Maandag A°. 1870. 28 Maart. sen DAGBLAD Ui te tiei( ged an mii oor ede PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden per 3 maanden3.00. Franco per post3.85. Afzonderlijke Nommers0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS D£}R ADVKRTÏÏNTIÏÏN. Voor iederen regelj 0.15. Grootere letter naar de plaatsruimte die zij beslaan. Leiden, 26 Maart. M Dat het soms goed is, om vergeten feiten uit et verleden op te halen, al was 't alleen om ns tot dankbaarheid aan te sporen voor de rleelen van den tegenwoordigen tijd, bewijst stukje, geplaatst in het laatste N°. van den omul, geschreven door zekeren D. H. Het is :en vervolg op een vroeger artikel, ook getiteld Ons dagelij ksch Brood," waarmede wij indertijd n> v„ii3 lezers mede bekend gemaakt hebben. e schrijver vertelt ons daarin, hoe het vroeger uer te Leiden met de neringen van molenaars <n| hakkers gesteld was. Het was in den tijd, oe i de regeering zoo goed voor de ingezetenen org droeg, toen zij de geheele maatschappij door lonnantiën de wet wilde stellen. Zij regelde lebi., |e prijzen van het graan en van het brood, zij 56!|>erkte door het uitgeven van gildebrieven, I aantal bakkers en molenaars toch mocht is met baten, want aan de ontevredenheid kwam leen einde. Telkens kwamen er klachten in, óf la er te veel bakkers waren, óf dat eenige bak- ie s de zetting niet volgden, óf weer dat de zet- ing te hoog was en de regeering was zoo goed bi t, of zij vaardigde telkens nieuwe ordonnantiën ui waarbij zij, 0111 zich de moeite te sparen van steeds strengere straffen uit te schrijven, He ivoudig bepaalde, dat de ontevredenen „arbitra- ick" „naar der zaecken gelegenheyt" zouden WQrden gestraft. 1 het was niet alleen in de 16d" eeuw dat beschermende, beperkende en verbodsbepa lingen van kracht waren, in 1791, ja in 1804 was men hier nog volstrekt niet van afgegaan. Langzaam en stap voor stap ging men verder; iu de bakkersgilden reeds lang waren vergeten, I' de graanhandel het voorwerp der regee- rïngszorg. De schr. deelt 011s achtereenvolgens mede, hoe ook hierbij de vooruitgang zich deed gevoelen, tot dat in 1855 de gemaalaccijns werd [eschaft; toen werd het mogelijk om bij het len van graan die verbeteringen in de praktijk te passen, welke door de wetenschap in de ,tste 50 jaren waren aangegeven, n zoo heeft de vrijheid eindelijk gegeven, arnaar men eeuwen lang te vergeefs heeft tocht; goed fabrikaat, en goed en goedkoop iod. ijn er thans klachten, in vroegere eeuwen tbraken zij ook werkelijk niet. In het aange draaid artikel kan men zien, dat niet minder in 17de eeuw dan in het begin van deze eeuw, klacht bestond dat vele bakkers niet van hunne rdiensten konden leven 1 En eene vergelijking van de broodprijzen be- ijst zeker, dat voor de verbruikers thans minder tden van klagen bestaat, dan vroeger! 1.80 g eet 34>i 0. 'w. 1. l« k Roll 18. FW aidt poll H. M. de Koningin heeft twee fraaie lampen tschonken als prijs in de verloting, te Utrecht houden ten voordeele der hulpbehoevende Iden van de Evangelisch Luthersche gemeente ld aar. Men schrijft dat Z. K. H. de Priüs van Oranje ch hij zijne herhaalde aanwezigheid in de ver kering van den Raad van State, door zijn juist I zicht in zakeu het Gemeenebest rakende onder- I beidt. jj De uitvoering door de leerlingen van de eerste Klasse der Volkszangscliool in de vergadering van I oaderdag 11., van de leden met hunne dames der Maatschappij tot Hut van 't Algemeen, heeft *eer voldaan. 1 EeD zestigtal kinderen hebben goed gezongen II zonder het plaatselijk dialect. Merkwaardig I dat volgens de verklaring van een commis- Jiris dat dialect uit den zang verdwenen is, •vdert daarbij de piano is ingevoerd. De twee- en driestemmige liederen werden bij- Imder geroemd en deden de allerliefste sopraan en alt eer aan, die ook bij het eveneens goed geslaagde driestemmig lied waardig werden bij- estaan door den tenor. Vooral het lied „de Ipenherders" was zeer streelend voor het ge- oor, omdat daarbij de jeugdige stemmen bijzon- er uitkwamen. Na afloop van het concert bracht Dr. De Loos, s president van het Nutsb'estuur, dank aan den eer De Jong, aaD commissarissen, donateurs en en de kinderen. Terwijl de kinderen in eene afzonderlijke ka mer op brood en chocolaad onthaald werden, trad de heer D. F. Van Heyst op en gaf ten genoege van het publiek drie versjes ten beste, waarmede de vergadering was afgeloopen. Gisterenavond heefi in de Leidsche Zangvereeni- ging alhier de lieer Wetrens een verzoek an Dr. Rutgers v. d. Loeff voorgelezen, otn op Paschen gezamenlijk met de Leidsche Koraalrereeniging eene uitvoering in eene der kerken te geven. De opbrengst zal strekken voor het Minnehuis. Naar wij vernemen,zulleu allen aan dit verzoek, gedaan door hem, aan wien menige instelling alhier zooveel te danken heeft, gaarne voldoen. Gedurende deze «eek zijn dagelijks in het werkhuis alhier opgenomen van 131 tot 155_ vol wassen personen en van 48 tot 55 kinderen. die in het bezit zijn eener akte van bekwaamheid als hulponderwijzer. Zij die genegen zijn zich op deu voet, onder genot der voordeelen, en onder de verplichtingen, om schreven in het Koninklijk besluit van 22 Februari 1N65, n°. 128 (opgenomen in de Nederlandsche Staats- Courint van den 24i,tin dier maand, n°. 47) als onderwijzer der tweede of derde klasse aan 's lands dienst in Nederlandsch Indië te verbinden, kunnen zich tot en met den 20'"" April 1870, bij een op zegel geschreven request tot het Departement van Koloniën wenden. De gewone Audiëntie van den Minister van Ko loniën zal op Woensdag den 30,ten blaart aanstaande niet plaats hebben. De schrijver van „een blik op het buitenland" in n°. 6 van Ons Streven, zegt daarin, „dat een Cou rantje nieuwstijdingen bevattende, voor de ont wikkeling der vrouw juist geen hoofdvereischte is. De inededeelingen der doodsberichten en be vallingen, tot hiertoe aan de Oprechte Haarlemmer overgelaten, moge voortaan ook door middel van het bijblad voor de advertentiën geschieden en de vriendinnen onzer lezeressen zullen wel zoo goed zijn haar huwelijken of gouden bruiloften voortaan door dit bijblad haar bekend te doen worden, dit is in elk geval eene zeer onder geschikte zaak." Zou de uitgever dit laatste wel inet den schrijver eens zijn, en kan men toegeven dat doodsberichten, bevallingen, huwe lijken of gouden bruiloften wèl een hoofdvereischie voor de ontwikkeling der vrouw zijn? Ten gevolge der beslissing door den Hoogen Raad nopens de berekening van het briefport voor hetgeen het Amsterdamsche Volksblad ais bijvoegsels meende te mogen aanmerken, zal nu de uitgave dier bijvoegsels gedeeltelijk worden opgeheven en zullen de tijdvragen, de leestafel en het mengelwerk weder als vroeger in het blad zelf worden opgenomen. De constitutioneele vereeniging te Milaan heeft eene motie aangenomen, waarbij besloten wordt den voorzitter van de Kamer van Afgevaardigden te verzoeken aan de leden den wensch over te brengen, dat zij zich wat minder met onvrucht bare discussiën bezig houden, uiaar zaken afdoen. Dit voorbeeld is door andere politieke vereeni- gingen in Italië gevolgd. Voorwaar een be hartigenswaardig antecedent voor anderelanden! In de vergadering der Geldersche Maatschappij van Geschied- en Letterkunde werd gisteren be handeld de vraag óf en hoe Nederland te ver dedigen was. De krijgskundige die daarover sprak zal zijn betoog in eene volgende bijeenkomst voortzetten. De Arnhemsclie gemeenteraad heeft aan de plaatselijke commissie voor de internationale ten toonstelling voor den werkman, in 1870 te Lon den te houden, te kennen gegeven, dat er zwa righeid bestaat om voor deze zaak een subsidie uit de gemeentekas te verstrekken. De oud-adsistenl-rcsident J. F. Hamers, die te Gendringen een welverdiende rust na een eer volle loopbaan geniet, beklaagt zich dat in Ne derland de verplichte heerendiensten nog niet zijn afgeschaft. Den 19J"n dezer verscheen ten zijnent de veldwachter F., hem namens den burgemees ter komende aanzeggen, dal hij 's Woensdags, den 23""°, aan den weg moest komen werken. Aangezien het bij de Tweede Kamer niet be kend schijnt te zijn, dat in sommige streken van Nederland nog onbeloonde heerendietisien wor den gepresteerd, zoo brengt hij dit ter harer kennis, opdat ook hier, evenals het in Nederlandsch Indië wenschelijk is, deze tniddeleeuvvsche in stelling ophoude. Uit het openbaar gemaakt finantieele verslag der iloll. IJzeren-Spoorweg-Maatschappij over het jaar 1869 blijkt, dat de ontvangsten over de ge heele exploitatie 12,162,632 of 1147,474 meer dan in 1868 hebben bedragen. Voor deD dienst in Nederlandsch Indië zijn benoo- digd: 1°. twee onderwijzers beneden den leeftijd van dertig jaren, die in het bezit zijn eener akte van be kwaamheid als hoofdonderwijzeren 2°. acht onder wijzers beneden den leeftijd van vierentwintig jaren, Z. M. hqoft goedgevonden bij het korps ingenieurs, mineurs eu sappeurs te benoemen 1 tot kapit van de 3de klasse (naar ouderdom van rang), den Isten luit. H. T. Schalken, van het korps, werkzaam bij de Koninklijke Militaire Academie; en tot lsten luit. (n. o. v. r den 2den luit. W. Badon Ghijben, mede van het korps. Aarlandkrveen, 24 Maart. Door de goede zorg van eenige heeren uit de gemeente Aarlander- veen, Alphen en Oudshoorn had het publiek den 22"eu en 2S'ten dezer maand, twee alleraange naamste avonden te danken aan den bekenden heer Maju van Amsterdam, die in de eerstge noemde gemeente op beide die avonden door zijne aanschouwelijke voordrachten uit het leven der natuur met behulp van een hydro-oxygeen- gasmicroscoop, zoowel als door zijne voorstellin gen uit de geschiedenis, fabelleer, geographie, enz. door brillante dissolving views, zijn welver dienden roem op het luisterrijkst handhaafde. Beide avonden werden de voorstellingen bij gewoond door omstreeks 400 personen, den eer sten avond het meer gegoed publiek tegen beta ling, den tweeden avond het volk met vrijen toegang en vertering. Opmerkelijk was voorzeker dat de voorstelling op den laatsten avond, de aandacht yan een zoo talrijk en tot luidruchtigheid neigend publiek derwijze wist te boeien dat de grootste orde en rust heerschte en somwijlen de bewondering zich in oorverdoovende toejuiching lucht gaf. Niet onduidelijk bleek bij die gelegenheid hoe algemeen voor de volksontwikkeling te weinig gedaan en de volksgeest miskend wordt, door hen, die meenen dat het volk voor dergelijke vermaken minder smaak bezit dan voor drink gelagen. Velen die dan ook de bedoelde voorstellingen hooglijk afkeurden en tegenwerkten, omdat ze in de kerkelijke passieweken werden gegeven, zullen hebben ingezien de dwaasheid van hun kerkelijk vooroordeel, toen zij eene zoo groote menigte, die zich met het zien van natuurwon deren had vermaakt, de plaats der bijeenkomst zagen verlaten met eene orde, die een kerkge bouw niet tot oneer zou strekken. De vrucht van de ontvangen indrukken is geweest dat de bovenbedoelde heeren het voor nemen hebben opgevat om eene permanente com missie te vormen met het doel om op gelijke wijze op de volksbeschaving te blijven meewerken. Amsterdam, 25 Maart. Gisterenavond werd in het lokaal Frascati de algemeene vergadering gehouden van de Ambachtsschool voor de arbei dende klasse van de maatschappij voor den wer kenden stand. Uit het jaarverslag bleek, dat eene schoone collectie pleistermodellen door den min. van binnenl. zaken, den heer Mr. C. Fock, aan de school was ten geschenke gegeven. In warme be woordingen werd daarvoor dank uitgedrukt. Hon derd zevenentwintig leerlingen bezoeken thans de school. Eene som van ƒ2926 was door de hoofdcom missie voor het nationaal gedenkteeken in 1813 aan de school geschonken. Vierentwintig leerlingen werden met getuigschriften van goed gedrag en geschenken, bestaande uit gereedschappen, enz. na driejarigen leercursus eervol ontslagen. Van de thans ontslagen leerlingen waren er eenige, die de school reeds eenigen tijd verlaten hadden en 3 a 6 cents per uur en 50 cents per dag verdienden. In de pauze hezichtige het zeer talrijke pu bliek de aan de muren opgehangen teekeningen en modellen, alleen door leerlingen der school vervaardigd. Eene commissie bestaande uit de hee ren Heynsius, Matthes en Keer onderzocht de balans. Deze openbare vergadering loonde op nieuw aan het nut, dat door de Amsterdamsche ambachtsschool geslicht wordt. Amsterdam, 25 Maart. De 1ste luitenant van het korps mariniers Jhr. W. F. Clifford Koch van Brengel, zal van 1 Mei tot uit". September bij de Normaal Schietschool te 's-Gravenhage worden gedetacheerd lot liet hijwonen van den cursus bij die school. Hoorn, 24 Maart. Voor de betrekking van kan tonrechter te Edain zijn aanbevolen: Mr. B. D. Weyland, griffier hij het kantongerecht te Me- demblik, en Mr. M. Buchner, griffier hij het kan tongerecht te Gouda. 's-Gravenhagh, 25 Maart. Bij arrest van heden heeft de Hooge Raad (burgerlijke kamer) uit spraak gedaan in de reeds vroeger medegedeelde zaak van J. Hardeman, eischer, tegen den staat der Nederlanden, gedaagde, betreffende de kudde schapen en lammeren die op rechterlijk hevel was verkocht, als zou het vervoer dier kudde, van Renswoude naar Leersum, over de lijn van afsluiting tot wering van de veeziekte hebben plaats gehad. De raad heeft de vordering van den eischer toegewezen, strekkende tot veroordee ling van den gedaagde tot vergoeding der kosten, schaden en interessen, geleden ten gevolge der beweerde onrechtmatige aanhaling en verkoop van des eischers vee Het Indisch Genootschap zal aanstaanden Dinsdag, 29 dezer, eene algemeeDe vergadering houden. Daar geene sprekers tot inleiding der discussie over het een of ander onderwerp zijn uitgenoodigd en niemand zich daarvoor ook heeft aangeboden, opent het bestuur de gelegenheid tot het doen van mededeelingen of het voeren van gedachten wisseling over de volgende onderwerpen De toekomst der koffiecultuur in Nederlandsch Indië (voortzetting der discussie). De immigratie in Suriname. Statistieke opneming van Java. Kustverlichting in Nederlandsch Indië. Telegra- phische verbinding van Java met het overige ge deelte van Azië en met Australië. Is militaire be scherming van gouvernementswege onmisbaar voor particuliere ondernemingen op de buiten bezittingen (bijv. voor mijnontginningen)? 's-Gravenhage, 26 Maart. Z. 11. de Koning is gisterenuamiddag van het Loo in deze residentie teruggekeerd. Delfshaven, 25 Maart. Het standbeeld van den overwinnaar van de zilver vloot, onzen zeeheld Piet Hein, zal in Augustus of September binnen deze gemeente onthuld worden. Utrecht, 25 Maart. De vergadering van de Utrechtsche afdeeling van het Schoolverbond, gis terenavond belegd, was zoo weinig bezocht, dat zij opnieuw is moeten verdaagd worden. Juist was het belangrijke vraagstuk aan de orde: welke bijzondere middelen hier ter stede ter wering van schoolverzuim zullen aangewend worden. Is dit te rijmen met de belangstelling, die men terecht mag verwachten van een stad, waarin het Schoolverbond geboren is? Birgambacht, 24 Maart. liet door het kiescollege alhier opgemaakt drietal voor de vacante pre dikantsplaats, bestaat uit de heeren: H. W. A. Verhoeff, pred. te Charlois en Katendrecht; P. J. R. Laan, te Maassluis, en G. Ringnalda, te Aar- landerveen. Heffel, 25 Maart. Brood is een zeer gezond en krachtig voedsel, ook voor 't vee. De landbou wers van de gemeenten Ambt Vollenhoven, Wan- neperveen en Steen wijkerwold voeren hun vee met rogge, wegens de duurte, der lijn-en raapkoeken. Meppel, 24 Maart. Gisterenavond had hier eene conferentie van onderscheidene notabele ingezete nen plaats, waarin besloten werd tot het geven van een feest bij de opening van den spoorweg Meppel-Groningen op 2 Mei a.s. De directie van de vereeniging voor volksvermaak heeft de rege ling en leiding van de feestelijkheden op zich genomen, en aan 10 ingezetenen is opgedragen de inzameling van geldelijke bijdragen voor de eventueele kosten. Ook de gemeenteraad heeft voor dezen dag eene som beschikbaar gesteld. Alles doet voorzien dat de opening van de Drentsche spoorweglijn met opgewektheid en luister zal worden gevierd. Vollenhoven', 24 Maart. De paling en aal wordt grootendeels legen liooge prijzen opgekocht voor uitvoer naar Engeland; te dien einde wordt op deze kusten een vaartuig geplaatst tot opkoop en dadelijk rechtstreeksch vervoer naar Engeland. Middelburg, 25 Maart. Door den minister van oorlog is bepaald dat 11a liet vertrek van de thans te Walcheren gestationneerde huzaren met 1°. April

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1870 | | pagina 1