JV°. 3129,
Dinsdag
A°. 1870.
26 April.
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Dezs Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS ID KR ADVERTKNTIKN.
Voor lederen regel..0.15.
Grootere lettere naar de plaatsruimte die zij beslaan.
/tan de Redactiën van de verschillende bladen.
Er is sinds Zaterdag een bericht in omloop,
reeds thars ia vier bladen verschenen, meldende
dat Z. II. do Honing en dc Frln* van Oranje
dc Academiefeesten alhier, zullen komen bij
wonen, en dat Z. M. vy onzen Burgemeester
zijn Intrek zal nemer Dit. berichtje is echter
iets anders dan een vrome wensch, op ons bureau
uitgevonden, en ook schijnbaar voor ons blad be
stemd geweest, ten einde een tweetal correspon
denten uit te vinden; en het is ons thaos geble
ken dat twee personen tot de administratie der
drukkerij behoorende, die het volste vertrouwen
genoten en reeds vooraf zich op de hoogte kon
den stellen van alles, wat er 's avonds in ons blad
voorkomt, correspondenten van andere bladen we
ren en onze berichten aan die bladen mede
deelden, voordat zij in ons blad waren versche
nen; wij hebben deze bladen, die zeker hiervan
onkundig waren ingelicht, en verder natuurlijk
onze maatregelen genomen, om deze personen scha
deloos te maken Maar, mochten wij bespeuren,
dat deze heeren nog correspondenten van een of
ander blad bleven, wij zouden natuurlijk op deze
wijze blijven voortgaan.
Een ieder zij dus voorzichtig in het uitzoeken
van zijne correspondenten te Leiden. Red.
Lelden, 25 April.
EENE BELANGRIJKE ZITTING VAN DEN
GEMEENTERAAD.
Achten wij het onzen plicht om, waar wij mee-
ncn dat de belangen onzer gemeente niet zoo
behartigd worden als het behoort, dit zonder
omwegen uit te spreken, het is ons een aan
genamer taak, om, gelijk thans, te kunnen con-
slateeren, hoe ons gemeentebestuur omtrent het
meest belangrijke onderwerp, dat sedert jaren, in
vele gemeenten van ons vaderland, aan de orde
is, een koen besluit genomen heeft, en daardoor
zoowel een opwekkend voorbeeld aan andere,
gemeenten, als een beschamend voorbeeld aan
onze residentie heeft gegeven.
Met bijzonder veel genoegen is het dat wij
mogen vermelden, boe zoowel de voorstellen voor
den aanvoer van drinkwater als voor de verbe
tering van het rioolstelsel en de waterverversching
met bijna algemeene stemmen zijn aangenomen.
Er zal alzoo een aanvang gemaakt worden. En
Leiden zal de eerste stad in ons land zijn, die
de proef neemt met het zooveel besproken Lier-
nurstelsel, die den moed heeft om wat nieuws
te wagen. Wij willen thans dan ook geen oordeel
vellen over enkele woorden, die er gesproken
werden, en die bij ons denzelfden glimlach opwek
ten als toen wij het gedrukte voorstel met de sta
tistiek omtrent den gezondheidstoestand van onze
stad zagen. Wil men evenwel Leidens gezond
heidstoestand als niet ongunstig voorstellen wij
hebben er volkomen vrede mede, wanneer men,
gelijk thans,alle maatregelen neemt, die men in an
dere landen en op andere plaatsen ter verbetering
van den gezondheidstoestand pleegt te nemen.
En hiermede is Zaterdag een begin gemaakt.
Iu de eerste plaats is het voorstel aangenomen,
om onze stad van duinwater te voorzien. De wijze
waarop dit geschieden zal is zeker, gelijk de heer
Buys zeide, slechts een halve maatregelde aan
voer van water met schuiten, gelijk vroeger te
Amsterdam plaats had, is alles behalve een radi.
caal middel; én in quantiteit laat natuurlijk eene
dergelijke wijze van aanvoer te wenschen over
én aan de qualiteitontbrak althans aan het
op deze wijze te Amsterdam aangevoerde water
dikwijls veel: het eene water gelijkt oppervlakkig
zoo veel op 't andere 1 Maar wij zijn toch zeer
dankbaar, dat reeds deze proef genomen wordt,
die voor 't oogenblik de eenige mogelijke schijnt.
De menschen worden nu in de gelegenheid gesteld
om goed drinkwater te verkrijgen, en leeren zij
eenmaal het op prijs stellen, dan zal, naar wij
''open, later een afdoende maatregel genomen
worden.
Maar daarom doet het ons leed, dat het voor
stel der commissie van financiën aangenomen is,
en dat er geene gelegenheid zal gegeven worden,
om het water in den eersten tijd kosteloos te ver
krijgen.
Het rapport der commissie van financiën heb
ben wij niet gezien, maar uit de rede van den
beer Buijs bleek toch zeker duidelijk de meening
der commissie; voor een buitengewonen maatregel
die veel uitgaven vordert, moet iets door elkeen
die daarvan genot had, betaald worden. Deze
stelling beamen wij, maar het geldt nu een over
gangsmaatregel de burgerij stelt het genot nu
nog niet op prijs, en zij kan, al is het dan ook slecht,
voor niets water krijgen; het komt er dunkt
ons dan op aan, om door haar het gebruik in
de eerste jaren zeer gemakkelijk te maken, haar
dat genot te leeren kennen. Het geldt hier een
zaak, waarvan het voor het gemeentebestuur, niet
onverschillig is, of dc burgerij het al of niet ge
bruiken zal. En zoolang nu aan de burgerij
de keus gelaten wordt tusschen slecht water
voor niets, of goed water voor geld, vreezen wij,
dat de maatregel niet voldoende zal werken. Ver
beeldt toch niet bijna een ieder zich, zelfs de meer-
gegoede, dat het water van zijn huis, juist bij uit
zondering niet slecht is? Wij hopen, dat wij
ons bedriegen.
Belangrijker was zeker Dog het besluit betref
fende de verbetering van hot rioolstelsel. Dat hierin
verbetering moet gebracht worden, wordt door
alle deskundigen erkendmaar hoe zal dit ge
schieden? De Vereeniging ter bevordering van
de volksgezondheid deed het eerst het voorstel
om de proef te nemen met het Ltenmr-stelsel.
Dit stelsel, dat de fouten vermijdt van alle
tot dusver bekende stelsels heeft echter dat na
deel, dat het nog weinig in toepassing is gebracht.
Er behoorde daarom moed toe, om de proef te
nemen. Die moed heeft ons dagelijkse!) bestuur
gehad, door het voorstel daartoe te doen, en
de gemeenteraad door het aan te nemen. Onze i
Wethouder van fabricage heeft door zijn krach
tige verdediging Zaterdag jl. zeker tot dien goe
den uitslag bijgedragen, en na zijne rede bleef
dan ook alleen de finantieele zijde der quaestie
over. Het bleek toen toch, dat het nu goldniets
of het Licrnur-stelsel.
Uit een finantieel oogpunt was het vooral de
heer Dercksen, die zijne bezwaren ontvvikkeldo.
Deze vond den toestand onzer gemeente-finantiën
zeer ongunstig, gelijk reeds bij vorige gelegenhe
den is gebleken, en ook hiervoor wilde hij het
geld der gemeente niet gebruikenwaarvoor het
dan ten slotte moet gebruikt worden, volgens het
oordeel van den heer Dercksen, is ons niet recht
duidelijk; voor onderwijs heeft hij reeds eenige
malen bewezen ook zeer spaarzaam te willen
zijn, de verbouwing van de Lakenhal voor museum
stemde hij om finantieele redenen af, wat blijft
er dan ten slotte over? De verkoop van kapitaal
was het vooral wat de heer Dercksen afkeurde;
maar is een goed rioolstelsel dan niet een kapi
taal, waaraan de burgerij meer heeft, dan een
kapitaal op het Groothoek?
En welk beter bewijs kunnen wij van deze
stelling geven, dan dat de Heer Cock, die
terecht herinnerde hoe vaak hij den verkoop
van inschrijvingen op het Grootboek had bestre
den, vóór dezen maatregel was? De heer Derck
sen werd ook blijkbaar overtuigd dat hij te ver
was gegaan, en hij stemde ten slotte voor het
voorstel. De Heer Goudsmit zeide bij zijn krach
tige ondersteuning van het voorstel terecht, dat
er welvaren hcerscht en dat het was alsof de
Hr. Dercksen, met zijn donkere afschildering van
Leiden's toestand, tot hen behoorde die vóór 40
jaren Leiden verlaten hadden en op den indruk
toen gekregen voortredeneerden.
Ten slotte werd ook het voorstel om met Rijn
land, en op het verlangen van den heer Cock
ook met Delfland, in onderhandeling te treden
over het inlaten van water, ten einde het water
in onze grachten te ververschen, aangenomen.
Eene belangrijke zitting dus, die naar wij ho
pen voor onze stad de beste vruchten moge
dragen
Opening van de lijn Gouda's-Gravenhage.
Men meldt ons uit 's-Gravenhage:
De residentie ziet heden eindelijk verwezen
lijkt wat zoo lang door hare bevolking werd ge-
wenscht, wat zóóveel en uit zoo verschillend oog
punt werd besproken, doch ook zoo lang, en
doorkruist met allerlei incidenten, verschoven
werd. De aansluiting van 's-Gravenhage en van
meerdere plaatsen langs den Hollandschen spoor
weg aan het Europeesch spoorwegnet niet alleen,
maar tevens de rechtstreeksche verbinding met
de noordelijke en noordoostelijke provinciën des
rijks is heden een voldongen feit; en niet langer
zal gezegd kunnen worden, gelijk, met het oog
op de bijna voltooide staatslijnen, zelfs in de ver
tegenwoordiging is gezegd: dat, terwijl kleine
plaatsen als Bergen-op-Zoom, Lonneker, Meppel,
ja, welke niet al meer, aan het Europeesch ver
keer zijn aangesloten, 's-Gravenhage alleen, de
vorstelijke residentie en de zetel van de hooge
staatsmachten en colleges, als 't ware in den
achterhoek gedrongen en van alles afgesloten bleef.
Het heeft voorzeker waiDig nut op dezen dag de
oude geschiedenis dezer zaak, met hare meetings
en wakkere voorgangers, met haar petitionnement
en latere verbinding met mislukte concessiën tot
uitgebreider plannen, kortom met alles wat reeds
sedert 1855 is gedaan en beproefd of mislukt, in
't geheugen terug te roepen.
De eerste locomotief, hedenochtend uit het cen
traalpunt vertrokken en hij Gouda's veste feeste
lijk en met gejuich verwelkomd, omdat ook die
nijvere Zuid-Hollandsche stad hare aanraking met
residentie en omstreken en wederzijds ziet ver
meerderd, die eerste locomotief met den in
feestdos gesierden trein is iu het gezicht en
vliegt in volle vaart over al die lastige exception
en procedures en tegenstrijdigheid van inzichten
en belangen heen en bereikt zoo aanstonds de
plaats van bestemming, het Rijnstation, prachtig
gelegen aan den zoom van het pas ontluikende
Haagsche Bosch.
Dat station er is nog juist tijd om het even
in oogenschouw te nemen is een meesterstuk
in den vollen zin des woords. Het is uitgestrekt,
ruim, hecht, schoon van bouworde en ornement,
doelmatig ingericht voor de behoeften van een
uitgebreid verkeer van passagiers en goederen.
Ruim en gemakkelijk zijn de toegangen en ter
reinen, hetzij aan den Z.-O.-Buitensingel, hetzij
aan den prachtigen Bezuidenhoutschen weg met
zijne rij van villa's en smaakvolle gehouwen.
Het reuzenkapwerk van 't stationsgebouw dat het
geheel overwelft, is een meesterstuk van constructie.
Allen, bouwmeesters en aannemers, fabrikanten
en werkbazen, hebben blijkbaar als om strijd ge
ijverd een station te stichten, waardig de maat
schappij, voor wier exploitatie het moet dienen,
waardig ook de residentie, op een van wier
schoonste plekken het verrees. De inwendige in
richting is overschoon "en tevens geheel berekend
op het comfort der reizigers. Prachtig zijn ameu
blement en zaalversieringen, alles met den moesten
smaak aangebracht, alle ruim en vrij en éene
rechte lijn makende met het breede overdekte per
ron, dat aanstonds wemelt van feestgenooton en gé-
noodigden, doch van den l»m Mei a.s. af het vreed
zaam drukke schouwspel zal opleveren van een
geregeld spoorwegverkeer van den vroegen mor
gen tot den laten avond naar en uit een over
groot deel des lauds, naar en uit de brandpunten
van den Enropeesehen handel en nijverheid.
Datzelfde denkbeeld schemert ook duidelijk
door bij de hoven alle beschrijving prachtige
decoratie van het feestlocaal met zijne attributen
aan handel en nijverheid nevens die aan kunsten
en uitvindingen gewijd, en in welke feestzaal
hedenavond de groote soirée dansante zal gehou
den worden. Die zaal niet oneigenaardig eene
bloemententoonstelling genoemd beslaat de
geheele uitgestrektheid van het gebouw; is de
samenvoeging van perron en gare door eene uit
gestrekte vloei verbinding, en vormt zich eenerzijds
als 't ware tot een geheel met de rijk versierde
openstaaude zalen, wachtkamers en andere uit
gestrekte gebouwen, terwijl anderzijds liet oog
zich vestigt op een geheeleti zijwand van frisch
groen, rijkelijk met gebloemte doorweven, afge
broken en toch verbonden door tal van lusters
en een veelkleurigen vlaggen tooi, en eindelijk,
gelijk we reeds opmerkten, op indrukwekkende
wijze afgewisseld door de sneeuwwitte beelden
groepen die Handel en Nijverheid, Kunsten en
Uitvindingen aanschouwelijk maken. Dat alles
wordt teruggekaatst en als verdubbeld door kun
stig aangebrachte spiegels tusschen dat groen en
tusschen die bloemen en nationale vlaggen en
tropeeën.
Dit wat den eersten indruk betreft van deze
feestzaal, wier decoratie de meesterhand van den
heer IJzerdraad aanduid Waaneer men haar
echter meer van nabij gadeslaat, omlijst als ze
is met kandelaars en lustres, terwijl gas- en
glaskronen uit het boogvormige dak als 't ware
guirlandesgewijze in de luebtruimte zweven,
terwijl een groote fontein hare frissche stralen
opschiet om ze weder zacht-ruischend in haar
vergulden kom op te vangen, en dat alles aan de
beide uiteinden omvat door twee uitgestreklc
bloemprieelen waar de muziek hare feestfanfares
en hedenavond hare dansmelodieën zal doen lioo-
ren, dan eerst kan men zich voor zoover dit
op den dag mogelijk is, eenig denkbeeld maken
van het indrukwekkende en aanlokkelijke van
het geheel, dat een meesterstuk mag genoemd
worden van hetgeen op dat gebied zelfs in vele
hoofdsteden hij dergelijke gelegenheden wel eens
aanschouwd wordt. Indien het voornemen blijft
bestaan om de zaal éen dag voor liet publiek ter
bezichtiging te stellen, dan zal ieder zich kunnen
overtuigen dat de beschrijving niet overdreven,
maar ook daarom nog verre beneden de werke
lijkheid blijft, vermits het nog niet mogelijk is het
effect te berekenen zoodra hedenavond duizen
den bij duizenden lichten hun glans zullen ver
spreiden over al dat groen en kristal, over dal
kunstig bloemtapelt, dat ziclr uitstrekt langs de
wanden, maar veel meer nog over de uitgelezen
schare van dames, die zeker het feest den mees-
ton luister zullen bijzetten.
Maar daar fluit dc locomotiefHet uur
wijst halfdrie. De feesttreiu bereikt onder luide
toejuichingen en muziekgeschal liet station 's-Gra-
venhoge.
Per telegraaf.) De leden van het gemeentebe
stuur en verschillende uitgenoodigde commis
sion en coiporatiën waren in de wachtkamers
vereeuigd. In den met vlaggen en groen versierden
trein bevonden zich de leden van de directie der
Rijnspooi weg-maatscliappij, onderscheidene aan
deelhouders, burgemeesters van aan de lijn gele
gen gemeentel) en leden van de Provinciale
staten. Na de aankomst en ontvangst van de rei
zigers, sprak de lieer Gevers Deynoot, burgemees
ter der residentie, eene welkomstgroet uit en wees
daarbij op het groote gewicht, gelegen in de on
middellijke aansluiting der residentie aan het
Europeesche spoorwegnet, zoowel voor de belan
gen van handel, nijverheid en personenvervoer
als tot vermeerdering van dc bronnen van wel
vaart. Namens dc directie der maatschappij ant
woordde. de directeur, de lieer Ameslioff. Hij gaf
eene vluchtige herinnering van de geschiedenis de
zer aansluiting en trad in eene korle aanwijzing
van de gewichtige belangen, die daardoor ein
delijlc verwezenlijkt zullen worden. Dit feest
was niet een begin van teleurstelling, gelijk
wel eens gebeurt, maar de inleiding lot vèr-
meerdering van betrekkingon en genoegens.
Daarna verzocht de heer Gevers Deynoot, presi
dent van den Zoülogischen botaniselien tuin, de
gasten om zich naar den Zoölogischen tuin
te begeven, waar de feestcommissie de gasten
ontving en de heer Wintgens, haar voorzitter,
andermaal de aangekonienen in een aanspraak
verwelkomde.
De lieer Ameshoff, alsmede Duitsclie en En-
gelsche aandeelhouders, hebben daarop geanl-
woord. De Zoologische tuin was fraai gedecoreerd.
Onder begunstiging van goed weder is de matinée
musicale gehouden, waarop zich liet muziekkorps
van het reg. gren. en jag. onder directie van
den luit.-directeur Dunkier deed hooien.
Men verneemt dat liet geschenk aan 11. K. 11.
Prinses Maria der Nederlanden, ter gelegenheid
van haar huwelijk, bestaan zal ;n een hijhei,
en voorts, dat de bijdrage per persoon, om liet
geschenk nationaal te maken, op 10 ets. gesteld
is. Bij de overhandiging van het cadeau zal een
album gevoegd worden, behelzende de namen
der inschrijvers.
Wij zijn in staat gesteld het volgende op Ie
nemen
De Commissaris des Koning3 ia de provincie
Zuid-Holland;
Gelet op de arU 55 en 57 der wet van den
oden Mei J SG3 (Staatsblad n°. 50) en op de aut. 2
en 3 van het Koninklijk besluit van den 10den
Maart 1870 Staatsblad n°. 49);
Alsmede op de missive van den lieer Minister
van Binnenlandsche Zaken, dd. 25 Maart II. n°.
232 (5dc afd.) geleidende exemplaren van liet bij
laatstgenoemd Koninklijk besluit vastgesteld al
gemeen reglement voor de eindexamens der hoo-
gere burgerscholen;
Heeft goedgevonden
1'. Te bepalen dat de eindexamens der hoogere
burgerscholen voor de provincie Zuid-Holland,
alsmede de vergaderingen der commissie van