g. fulfil I
De uitslag der examens in het teekenen was
mitsdien als volgt: voor de akte M. I. (handtee-
keuen) werden geëxamineerd 10 candidaten, af
gewezen 7voor de akte 11. II. (rechtlijnig tee
kenen) 5 candidaten, afgewezen 1; voor de akte
O. (boetseeren) 2 candidaten, afgewezen 1. Drie
candidaten voor de akte van handteekenen en
vier candidaten voor de akte van rechtlijnig tee
kenen zijn niet verschenen of hebben zich voor
het examen teruggetrokken.
Wij kunnen aan allen, die sedert eenige jaren
werden teleurgesteld door het niet verschijnen
op de kermis van het Cirque Carré, het verblij
dend nieuws mededeelen, dat de heer Carré onze
stad met zijn Koninklijk Nederlandsch paarden
spel, bij gelegenheid van de feesten voor het
lustrum der Hoogeschool zal bezoeken. Zijn wij
wel ingelicht, dan zal hij tien voorstellingen ge
ven. Men is reeds heden op de Ruïne met den
bouw van de tent aangevangen.
Opgaven betreffende de sterfte en de geboorten
in eenige groote gemeenten, over de maand
Maart 1870.
cszpr,»s:0""c>>-
«- O cs -3 -! O -V D
3?|ii ?S.i.fa-li
p ar- 2 o Z- 2
O to
O
4- O
to to
00
ta^tOtOMMtOtOM^i
ooocne^o-jtovtotf»
-ICOtOCOOJOi-tf-O
OtCOWCOCK H- O
HO t— cc H- co
.07WCOCl(Ote«-30CO
cotnts
to if- to l— to -3
«O cm -O 35 to -O —3 cï en 00
>- O) O O -J tc to <-"J—
ïf cc I
C- B- C. >i- O te CO
W-C tori- I
3 'UHtcucntacnciC
HIIIhIIHIIII
I I i i i~ I I i I I
SS I 3 I I - I -C I -£
■IHIHH.I
I !:l I I I I hI
I I I I I i 1 I I
rf- i- ca I CC 00 l O
IhhI
Cl- -JtAitCCTtOi-O't
I^-COCVOCfCn C C~ O O
- Oi I I tO I
CC CC -O CC I co -J >-
,1 I I I «I M I
p 3
f-s s
GEMEENTEN.
i
Werkelijke bevolking op
1 Januari 1870.
Geboren,
(met levenloos aangegevenen.)
Overleden,
(met levenloos aangegevenen.)
Overleden op 10,000 inwoners.
Levenloos aangegevenen.
Beneden 1 jaar.
(zonder levenl. aangeg.)
16 jaren.
O
614 jaren.
1420 jaren.
o
S*«
20 66 jaren.
e»
P
66 j. en daarboven.
Typhus en febris
typhoïdea.
Pokken.
Roodvonk.
Mazelen.
Cronp.
Keelziekte
(angina dipbtherina).
Kinkhoest.
O
Diarrhoe en cholera
nostras.
Levenszwakte en uitte
ring, 014 jaren.
0
<n
O
o_
Uittering, 14—66 jaren.
Marasmus senilis,
boven 66 jaren.
P
Acute ziekten der
adcrobalingswerktaigen.
Chronische ziekten der
aderoh. waaronder longt.
Ziekten van het
kraambed.
Geweldadige
invloeden.
Andere ziekten.
Onbekende oorzaken.
Zonder geneesk. behandeliog
(begrepen in de vorige kolom).
AANMERKINGEN.
3 o c 3-
e -1 O 2 1 R
g Oj 2.;
2 <S,l" g-r„S;a
7? o i— N 5
1 i <8 |gr?<2;'
2 p 5'3 s -2 3
o g 5* 3
dSOÏÏ|p^
's-Hertogenbosch: 1 verd. Leeuwarden: twee lijders aan pok
ken kwamen uit Amsterdam. Leiden 1 zelfm., 67 sterfgevallen
aan mazelen! en 2 aan rubeola. Van 10,000 inwoners stierven in
deze maand 61. Maastricht: 1 verdr. Rotterdam: 8 verdr.,
1 verbr. Te Utrecht: groote sterfte door mazelen (37 dooden)®
longaandoeningen en hersenlijden. V erscheidene gevallen van pok-
koD; van de gelegenheid tot kostelooze koepokinenting werd weinig
gebruik gemaakt.
(Overgedrukt uit het Nederlandsch Tijdschrift voor
Geneeskunde. Jaargang 1870.)
De Vereeniging tot verdedigiüg en bevordering
vaD het volksonderwijs in Friesland zaldenlOden
Juni eeue algemeene vergadering houden te
Leeuwarden. Daarin zal o. a. het volgende be
langrijke voorstel van het bestuur der vereeniging
worden behandeld:
De algemeene vergadering der „Vereeniging
tot verdediging en bevordering van 't openbaar
volksonderwijs," overtuigd van 't wenschelijke, dat
haar werkking zich uitbreide over geheel Neder
land en wel volgens een meer uitgewerkt pro
gramma dan tot heden den grondslag barer bemoei
ingen beeft gevormd, geleid tevens door de erva
ring, dat hare pogingen in nagenoeg alle provinciën
van ons vaderland met toenemende belangstelling
worden bejegend, besluit: 1°, De \verkkring der
Vereeniging bovengenoemd zal zich voor 't ver
volg uitstrekken over geheel Nederland. 2®. Het
bestuur wordt gemachtigd tot het nemen der
maatregelen, noodig ter uitvoering van het sub
1®. bepaalde. S°. Het volgende programma zal tot
grondslag worden genomen
Vereeniging tot -bevordering van Volksonderwijs.
Doel. a. Bescherming en verdediging der begin
selen van de wet op 't lager onderwijs van 1857.
b. Vestiging eener volksovertuiging van 't nood
zakelijke van opvoeding en onderwijs en 't ver
derfelijke van schoolverzuim, c. Grondig onderzoek
naar de bezwaren tegen eene tusschenkomst van
de regeering, om het onderwijs algemeeu en ver
plichtend te maken. d. Verbetering van het volks
onderwijs. e. Verheffing van de onderwijzers door
betere opleidingen voldoende jaarwedden, f. Voorts
zal het bestuur bedacht zijn aan 't oordeel der
Vereeniging al die voorstellen te onderwerpen,
welke zij in 't belang van 't nationaal schoolwezen
nuttig of noodig acht.
Middelen, a. Het uitgeven van een eigen
orgaan en het plaatsen van artikelen onder een
rubriek „Volksonderwijs" in bestaande dag- of
weekbladen, inzonderheid met het doel om de
aandacht van overheid en publiek te vestigen op
die verbeteringen waarvoor het volksonderwijs
vatbaar is, en vooral het denkbeeld veld te doen
winnen, dat deugdelijk onderwijs in een nauw
verband staat met eene goede opleiding en vol
doende bezoldiging der onderwijzers, b. Het be-
loouen van schrijvers die op verdienstelijke wijze
het doel der Vereeniging bevorderen, c. Het ver
spreiden van populaire opstellen over onderwijs
en opvoeding onder het volk. d. Het houden van
meetings en volkslezingen.
Z. M. heeft aan G. A. Heinze, muziek-directeur
te Amsterdam, vergunning verleend tot het aan
nemen en dragen der versierselen van ridder van
de 2de kl. der Ernestinische Huisorde, hem door
Z. K. H. den Groothertog van Saksen-Coburg-
Gotha geschonken.
Z. M. heeft aan A. Blom te Vinkeveen, en J.
Middelhorst te Denekamp, vergunning verleend
tot het aannemen en dragen van het kruis Fidei
et Virtuti, hun door- den paus geschonken.
Z. M. heeft bij de rustende schutterij benoemd
in de provincie Zuid-Holland, 10de bataljon, 3de
compagnie, tot lsten luitenant J. L. De Jongh,
thans 2den luitenant; tot 2den luitenant P. Van
Beuningen.
Z. M. heeft benoemd tot ingenieur van den wa
terstaat der 3de kl. C. De Brnyn, thans adspi-
rant-ingenieur, en tot adspirant-ingenieur van den
waterstaat den civiel-ingenieur A. Keurenaer.
Z. M. heeft aan G. IJ. Blaauw, op zijn ver
zoek, eervol ontslag verleend als kapitein-kom-
mandant van het korps, gevormd uit de scherp-
schuttersvereeniging „West-Friesland", te Behagen.
's-Gravinhage, 10 Mei. De drieënnegentigste
Algemeene Vergadering en het Congres der Ne-
derlandsche Maatschappij ter bevordering van
Nijverheid, zal op Dinsdag 12 Juli 1870 en vol
gende dagen op het stadhuis te Tilburg worden
gehouden.
De werkzaamheden zijn geregeld als volgt:
1°. Dinsdag 12 Juli a. s. 's morgens negen uren:
Eerste zitting der Algemeene Vergadering. Daarna
Vergadering der commissiën, bedoeld in art. 78,
94 en 155 der wet (zie art. 5 der punten van be
schrijving), 2°. Woensdag 13 Juli 's morgens tien
uren: Congres van de leden der maatschappij;
Eerste Algemeene bijeenkomst. Daarna: Vereeni-
gin - der Leden van het Congres in de Afdeelingen.
8®. Donderdag 14 Juli 's morgens negen uren:
Tweede Algemeene bijeenkomst van het Congres.
Mededeeling van het behandelde in de afdee
lingen. Daarna: Tweede zitting der Algemeene
Vergadering.
Er zal tijdens het houden van het Congres, en
om de belangrijkheid er van te verhoogen, gele
genheid zijn tot het plaatsen van werktuigen,
modellen, producten, praeparaten en alle andere
voorwerpen, welke de belanghebbenden onder
de aandacht van gemeld Congres mochten wen-
schen te brengen.
Scheveningen, 10 Mei. Gistereuavoud heeft zich
zekere M. B., van beroep metselaarsknecht alhier,
in zijne woning in de badhuisstraat door ver
hanging op den zolder van het leven beroofd.
De ongelukkige, die zich dikwerf aan het mis
bruik van sterken drank te buiten ging, laat
eene brave vrouw en zes kinderen achter. Door
den geneesheer J. Spille -is op den verhangene
alles aangewend wat de kunst voorschrijft, om
de levensgeesten op te wekkeo, doch tevergeefs.
Het huisgezin verdient in alle opzichten het
meeste medelijden. Wij meenen het alzoo in de
weldadigheid onzer edelmoedige stadgenooten ge
rust te mogen aanbevelen.
Winkel, 5 Mei. De heer K. Breebaart, lid der
Provinciale Staten van Noord-Holland, en dijk
graaf van Waard en Groet, mocht heden gedach
tenis vieren, dat hij sedert 25 jaren in verschil
lende betrekkingen, bij dezen polder was werk
zaam geweest; eerst als aannemer bij de indij
king des polders, daarna als opzichter, en nu
sedert de laatste 10 jaren als dijkgraaf. De hee-
ren heemraden, hoofd-ingelanden, secretaris en
penningmeester van Waard en Groet, bodenden
jubilaris, als blijk van hoogachting en waardee
ring van zijn persoon en werk, een fraaien zil
veren inktkoker met inscriptie aan. Geen won
der, dat de heer Breebaart door een en ander
diep getroffen was. En waarlijk, zoo iemand, dan
mag hij voldoening smaken bij het terugzien op
dit 25jarig tijdvak. Er zijn zorgvolle tijden ge
weest, waarin het scheen, dat het droogmaken
of houden van dezen polder eene hopelooze on
derneming was, maar door inspanning en vol
harding zijn alle bezwaren overwonnen, en de
jubilaris zelf heeft daartoe niet het minst bijge
dragen. En als we dan bedenken, hoe de polder
Waard en Groet thans een der vruchtbaarste
landouwen van Noord-Holland en van ons Vader
land heeten mag, dan is het te verklaren, dat de
dijkgraaf met dankbaarheid en opgewektheid
den dag van heden vierde.
Bij den gullen disch, waaraan de heer Bree
baart zijne vrienden onthaalde, die hem met hun
geschenk vereerd hadden, werd menige dronk
ingesteld op het welzijn van Waard en Groet,
en van den dijkgraaf, die aan dezen polder zijn
beste levensjaren had toegewijd.
Utrecht, 9 Mei. De 2de luit.-kwartiermeester
J. Warnsinck is van het 6de reg. inf. bij het 2de
reg. vest.-art., de kapitein C. H. B. W. Redemagui
van het 2de bij het 3de reg. .vest.-art., en de
kapitein J. H. Vrancken van het 3de reg. vest.-
art. bij het reg. veld-art. overgeplaatst.
Nijmegen, 9 Mei. Dat in de omstreken van
Arnhem zooveel rupsennesten in de boomen ge
vonden worden, is waarlijk niet te verwonderen;
ook hier in de omstreken van Nijmegen is dat
getal legio. In het vorige jaar waren hier ge-
heele rijen boomen zoodanig met rupsen bezet,
dat de stammen als met een wollen vacht wa
ren omkleed. Het vooruitzicht is daarom voor
tuin- en landbouw niet gunstig, in aanmerking
nemende de schade, die vooral aan vruchtdra
gende boomen wordt veroorzaakt.
Amersfoort, 10 Mei. De 1ste luitenant-admi
nistrateur van kleeding en wapening H. -J. Van
Zoetendaal is in rang van het 1ste reg. inf. bij
het reg. rijdende art. overgeplaatst.
Rheden, 8 Mei. Het was heden voor ons dorp
een ware feestdag. De leeraar der Herv. gemeente,
Ds. J. W. F. Köningsfeldt, vierde den gedenkdag
zijner veertigjarige evangeliebediening en tevens
van zijn 25jarig verblijf in ons midden. De deel
neming in deze gebeurtenis was algemeen. Ve
lerlei bewijzen van achting en toegenegenheid
vielen den leeraar ten deel. Prachtige geschen
ken, uit bijdragen der gemeenteleden, van zijne
ringbroeders, leerlingen en vrienden, werden hem
aangebodeD. Den ganschen dag door werd in de
pastorie eene groote menigte, van eiken stand,
ontvangen en gastvrij onthaald; des avonds bracht
het zanggezelschap hier aanwezig eene serenade
aan den j u bilaris, en de feestvreugde duurde tot laat
in den nacht.
Middelburg, 8 Mei. In eene gisteren gehouden
vergadering van Gedeputeerde Staten dezer pro
vincie, heeft de nieuw benoemde griffier der Sta-
teD, de heer J. P. J. Buteux, den vereischten eed
afgelegd, waarna hij zijne funotiën heeft aanvaard.
Leeuwarden, 8 Mei. Naar wij vernemen, komt
de heer Mr. D. Wicherlink, burgemeester van
Steenwijk, zeer in aanmerking voor de vervulling
der betrekking van secretaris bij 't gemeentebe
stuur alhier, vacant geworden door 't vertrek van
den heer De Swart, in gelijke betrekking naar
Dordrecht.
Op de voordracht tot benoeming van direc
teur der stads-reiniging in deze gemeente, jaar
wedde 1200, waarnaar meer dan 200 personen
uit alle oorden onzes lands mededingen, komen
voor de heeren J. Loutendam, gemeente-architect
te Goes, en W. Van der Heide, bouwkundige bij
den aanleg van spoorwegen te Groningen.
's-Hertogknbosch, 9 Mei. Tot kapelmeester bij
het muziekkorps van het 5de reg. inf. alhier, is
thans aangesteld de" heer Pusch, 1ste althoorn
en 1ste viool in het gunstig bekende muziekkorps
van den heer Stumpff te Amsterdamhij is reeds
als zoodanig bij het reg. in dienst getreden.
KOLONIËN.
BATAVIA, 31 Maart.
Aan het Bataviaasch Handelsblad ontleenen wij
het volgende
Er zoude geschiedkundig zijn bewezen, dat de
streken, van westelijk Buitenzorg, het ge
west, of wel de „Jakatrasche bovenlanden,
na „onze vestiging," honderd en meer jaren on
bevolkt en onbewoond hebben gelegen, zooals zich
daarvan (in 1780 nog, de duidelijkste sporen
vertoonden," van onbebouwdheid eu onbe
volktheid).
Wij vernemen, dat in de Algemeene Vergade
ring van deelhebbers der Javasche Bank als eer
ste candidaten voor de betrekking van eersten
en tweeden Directeur der Javasche Bank geko
zen zijn de heeren D. Schuurman en D. N. Ver-
steegh, de eerste Secretaris, de tweede Agent der
Javasche Bank te Soerabaya.
Tot Directeuren der Javasche Bank zijn be
noemd de heeren D. Schuurman en D. N. Ver-
steegh.
De heer Huet heeft de welwillendheid gehad
van zeer te wenschen, dat op de stemmen, te
onzen name uitgebracht, zoude worden acht ge-
geven. Wij prijzen het in den heer Hijer, dat
deze de betere aanspraken van den heer Ver-
steegh erkend heeft.
De Javasche Courant van 29 Maart deelt om
mede, dat tot hoofdinspecteur voor de koffie-cul-
tuur, in plaats van den heer Bosch, benoemd is
de heer R. A. Sijthoff, tot hiertoe hoofdinspecteur
voor de suiker- en rijst-cultuur.
In de plaats van den heer Sijthoff is tot hoofd
inspecteur voor de suiker- en rijst-cultuur, het
landelijk stelsel en wat daarmede in verband
staat benoemd de heer J. P. Zoetelief, hoofd
ambtenaar op wachtgeld, laatstelijk Resident van
Soerakarta.
Met genoegen hebben wij vernomen, dat de
directeur van binnenlandsch bestuur, de heer
Mr. H. D. Levyssohn Norman, aan wiens bekwaam
heden in het jongste mail-nummer der Nieuwe
Rolterdamsche Courant billijke hulde gebracht werd,
niet tot deze laatste benoeming op eenigerlei
wijze heeft bijgedragen.
De beschikking der Regeering, buiten alleu
invloed van den voornoemden directeur genomen,
verkrijgt hierdoor voor den heer J. P. Zoetelief
eene dubbele waarde. Zij is de volle bevestiging
van al hetgene vroeger door ons in het N. Bat.
Handelsbl. omtrent het ontslag van den heer Zoe
telief, als Resident van Soerakarta, geschreven is,
Waar de Regeering niet bij machte was den
heer Zoetelief zijne vroegere betrekking, waartoe
onmiddellijk een ander ambtenaar geroepen werd,
terug te geven, kon geene voldoening voor den
heer Zoetelief streelender zijn, dan zich, onder
de rechtstreeksche bevelen van (zijn schoonzoon,
de gewichtigste betrekking, met binnenlandsch
bestuur en cultures in verband staande, te zien
toevertrouwd.
Wij vernemen dat het voorstel van den heer
Zoetelief, betreffende de regeling der inlandsche
costumen, hetwelk bij telegram van 6 Maart 1869
uiterlijk tegen den 12de° daaraanvolgende van hem
door de Regeering gevraagd werd, nog in over
weging is bij den Raad van Nederlandsch Indië.
De Raad van N.-I. schijnt aldus in te stemmen
met de vroeger door ons geuite meening, „dat
aan niets zoo weinig behoefte bestaat als aan de
oplossing van dit koloniale vraagstuk, en dat de
bedoelde regeling minder eene zaak is der Regee
ring dan van den kleermaker."
Aanstaanden Zaterdag verjaart de dag, waarop
de Bekassische onlusten uitbraken en de assistent
resident De Kuyper, de schout Maijer en eenige
inlandsche oppassers als de slachtoffers van hunnen
dienstijver vielen. De herdenking van dezen dag,
die ook bij de inlandsche bevolking der Bataviasche
ommelanden nog niet in vergetelheid zal geraakt
zijn, moge het gewestelijk en plaatselijk bestuur
eene verdubbelde waakzaamheid niet overtollig
doen achten.
De Tramway-Maatscbappij heeft den abonne
mentsprijs verlaagd, die alsnu, te beginnen met 1
April e. k., zonder verandering (van voorwaarden
op f 10 zal worden gebracht.
De Samarangtche Courant zal voortaan dagelijks,
Zon- en feestdagen uitgezonderd, en volgens het
heden ontvangen proefnummer in grooter formaat
maar met een enkel blad, verschijnen.
Van eene alleszins geloofwaardige zijde is de
mededeeling ontvangen, dat alle noodige voorbe
reidende regelingen voor de daarstelling eener
telegraphisehe communicatie tusschen Batavia en
Singapore en verdere verbinding met Europa thans
getroffen zijn.
Men hoopt in Augustus of September a. s. een
aanvang te kunnen maken met het leggen van
den kabel, en reeds met de maand November
direct van Batavia uit naar Falmouth, langs de
geheele onderzeesche route, te kunnen telegra-
pheeren. (Jav. Ct.)
Krawang. In den nacht van den 23"t,D op
den 24"" dezer, heeft ten gevolge van zware re
gens eene aardstorting plaats gehad in de water
leiding Pondok-Salam. Het water, dat hierdoor
werd opgestuwd, heeft den dijk ter lengte van
30 en ter diepte van 25 voeten verbroken.
Onverwijld werden maatregelen genomen om
de schade te herstellen.
Madioen. In de laatste dagen der maand
Februari jl. werd door hevige windvlagen, die
vergezeld gingen van zware regens, een gedeelte
van het dak van het koffiepakhuis te Bale-Pand-
jang (afdeeling Magetan) weggerukt. De in de
koffietuinen aldaar aangerichte schade wordt ge
schat op 14 pikols koffie.
In het district Parang (regentschap Soemoroto)
werden door dezelfde oorzaken, in vier verschil
lende dessa's 86 huizen "grootendeels vernield en
werd ook in dat district een verlies geleden van
ongeveer 438 pikols koffie; terwijl voorts aldaar
235 dadap-boomen ontworteld werden.
Verlies van menschenlevens of andere ernstige
onheilen van dien aard waren daarbij niet te
betreuren.