Onder het opschrift Delft in 1600," bevat de
Delflsche Ct. het volgende ingezonden stukje van
de hand des heeren Soutendam, archivaris van
Delft
Dr. Lucian Müller haalt in zijn geschrift, ge
titeld: Hugo Grolius, als Latijnsch dichter beschouwd,
de volgende regelen aan, waarmee ,,'t Dell'tsch
orakel", op 17jarigen leeftijd, zijn geboorteplaats
beschreef
„Urbs iacet in Batavis cocto notissima potu,
Conditor huic Princeps corpore gibber erat.
Hanc Delphos vocitant, sive hoe ab Apolline nomen
Prumeroit, doctis non odiosa viris,
Sive quod a fossis vox haec prodiverit undis.
In dubio est vocis caussa: sed ipsa patet."
Vrij vertaald luidt het als volgt:
In Holland ligt een stad, door puik van bier vermaard.
Haar stichtte, zegt de faam, de buitrug Godevaert.
Men heeft ze Delff genoemd, 't zij naar Apollo's tempel,
Want wie geleerdheid prees, nam ze altijd tot
[exempel
'i. Zij die benaming reeds uit d' opgedolven gracht
Haar oorsprong wordt betwist, maar duidlijk is haar
[kracht.
De verzen bij Bleysw., Beschr. v. Delft, bl. 43,
36 en 105 vermeld, kunnen door de beminnaars
van Latijnsche poëzie met het bovenstaande ver
geleken worden.
Aangezien het werk van De Groot: „Hugeiani
Grotii Batavi Mirabilium Anni cio. ioo quae Bel
gas spectant semestre prius," etc., in 1600 bij
Albert Hendriksz in den Haag uitgegeven, weinig
bekend is, meende ik door de mededeeling der
verzen van den grooten Delvenaar geen ondienst
te doen aan allen, die belang stellen in 't verle
den hunner geboortestad en overtuigd zijn, dat
het „Noblesse oblige" ook op de handhaving van
den roem van 't voorgeslacht moet worden toe
gepast.
De gewone audientiën van den Minister van
Justitie zullen op Woensdag en Donderdag 17
en IS November aanstaande, niet plaats hebben.
Bij Kon. besluit van den 10den November is het
besluit van den 19den Juni houdende benoeming
van Mr. H. C. A. Thieme A. Cz. tot lid der
commissie van administratie over het burgerlijk
en militair huis van verzekering te Middelburg,
uithoofde van dieus benoeming tot officier van
justitie bij de anondissements-rechtbank te Gro
ningen, ingetrokken, en voorts benoemd tot lid
der genoemde commissie J. F. W. Conrad, hoofd
ingenieur van den waterstaat, woonachtig te Mid
delburg.
Amsterdam, 10 Nov. Onlangs werd medegedeeld
dat ter dezer stede het plan tot oprichting eener
nieuwe sociëteit op uitgebreide schaal was ont
worpen; thans verneemt men nader, dat dit
denkbeeld weldra zal worden verwezenlijkt. Er
zouden zich n. 1. eenige kapitalisten veree-
nigd hebben tot den aankoop der onlangs in
veiling opgehouden perceelen, hoek Kalverstraat
en Dam, alwaar tot dusverre, de handel in ma
nufacturen werd gedreven. De geprojecteerde
sociëteit zou op de wijze der Engelsche clubs
worden ingericht en voorzien zijn van eet-, lees-
en speelzalen; reeds zouden zich een 300tal per
sonen als aandeelhouders hebben aangemeld
naar 't zich laat aanzien, zal deze zaak spoedig
tot stand komen, waardoor in eene lang gevoelde
behoefte van deze hoofdstad zal worden voorzien.
's-Gravenhage, 12 November. De leening, den
grtM en 9don dezer uitgeschreven, ten behoeve der
Noord-Brabautsch-Duitsche spoorweg-maatschap
pij, (lijn Boxtel-Wesel) geeft aan de verwach
ting voldaan. In Duitschland vooral was de deel
neming groot.
Naar wij vernemen, kan de openbaarmaking
van het programma der onthullingsplechtigheid
nut. Op den dag mijner aankomst bracht een
Fransch stoomschip niet minder dan 80 dames
aan, die met de bewoonsters der harems kwa
men concurreereu en de banier der Fransche
beschaving in het Zuiden overplantten.
De reiziger, die zich naar Kaïro begeeft, zal
wèl doen zich niet langer te Alexandrië op te
houden dan noodig is, om de vereischte formali
teiten te vervullen en de twee eenige hier aan
wezige gedenkteekenen van Oud-Egypte in oogen-
scliouw te nemen, namelijk: de naald van Cle
opatra" en „de zuil van Pompejus." De laatste
ziet er, van de haven uit, oneindig indrukwek
kender uit dan in de nabijheid, als wanneer men
zich bovendien ergert over de nuttelooze handen,
die hun eigen, zeker zeer belangrijke naamcijfers,
in de steenen griffelden. De obelisk maakt ook
niet den indruk, dien men er van verwacht.
Maar hoe zou dit dan ook kunnen? Rustend, of
liever waggelend op een verbrijzeld voetstuk,
wekt hij voortdurend vrees van in te storten;
zijn omtrek dient voornamelijk tot werkplaats
van inlandsche metselaars, en tevens tot cabinets
d'aisanse aan de bevolking, die op deze doordrin
gende wijze hare hulde brengt aan de nagedach
tenis van koning Thutmosis IV. Wat Alexandrië
te zien geeft moge een denkbeeld geven van
hetgeen men te Kaïro te wachten heeft, maar is
weldra worden'tegemoet gezien. Intusschen be
vestigt het zich, dat aan die plechtigheid, zooveel
de ongunst van het jaargetijde dit slechts zal toe
laten, ongemeene luister zal worden bijgezet.
Niet ten onrechte alzoo is de belangstelling alge
meen. De residentie ontvangt nu reeds dagelijks
vreemde bezoekers, die getuigen van de feesten
willen zijn.
Gisterenavond heeft alhier een vergadering van
wege de hoofdcommissie met heeren commissa
rissen van orde plaats gehad, en zijn deze opnieuw
geconstitueerd.
Dinsdag aanstaande zal de hoofdcommissie voor
het monument ten paleize van den Prins-Voor
zitter eene vergadering houden.
Delrt, 11 November. Gisteren, voor den mid
dag, had een koetsier, die een met twee paarden
bespannen koets bestuurde, waarmede hij een
bruidspaar ging afhalen, het ongeluk, dat op het
Oude Delft, in de nabijheid van het Begijnhof,
een zijner rosinanten uit het gareel en in het
water geraakte. Na heel wat tobbens mocht men
er eindelijk in slagen, daarin krachtdadig bijge
staan door den heer H. H., aldaar woonachtig,
om het van koude bibberende dier achter een
schuit vast te binden, waarmede het toen verder
naar buiten werd geboegseerd en daar op het
droge gehaald. (D. Ct.)
Alphbn, 10 Nov. Iu de afgeloopen week is al
hier tot lid van den raad gekozen de heer H. M.
A. De Kanter, en wel in plaats van den heer
J. Hoogeveen, die tusschentijds bedankt had. Het
liberale element is door deze keuze in onzen ge
meenteraad niet weinig versterkt geworden.
Woerden, 11 Nov. Door de heeren P. C. Knijfï
en A. Kaptijn alhier is concessie aangevraagd tot
het daarstellen van een telegraaflijn tusschen
Leiden en Woerden met kantoren te Alphen,
Zwammerdam en Bodegraven.
Zwolje, 10. Nov. De late aardappelen zijn hier
en in de omliggende gemeen ten meestallen gerooid.
De opbrengst is wel niet groot, doch de hoeda
nigheid daarentegen overal uitmuntend. De prijzen
zijn uiteenloopend. Ter markt gelden ze f 1.60
a f 2.60 per hectoliter. Bijna dagelijks worden
uit Friesland en Zeeland ladingen aangevoerd,
die uit het schip verkocht worden voor f 2.50
de Friesche, en voor f 3 de Zeeuwsche stoel-
matters. Pruisische aardappelen zijn te koop voor
f 2.10. Onze opkoopers hebben, tot gemak van
hen, die geene bergplaats hebben, de gewoonte
aangenomen, de aardappelen ook bij abonne
ment te leveren.
Veenendaai-, 10 Nov. Gisterenochtend omstreeks
8 uren is alhier aan de Klomp een bejaard land
bouwer, in de dusgenoemde Groep bij Scherpen-
zeel woonachtig, van zijne kar gevallen, door
dien het paard aan het hollen raakte. De mau
kwam onder de wielen en werd zoodanig ge
kwetst, dat hij kort daarna overleed. Hij laat
eene vrouw en kinderen achter.
Schotirland, 9 Nov. Met genoege verneemt
men hier, dat eenige raadsleden het plan hebben
opgevat, aan den gemeenteraad voor te leggen
een voorstel om ook, evenals in 't naburige Op-
sterland, Schoterlands ingezetenen vrij te stellen
van schoolgeld.
Waar ergens, dan is 't in deze gemeente eene
noodzakelijke behoefte de vrijstelling van school
geld, daar er onderwijzers zijn, die niet meer
dan y3 van het aantal kinderen ter school krij
gen, omdat er schoolgeld betaald moet worden.
Aalburg, 10 Nov. Werd uit deze streek be
richt, dat het vele water in het land voor veel
en velen nadeelig was, toch mag deze omstan
digheid in een ander opzicht hoogst gunstig ge
noemd worden. Aan het rijk der muizen is
vooreerst een einde gemaakt, en de landbouwer
zal tevreden zijn als hij bedenkt dat het beter
is vooralsnog niet gezaaid te hebben, dan dat
het gezaaide door de muizen wordt vernield.
eigenlijk toch slechts een zwakke weerschijn van
het leven en het verkeer in deze methopolis. Ik
bezocht de Nouzha, een tamelijk net aangelegden
openbaren tuin, waarin in den namiddag het mu
ziekkorps van de vice-koninklijke marine een helsch
leven doet hooren. Die lieden, slechts voorzien van
trombonnes en klarinetten, trommels, triangels
en tamtams, blazen toch naar noten en onder de
leiding van een in de uniform van de garde Fran-
faise gestoken kapelmeester. Hier komt de beau-
monde, meerendeels uit. Europeanen bestaande,
bijeen, terwijl de inboorlingen slechts als be
dienden figureeren. De weg naar dien lieflijken
tuin eene oase in de woestijn voert langs
het Mahmudieh-kanaal, dat van Rosette naar
Alexandrié loopt, en door Mehemed-Ali voor 7%
millioen franken is aangelegd. Driemaal honderd
duizend Fellahs werden tot dien arbeid gebezigd;
daar men er echter niet aan gedacht had zorg
te dragen voor de voeding en het drinken van
zoovele op een betrekkelijk kleine plek vereenigde
menschen, brak eene epidemie onder hen uit, die
ongeveer 12,000 menschendeed omkomen, wier graf
de tegenwoordige rijweg is. In weerwil van dat alles
verzandde het kanaal, en aan Saïd-Pacha was het
weggelegd het te herstellen, waartoe slechts 115,000
menschen werden gebezigd, die het werk in 22
dagen ten einde brachten. (Slot volgt.)
Groningen, 9 November. Gisterenavond had de
gewone maandelijksche vergadering plaats van
het departement Groningen van de Nederlandsche
maatschappij ter bevordering van Nijverheid. Al
daar deed de heer Ali Cohen eene belangrijke
mededeeling over fecale stoffen, hare waarde voor
den landbouw en de verschillende wijzen, waarop
die plegen verzameld te worden. Hij gaf daarbij
een overzicht en beoordeeling van de verschil
lende stelsels, welke in Europa en in ons land
in gebruik zijn, om die stoffen zoodanig te bezi
gen, dat èn aan de hygiënische en èn aan de
finantieele èn aan de landbouwkundige belangen
behoorlijk voldaan wordt. De vergelijkende be
schouwing leidde lot de gevolgtrekking, dat het
stelsel door opvanging in putten of van afvoer in
riolen afkeurenswaardig is in alle opzichten,
dat het tonnenstelsel (alhier in gebruik) nuttig
is en aanbevelenswaardig, zoowel ten aanzien
van de finantieele, als ten opzichte van de ge-
zondheids- en landbouwbelangen. Met eenige ver
beteringen daarbij aan te brengen zal in de meeste
gemeenten van Nederland dit stelsel overal toe
passelijk zijn en eerder ingang vinden dan het
overigens te recht zeer geprezen en reeds in Praag
goed gebleken stelsel van Liernur, dat. aan hy
giënische en landbouwbelangen zeer goed voldoet,
terwijl het zoogenaamde spoelstelsel nietdevoor-
deelen aanbiedt van het tonnenstelsel en dat van
Liernur, welke laatste de spreker daarop nader
besprak. Ten slotte behandelde hij de pneumati
sche methode van privaatkuilen-lediging en legde
zeer fraaie photographische af beeldingen over van
de werktuigen, die daarbij worden gebruikt.
BUITENLAND.
Spanj e.
Over de houding van den Italiaanschen gezant
te Parijs, Nigra, tegenover het plan, om den her
tog vau Genua op den troon te plaatsen, meldt
de Parijsche correspondent van de Times, dat ge
noemde diplomaat herhaaldelijk, maar vooral jl.
Donderdag (4 Nov.) op de receptie aan het hotel
der Italiaansche ambassade, in den kring zijner
collega's duidelijk het denkbeeld heeft verworpen,
dat de prins ooit de Spaansche kroon zou dragen.
Z-witsex-land.
Uit Cormons wordt de volgende gewichtige
tijding aan de Wiener Presse getelegrapheerd
„De wegens verregaande oplichterijen vervolgde
kassier der Züricher Bank, Scharr, werd heden
(8 November), door den Oostenrijkschen grens-
veldwachter Engelhardt juist op het oogenblik
gearresteerd, dat hij, uit Italië komende, de Oos-
tenrijksche grenzen overschreed. Er werden 3S,000
fr. bij hem gevonden."
Uiiitscliland.
In het oosten van Pruisen heeft op 8 en 9 No
vember een hevige orkaan gewoed. De stad Ko
ningsbergen werd grootendeels overstroomd en
daardoor het verkeer gestremd. De weilanden
staan vele mijlen in het rond onder water, en
al de bootvrachten zijn verstrooid. De schade moet
zeer groot zijn.
Te Gros-Gerau duren de aardschokken nog
steeds voort, zoodat de inwoners niet geheel bui
ten gevaar zijn. In den nacht van 8 op 9 November
werden er 19 schuddingen waargenomen.
De Duitsehe dichter Em. Geibel is door de
Pruisische regeering bekroond met de gouden me
daille en 1000 thl. voor zijn treurspel Sophonisbe-,
de groote gouden kunst-medaille is toegewezen
aan den schrijver van het treurspel Die Griifin,
den heer Heinrich Kruse.
Do Wiener Presse verneemt, dat eerlang de
Saksische regeering een wetsvoordracht zal indie
nen betreffende den wederopbouw van het afge
brande hoftheater. Zij zal aan de Kamers daar
voor 500,000 fl. vragen. De overige kosten zouden
dan door den koning en door de gemeente Dres
den worden gedragen.
Hfugrelaml.
Nu alle middelen, om de regeering te bewegen
de in hechtenis genomen Fenians in vrijheid te
doen stellen, hebben gefaald, hebben de leden
der Broederschap aanschrijving ontvangen om het
„onthoudingsysteem" toe te passen, en zic.h zóo
lang het gebruik van tabak en gedistilleerd te
ontzeggen, totdat aan de „slachtoffers" gratie zal
zijn verleend. Zoo zal dan toch het Fenianisme
ergens goed voor zijn!
Fi-ankrjjU.
Het manifest van Ledru-Rollin heeft bij de
kiesvereenigingeu van Parijs weinig bijval ge
vonden; onder meer is ook een der redenen, dat
het volk van Parijs veel wat in dat manifest
voorkomt niet begrijpt. Dinsdag werd in de Rue de.
Crimée eene privaat-vergadering gehouden, waarin
Rochefort zijne plannen voor de toekomst zou
mededeelen. Voor de aankomst van dezen, trachtte
de heer Chassin door voorlezing van het manifest
van Ledru-Rollin de vergadering op te winden,
doch die poging bereikte het gewenschte doel
niet. Nadat het woord was gevoerd door ver
scheidene redenaars, die verlangden dat men van
de overigen, die den eed weigerden, eveneens
het afleggen van den candidateneed zou vorde
ren, opdat ze in de Kamer gezamenlijk met den
schrijver der Lanterne den eed der afgevaardigden
konden weigeren, trad eindelijk Rochefort binnen.
Een lange, dorre, magere gestalte, met een geel
gelaat, hoog voorhoofd, de oogen door borstelige
wenkbrauwen overschaduwd, diep in kassen ge
legen, fijn gesneden mond, vrij regelmatige neus,
de kin verlengd door een vrij lang sikje in
een woord een uitstekend gezicht voor een Me-
phisto. Door de 700 kiezers met leveudigen bijval
begroet, sprak hij: „Burgers, ik ben geen man
van woorden, maar van handelen (Bravo's.). Men
heeft mij dikwijls gevraagd wat ik dacht te doen
als ik in de kamer werd gekozen. Hier, in eene
private vergadering, kan men zich openhartiger
verklaren dan ergens anders. Ik wil mijn geheele
ziel voor u uitstorten: word ik gekozen, dan zijn
er twee wegen: óf ik kom als Carnoten Cavaig-
nac in de Kamer, maar dit leidt tot niets,
öf ik woon de zittingen van het Wetg. Lichaam
bij. En dit denk ik te doen (Bijval). Dan zal ik
verklaren, wanneer de president mijn naam af
roept, dat ik den eed als afgevaardigde niet at-
leg, maar mij toch als afgevaardigde beschouw
en niet van de plaats wijk, waarop het volk van
Parijs mij heeft gesteld. (Aanhoudende bijvals
kreten). Wil men mij met geweld verwijderen,
burgers, dan ben ik gewapend en den eerste,
die mij nadert om den geheiligden vertegenwoor
diger des volks aan te raken, schiet ik neer als
een dollen hond. (Bravo! bravo! zoo moeten we
er een hebben!) Maar burgers, ik doe dit alleen
onder voorwaarde, dat de overige candidaten, die
den eed weigeren, Barbès, Pyat, Ledru-Rollin,
als ze gekozen worden, zich aan mijne zijde be
vinden.
Dit. als een staaltje van de wijze, waarop Ro
chefort op de hartstochten der menigte tracht te
werken. Hij verklaart verder, dat ook de kiezers
van Ledru-Rollin, Barbès en Pyal zich bij de
zijnen zullen aansluiten, om hem met geweld te
handhaven op de plaats, waar het volk hem heeft
gesteld, en tegen de hooge uitgaven te zullen
protesteeren voor het leger, dat wel gebezigd
wordt tegen weerlooze arbeiders, maar niet om
Frankrijks eer in het buitenland op te houden.
Te midden der opgewondenheid, waarin de ge
moederen door die taal worden gebracht, ver
zuimt men echter op te letten, dat aan de nale
ving van al die beloften voorwaarden verbonden
zijn, en wel in de eerste plaats deze: Rochefort
zal dat alles doen, mits Barbès, Pyat en Ledru-
Rollin het ook doen.
De laatste berichten omtrent den gezondheids
toestand des keizers luiden zeer bevredigend. Te
Compiègne zijn reeds een vijftigtal genoodigden
aangekomen, waaronder, in weerwil van de af
wezigheid der keizerin, verscheidene dames.
België.
De raad der gemeente Antwerpen heeft in zijne
laatste zitting besloten, een bronzen standbeeld
op te richten ter nagedachtenis van Henry Leys.
Men zal ten dien einde een beroep doen op de
Belgische kunstenaars. De dagbladen herinneren,
dat het gedenkteeken, hetwelk op 17 November
aanstaande in het Willemspark te 's-Hage zal
worden opgericht, mede het werk is van twee
onzer landgenooten, de heeren Joseph en Jacques
Jacquet.
TELEGRAMMEN.
Parijs, 11 November. In eene gisterenavond
gehouden kiesvergadering verklaarde de presi
dent, dat Rochefort Parijs voor 24 uren verlaten
had, aangezien eene belangrijke zaak hem elders
riep, waarover hij thans geene mededeelingen
kon doen.
In eene andere kiesvergadering heeft de pre
sident medegedeeld, dat Ledru Rollin binnen twee
dagen te Parijs komt om zijne candidatuur te
verdedigen.
De Bappel zegt, dat Beaumont, Flourens,
Gambon en Rochefort gisteren naar Londen zijn
vertrokken om Ledru Rollin te verzoeken naar
Parijs te komen.
Madrid, 10 Nov. De krijgsraad heeft uitspraak
gedaan in de zaak derviervolgenderepublikeinsche
afgevaardigden, die betrokken waren in den op
stand. Caimo en Sumer zijn ter dood, Ameller
tot levenslange verbanning en Serraclara tot eene
gevangenisstraf van twaalf jaren veroordeeld.
Madrid, 11 Nov. De vergadering der Cortes
heeft gisteren geene besluiten kunnen nemen,
doordien het hiertoe vereischt aantal leden niet
tegenwoordig was.
HANDEL.
OVERZICHT DER WEEK.
Rotterdam, 12 Nov.
Koffie. Met geringen handel.
Suiker. Ruwe. De markt verkeert in eene zeer
vaste (stemming. De waarde is souteueerend voor
loco. September en zeilend 2b ets. daaronder.
Geraffineerd. Met eenige vraag voor gereed
goed, hetwelk alleen in de tweede hand is uit
te voeren daar bijkans alle fabrikanten het jaar
uitverkocht hebben.
Thee. Vast, de omgang bepaalt zich geheel
voor behoeften.
Kijst. Zonder handel of verandering in de
prijzen,
