lampions of bougies geïllumineerd. Hier de bus
ten van de leden van het koninklijk gezindaar
uitstekende draperieën, elders prachtige decoration
van toepasselijke opschriften voorzienniets was
gespaard om den luister van dezen avoud te
verhoogen.
Paleizen, hotels van de leden van het corps
diplomatique, de openbare gebouwen, 'twas alles
en overal verlicht. Met allen grond mag men zeg
gen dat de illuminatie algemeen was, en dat de
koninklijke residentie op schitterende wijs heeft
bewezen, dat zij hartelijk deelnam aan den her
inneringsdag van 1813.
Inmiddels was de tijd aangebroken om zich
naar het feestgebouw op het Buitenhof te be
geven. In de met gas schitterend verlichte zaal
werd te halfnegen de onthullings cantate uitge
voerd, woorden van Nicolaas Beets, muziek van
W. F. G. Nicolaï. De componist had de leiding
over deze uitvoering. HH. MM. de Koning en de
Koningin, H. K. H. prinses Maria en HH. KK. HH.
de prinsen van Oranje, Frederik en Alexander
woonden deze uitvoering bij. Ministers, leden
van het corps diplomatique, burgerlijke en mili
taire autoriteiten en ambtenaren waren met
hunne dames aanwezig. Daaronder bevonden zich
ook de leden van het Chineesch gezantschap.
Zoowel solisten als de zangkooren verwierven
dikwerf blijken van goedkeuring en hulde voor
de gevoelvolle wijze, waarop zij de woorden van
den dichter en de tonen der muziek deden hoo-
ren. Als solisten deden zich hoorenMevr. Offer
mans-Van Hove, Mej. Kiehl en de heeren Dek
ker, Cuypers en Jeltes. Kon het anders, dat de
vaderlandsche, ontboezemingen, de iunige en roe
rende taal, die in dat stuk wordeu aangetroffen,
weerklank moesten vinden bij de groote menigte
die in het feestlokaal vereenigd was. Het Oranje
boven! Leve de Koning! Leve de Koningin Leve
prins Frederik! werd menigmalen algemeen, soms
staande en wuivende, met hoed of doek, aange
heven, welke blijken van liefde en gehechtheid
door de leden van het koninklijk gezin met de
grootste welwillendheid en hartelijkheid werden
beantwoord. Zoowel bij de komst als bij het
vertrek van den Koning en de Koningin werden
er fanfares aangeheven. Ha den alloop der uit
voering ontvingen zij, die er de ontwerpers van
waren, of die tot de uitvoering hadden medege
werkt, veelvuldige blijken van hulde voor de uit
muntende wijze, waarop zij zich van hunne taak
hebben gekweten.
Toen het concert geëiudigd was, hebben HH.
MM. de Koniug en Koningin en ook andere leden
van het koninklijk gezin, vergezeld door de eere-
wacht, en begeleid door een eskorte cavalerie, de
stad iu alle richtingen bezocht en ondervonden
zij overal bewijzen van oprechte deelneming in
het nationale feest.
Gedurende den geheelen avond hadden er aller
lei optochten plaats; o. a. een historisch gecostu-
meerde, die zeer voldeed, ook een van het turf-
dragersgild, alsmede die aan de visscherij gewijd,
welke men des morgens iu het Willemspark had
gezien en toegejuicht.
De tooneelvoorstelling in den Kon. Schouwburg,
onder directie van den heer Valois, bestond o. a.
ust een gelegenheidsstuk, getiteldNeêrlands
Roem. Die voorstelling werd door vele scherp
schutters en schutters uit deze residentie bijge
woond. Z. M. de Koning vereerde in den voor
avond die voorstelling met zijne tegenwoordig
heid, hetgeen niet weinig toebracht om de geest
drift der daar vereenigden te verhoogen.
Te middernacht verliet de eerewacht 's Konings
paleis, nadat Z. M. haar bijzonder dank had be
tuigd voor de betoonde blijken van belangstelling
en de bewezen diensten.
De receptie dip gisterenavond door Z. K. H.
prins Frederik zou worden gegeven, i6 tot heden
avond uitgesteld.
Zoo liep deze feestdag in de grootste orde af,
niettegenstaande de ontzaglijke menigte, die zich
overal bevond.
Omtrent het wetsontwerp tot regeling der schut
terijen, dat dezer dagen bij de Tweede Kamer
der Staten-Generaal is ingekomen, verneemt het
Vadert, het navolgende:
De regcering heeft daarhij een nieuw beginsel
op den voorgrond gesteldalgemeene dienstplich
tigheid.
De leeftijd waartoe deze is beperkt, van het
25"t0 tot het 39ite levensjaar.
De sterkte, als in het primitief ontwerp-Thor-
becke, dat overigens veelal gevolgd is.
Zoo blijft de plaatsvervanging afgeschaft; alleen
is het verwisselen van dienstplicht toegestaan
tusschen schutters, die tot de mobiele en die tot
de reserve-schutterij behooren.
De schutterijen bestaan alleen uit ongehuwden
en weduwnaars zonder kinderen.
Er is slechts éen klasse van oproeping.
Dc oefeniDgen zijn van 80 uren in het jaar
voor de ongeoefenden, 30 voor de geoefenden.
De officieren moeten vóór hunne benoeming en
bij bevordering bewijzen geven van bekwaamheid.
Zij, alsmede de onderofficieren, kunnen tot het
bijwonen van theoretische oefeningen verplicht
worden.
De schutterijen en het leger zijn met elkander
in verband gebracht.
Zelfs kunnen officieren van de schutterij tot
hun oefening eenigen tijd bij het leger gedeta
cheerd worden.
De uniform-kleeding wordt door den Koning
bepaald. Bij verandering van uniform kan men
de vorige afdragen.
De Koning kan de schutterij van kleine ge
meenten vrijstellen van de verplichting tot het
dragen van uniform.
De wapenen, het ledergoed en de munitiën
worden vanwege het rijk verstrekt en onder
houden.
De kosten der schutterij worden door het rijk
aan de gemeenten vergoed tot een maximum van
f 5 voor ieder dienstdoend schutter.
Gemeenten, die door de kosten der eerste op
richting eeiier dienstdoende schutterij te zwaar
worden gedrukt, bekomen een tegemoetkoming
uit 's rijks kas.
Vanwege het rijk en de gemeenten kunnen
jaarlijks prijzen en premiën worden uitgeloofd
voor het juist schieten.
De bepalingen tot handhaving van tucht en
orde bij de schutterijen zijn zeer volledig.
De samenstelling der schuttersraden is in de
wet omschreven.
Het hooger beroep is bij de rechtbanken.
Het middel van cassatie is behouden.
Een nieuwe overgangsbepaling verzekert vrij
stelling van dienst aan allen, die onder de be
staande schutterij wét vrijgeloot zijn of door num
merverwisseling als anderzins aan hun verplich
tingen voldaan hebben.
Het provinciaal gerechtshof in Drenthe heeft in
de zaak van Mr. M. Oldenhuis Gratama het von
nis der rechtbank te Assen vernietigd, en dus
dien heer in het gelijk gesteld.
De Elberf. Zlg. treedt, zooals wij gisteren reeds
meldden, met het bericht te voorschijn, dat Prui
sen met de Hederlandsche Eegéering in onder
handeling staat omtrent den afstand van het
eiland Banda aan den Koord-Duitschen Bond.
Dit bericht wordt door de VV'ejer Zlg. voor
een fabel verklaard kte meer, daar de aanlei
ding tot die onderhandeling zou moeten gezocht
worden in de noodzakelijkheid, om aan den Duit-
schen handel den directen invoer van koloniale
waren, buiten de enorme transito-kosten over
Londen en Amsterdam, mogelijk te maken. Alsof
- roept het laatstgenoemde blad uit - Duitschland
nu reeds niet een belangrijken directen invoer
van koloniale waren bezat!
Uit Antwerpen wordt dd. 16 dezer gemeld;
dat het stoomschip Amicitid I, varende tusschen
Rotterdam en Antwerpen, Maandag-avond, ten
gevolge van den dikken mist, in de nabijheid
van het fort Bath zware averij heeft bekomen.
Het aantal reizigers gisteren uit Leiden naar
's-Gravenhage door de Hollandsche IJzeren Spoor
weg-maatschappij vervoerd, bedraagt in het ge
heel 4199.
Amsterdam, 17 Nov. Een groot ongeluk had kun
nen ontstaan, toen de spoortrein, welke gisteren
ochtend te 9 u. 20 m. van hier naar Utrecht ver
trok, ten gevolge van een verzuim der wissel
wachters, op een verkeerd spoor was gekomen.
Gelukkig werd zulks even buiten Amsterdam ont
dekt, als wanneer men terug reed; anders had
er eene verschrikkelijke botsing met den uit
Utrecht in aantocht zijnden sneltrein plaats ge
grepen; thans ontstond er slechts een oponthoud
van eenige minuten door. (Utr. D.)
Haarlem, 17 November. Gisterenavond is alhier,
in een der lokalen van den nieuwen Schouw
burg, eene vergadering gehouden van de afdee-
ling Haarlem der maatschappij tot bevordering
der toonkunst. Van ruim 70 leden, die de al'dee-
iïng telt, waren 11 tegenwoordig. Na lezing en
goedkeuring der notulen van de vorige vergade
ring (gehouden den 2dm dezer) werden de reke
ningen der 3 vorige jaren ter tafel gebracht,
welke moesten dieneh om te kunnen goedkeuren
de rekening over 186S—1869. Daarna werden tot
bestuursleden gekozen de HH. Van der Heide
en Huet.
Het bestuur is thans samengesteld uit de hee
ren C. G. Voorhelm Schneevoogt, Jhr. II. G. Bar-
uaart, D. L. Van der Heide, J. C. Kruseman en
P. J. L. Huet. Het bestuur zal zelf uit zijn mid
den een voorzitter kiezen.
Na eenige discussies over het reglement ging
de vergadering uiteen.
's-Gravenhage, 16 Nov. Enkele kwaadwilligen
zijn er gisteren in geslaagd voor eene wijle de
orde te verstoren, doch dank zij der tusschenkomst
onzer immer ijverige politie, werd die orde spoe
dig hersteld en de ongeregeldheden, hoe afkeu
renswaardig ze zijn mogen, hebben volstrekt niet
de groote afmetingen, welke het algemeen ge
rucht, tot verbreiding en vergrooting van het
kwade steeds geneigd, er reeds aan heeft gege
ven, en zwegen wij liever, vooral in deze feest-
week, van het gebeurde, wij meenon wel te doen,
met een enkel woord er melding van te maken,
opdat dé ware toedracht der zaak gekend zij en
de uitgestrooide praatjes, om er niets van te zeg
gen, alzoo op hare juiste waarde worden ge
schat.
De zaak is dan deze. Een berucht broederpaar
had in den loop van den dag tot 3maal toe door
twist op de openbare straat ongeregeldheden ver
oorzaakt en tot volksopeenhooping aanleiding ge
geven. De politie slaagde er telkenmale in,
spoedig de menigte uiteen te doen gaan en de
rust te herstellen.
's Avonds echter herhaalden zich de ongere
geldheden en de menigte, waarbij nagenoeg allen
slechts nieuwsgierige toeschouwers waren, trok
van de Zuilingstraat naar de Vliersteeg, waarin
de woning van den kastelein het ontgelden moest;
daar toch werden de glazen ingeworpen en aller
lei balddadigheden gepleegd. Adsistentie werd in
geroepen en wederom dadelijk verleend. Een
tiental agenten was spoedig ter plaatse te
genwoordig, en nadat men zich van den bel
hamel had meester gemaakt, was spoedig de orde
hersteld.
Wel gelukte het aan de menigte de gearres
teerden tijdelijk te bevrijden, doch die zegepraal,
zoo het er al een is, zal van korten duur zijn.
De schuldigen toch, evenals zij die daarna nog
den verdienstelijken agent, die zich het meest
door plichtsbetrachting had onderscheiden, aan
zijne woning door smaadwoorden en bedreigingen
beleedigden, zijn der politie bekend en zullen
hunne rechtmatige straf zeer zeker niet ontgaan.
(Dagblad).
Aarlahderveen, 16 November. Ook hier toont
men met den tijd te willen meegaan en de les
sen op te volgen, die de gezondheidsleer aan de
hand geeft.
Tot heden zijn de ingezetenen gewoon, om hun
drinkwater te putten uit den Rijn, onmiddellijk
naast de plaats waar de uitwerpselen van het
gezin in den stroom worden opgenomen, of men
schept uit een ringsloot met allerhande onrein
heden bezwangerd.
Thans is evenwel dank zij den goeden geest,
die den raad bezielt door dat college eenparig
aangenomen het voorstel van burgemeester en
wethouders, om twee openbare pompen te doen
plaatsen naar het Nortonsche stelsel, en is hier
door de kans ontstaan op eene spoedige voorzie
ning in de dringende behoefte aan goed drink
water.
Vlaardingen, 15 Nov. Er zijn in de afgeloopen
week weder een aantal visschers van de haring-
visscherij teruggekomen, die, ten gevolge van
ruw weder, gedurende, eene maand 'tijds bijna
geene gelegenheid tot visschen hadden kunnen
vinden en die den ganschen zomer wanvangst
hebben gehad. De volgende zijn alhier binnen
gekomen: stuurman Jan Penning, 170 ton; Joh.
Schouten, 190 toil; P. Wapenaar, 140 tonH. Van
Leeninger, 84 ton; Jacob Van Dorp, 100 ton;
Jan Verwey, 19 ton; Jan Van der Windt, 40 ton
Jacob Schouten, 100 ton; L. Vink, 180 ton; C.
Schouten, 2de reis, 140 ton; A. Aalders, 30 ton;
H. Van Stein, 168 ton; Wm. Schouten, 120 ton;
H. Bijl, 70 ton; Jacob Schenk, 112 ton; allen
hoekers of sloepschepen, alhier te huis behoo-
rende; B. Bruin, 156 ton; M. Van der Marst,
155 ton; M. Den Admirant, 210 ton; J. Roele-
veld, 140 ton; allen loggers; P. Van Eik,
hoeker, 100 ton.
Gorcum, 16 November. Op de markt alhier
waren omstreeks 1400 paarden, en op de beesten
markt omstreeks 4000 stuks vee aanwezig, daar
onder veel jong goed, hokkelingen, maar zeer
weinig vet vee, hoogstens 50 stuks.
De handel was levendig en ging vlug van de
hand; er werden voldoende, zoo zelfs niethooge
prijzen bedongen. Voor het vet vee werden zeer
hooge prijzen besteed.
Arkei, 17 Nov, Naar wij vernemen, bestaat het
plan om eene beetwortelsuiker-fabriek alhier op
te richten. Daar het evenwel zeer moeilijk schijnt
te wezen de noodige ruimte van land daarvoor
te vinden, vreest men dat dit plan zal worden
verijdeld
In tegenstelling met de naburige gemeente
Gorcum kan van hier worden gemeld, dat
de vernieuwde samenstelling van het kerkelijk
kiescollege wederom in liberalen geest is uitge
vallen.
's-Bosch, 15 Nov. Wij vernemen dat de eischen
door Z. Exc. den minister van oorlog voor ves
tingwerken aan de concessie van den buurtspoor
weg Tilburg-Langstraat opgelegd, met. 60,000 zijn
verminderd, omdat de minister door vele ingeko
men adressen overtuigd is geworden van het nut
dezer lijn voor handel eD nijverheid.
Het is niet onwaarschijnlijk dat eene geheele!
opheffing van dezen, eisch te wachten is; de
minister van oorlog opende reeds de uitzichten
tot verdere vermindering.
Voor de aanvaarding der gewijzigde conces
sie voor den spoorweg van Tilburg langs Raven-
stein naar Nijmegen is aan den heer F. Van den
Ouwelant, te Parijs, uitstel verleend tot 1 Januari
1870, en tot 1 Maart a. s. aan de heeren Mr. J.
Van Heusden c. s. te Besoyen, voor de aanvaar
ding der concessie van Tilburg naar de Lang
straat. (P. N. C.)
Sneek, 13 Nov. De rechtbank alhier heeft voor
de vacature van kantonrechter te Lemmer de
volgende aanbevelingslijst opgemaakt: Mr. S. J.
Fockema Andrese, advocaat te Beetsterzwaag
Mr S. Andreas, griffier bij het kantongerecht te
Lemmer, en Mr. W. R. Van der Weide, advocaat
te Dockum.
Harlingen, 17 November. Vóór eenigen tijd
werd een der R. C. geestelijken alhier 's morgens
halfzes opgebeld. De meid kwam voor; er was
een Israëliet, die volstrekt den pastoor wenschte
te spreken. De eerwaarde heer, hiervan verwit
tigd, haastte zich beneden te komen, in het denk
beeld verkeerende dat wellicht zijn hulp inge
roepen werd voor een kranke zijner parochie.
Doch neen, de zaak was geheel anders. De par
ticulier deelde den pastoor mede, dat hij den
vorigen avond ruzie, had gehad met zijn naaste
verwanten; dat inzonderheid zijn zwager' een
sujet was, waarover hij zich allerongunstigst uit
liet, en dat hij nu, om zijn familie schandaal
aan te doen, Roomsch verlangde te worden. Het
zal niemand bevreemden, dat de geestelijke den
huisman, die door zulke redenen het hart tot
bekeering voelde geneigd, niet zoo dadelijk ter
wille was, maar de zaak tot een minder nuchter
uur uitstelde. Later is de man niet teruggekomen.
Gr e me ngde Berichten,
Een paar staaltjes van de hinderlijke etiquette,
die in de vorige eeuw en ten deele ook nog in
deze eeuw aan de hoven heerschte. Op zekeren
dag was Marie Antoinette bezig met haar toilet
en de hertogin van Poliguac wilde haar juist
de japon aandoen, toen er geklopt werd en de
gravin van Artois aangediend werd. Deze als
prinses van den bloede, moest nu volgens de
etiquette de koningin behulpzaam wezen met haar
toilet en begon dan ook, hare handschoenen uit
te trekken. Juist was zij klaar om te helpen toen
de gravin van Provence aangediend werd. Daar
deze eene hoogere prinses van den bloede was
zoo moest de gravin van Artois de eer van de
Koningin te helpen aan haar afstaan. Eerst toen
de gravin van Provence hare handschoenen uit
getrokken had kon de Koningin met haar toilet
voortgaan.
De koningin van Engeland gaf eens een soirée.
Plotseling begon de lamp te stoomen. De koningin
stond op en maakte de vlam lager. Eene alge
meene onsteltenis onder het hofpersoneel was
hiervan het gevolg. Eene eeredame had den
moed de koningin het onder 't oog te brengen
dat zij geheel tegen de etiquette gehandeld had.
Hoe, zeide zij, heeft uwe majesteit zich zelf ver
waardigd de lamp lager te doen? Wel zeker,
antwoordde de koningin. Als ik geroepen had
de lamp stoomt, dan zou een mijner eeredames
aan den kamerheer gezegd he bbenzie eens
mijnheer de lamp stoomt! De kamerheer zou
aan den eersten kamerdienaar gezegd hebben
mijnheer de lamp van de koningin stoomt. De
eerste kamerdienaar zou een bediende geroepen
hebben en, de lamp zou noch stoomen. Het is veel
beter dat ik het zelf doe.
Een koopman, Friedrich Schrei, in een kleine
provinciestad verhaalt de Bremer Zeitung
was in een winkel met iemand in woordenstrijd
geraakt, waaruit vervolgens een openbare, scherpe
briefwisseling ontstond. In een dier brieven be
diende de heer Schrei zich van deuitdrukkig „attisch
zout". Eenige dagen later las men in het dagblad vaü
het stadje, in] verband met den gevoelden penne-
strijd, de volgende advertentie!//Attisch zouten nog
veel andere zouten voor rundvee heb ik steeds in
voorraad." GeteekendSclireifritz. Een beambte bij
de zoutbelasting, geèe winkelier met name Schreif-
ritz kennende, of zich van eenige aangifte bewust,
meende nu eene fraude op het spoor te zijn*.
Spoedig had hij uitgevonden wie Sclireifritz was
en waar hij woonde. Onfniddellijk gelast hij de
bevoegde autoriteit aldaar eeqp, huiszoeking te
doen. Hieraan werd gevolg gegeven en het rap
port luidde aldus: „Nademaal uit het stedelijk
Dagblad gebleken was dat alhier eene vreemde
soort van zout, onder den naam van „attisch
zout" was ingevoerd, heb ik op bekomen last
mij tot den verdachten Schreifritz begeven en
nauwkeurig onderzoek gedaan, maar moet' op
mijn ambtseed verklaren dat ik geen spoor van
attisch zout bij den man ontdekt1 heb."
GrcTcl- en Elleetenjiiarlit.
Amsterdam, 8—15 Nov.
De berichten omtrent de geld-en fondsen markt
blijven evenals de prijzen der effecten weinig
afwisselend. De dagelijksche beursberichten mo
gen nu eens eene williger, dan weder eene flau
were stemming vermelden, wanneer men het
koersverschil vain heden en van den 8"»" 11. ver
gelijkt, blijkt die dagelijksche onderscheiding van
weinig beteekenis te zijn geweest en zien wij
eigenlijk zoo min vooruitgang als achteruitgang.
Zoo stonden onze Integralen den S,t0I> 53% en
heden 537a pCt., de 3 -pCt. 623/« en 6214, de 4 pCt.
84^ en 84% pCt. In Handelmaatschappij heeft
het, onder den indruk van het in de Kamer ge-
