N°. 2989.
Zaterdag
A°. 1869.
6 November.
LËIDSCH
MGBMl
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden per 3 maanden3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DHR ADVERTENTIES.
Voor iederen regel0.15.
Grootere letter naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Lelden, 5 November.
Eene talrijke en aanzienlijke menigte
vereenigde zich Woensdag-avond in de zaal Deli-
gentia te 's Gravenhage tot het houden der meeting
nopens het drinkwater, waartoe de uitnoodiging
van een dertigtal der invloedrijkste ingezetenen was
uitgegaan. De heer Mr. W. Wintgens leidde de bij
eenkomst in met in korte trekken het gewichtige
doel van dit bijeenzijn te schetsen en dankte de aan
wezigen voor de trouwe opkomst die van groote
belangstelling getuigde.
Na volgde eene discussie die tot resultaat had,
dat de aanwezigen zich met de hier na te mel
den resolutie vereenigden Hier ter stede (is geen
goed drinkwater en op dit oogenblik is niet aan
deze behoefte voldaan.
Daarop werden de middelen of het middel be
sproken om aan deze bestaande kwaal tege
moet te komen. Hierbij kwamen in aanmerking
de Northomb's weiboringen, de duinwaterleiding
en eene waterleiding uit de Maas.
De uitslag dezer beraadslaging werd nederge-
legd in eene resolutie van dezen inhoud„De
vergadering erkennende het nut van het boren van
Northomb's pijpwellen in zoover zij goed drink
water opleveren, is van meening dat in de be
hoefte aan goed en voldoend drinkwater op de
meest afdoende wijze zal worden voldaan door
het daarstellen van eene duinwaterleiding."
Zij werd met eene groote meerderheid aangeno
men. Het denkbeeld van een der aanwezigen om
nu te beraadslagen over de wijze waarop eene
duinwaterleiding zal worden verkregen, door par
ticulieren ondernemingsgeest of door exploitatie
van gemeentewege, vond geen ingang.
Ten slotte nam de vergadering het besluit om
de resolutiën te formuleeren in een adres en dit
op verschillende plaatsen ter teekening te leggen
alvorens het den gemeenteraad aan te bieden.
Nadat de vergadering hooglijk instemde met
den dank van een der aanwezigen aan het co
mité en den voorzitter voor de uitstekende lei
ding der meeting, ging zij uiteen.
Over den Maandag j 1. te Groningen
overleden hoogleeraar I. Van Deen zegt de Gron.
Ct. het volgende:
„In het jaar 1804. te Burgsteinfort uit Israëlie-
tische ouders geboren, genoot hij zijne opvoeding
■grootendeels te Kopenhagen. De betrekkingen van
zijne familie tot Nederland gaven hem aanleiding
om, na het verkrijgen van de bevoegdheid tot
het uitoefenen der geneeskunst in Denemarken,
zich naar Leiden te begeven en ook voor Neder
land hetzelfde recht te verwerven. Door de ver
dediging van een proefschrift de differentia el nexu
inter nervos vilae animalis et vitae organicae verkreeg
hij in 1834 le Leiden den graad van doctor in
de geneeskunde.
„Reeds vóór dien tijd was Van Deen gedurende
de cholera-epidemie van 1833 als geneesheer werk
zaam geweest te Dalfsen en te Roelofsarendsveen.
De goede naam, dien hij daar verwierf, volgde
hem naar Zwolle, waar hij zich in 1S34 als arts
vestigde en alras het vertrouwen en de achting
zijner stadgenooten verkreeg. Voor het heil van
de lijdende mensehheid werkzaam te zijn bleef
steeds zijn wensch; ook toen hij tot het profes
soraat te Groningeu, aanvankelijk (18511857)
als buitengewoon hoogleerlaar, bevorderd was.
Hoofdzakelijk wijdde hij zich echter aan de phy-
siologie, het vak zijner keuze, hetwelk hij van
het begin van zijne wetenschappelijke loopbaan
af tot aan zijn dood toe met geluk en onverdro
ten ijver heeft beoefend. Daarvan gaven vele uit
muntende opstellen in tijdschriften en enkele
losse stukken in het Nederlandsch of Hoogduitsch
geschreven getuigenis.
„Hoezeer hij de pogingen waardeerde om de
resultaten der wetenschap in een voor het alge
meen vatbaren vorm te gieten en soms ook voor
een gemengd gehoor enkele populaire voordrach
ten hield, was echter de richling zijner studie
zuiver wetenschappelijk en trachtte hij door zijne
onderzoekingen het veld der kennis uit te breiden.
Door zijne bemoeiingen verrees te Groningen een
physiologisch laboratorium, voorzien van eene
kostbare en met zorg bijeengebrachte verzame
ling van instrumenten en andere hulpmiddelen
voor het physiologisch onderzoek. Mocht hij zelf
zich ook slechts kort in deze nieuwe inrichting
verheugen, toch zal zijne stichting voor onze hoo°-
geschool van blijvend voordeel wezen, omdat hij
daardoor voor zijne opvolgers de mogelijkheid
heeft doen geboren worden, om de physiologie
naar de eischen van den tegeuwoordigen tijd te
beoefenen.
„Van Deen onderscheidde zich door groot ge
loof in de macht der wetenschap zoowel op the
rapeutisch en sanitair als op physiologisch ter
rein. Met belangstelling nam hij van elke ont
dekking in zijn vak kennis. Grondige weten
schappelijke studie hield hij ook voor de praktijk
onmisbaar. Deze overtuiging trachtte hij bij zijne
leerlingen aan te kweeken en steeds hield hij
hun voor, dat zelfstandig onderzoek van de men-
schelijke natuur noodig is, zoowel om de weten
schap vooruit te brengen, als om haar tot het heil
der mensehheid toe te passen.
„Ook als burger verliest onze stad veel aan
Van Deen. Steeds was hij bereid om goede in
richtingen met raad en daad te ondersteunen en
die vrijzinnige beginselen, die hij terecht als den
roem van zijn tweede vaderland beschouwde,
voor te staan en te verdedigen."
De directie van den Lcidschen Schouwburg
was in den laatsten tijd waarlijk niet gelukkig
in haar streven, om ons afwisseling te verschaf
fen. Behalve de voorstelling door het gezelschap
van den Rotterdamschen schouwburg, hadden
zoowel de opera als de voorstellingen van het
tooneelgezelschap van den heer Valois een demi
succes. 't Is ons daarom dubbel aangenaam op
eene voorstelling te mogen wijzen, van welker
succes we ons bij voorbaat reeds overtuigd hou
den. Maandag avond zal het Vlaamsch Tooneel
gezelschap van Antwerpen, onder directie van
den heer Eloy Lemaire, hier optreden met De
Bastaard van Touroude, een jong schrijver, wiens
eerste tooneelproduct, zeker niet van gebreken
vrij, in het Oiéon te Parijs veel succes heeft ge
had en door het Vlaamsch tooneelgezelschap,
maar vooral door Mej. BecrJmaiu, uitstekend
wordt weergegeven.
Voor dien avond is als nastukje het geestige
Een vrouw die drinkt aangekondigd.
We verwachten dan ook een eivolle zaal; voor
noemd gezelschap, maar vooral Mej. Becrsmans,
heeft hier steeds te veel sympathie gevonden, en
te aangename herinneringen achtergelaten, dan
dat die verwachting eene andere zou mogen of
kunnen zijn.
Waar de min of meer talrijke opkomst van
het publiek de maatstaf is, waarnaar de directie
van den Schouwburg zich bij het engageeren van
tooneelgezelschappen moet regelen, hopen we,
dat de opkomst talrijk zij, ook om den willedier
directie, nu ze ons in de gelegenheid stelt iets
goeds te zien.
Indachtig aan het oude maar steeds ware
goede wijn behoeft geen krans", hebben we in den
laatsten tijd niet gesproken over de kunst-ten
toonstelling van Glas-Pliotographiën, in het
Nuts-gebouw. We wenschen zulks thans even
min te doen, maar er slechts op te wijzen, dat
die tentoonstelling definitief op Woensdag a. s.
gesloten wordt. Voor hun vertrek hebben de hh.
Foerster en Engelmann begrepen, dat het, in
onze dagen, waar zóóveel voor den werkman
wordt gedaan, eenigermate plicht was, ook den
werkenden stand in de gelegenheid te stellen,
hunne tentoonstelling te gaan bezichtigen en
hebben daarom den entrée-prijs voor Zondag a.
s. op 25 cents gesteld. Al die haar bezochten
weten dat ze naast veel schoons, ook veel leer
zaams aanbiedt. We juichen daarom dien maat
regel van harte toe en hopen dat genoemde
heeren dien met een talrijk bezoek bekroond
zullen zien.
nieuwe commissaris des Konings ijverig en krachtig
medewerkt. (Utr. D.)
Te Londen stond dezer dagen iemand terecht
wegens inbraak in eene „Hollandsche boterfa-
briek". Uit het getuigenverhoor bleek, dat er in
die fabriek vet gesmolten werd, dat gewreven
en bewerkt naar Holland verzonden, daar met
boter vermengd, en dan weder naar Engeland
uitgevoerd werd waar dat afschuwelijk mengsel
als zuivere boter verkocht wordt. De getuige
verklaarde op eene nadere vraag des rechters,
dat iemand die wezenlijke, onvervalschte boter
begeerde, die onmiddellijk van een vertrouwden
boer moest laten komen.
Bij de regeering, althans in den Haag, is bericht
gekomen dat de 3 Engelsche geleerden, die door
de Koningin van Engeland zijn verzocht om voor
hare rekening eene beschrijving op te maken
van alle Hunnebedden over den geheelen aard
bodem, dezen zomer en herfst te lang in Duitsch-
land en Denemarken zijn opgehouden, zoodat zij
hun bezoek teT opname der Huunebedden in
Drenthe, Friesland, Groningen en Overijsel
hebben moeten uitstellen tot den zomer van 1S70.
Bij dit aanstaand bezoek verheugt uien zich zeer
over de krachtige pogingen, die thans in Drenttie
worden aangewend om die merkwaardige en
alleroudste gedenkteekenen van ons vaderland
voor vernietiging te bewaren, waartoe vooral de
Hedenmorgen omstreeks 9 uren is eene koe
uit den veetrein gesprongen en op hol gegaan
den singel langs naar de Morsch poort. Daar is
zij het Galgewater overgezwommen alwaar zij op
een erf terecht kwam en dadelijk is afgemaakt.
Gelukkig zijn er geen ongelukken te betreuren.
De laatste stormen hebben zóóveel rampen op
de Noordzee veroorzaakt, dat onlangs de Har-
wichboot van Rotterdam haar reis niet geregeld
kon voortzetten, maar telkens verplicht was te
stoppen en achteruit te werken, om aanraking
met de verschillende wrakken te voorkomen.
Boskoop, 3 November. De Raad dezer gemeente
heeft in zijn vergadering van den 26st6° October
11. besloten, niet te berusten in de afwijzende
beschikking, ontvangen van den heer minister
van financiën, op zijn adres waarbij gevraagd
werd uitbreiding te geven aan de tegenwoordige
administratie van de brievenposterij alhier. De
Raad heeft eene commissie van drie leden uit
zijn midden benoemd, die zich persoonlijk tot
den heer minister zal wenden, ten einde de be
zwaren uiteen te zetten, waartoe het onvoldoende
postverkeer aanleiding geeft en aan te dringen
om alsnog een gunstige beschikking op 's Raads
advies te willen nemen.
Rotterdam, 4 Nov. Hedenmiddag te halfdrie
is een tjalkschip, geladen met heesters en ge
wassen, door den wind omgeslagen tusschen
Bolnes en Kralingen. Aangaande de equipage
van het schip is nog niets met zekerheid te
melden.
Enkhuizkn, 3 Nov. Voor zoover bekend is heb
ben de haringreederijen te dezer stede tot heden
wegens de laatste stormen geen verlies van
schepen of bemanning te betreuren; maar wel
zijn er twee buizen binnentijds lek, met schade
en slechte vangst voor de tweede reis binnenge
komen. Het zijn De Eerste, schipper De Vries,
die circa 9 last, en de Willem Beukelszoon, stuur
man R. Zalm, die slechts ruim 40 ton haring
aanbracht.
Utrecht, 4 Nov. Gisterenmorgen te 11 uren is
in de Kerksteeg alhier door de rechterlijke auto
riteit een huisgezin uit zijne woning verwijderd.
De vrouw (de man is fabriekarbeider) nadien
tijd alles in het werk gesteld hebbende, om een
onderkomen te vinden, is hierin niet mogen sla
gen; dit heeft ten gevolge gehad, dat het gezin,
waaronder zich vier zeer jonge kinderen, waar
van het jongste een half en het oudste zes jaren
telt, den geheelen nacht in dit gure en storm
achtige weer in de open lucht onder een tafel
en een paar planken heeft moeten doorbrengen,
waaronder zij zich tot heden nog bevinden, tot
nog toe geen vooruitzicht hebbende, om aan een
woning te geraken.
Wij vragen: is er geen autoriteit, die aan zulke
menschen althans voorloopig een onderkomen
moet bezorgen? (Utr. Dbl.)
Arnhem, 4 November. Gisterenavond te elf uren
hoorde een heer, die langs den Buitensingel huis
waarts keerde, een plomp in het water. Er scheen
een persoon in de gracht te zijn gevallen, maar
de duisternis belette hem zich daarvan te over
tuigen, terwijl het hooge hek, hetwelk de infir
merie omringt, hem niet toeliet zioh naar de
plaats te begeven waar de drenkeling zich be
vond. Hij maakte een heerenknecht, dien hij ont
moette, opmerkzaam, maar deze was van oor
deel, dat hij „als particulier" niets aan de zaak
behoefde te doen. Was de drenkeling een dron
ken man en had men hem er uitgehaald, dan
liep men kans dat hij een eind verder weer in
het water zou vallen kortom, hij als „als par
ticulier" kon er niets aan doen. Intusschen was
de agent, van politie Ledekerke, die den plomp
in het water eveneens gehoord had, toegeschoten.
Deze had dien avond reeds lang een paar be
schonken soldaten in het oog gehad en meende
dat een van beiden wel de drenkeling zou zijn.
De heer en hij brachten dus de schel der infir
merie in beweging en riepen zoo luid mogelijk,
maar in deze instelling heerschte op dat oogen
blik de meest ongewenschte rust. De agent klom
nu met behulp van den voorbijganger over het
hooge hek, waarbij zijne kleederen zeer gescheurd
werden en begaf zich naar de plek waar de man
moest liggen.
Middelerwijl verscheen op het terrein een be
schonken militair, de vermoedelijke kameraad van
den drenkeling. Op de mededeeling van den
heer, dat zijn makker in 't water lag, legde de
soldaat onder minder plechtigen dan wel luiden
eed de zielroerende verklaring af, dat hij nooit
een kameraad op de wereld bezeten had.
De heerenknecht had zich ondershands, „als
particulier", verwijderd. Maar nu verscheen, op
het aanhoudend schellen, een suppoost van de
infirmerie, die vroeg, wat al dat leven te betee-
kenen had. Toen hij dit vernomen had, scheen
hij van meening, dat zijne roeping zich tot zieke
soldaten bepaalde, en beschonkenen niet onder
die categorie waren te rangschikken. Hij opende
evenwel het hek, en na verloop van eenigen tijd
werd de drenkeling, die intusschen door den
agent gegrepen was, op het droge gebracht en
met veel moeite naar de kazerne getransporteerd,
niettegenstaande hij er meer prijs op stelde nog
een poos lang de vrije buitenlucht te genieten.
Het fraaiste van dit voorval zou nog zijn, zoo
de agent voor eigen rekening de schade aan zijne
kleederen moest herstellen. Wij hopen, dat eene
andere belooning hem voor zijne moeite en waak
zaamheid zal wachten. Had hij eveneens „als
particulier" gehandeld, waarschijnlijk zou de
politie een gescheurd uniform meer, maar het
vaderland een verdediger minder tellen. (Arnh. Ct.)
Groningen, 3 November. Alhier is opgericht
een anti-vesling-verbond, hetwelk zich ten doel stelt
om door alle gepaste middelen pogingen aan te
wenden, die kunnen leiden tot de slechting der
vestingwerken dezer stad. De gunstige uitslag,
waarmede de pogingen van het antidagbladze-
gel-verbond bekroond zijn, heeft tot de oprichting
van dit verbond doen besluiten.
Makkinga, 4 Nov. Sedert de invoering van
gratis onderwijs in deze gemeente (Ooststellingwerf),
is het schoolgaan aanzienlijk vermeerderd, 't Getal
leerlingen, dat thans getrouwer dan vroeger op
komt, bedraagt in verhouding der bevolking meer
dan 15 °/0.
Middelburg, 3 Nov. De najaarszitting der pro
vinciale staten van Zeeland is gisterenavond door
den commissaris des Konings geopend. Een groot
aantal ingekomen stukken en voorstellen is naar de
afdeelingen verzonden, waaronder een voorstel van
den heer Verhagen, tot het brengen van een post op
de begrooting van f 1000, ter tegemoetkoming
aan gemeentebesturen in de kosten voor het ge
ven van herhalingsonderwijs, alsmede voor het
aanleggen van schoolbibliotheken, daarmede in
verband staande. Nadat de vergadering zich in
afdeelingen had gesplist, is de openbare zitting
tot Donderdag a. s. verdaagd en hebbende leden
zich in de afdeelingen begeven, tot het benoe
men van voorzitters en ondervoorzitters.
Gemengde Berichten.
Hoever geduld en liefhebberij liet brengen
kunnen zien wij aan een aap, die voor korten
tijd aan den Zoülogischen Tuin van Londen ten
geschenke gegeven is. Deze aap, die den naam
Jenny ontvangen heeft, is 9 jaar oud en van zijn
derde jaar af op een schip geweest. Hij heeft
onder anderen ook den tocht naar Abessinië ge
maakt. Zijne grootte is twee voet vier duim, ter
wijl de uitdrukking van het gezicht, in plaats
van wild te zijn, zeer zacht is. Deze aap loopt met
eene bijzondere gemakkelijkheid op zijne beide
achterste pooten en draagt daarbij liefst lichte
voorwerpen. Eene hen, eene echte scheepshen,
bijna geheel van veeren ontbloot, is zijri gelief
koosde speelnoot. Beide zijn in hetzelfde hok op
gesloten. Vaak neemt hij de hen op zijn arm
evenals eene moeder een kind, en de hen schijnt
zeer gaarne op zijn arm te willen zijn. Geeft
men hem een flesck met sodawater zoo ontkurkt
