N°. 3020
Maandag
13 December.
LE1DSCH
A0. 1809.
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommersa 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTEiVTIEN.
Voor iederen regelJ 0.15.
Grootere letter naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, 11 December.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Het houden van eene Europeesche conferentie,
om de ontstane moeilijkheden tusschen de Porte
en den Khedive op te ruimen, is onnoodig ge
worden. De onderkoning van Egypte heeft in
de eischen van de Turksche regeering toegestemd,
en de vraag behoeft alzoo niet meer uitgemaakt
te worden, of het Parijzer tractaat in dezen eene
tusschenkomst der Europeesche mogendheden toe
laat, gelijk door de Russische regeering wordt
betwijfeld. De onderkoning zal toegeven: hij zal
geene leeningen sluiten zonder toestemming van
den sultan, en alzoo een gehoorzaam onderdaan
worden hij heeft geen crediet meer, en ziet zich
dus wel gedwongen om zich naar de wenschen
van zijn principaal te schikken.
Heeft de nazaat van Mehemed Ali zich een tijd
lang niet andere illusiën gemaakt? Heeft hij niet
gehoopt, dat de keizerlijke en koninklijke be
zoekers, die hij bij de opening van het Suez-
kanaal zoo feestelijk heeft ontvangen, hem in
zijn verzet tegen den Sultan zouden versterkeD,
hem van hunne sympathie, en misschien wel
van hunne ondersteuning zouden verzekerd heb
ben? Die droom is thans verdwenen; en de gast
heer, die zoo ijverig was om het zijnen gasten
naar den zin te maken, die vóór den aanvang
van een groot banquet zelf zich ging overtuigen
dat alles in goede orde was, en aan tafel gezeten
met angstige blikken op de gezichten zijner gas
ten trachtte te lezen, wat er bij hen omging -
hij heeft het tot zijn smart moeten bespeuren,
dat zijne gasten, hem niet die eer bewe
zen waarop hij gerekend had, dat bijv. de
keizerin van Frankrijk bijna den gauschen tijd
van haar verblijf incognito bleef en dat de keizer
van Oostenrijk nooit anders verscheen, dan ver
gezeld van zijnen gezant aan het Turksche hof.
En alle mogendheden schenen het alzoo daar
over eens te zijn, dat hij zich moest onderwerpen
aan den wensch van zijn Soeverein. Zelfs Frank
rijk wiens regeering hem eerst in zijn verzet
steunde blijft hem niet meer bijstaan want, al
moge de Khedive ook vergeten zijn, welke waarde
de steun van Frankrijk alleen voor een onderko
ning van Egypte heeft, de Fransche regeering is
het blijkbaar niet vergeten, welke gevaren zij
loopt, wanneer zij iu het Oosten eene zelfstandige
politiek tegen de overige mogendheden voorstaat.
De groote voorzaat van Ismail Pacha, Mehej
med-Ali had het nog verder gebracht dan hij.
Hij had zijn onafhankelijkheid veroverd op de
Turksche regeeriug, hij had in 1839 een beslis-
senden en glansrijken zegepraal op den Sultan
behaald, en Frankrijk stond hem ter zijde: maai
de Fransche regeering stond alleen, en terwijl
zij zich tegen den eisch van den Sultan verzette,
die door de Europeesche mogendheden wilde uit
gemaakt zien, dat de Onderkoning een rebel was,
en zich aan de macht der Turksche regeering
moest onderwerpen, waren het de andere mogend
heden, die inmiddels een ultimatum vaststelden
dat den Onderkoniug tot een schikking dwong.
En op niets bedacht vernam de Fransche re
geering in 1341 op eenmaal, welk aanzien zij
genoot, hoe buiten haar om alles reeds gere
geld was.
En de naam van den man, die aan dit échec,
waaraan hij echter als toenmalig gezant te Londen
ook zijn aandeel had, de herwinning van zijn minis
terzetel in Frankrijk te danken heeft gehad, wordt
thans in de laatste dagen weder genoemd. Na 20 ja
ren treedt de grijze Guizot nog eenmaal, als uit het
graf, te voorschijn. De berichten melden dat hij
verscheidene malen bij den Keizer ten gehoore
is ontvangen, om te adviseeren, over hetgeen dezen
te doen staat, om den absoluten regeeringsvorm
in een constitutioneelen te veranderen.
Guizot nog eenmaal op de TuillerieënHet is
als hoorden wij dat iemand uit een vorige eeuw
weder was opgestaan, en zijn oordeel over den
tegenwoordigen toestand ging mededeelen 1 Die
Juli-monarchie is reeds zoolang vergeten 1 En
wat is er in Frankrijk niet al voorgevallen,
sinds Guizot te gelijk met zijn Koning werd ver
dreven! Hoe weinig leeft er nog aldaar van het
geen in die dagen kracht had 1
Hoe moet het Guizot wel te moede geweest
zijn, toen hij weder het paleis der Tuillerieën
binnenging? Hij, de man die van het zuiver be
houd van den constitutioneelen regeeringsvorm
alle heil voor Frankrijk verwachtte, de doctri
nair, die slechts oogen had voor wat hij onmid-
delijk zag, en de groote beteekenis van de voortee
kenen der revolutie niet begreep, die door een stelsel
van verzet tegen de wenschen naar hervorming,
naar uitbreiding van het kiesrecht, niet alleen zijn
eigen val, maar die der monarchie veroorzaakte
hij wordt nu nog eenmaal uit zijn studievertrek
ontboden, om aan den erfgenaam van den troon,
eenige lessen in de leerstellingen van den constitu-
oneelen regeeringsvorm te gevenEn hij gaat er
heen, tot deu Keizer, die met alle zijne theoriën
den spot heeft gedreven, met een eigen sys-
steem van regeeringsvorm het gezag van Frank
rijk in Europa heeft hersteld, en met het alge
meen stemrecht zich reeds langer op den troon
heeft weten staande te houden, dan de burger
koning, voor wien Guizot zoolang gestreden heeft;
hij offert zijne politieke overtuiging op, en geeft
aan de roepstem van een Napoleon gehoor, om
de voldoening te inogen smaken, hem, den neef
des Keizers, in de geheimenissen van den consti
tutioneelen regeeringsvorm in te wijden
Guizot bij Napoleon! Zijn de goede dagen voorbij,
waarin de keizer voor éenige traditie de antece
denten van den eersten Napoleon erkende, en
verder, niet eene bewonderenswaardige brutali
teit zijn eigen weg, met zijne eigene raadslieden,
vervolgde? Wanneer het persoonlijke eerzucht is,
die den derden Napoleon de lasten van de re
geering doet torsen, dan moet hij thans wel met
weemoed terugzien op die dagen van voorheen,
toen hij alleen met zijnen grooleu naam en met
zijn leger vermocht, wat vroegere regeeringen
niet hadden kunnen bereiken, en in zijn per
soon alleen de beste regeeringsvorm voor Frank
rijk scheen gevonden te zijn. Doch, hoe dit ook
moge zijn, hij heeft verstandiger gedaan, dan Gui
zot, hij heeft gelet op de teekenen des tijds, hij
heeft zijne dynastie willen verzekeren, en daarom
van zijne eigene macht afstand gedaan.
Napoleon vraagt raad bij den man van de
bourgeoisie, omdat hij meer en meer zijn steun
bij haar begint te zoeken: hij moet het nu wel
inzien, dat haar steun onmisbaar is, nu bij de
laagste klassen der bevolking zulke socialistische
of liever anarchistische ideeën wortel vatten, hij
moet het nu wel begrijpen dat eene regee
ring niet duurzaam kan zijn, die alleen op de
onwetende massa's steuDt, maar het intellectu-
eele deel van het volk tegen zich heeft. Dit is
welwillend genoeg na de vernederingen die het
heeft ondergaande burgerij is bereid om hem
te steunen, mits hij voor de orde zorgt, en aan
haar de vrijheid laat, oui hare belangen door het
Wetgevend Lichaam te doen behartigen.
En het Wetgevend Lichaam heeft in deze week
getoond, dat het niet meer die volgzaamheid be
zit van vroeger. De leden, hebben bewezen, dat
zij veel van de linkerzijde hebben geleerd, dat
zij voor de vrijheid willen optredenzij hebben
een verkiezing nietig verklaard, en daardoor een
eersten stap gedaan, om de knoeierijen der re
geering voor 't vervolg te beletten.
Voor 't overige is er over eene wijziging van
ministerie in Frankrijk nog niets bekend, doch
de geruchten daaromtrent houden aan, en Olli-
vier is bezig eene partij te vormen, die het mid
den houdt tusschen de uiterste rechter, en de
uiterste linkerzijde,.
dezen uit te roeien - welke maatregelen kunnen
daarvoor door de regeering aangewend worden?
In DuHscfüand is men reeds in volle parle
mentaire bedrijvigheid. Saksen is bezig zijne
wetgeving te verbeteren, en in Pruisen is de
begrooting nog altijd in behandeling. De finan-
tiéele voorstellen van den nieuwen minister van
finantiën hebben bij de commissie uit het afge-
vaardigdenhuis een goed onthaal gevonden. Het
meest belangrijke nieuws in Pruisen is evenwel
de terugkomst van graaf Von Bismarck te Berlijn;
en al is liij ook nog niet geheel hersteld, zoo heeft
deze staatsman toch zeker zijn landgoed niet
verlaten, om zich met de staatszaken niet te be
moeien. De gevolgen van de afstemming van het
voorstel van den graaf Zur Lippe in het Heeren
huis zijn alzoo niet achtergeblevenVon Bismarck
is te Berlijn terug, en de president van de bond-
k;>nselarij is Pruisisch minister geworden: Prui
sische en Noordduitsche belangen hebben dus
weder een nieuw aanrakingspunt gekregen, en
zij zullen hoe lauger hoe meer met elkander
verbonden worden, tot dat ja tot dat Prui
sische en Noordduitsche belangen synoniem zijn.
Terwijl Spanje nog bezig is om zijn koning te
zoeken, en den moed niet opgeeft om Cuba onder
zijn gezag te houden, hebben de opstandelingen
aldaar een bemoedigend woord uit Washington
vernomen. De president der Vereenlgde Staten
heeft het congres geopend met een uitvoerige rede,
waarin hij wel als de meening van zijne regee
ring verklaarde dat de Cubanen nog niet als
oorlogvoerende mogendheid konden erkend wor
den, maar waarin hij tevens zijne sympathie
voor hen niet verheelde. Het crediet van het
land heeft hij verder verzekerd te zullen bewa
ren, door geregelde aflossing; terwijl het over
zicht over den binnenlandscheu toestand geruststel
lend mag genoemd worden. De verhouding tus
schen Engeland en de Vereenigde Staten blijft
door de altijd voortdurende oneenigheid betref
fende de Alabama-quaestie, nog steeds eenigszins
gespannen. Nog is de oplossing niet gevonden.
Een Russisch-Ainerikaaiisch tractaat, waarvoor
men zich in Europa bevreesd maakte, schijnt, naar
de woorden van den president niet te bestaan.
Vermelden wij ten slotte nog, dat het den
Italiaanschen Koning nog niet is mogen gelukken
0111 een ministerie te vinden, dat de koning van
Beieren gelukkiger is geweest, en met geringe
wijzigingen het kabinet Hohenlolie aan het be
wind heeft gelaten, dat in Portugal de rust in
de laatste dagen gestoord is geworden, waarvan
de lakonische telegraaf ons de bijzonderheden nog
niet heeft medegedeeld, dan hebben wij het merk
waardigste van hetgeen in deze week is geschied
vermeld. Voor de opening van het Concilie ver
wijzen wij onze lezers naar onze artikelen van
de laatste dagen.
Naar wij vernemen is op eene onlangs gehoudene
vergadering van de N uts-commissie alhier tot wering
van het schoolverzuim besloten, om deze commisie
vooralsnog niet te ontbinden. Een der leden heeft
echter verklaard, dat hij pogingen iu 't werk
zou stellen, om hier eene afdeeling van het School
verbond op te richten.
Terwijl de bevolking van Oostenrijk, waarde
Cisleithaansche rijksdag heden geopend wordt,
afwacht, met welke plannen de regeering voor
den dag zal komen, veroorzaken nog steeds zoo
wel de Dalmatiërs, als de geheele Slavische be
volking aan de regeering van dit land niet minder
moeilijkheden dan de Iersche bevolking aan het
Engelsche gouvernement. Bevrediging van deze
ontevredenen wordt in beide landen van de re
geering verwacht, doch in Engeland liggen de
middelen, die tot bevrediging der bevolking kun
nen dienen voor de hand, in Oostenrijk niet.
In Ierland bestaan gegronde grieven, en door
nieuwe bepalingen omtrent grondbezit en land-
verpachting, zal er aan velen hiervan een einde
gemaakt worden. Maar in Oostenrijk is dit niet
het geval, en de ontevredenheid tegen de regee
ring vindt haren grond in den \ulkshaat lan de
Slavische bevolking tegen de Duitsche, en om
Na aftrek van alle onvermijdelijke onkosten
heeft de voorstelling, door de vereeniging de Har
monie Woensdag S dezer in den Schouwburg ge
geven, de som van/228.36s opgebracht. Tegenover
zulk een resultaat, waardoor zooveel wordt bij
gedragen tot het lenigen van den nood onzer on
gelukkige natuurgenooten, waardoor het lijden
van weduwen en wezen te Katwijk en Noord-
wijk zoozeer wordt verzacht, kunnen we niet
nalaten het bestuur van de vereeniging de Har
monie geluk te wenschen en den dank te brengen
van die ongelukkigen. De stampvolle zaal, waaruit
de vertooners herhaaldelijk ,met luide toejuichin
gen werden begroet, is wel het beste bewijs, dat
het publiek op den rechten prijs wist te stellen,
wat de Harmonie dien avond praesteerde.
'L. M. heeft aan den heer A. H. Bakker Korff,
kunstschilder alhier, vergunning verleend tot het
aannemen en dragen der versierselen van ridder
der Leopolds-orde, hem door Z. M. den Koning
der Belgen geschonken.
werkhuis opgenomen van 149 tot 170 volwassen
personen en van 71 tot S3 kinderen.
Slechts zeldzaam valt aan een Nederlandsch
geschrift eene vertaling te beurt voor eene der
groote natiën. Die eer geniet thans onze landge
noot, de heer .1. H. Maronier, wiens „Handlei
ding bij het godsdienstonderwijs naar de behoefte
van onzen tijd" in het Engelsch vertaald en te
New-York uitgegeven is. Waar de beroemde Par
ker jaren lang predikte, acht men het catheche-
tisch onderwijs van den heer Maronier de invoe
ring waardig. Vereerende bijdrage tot den bijval,
dien het onderwijs in ons Vaderlaud in deze dagen
bij andere natiën ondervond. NR Ct.)
Gedurende deze week zijn dagelijits in het
Het volgende ingezonden stuk komt voor in
het Vaderland;
Arnhem, 8 December.
Aan den WelEd. Gestr. Heer Mr. J. Heemskerk Az.
te 'i-Gravenhage.
In de zitting van de Tweede Kamer der Sla-
ten-Generaal van 27 November jl. Bijblvel 90,
bldz. 341) hebt gij gezegd„Wacht men misschien
op de verwezenlijking van de belofte der Maat
schappij tot Nut van den Javaan, die door som
migen gehouden wordt voor een der gemoede-
lijkste boerenbedriegerijen, die nog immer in Ne
derland heeft bestaan?"
Voor de beschuldiging van „bedriegerij, of den
toeleg van bedrog jegens boeren, of wie ook,
moet hij een degelijken grond hebben, die zich
tot het orgaan van die „sommigen" maakt en
zulk een leelijke insinuatie in eene achtbare ver
gadering openlijk uitspreekt. De beschuldiging
van „bedriegerij" zou volgens de wettelijke be
paling op hoon en laster door den rechter ge
straft worden, indien de plaats, waar ze werd
uitgesproken, niet tegen vervolging beveiligde.
Hoe men hem echter noemt, die achter zulk een
schild een weerlooze zonder eenige provocatie
aanvalt en hem een diepe wonde toebrengt, laten
wij aan uw eigen appreciatie over.
Voor den rechter kan die maatschappij, waar
van achtenswaardige mannen uit de hoogste en
uit lagere standen in ons vaderland leden zijn,
u niet ter verantwoording roepen. Maar er is
een andere rechtbank, tegen wier vonnis uw
ambt u niet beschut, het is de rechtbank van eer
en zedelijkheid. Voor dat tribunaal dagen wij u,
om ook iu 't openbaar te bewijzen, welke „be
loften" die maatschappij heeft gedaan, waaraan
zij te kort gekomen is; aan welke „bedriegerij"
zij schuldig is, of uit welk 1'eit de toeleg daartoe
blijkt.
Daar wij u gaarne willen houden voor een
man van eer, vertrouwen wij, dat gij aan onze
sommatie zult voldoen.
De uitvoerende Comm. van het Hoofdbestuur
der Maatschappij tot Nut van den Javaan.
Dr. W. BOSCH, Voorz.
E. C. ENKLAAR, Secr.
Door leden van het hoofdbestuur der maat
schappij ter bevordering van veeartsenijkunde
is aan de leden van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal een adres gericln, waarbij iu de
eerste plaats dank wordt gezegd voor de indie
ning van het wetsontwerp ter regeling van hel
veeartsenijkundig staatstoezicht en de veearlsenijkundige
politiek. Zij verzoeken dat dit wetsontwerp door
de Kamer moge worden aangenomen. Terwijl zij
ook dank zeggen voor de indiening van het wets
ontwerp ter regeling van de uiloefening der veeart-
senijkunst veroorloven zij zich daarbij verschil
lende aanmerkingen op dit ontwerp, voorna
melijk wat betreft de empirie, die naar hunne
meeDing door die wet wordt begunstigd. Zij wen
schen o. a. dat wat betreft die zoogenaamde
empiristen, eenige schifting zou worden ge
maakt naar eeuig gemakkelijk programma van
onderzoek, niet naar de mate hunner kennis,
maar slechts naar de mate hunner ondervindin
gen.
Wij vestigen de aandacht op de belangrijke
verkooping van boeken, handschriften, penningen
munten, prenten, antiquiteiten en schilderijen,
nagelaten door wijlen den heer P. C. G. Guyot
welke a.s. Maandag en Dinsdag te 's Hage ten huize
van den overledene (Molenstraat 45) door de boek
handelaars C. Van Doorn en Zoon zullen ver
kocht worden. Vooral onder de schilderijen komt
meer dan een zeer belangrijk stuk voor, zooals
