat
bij aanneming van de cultuurwet van 1864 de sui
ker-industrie haren ondergang niet kon ontgaan. Al
gemeen verlangde men graduele inkrimping van af
gifte van grond.
Over de regeling van 1863 antwoordt de min. den
heer Mirandolle dat uit de koloniale verslagen van
1865, 66, 67 en 68 en uit latere mededeelingen om
trent 1869 blijkt, dat voor de werkzaamheden in
de fabriek, de meeste fabrieken nog de hulp van het
Gouvernement niet konden ontberen, wel voor de
werkzaamheden buiten de fabriek, op enkele uitzon
deringen na.
Ten slotte zegt de min. dat, daar de industrie zelve
erkent dat eene som van 3 millioen kan worden opge
bracht, het van den minister niet te verantwoorden
zou zijn, die som niet te ontvangen.
De Minister weet welhet is een bekend gezegde
faites moi bonne politiqueje vous ferai de bonnes
finances. De Minister wil dit gezegde omkeeren. La
ten wij zorgen voor goede finantiën en dan kunnen
wij onze liberale hervormingen des te eerder uitvoeren.
De algemeene beraadslagingen worden daarna ge
sloten. Al. 1 wordt zonder discussiën aangenomen.
De discussiën over de 2°. alinea wordt geopend.
Zitting van heden.
Aan de orde is alinea 2 der wet. De heer Van
Goltetein geeft zijn standpunt aan. Daar hij in de gou-
vernements-cultures geen noodzakelijk kwaad maar ook
relatief goed ziet, niet slechts eene bloot finantieele
onderneming maar ook een krachtig middel tot ont
wikkeling van welvaart, heeft hij niet met bijzon
dere opgewondenheid dit wetsontwerp begroet. Dit
voorstel bevat z. i. het maximum van concessiën, dat
spr. aan de liberale partij zou kunnen brengen. Maar
mocht de uitvoering dezer wet in een ander licht ko
men door de verdediging van den Minister, dan in de
gewisselde stukken, dan zou bij in geen geval zich
met de wet kunnen vereenigen.
De heer Mirandolle merkt op dat hij over vele
punten eenstemmig met den Minister denkt. De Mi
nister wilopheffing van den dwang van 't gouverne
ment, instandhouding der cultuur, en erkent dat bij
plotselinge opheffing aan vrije cultuur niet te den
ken valt. Daarin is spr. het geheel eens, maar hij ver
schilt hierin: dat de overgang, dien de Minister be
doelt, niet tot dat einde zal leiden, dat de Minister
beoogt.
De minister zegt: beschikking over den grond is
meer odieus dan over personen; de minister zegt:
de bevolking is nu eenmaal gewoon aan dwang tot
den arbeid. Als dit waar is, strekt 't ons dan tot
cere? Maar 't is niet waar. Neen; de bevolking is
er niet tegen dat tegen hooge huur of groote ont
eigeningssommen over haren grond beschikt wordt.
Maar de beschikking over den persoon is en blijft
odieus. En dat is met geen geld goed te maken.
Maar spr. zegt.: als gij blijft hechten aan de baten,
welke wij nu van de suikercultuur genieten dan offert
gij de cultures voor de toekomst op en dan gaan de
directe en indirecte baten van die cultures verloren.
De heer 's Jacob weidt uit over 't groote gewicht
van 't vraagstuk, vooral nu de kamer zoo kort na
de afschaffing der doodstaf, geroepen is een doodvon
nis uit te spreken, dat over 20 jaren moet worden
uitgevoerdspr. zegt niet, dat, als 't Gouvernement
zich geheel terugwerkt, er over 20 jaar, geen
suiker meer op Java zal worden gemaakt. Hij wil
niet overdrijven maar hij beweert dat de groote on
dernemingen, door 't Gouvernement in 't leven ge
roepen, ten koste van veel kapitaal zullen vergaan.
Die profetie durft spr. in 't openbaar in de Tweede
Kamer gaarne verkondigen. Daarna betoogt spr. het
groote nadeel dat deze vernietiging zal te weeg bren
gen, en hij eindigt met de verklaring dat hij zich
met eene regeling op deze grondslagen niet kan ver
eenigen.
Nadat de heer van Kerkwijk zijn stem tegen het
W.-o. had gemotiveerd kwam de heer Eransen van
de Putte aan 't woord: spr. begint met eene stel
ling van den heer 's Jacob te refuteeren, om daarna
te constateeren dat het verschil tusschen den heer
Mirandolle en den min. alleen betrof de wijzewaarop
de opheffing der Gouvernements-cuituur zal geschieden.
Spr. verklaart, dat, zoo de minister een stap tot
hem wil doen, hij dan een stap tot den mm. wil
doen.
Per telegraaf.) Na de pauze. De heer Sloet on
dersteunt het denkbeeld van den heer Mirandolle.
De heer Voorthuyzen acht verzoening onmogelijk.
De minister verdedigt alinea 2. De beraadslagingen
over alinea 1 worden heropend nadat de minister
eene wijziging van alinea's 1 en 2 had voorgesteld.
Deze wijzigingen zijn:
//In al. 1 vervalt het woord verplichting."
Al. 2 zal dus luiden//waar zij bestaat, eindigt de
beschikking over gronden door de inlandsche bevolking
voor eigen gebruik ontgonnen met den aanvang van het
jaar 1890. Na den aanvang van het jaar 1878 wordt,
behoudens de rechten bij het in werking treden van
deze wet verkregen, die beschikking voor elke onder
neming jaarlijks trapsgewijze verminderd."
De heer V. d. Putte vindt zich teleurgesteld. De
heer Van Kerkwijk stelt verschillende wijzigingen
voor. Maandag voortzetting.
LAATSTE BERICHTEN.
(Per telegraaf.) De Eerste Kamer heeft het wets
ontwerp tot verbetering van de haven van Har-
lingen aangenomen met 24 tegen 9 stemmen;
met 18 tegen 13 stemmen het ontwerp tot ver-
eeniging van de gemeenten Reeuwijk en Sluip
wijk met opheffing van Stein, en met 25 tegen
6 stemmen het ontwerp tot vereeniging van
Noord- en Zuid-Waddinxveen met opheffing van
Broek.
THERMOMETER VAN PAH RENHEIT.
morg.
morg.
nam.
nam.
nam.
avond
avond
5 u.
8 o.
12 Q.
4 o.
b u.
8 u.
10 n.
Vrijdag
62°
57'
52»
Zaterd.
49»
53°
64°
65°
Wind: Vrijdag inidd. 5 uren N.
Voor de vele hartelijke bewijzen van deelne
ming bij het overlijden van onzen Broeder en
Behuwdbroeder, betuigen wij, ook namens onze
overige betrekkingen, onzen opregten dank.
F. VERBOOM SOUMAIN.
A. E. VERBOOM SOUMAIN,
geb. Van der Stok.
Leiden, 28 Mei 1870.
Het is inij een aangename taak bij dezen,
mede uit naam mijner kinderen en behuwd-
kinderen, mijnen innigen dank te betuigen voor
de vele. hartelijke blijken van belangstelling,
zoowel gedurende de ziekte, als na het overlij
den van mijn' geliefden Echtgenoot, den heer
DAVID ANDREAS KELDER, ondervonden.
Wed. D. A. KELDER,
CORNE.
Leiden, 28 Mei 1870.
.MAIN Tl KNP
Standplaats RtllSE.
Maandag 30 Mei voor de eerste maal
of
DE MARKETENTSTER;
Historisch Ballet-Pantomime in 2 Acten.
Dinsdag 31 Me! Groote Voorstelling
ter benefice der Directrice Mad. AM ALIA CARRÉ.
Voor de eerste maal Voorstelling der
door de beneficiante, Directrice
Mad. AMALIA CARRÉ.
Woensdag 1 Juni LAATSTE VOORSTELLING.
Vijf jaren zijn rerloopen sedert de laatste Aca
demiefeesten plaats hadden, toen de 290,l° jaardag
der Leidsche Hoogeschool op het luisterrijkst door
het Studentencorps werd gevierd, waarbij U door
dat corps eene prachtig feest werd aangeboden,
dat door eene contra-partij werd gevolgd.
't Is bij zulke gelegenheden dat Leiden zich te
regt verheugt over de wijze keuze van het voor
geslacht, toen dit aan de vestiging eener hooge
school binnen Leidens muren de voorkeur gaf
boveu andere aanbiedingen die gedaan werden
tot belooning van het doorgestane leed.
Trotsch op dat bezit, zult ge gaarne instemmen
dat de ingenomenheid met die Hoogeschool, eeDe
bron van welvaart voor Leiden, het duidelijkst
wordt gekenmerkt wanneer, terwijl het Studen
tencorps door zijne feesten ons genoegen aanbiedt,
wij wederkeerig de bewijzen leveren deze op
hoogen prijs te stellen.
Het tijdstip om zulks op de ondubbelzinnigste
wijze te doen, is aangebroken het Studentencorps
van de Leidsche Academie viert weldra door
zijne feesten haar 295 jarig bestaan en het noo-
digt U daarbij uit tot eene aangename zamen-
komst, waartoe geeDe kosten en moeite worden
gespaard om haar feestelijk aanzien te verhoogen.
De ondergeteekenden, overtuigd dat ge even
als vroeger gaarne dit bewijs vau de naauwe
betrekking die er tusschen Academieburgers en
de ingezetenen der gemeente bestaat, ook van
Uwe zijde wilt toonen, wagen het daartoe den
eersten openbaren stap te doen, wel verzekerd
dat ge allen evenzeer van dien duren pligt zult
doordrongen zijn en deze hunne pogingen met
den meesten bijval zult ondersteunen.
Zij zullen daartoe eene lijst aan Uwe huizen
ter teekening zenden en vleijen zich dat Uwe
namen daarop het bewijs van Uwe ingenomen
heid met het plan zullen leveren, om in de week
volgende op die, waarin de Academische feesten
plaats zullen hebben, het Studentencorps eene
contra-partij aan te bieden. Zij rekenen daartoe
op Uwe krachtdadige medewerking en zijn be
reid, om deze te bevorderen, tot den 10 der
volgende maand mede aan hunne woningen tot
de teekening daarop de gelegenheid te openen.
Na het inkomen der inteekenlijsten zullen zij
U zamenroepen ten einde verslag van hunne
voorloopige bemoeijingen te geven.
De Voorloopige Commissie
J. T. VAN BARNEVELD.
W. C. VAN DEN BRAN DELER.
J. N. A. BUCA1LLE.
R. Th. BIJLEVELD.
C. COCK,
P. ENGELS.
R. VAN BONEVAL FAURE.
P. J. DE FREMERT.
J. E. GOUDSMIT.
A. G. HESSELS.
J. VAN HEUKELOM.
H. O. J. HOOG.
J. HOOG.
C. W. HUBRECHT.
P. C. LEZWIJN.
T. MACLAINE PONT.
P. DU RIEU.
Th. M. ROEST.
N. J. SANDERS.
J. SCHELTEMA.
H. N. VEEFKIND.
H. T. P. VAN WENSEN.
W. VON WRANGEL AUF LINDENBERG.
BOTERMARKT, LEIDEN.
ONTVANGEN eeoe groote keuze REISKOF
FERS, heereu en dames REISTASSCHEN en
NECESSAIRES, WANDELSTOKKEN, alsmede
eene groote collectie ILLUMINEER-BALLONS
van 414, 6, 8, 9, 14 en 17 ets.BOUGIES of
KAARSEN per pak van 8 stuks 32 ets., per 10
pak 31 ets. per pak.
N. B. VISITE-KAARTEN worden binnen drie
dagen, letter en carton naar verkiezing, zeer
net gesteendrukt 90 ets. per 100 stuks afgeleverd.
Bij de Boek- eu Muziekhandelaren SCHREUDER
VAN BAAK wordt uitgegeven en Dingsdag
31 Mei a. s. alom verkrijgbaar gesteld
bij gelegenheid der ,11 askeradcleesleii uin hel
Leidsche Studentencorps iu Juni 1870.
Gecomponeerd en aan zijne medestudenten opge
dragen door
JII. v:m JLÏeenen-
Prijs f O. "O.
VAI FEE8TGH
welke gedurende de maand juni 1870 binnen
leiden zullen plaats hebben.
UitgegeveD met toestemming van HH. Commis
sarissen der verschillende bijeenkomsten.
Pry» 10 Cent*.
