verbrijzeld, en de zee heeft een gedeelte der
werktuigen medegesleept. Men vreest dat tot
groote schade der werklieden, de werkzaamheden
aan zee gedurende den geheelen winter zullen
moeten gestaakt worden.
's-Gravenhage, 28 October. Den 19d®" Septem
ber des vorigen jaars heeft een knecht van den
heer Burgerman, grutter op het Spui alhier, met
den grutterswagen en het paard, zijn meester
toebehoorende, een vracht aardappelen vervoerd.
Bij die gelegenheid is door hem, van het Spui
komende, aan de Spuistraat, en die straat willende
inrijden, ten huize van deu horlogemaker Aarsse,
aan den hoek aldaar en het Wijd Achterom een
groote spiegelruit gebroken of ingereden, ter
waarde van 79. De Belgische Assurantie Maat
schappij „La Guarantie Beige" voldeed onmiddellijk
den heer Aarsse de geledene schade, maar poogde
die terug te vorderen van den heer Burgerman,
omdat door de onhandigheid van zijn knecht
die schade zou zijn berokkend, en art. 1403
Burg. Wetb. den meester aansprakelijk stelt voor
de nalatigheid of de onvoorzichtigheid van zijn
ondergeschikte. De kantonrechter alhier legde
in Dec. 1868 de maatschappij de verplichting op,
dit beweren te bewijzen, maar stelde haar in
Maart jl. in het ongelijk, omdat niet was geble
ken, dat het ongeval te wijten is geweest aan
de zorgeloosheid van den bediende.
De Assurantie-Maatschappij voorzag zich van
de beide uitspraken der kantonrechters in hooger
beroep. Dit appèl werd heden voor de Arron-
dissements-Rechtb., Kamer van Burgerl. Zaken,
bepleit. De voorziening werd toegelicht door Mr.
Bergsma, die hoofdzakelijk betoogde dat de Kan
tonrechter ten onrechte aan haar appellante, den
bewijslast der schuld had opgelegd, maar den
geïntim. Burgerman had moeten opdragen toeval
te bewijzen.
Voor den geïntim. werden de vonnissen van
den kantonrechter verdedigd door Mr. 6. Belin-
fante, die de onjuistheid der beweringen van de
appellante breedvoerig trachtte aan te toonen.
Uitspraak bepaald heden over acht dagen.
Voorburg, 27 October. Ofschoon de weilanden
in deze omstreken nog ruimschoots van gras voor
zien zijn, zullen de vele regens het langer ver
blijf in de weide aan het vee onmogelijk maken,
daar sommige laag gelegen landen reeds last van
het water beginnen te krijgen.
Delft 28 October. Naar men verneemt zullen
er alhier, bij genoegzame deelneming, gedurende
het aanstaande winterseizoen, weder voordrach
ten gehouden werden over godsdienst en letter
kunde. De heeren Van Gorkom van Amsterdam,
Hooykaas van Schiedam, Ten Kate van Amster
dam, Van Koetsveld van 's ilage, Maronier van
Utrecht, Pierson van 's-Boscb, De Ridder van
's-Hage en De Veer van Delft zullen daarbij als
sprekers optreden. De prijs der toegangkaarten
is voor de acht voordrachten: vooreen heer/2.50,
voor een heer en dame 4.
Rotterdam, 28 Oct. De bureaux ten dienste dei-
Staatsspoorwegen zullen met November worden
overgebracht naar de Leuvehaveo; tevens zal liet.
archief aldaar worden gedeponeerd.
De sjouwerman C. J. Dessouw, hedenna-
middag te 8 uren bezig zijnde om gietijzer uit
de stoomboot Glenmore, liggende in de Vluchtha-
ven, te lossen, kreeg een stuk van dat ijzer ter
wijl men bezig was het op te hijschen op het
hoofd. Naar men verneemt, bevindt de lijder zich
buiten gevaar.
Gouda, 28 October. In eene conferentie van
burgemeester en wethouders alhier met het be
stuur van den Rijnspoorweg, heeft het bestuur
voorgesteld een klinkerweg, begroot op 1200,
voor gezamenlijke rekening te laten leggen, tot
toegang naar het nieuw stationsgebouw. B. en W.
oordeelen echter zulk een klinkerweg ondoelma
tig en zouden een klinkerweg met trottoir verkie
zen, die op 3600 is begroot.
De Weleerwaarde heer W. De Bruin, pastoor
der R.-C. gemeente alhier, is uit zijne bediening
eervol ontslagen en in zijne plaats is benoemd L.
T. Bakker, pastoor te Wagnum.
In eene heden te Moordrecht gehouden ver
gadering van het bestuur van den Zuidplaspoldei
in Sehieland is besloten de besteding der beide
groote stoomschepradmachines, tot wier oprichting-
ingelanden van dien polder in de eerste helft
van dit jaar besloten, te Gouda te doen plaats
hebben op den 8"e" December aanstaande.
Arnhem, 28 Oct. Het prov. gerechtshof alhier
heeft heden uitspraak gedaan in de vóór acht
dagen behandelde zaak tegen J. v. D., beschul
digd van kindermoord, voor de eerste inaal door
de ongehuwde moeder gepleegd, en haar, conform
het requisitoir van het O. M., veroordeeld tot eene
tuchthuisstraf van vijf jaren.
Gisterenavond is alhier eene groote massa
sneeuw gevallen, die er ten deele nog ligt.
Zwolle, 27 October. Hdenochtend, toen liet
nog schemerde, werd men hier gewekt door
een hevige hagelbui, waarbij steenen ter groote
van eene hazelnoot vielen, die gedurende den
geheelen dag bleven liggen. Tegen den middag
is er eene massa sneeuw gevalleu, die hier en
daar buiten hooger dan een voet lag. Alles had
plotseling het aanzien van den winter gekregen;
want op den middag waren de paarden reeds
van rinkelbellen voorzien en hadden enkele lie
den reeds de sleden voor den dag gehaald. Te
gen den avond begon het buitengewoon zwaar
te regenen, hetwelk, doordien de dakgoten met
sneeuw gevuld waren, al spoedig vrijwat lek-
ages teweegbracht. Loodgieters en metselaars
waren tot laat in de weer.
Oldeberkoop, 26 October. Eenige personen, gis
terenavond van de Gorredijker markt naar
huis keerende, geraakten in eene hevige woor
denwisseling. Een zekere J. O., partij trekkende
voor éen der twistenden, scheen daardoor zich
de gunst van allen niet te hebben verworven.
Volgens zijne verklaring toch is hij bij het naar
huis gaan door iemand overvallen die hem ver
scheidene sneden in aangezicht en nek, en een
steek in de hand heeft toegebracht. Gewond en
bebloed is hij in het dorp teruggekomen. De po
litie bemoeit zich met de zaak.
Gennep, 27 Oct, De Noord-Brabantsch-Duitsche
Spoorwegmaatschappij ontmoet alhier en in de
omstreken veel sympathie. Dit bleek dezer dagen
weder ruimschoots door de bereidvaardigheid,
welke vele grondeigenaren aan den dag legden,
door de gronden, benoodigd voor genoemde Maat
schappij, op billijke voorwaarden af te staan. Op
een enkel perceel na is van de Pruisische gren
zen tot hier de aankoop met een gunstigen uit
slag bekrooud. Ook in Noord-Brabant, van Mil
tot hier, gelukt de onteigening goed. Ook ver
neemt men hier, dat de definitieve plannen dezer
dagen aan de Nederlandsche regeering ter goed
keuring zijn aangeboden. Dit vindt hier ter plaatse
te meer geloof, daar de aannemers druk bezig
zijn het vereischte materieel herwaarts aan te
voeren.
Breda, 27 October. Met den lsle" November
aanstaande zal alhier de cursus voor de stafschool
voor het studiejaar 18691870 geopend worden
onder de leiding van den directeur, den majoor
van den staf J. M. Van der Star, en de kapiteins
J. N. A. baron Taets van Amerongen en J. C C.
Den Beer Poortugael.
Deze cursus zal voor de tweede maal alhier
worden bijgewoond door de 1ste luitenants van
den staf A. Kool, Jhr. H. Laman Trip, \V. IJ.
Nolthenius en F. De Bas; en voor de eerste
maal, door den Isten luitenant der artillerie R.
H. Eyssonius de Waal, den lsten luit.-ingenieur
R. J. Van Moock, en den lsten luitenant der inf.
R. A. Pfeiffer.
Den l',e" November zal ook weder een nieuwe
cursus bij de applicatie-school aanvangen, waar
aan deel zullen nemen de 1ste luits. S. P. F. G.
E. Delpy, van het 3de-, J. F. T. Major, van het.
4de; L. F. A. Van der Goes, van het 6de; èn
H. J. Hoogeveen, van het 7de reg. inf.; mitsga
ders de 2de luits. G. B. A. Carré, van het 3de
reg. inf., en J. K. A. Van Hasselt, van het 2de
reg. vesting-artillerie.
's-Bosch, 28 October. Sedert eenigen tijd wordt
alhier met kracht gearbeid aan de uitbreiding
van het station, waaraan de behoefte zich ver
moedelijk zal doen gevoelen. Weldra zal op het
emplacement worden aangevangen met het plaat
sen van meer rails, speciaal ten einde aan het
goederenvervoer in het belang van den handel
meer ruimte van beweging te geven.
Maastricht, 28 October. Een vrouw, die buitens
huis werkzaam was, had het toezicht over
hare kinderen aan haar blinden man toever
trouwd. Hedenmorgen werden de buren van
dat gezin door een akelig hulpgeschrei van hunne
bezigheden afgetrokkenzij vonden een zesjarig
meisje geheel verbrand. De vader zelf hulpbe
hoevend, had de angstkreten van het kind moe
ten aanhooren zonder iets tot redding in het
werk te kunnen stellen Het vorig jaar is van
hetzelfde gezin een meisje verdronken.
Brieven uit Groutla.
Mijnheer de Redacteur!
Onlangs ontving de gemeenteraad alhier een
adres van een arme vrouw, D. C. genaamd, die
zich beklaagde dat het kerkelijk armbestuur waar
onder zij behoort haar niet in een oude-vrouwen-
huis opnam, zij erkende wel eenige bedeeling le
genieten, maar dat scheen haar niet voldoende:
zij meende recht te hebben op algeheele verzor
ging, tot motief voerde zij aan 62 jaren oud te
zijn, haar brood niet te kunnen verdienen en ook
dat het huis dat zij bewoonde afgekeurd zijnde
moest herbouwd worden.
Dit adres werd ter fine van advies in handen
gesteld van het armbestuur, waartoe D. C. be
hoort.
Den 19den dezer kwam het advies van het be
trokken armbestuur binnen en nu bleek dat. D.
C nooit gevraagd had om in een gesticht opge
nomen te worden en het haar dus nooit gewei
gerd is en dat hetgeen die arme vrouw eenige
bedeeling noemde een bedrag is van meer dan
ƒ60 per jaar.
In dezelfde zitting van den raad werd het
adres gelezen van zekeren L., die zijn ontslag
als torenwachter vroeg; hij heeft die betrekking
zeer vele jaren vervuld en nu laten zijne huoge
jaren hein niet. meer toe, zijne betrekking waar
te nemen. Hij verzocht tevens om pensioen.
De raad verleende het ontslag en gaf den man
een pensioen van 50.
Ik vergeleek deze beide verzoekschriften en
werd er pijnlijk door aangedaan: daar zag ik
eene vrouw, die geene andere redeu tot voor
spraak heeft dan dat zij arm is, en zeker mede
lijden verdient, maar zich nooit, op welke wijze
ook (ik keri haar) ten opzichte van de maat
schappij verdienstelijk heeft gemaakt: die vrouw
is niet tevreden dat het armbestuur waartoe zij
behoort haar slechts ruim f 60 per jaar geeft, zij
meent recht te hebben op eene algeheele verzor
ging tot haar einde en dat recht wil zij doen
gelden; zij verzoekt het armbestuur, dat tevens
het gesticht bestuurt, niet om opgenomen te wor
den, maar wendt zich tot den Raad en klaagt
dat het bestuur van het gesticht haar geene plaats
aangeboden heeft: tot verzoek wil zij zich niet ver
nederen, zij zal het bestuur van het gesticht dwin
gen en daartoe wendt, zij zich tot den Raad. Aan
den anderen kant zag ik een bejaard beambte, die
zijne zoo nederige en toch zoo verhevene en nut
tige betrekking misschien langer dan een men-
schenleeftijd getrouw heeft waargenomen; die
gedurende al die jaren voor de veiligheid van
17000 menschen waakte, en bestendig zijn oog
open had terwijl anderen sliepen; die daar op
dien toren oud en stijf geworden is; ook hij is
oud, ook hij kan zijn brood niet meer verdienen
want het klimmen valt hem zwaar, hij verzoekt
en verkrijgt een pensioen van 50.
Welk contrast, mijnheer de. Redacteur! De ge
trouwe ambtenaar, die, ik zal niet zeggen de
beste dagen, maar toch de beste, nachten zijns
levens daar eenzaam op dien naren toren heeft
doorgebracht, bekomt op zijn nederig verzoek een
pensioen van ƒ50, dat hij denkelijk met dankbaar
heid zal hebben aangenomen, en de bedelares, zij,
die nooit voor iemand iets deed, vindt ƒ60 voor
haar te min en eischt eene geheele verzorging!
Ik geloof dat onze wetgeving de oorzaak van
deze tegenstrijdigheid is; onze armenwet geeft een
soort van recht tot het vorderen van bedeeling dit
staat wel niet uitdrukkelijk maar vloeit voort uit
de wijze waarop de armenwet wordt nageleefd.
Onze gemeentebeambten daarentegen hebben geen
recht op pensioen: er wordt hun soms pensioen
verleend dat is waar, maar recht hebben zij daarop
niet, er wordt hun een gunst bewezen als zij ge-
pensionneerd worden, en die gunst hangt af van
den goeden wil der raadsleden en vooral van de
tinantieele omstandigheden der gemeentekassen,
die sedert de afschaffing der gemeente-accijnzen
nergens zeer gunstig staan.
Het lot van de ambtenaren der gemeenten als
zij te oud zijn gewox-den om dienst te doen is
altijd ouzeker; dat hangt van omstandigheden af,
die noch van hun wil noch van hun trouw of
bekwaamheid afhankelijk zijn. Zij hebben zedelijk
aanspraak op eene jaarlijksche gratificatie, maar
geen recht op een pensioen waarvan zij het be
drag zelf kunnen berekenen en dus niet afhan
kelijk is van den goeden wil der raadsleden en
van de finantieele omstandigheden der gemeente.
Geheel anders is dit met de civiele ambtenaren
van het Rijk: zij contribueeren gedurende hun
ganschen diensttijd voor hun pensioen en ver
krijgen recht daartoe, zij weten hoe lang zij te
dienen hebben voor zij rust kunnen genieten, zij
weten op een gulden na hoe veel hun pensioen
zal bedragen.
Zoude het niet mogelijk zijn aan dien onge-
lukkigen stand van zaken een einde te maken'/
De wet op het lager onderwijs geeft, dunkt
mij, het middel aan de hand.
De onderwijzer is een beambte der gemeente
en men heeft een middel weten te vinden oin hem
het recht van pensioen te doen verkrijgen: hij
contribueert als een beambte van het Rijk en
verkrijgt recht op pensioen. Zou men dat niet
met alle beambten der gemeenten kunnen doen?
Zou het niet mogelijk zijn alle ambtenaren der
gemeenten te verplichten een deel van hun sa
laris te laten staan ten einde op dezelfde wijze
als de onderwijzers gepensionneerd te worden?
Ik geloof dal niet alleen de beambten daarbij
zouden winnen: de gemeenten zelve zouden het
heilzame hiervan ondervinden, vooreerst omdat
hare geldmiddelen daardoor minder zouden lij
den dan thans, en ten andere omdat men betere
ambtenaren zou bekomen daar men thans die
menschen zoo lang mogelijk in dienst houdt,
soms langer dan voor den dienst, dien zij moeten
doen, heilzaam is.
Brieven nit België.
Mijnheer de Redacteur!
Ik zal u niet vermoeien met een lange lijst
van den uitslag der verkiezingen voor gemeen
teraadsleden die gisteren voor de helft in het
gansche koninkrijk vernieuwd zijn. Echter zal
ik trachten u een denkbeeld te geven van de
kiesverrichtingen en daarop betrekking hebbende
beweging in een provinciestadje van nog geen
1500 zielen.
Acht dagen geleden is de strijd begonnen niet
eene circulaire, houdende eene lijst en aanbeve
ling van candidaten, welke oogenblikkelijk werd
gevolgd door een tegenlijst. Achtereenvolgens ver
schijnen niet minder dan tien verschillende cir
culaires, waarin op de heftigste wijze elkander
de zege wordt betwist; aan alle hoeken der
straten zijn kennisgevingen van te houden mee
tings aangeplakt. Tot laat in den nacht zijn de
herbergen gevuld met ijveraars voor, en bestrij
ders van de verschillende candidaturende zon
derlingste dingen ziet men daar gebeuren wan
neer de hoofden verhit zijn geworden. Om daar
van een staaltje te geven is het volgende vol
doende:
Op zijne rondte treedt, of liever waggelt, de
halfdronken veldwachter in fuctie, een koffiehuis
binnen.
„Voor wieri zijt gij Charles," vraagt hem een
kiezer.
z/Awel voor u mijnheer, voor u."
vindien ge dat meent moet gij het zweren."
Charles wordt in staande houding op een stoel
geplaatst en zweert onder het opsteken zijner
vingers: „Ik verloochen den burgemeester en zijn
partij; vive de meeting enz.," waarna den poli
tieman een paar glazen bier worden gegeven en
deze vertrekt om zich in een andere herberg tot
nog bespottelijker handelingen te leenen.
Men moet hieruit echter niet afleiden dat het
den kiezers in beginsel aan ernst ontbreekt, en
het beste bewijs hiervoor is dat van de kiezers
niet éen verzuimd heeft aan de stemming deel
te nemen, niettegenstaande er slechts éen uur tijds
verleend wordt voor de inlevering der biljetten.
Om tien uren begonnen, waren om twaalf uren de
stemming en eene herstemming afgeloopen en
de uitslag bekend. Door het losbranden van
geschut werd hiervan het publiek verwittigd.
Oogenblikkelijk daarna wordt, vanwege de
gekozen leden, aan al de herbergiers kennisge
geven dat voor hunne rekening den ganschen
dag en avond mag getapt worden aan al wie
er gebruik van wil maken.
Met elk oogenblik groeit de menigte aan; het
schieten neemt aan alle kanten toe; de harmo
nie doortrekt de straten om serenades te brengen
aan de overwinnaars. Kortom, alles werkt samen
om de opgewondenheid te verhoogen en des
middernachts zijn de herbergen nog gevuld met
verhitte hoofden.
De weersverandering is gelukkig tusschen
beiden gekomen om die hoofden te bekoelen.
Reedsvierentwintigure.il heeft het zonder ophouden
gesneeuwd en nog duurt het immer voort. Door de
vracht van samengepakte sneeuw scheuren de
takken van de boomen, die nog in al de kracht
van hun blad staan; aanhoudend hoort men deze
met gekraak neerzakken. De postmalle is niet
aangekomen en de telegraphische gemeenschap
is naar alle kanten onderbroken.: de draden
zijn neergezakt of gebroken Het vochtige van de
sneeuw, gevoegd bij het doodstille weer, heeft sa
mengewerkt tot deze voorbeeldelooze ophoopingen.
Ofschoon de sneeuw meer dan een voet dikte
den grond bedekt, is dit onbeduidend in verhou
ding tot hetgeen gevalleu is op den vochtigen
grond smelt zij spoedig weg.
Beeringen, 27 October 186 9.
INGEZONDEN.
Men deelt ous mede:
Gisterenavond had de regelingscommissie van
de leerlingen van het Genootschap M. S. G. de
feest-commissarissen bijeengeroepen tot het doen
van rekening en verantwoording en levens tot
ontbinding der commissie.
De regelingscommissie deelde mede, van de
commissie der leden ƒ100 te hebben ontvangen,
waaronder ƒ10 van de feestcommissie der ver
schillende corporatiën.
Daar deze bijdrage tot het dekken der kosten
niet noodig was, werd voorgesteld, om het Be
stuur van het Genootschap M. 8. G. te verzoeken
als blijvende herinnering aan de onlangs gevierde
heuglijke gebeurtenis een fonds of beurs te stich
ten, waardoor aan een of meer jongens van be
hoeftige ouders gelegenheid gegeven werd op het
Genootschap te worden geplaatst, en die ƒ100
als eerste bijdrage te beleggen, met de verzeke
ring dat tegen het einde van den loopenden cursus
die som zou worden verdubbeld. Dit voorstel werd
met algeuieene stemmen aangenomen en een
commissie benoemd om deze zaak verder af te
doen.
De jongelieden waren hoogst ingenomen met
de wijze waarop de burgerij bewijzen van sym
pathie had gegeven, en bejammerden het alleen
dat zij door onwelwillendheid van den kolonel
Booms,plaatselijken kotnniandant,genoodzaakt wa
ren een muziekkorps van elders te ontbieden, het
welk een uitgaaf van ƒ65 ten gevolge had, welke
bij iets meerdere welwillendheid thans zoo goed
bij de bijdrage der leden had gepast.
Met de beste wenschen voor de hen zoo ge
liefde inrichting scheiden de jongelieden, hoogst
voldaan met al wat in de laatste weken om en
door hen was geschied.
Waar het aankomend geslacht, zoo denkt en
handelt, mag men gerust vertrouwen op de toe
komst voor onze gemeente en tevens wenscheu
dat Leiden zich spoedig moge verheugen in het
bezit van een plaatselijken kommandant, die hei
zich, zonder aan zijn plichten te kort te doen, wat
meer ten taak stelt de burgerij, waartoe ook hij
behoort, welgevallig te zijn.
