hebbende aanvaringen, op zich zelf gevaar van
aanvaring bestond, dewijl die aanvaring eveneens
o. a. kan worden toegeschreven aan de gedurige
plotselinge wendingen van de Volharding, hetzij
met, hetzij zonder opzet, maar waardoor in elk
geval het voorbijvaren van de stad Gouda aan
stuurboordzijde van de Volharding zooals zij ver
plicht was, in de daarvoor overigens genoegzame
ruimte, telkenmale werd belet. Het vonnis van
den konlourechter is voorts vernietigd en de be
klaagde vrijgesproken.
Van de hand van Adolf Strodtmann, zal in de
volgende maand, door Hoffman en Campe te
Hamburg, eeue uitgave het licht zien van de let
terkundige nalatenschap van Heinrich Heine.
Tusschen den dood van Heine en de thans ein
delijk mogelijk geworden uitgave van zijne litte
rarische nalatenschap zijn dertien jaren verloopen.
Ontegenzeggelijk is de belangstelling van het
publiek in hetgeen Heine geschreven heeft, na
diens dood eer toegenomen dan verminderden on
getwijfeld zal die uitgave al de vereerders van
den grooten dichter hoogst welkom zijn. De lang
verwachte Mémoires bevinden er zich echter niet bij,
maar bevinden zich in de K. K. hofbibliotheek te
Weenen, waaruit ze waarschijnlijk nooit, ten
minste niet onverminkt, aan het licht zullen
worden gebracht. Kennelijk heeft de dichter reeds
in het laatst van zijn leven die onder zijne
papieren geschift, welke hij voor de uitgave
bestemde, maar de dood verrastte hem bij dien
arbeid en thans moet een vreemde hand in die
verwarde massa manuscripten zooveel mogelijk
orde brengen.
Onder de nagelaten stukken komt, naast vele
onuitgegeven gedichten, versregels of geestige
opmerkingen, nog veel voor, wat reeds in de
uitgave zijner gezamenlijke werken vervat was;
maar alleen het geheel nieuwe zal in deze uit
gave worden opgenomen. De data, waarop de
verschillende stukken werden geschreven, zijn
nergens bijgevoegd, doch zijn vrij juist op te
maken uit de papieren zeiven, en wel uit 'e
variëerende schrijfwijzen, die de dichter, zooals
Adolf Strodtmann in de voorrede van het werk
beweert, in de verschillende tijdperken zijns levens,
naar gelang van den staat zijner gezondheid, be
zigde.
Elke periode van Heine's dichterlijke loopbaan
wint aan belang, door de commentaren, die er
in die nagelaten papieren op worden geleverd,
maar vooral zeer interessant is de uit het Fransch
vertaalde correspondentie tusschen Heine en zijne
vrouw, de eenvoudige, goedhartige Mathilda. Uit
die correspondentie toch blijkt voornamelijk, dat
Heine volstrekt zulk een slecht echtgenoot niet
was als waar hij voor te boek staat en dat hij
zijne „Nonotte", innig lief had en ook voor haar
materiëel welvaren na zijn dood wist te zorgen.
Men deelt ons mede, dat van de schepen der
Nederlandsche Maatschappij De Toekomst tot exploi
tatie van zeevisscherij, de Hollander, schipper Kor-
viug, een groot gedeelte van zijn netten verloren
heeft ten gevolge van de groote massa haring,
die er in zat en waarvan het gewicht ze ten
gronde sleepte. De Schcveninger, schipper Rijke,
en de Wilhelmina, schipper D. Roest, hadden de
netten kunnen inhalen en brachten ze behouden
mede met niet onaanzienlijke vangsten. De Louise,
schipper W. Vrolijk, kwam binnen met 9% last
haring en met verlies van netten; ook deze
gingen door overvloed van haring verloren. Al
deze schepen kwamen na een afwezigheid van
slechts 14 dagen voor den derden keer terug.
Zij worden dadelijk weder uitgerust. De hoeker
Noordzee is binnengekomen met 10 last haringen
heeft 40 netten verloren. Dit schip wordt niet
meer uitgerust, daar men met hoekers niet veel
schijnt te kunnen maken. De berichten, door de
den om ooit uit die werkeloosheid te ontwaken,
totdat ik dezen morgen, met de post, het briefje
ontving, dat gij hier zult vinden ingesloten, waar
van de dubbelzinnige vorm en het schrift mij
minder bezig hielden en in het oog vielen, dan
zij ongetwijfeld zouden hebben gedaan, indien
ik bij het doorlezen om iets anders had kunnen
denken dan aan den naam, waarmee het onder
teekend was, en aan de uitkomst, die de inhoud
gaf aan den benauwden toestand, waarin ik mij
sinds zoolang verveelde. Zonder dat ik inderdaad
mij zeiven afvraagde welke beweegreden Jane
kon hebben om zulk eene geheimzinnige samen
komst van mij. te verzoeken, wanneer niets mij
verhinderde om zelf mij op Garlan tevertoonen,
vertrok ik haastig, met het vaste besluit om ge
bruik te maken van de gelegenheid om te spre
ken, wat er dan ook verder van mooht komen.
Ik legde dus sneller dan het mij ooit gebeurd
js den afstand af, die Morlaix scheidt van
Kervézec. Ik vond in het voorportaal de kleine
Maharite, die met een geheimzinnig voorko
men, waarvan mij de ontevredenheid eerst later
trof, toen ik er de oorzaak van kende tot
mij zei: „Men wacht op u, boven!" Ik klom de
nauwe wenteltrap op, en zonder aan te kloppen
opende ik de deur dierzelfde kamer, waar ik
achtereenvolgens zoo ongelukkig en zoo geluk-
wakkere zeelieden meegebracht, zijn verschrik
kelijk; allen roemen om strijd de weerbaarheid
van de schepen der Maatschappij, vooral van de
laatstgebouwde Maaskotters. Vad
De .4msf. Ct. verneemt dat voor de leening,
door de Kon. Ned. Stoombootmaatschappij geo
pend ten behoeve der stoomvaart tusschen Neder
land en Noord-Amerika, reeds tot meer dan de
helft van het bedrag is ingeschreven, en zich
dagelijks nog deelhebbers aanmelden.
Aan het departement van Binnenlandsche Zaken
zijn eergisteren geopend: 1°. de gewone halfjaar-
lijksc.he vergadering van de inspecteurs van het
geneeskundig staatstoezicht; 2°. de vergadering
van de chefs der bureels van statistiek, bijeenge
roepen tot het vaststellen der verder noodige
maatregelen voor de aanstaande algemeene tien
jarige volkstelling. De eerstgenoemde vergade
ring wordt gepresideerd door den referendaris
Dr. V. Capelle, de laatstgemelde door den refe
rendaris Mr. Von Baumhauer.
Zr. Ms. fregat met stoomvermogen Admiraal Van
Wassenaer, onder bevel van den kapit. t/z. F. R.
Toe Water is, blijkens een bij het depart, van
Marine ontvangen telegram, den 25"'™ dezer te
Malta aangekomen.
Gemelde bodem had, ten gevolge van stormwe
der, op den 22"™ te voren eenige schade aan het
voortuig bekomen. Aan boord was alles wel.
Z. M. heeft benoemd tot burgemeester der gem.
Nijeveen J. W. Van Roijenmet ingang van 1
Nov. 1S69 tot koinmandant der strafgevangenis
voor jeugdige inann. veroord. nabij Doetinchem
J. H. Boshart, thans direct, van het burg. en milit.
huis van verzekering te 's-Gravenhage.
De plaatsing van den scheepsklerk W. A. Van
Ouwerkerk met 6 dezer op Zr. Ms. transportschip
Jana wordt ingetrokken.
's-Gravenhage, 26 October. Door burg. en weth.
alhier is een publicatie uitgevaardigd, ter keunis-
geving aan de ingezetenen, dat voor de feestvie
ring van gemeentewege ter gelegenheid van de
onthulling van het nationaal gedenkteeken voor
1813 op 17 November e. k. een programma is
vastgesteld. Uit dit programma blijkt, dat des
namiddags van 1 tot 4 uren in de Maliebaan
volksfeesten zullen plaats hebben, bestaande in
goochelen, inastklimmen enz., afgewisseld door
muziek, en des avonds groote verlichting van het
Willemspark en omliggende straten, als Zeestraat,
Mauritskade, Sophialaan enz. Tevens worden de
ingezetenen - bij deze publicatie, uitgenoodigd om
door bet uitsteken van vlaggen en een algemeene
illuminatie deze feestviering op te luisteren.
Leidschendam, 26 Oct. Hedenmorgen had alhier
het volgende droevige ongeval plaats. Ongeveer
te halfzes is in de kolk tusschen de twee
schutsluizen een met zand geladen schuitje ge
zonken, met het ongelukkig gevolg dat eene oude
vrouw, die nog te bed lag, den dood in het wa
ter heeft gevonden. De schipper, een man van
ongeveer 85 jaren, heeft, nog getracht zijne vrouw
te redden, doch te vergeefs, en, ware hij nog niet
bijtijds uit de roef zijner schuit te voorschijn
gekomen, zoodat men hem hulp kon verleenen,
dan zouden gewis man en vrouw verdronken zijn
geweest.
Een lek onder in het ruim van de schuit schijnt
de oorzaak van het ongeval te zijn geweest.
Zaandam, 25 October. De commissie, die de be
langen van de Zaanstreek bij den aanleg van
den staatsspoorweg bevorderd heeft, zal bij de
opening van den dienst tusschen Zaandam en
Uitgeest, volksfeesten geven en eerepoorten op
richten op de verschillende stations; terwijl aan
een aantal genoodigden Zaterdag alhier een diner
zal worden aangeboden.
De dienst op die spoorlijn zal op Maandag den
kig geweest was. Alles was daar nog in den
zelfden toestand als toen ik van daar in zulk
eene treurige stemming, eenige dagen geleden, ver
trokken; was; de laatste bloemen, die mevrouwde
Meslay er gebracht had, stonden op den schoor
steenmantel te verwelken. Een dame, met den
rug naar de deur] toegekeerd,; zat in den leu
ningstoel, waarin ik Jane zoo gaarne zag zitten,
gedurende de laatste dagen van mijne herstel
ling. Op het geluid van mijn binnentreden keerde
zij zich om...: en ik stond voor Renée
Wordt vervolgd.)
Het Duitsche blad Hermann, dat te Londen het
licht ziet, wijst er met groote ergernis op, hoe
zeer de gewoonte toeneemt, om kinderen in dag
bladen te koop aan te bieden en te koop te vra
gen. Gemiddeld worden er in de ochtendbladen
ruim een veertigtal kinderen per week aangebo
den en natuurlijk van alle genres. Zwarte krul-
lebollen,blauwoogige, lieve blonde meisjes,schoone
knapen, allen in den leeftijd van drie tot zes
maanden. Niet zelden wordt er voor een kind
100 pd st. betaald.
Isten November voor het publiek worden open
gesteld.
Zutfen, 24 October. De raad dezer gemeente
heeft besloten, in antwoord op de vraag van den
minister van oorlog, of in de gemeente een ge
bouw beschikbaar is om ingericht te worden ter
huisvesting en opleiding van jongelieden uit den
behoeftigen stand voor verschillende vakken, te
kennen te geven, dat thans geen gebouw daar
voor beschikbaar is en er ook niet een opzettelijk
voor dat doel kan gebouwd worden.
Hengelo, 26 October. Naar men verneemt is
door den heer Stork het beursgebouw alhier ge
huurd, met het doel om aan de arbeiders zijner
fabrieken een geschikt uitspanningslocaal te be
zorgen, waar zij zich op fatsoenlijke en min kost
bare wijze kunnen vermaken.
Groningen, 23 Oct. Door den raad dezer ge
meente is heden de begrooting voor 1870 vast
gesteld, en wel aan inkomsten en uitgaven,
beide op eene som van f 741,933.46.
Leeuwarden, 23 Oct. Als een bewijs van de
verspreiding der moderne beginselen in de Noor
delijke provinciën mag men aanmerken, dat de
samenkomst van moderne predikanten, gisteren
alhier gehouden, niettegenstaande het ongunstige
weder bijgewoond werd door ruim een vijftigtal
personen.
Harlingen, 21 October. In het nieuwe regle
ment op het beheer der kerkelijke goederen al
hier is de bepaling opgenomen, dat de kerkor
gels tot geen ander einde zullen mogen gebruikt
worden dan de uitoefening van den openbaren
eeredienst.
Alzoo is het houden van orgelconcerten, waar
voor zich het orgel in de Nieuwe Kerk bijzon
der eigent, voortaan onmogelijk, gelijk nog deze
week bleek, toen een musicus aanzoek deed tot
het houden van een concert, Alzoo bevordert de
puriteinsche richting de kunst.
Woensdag zijn van hier uitgevoerd 2610
kwart vaten boter, 10,260 Edammer- en 175 Kan
terkazen, 680 pak papier, 111 geslachte schapen,
21 kisten en 94 stukken schapevleesch, 3 balen
vlas, 25 runderen, 293 schapen en 4 kalvereo,
benevens andere voorwerpen.
KOLONIËN.
Aan het Bat. Hand. ontleenen wij nog het vol
gende
Men schrijft van Soerabaya:
„De plaatselijke nieuwsbladen, die met de post
van heden verzonden worden, zullen u de bijzon
derheden melden van de plechtigheid der onthul
ling van het monument ter nagedachtenis van de
gesneuvelden bij de jongste Balische expeditie.
Waarschijnlijk zal eene bijzonderheid uwe aan
dacht trekken, namelijk: dat de heer Uilkens,
redacteur van de Nieuwsbode, bij deze gelegen
heid het woord heeft gevoerd, uit naam van de
Pers.
Mij, en ik geloof vrij algemeen, heeft zulks ge
hinderd.
De kolonel De Brabant, afdeelings-kommandant
en president der commissie voor de oprichting
van het monument, heeft het programma opge
maakt. Hij verzocht den resident, om de ambte
naren, kooplieden en notabelen tot de bijwoning
uit te noodigen. Uit hoofde van de beperkte ruimte
konden die uitnoodigingen niet algemeen zijn.
De kolonel had echter zelf de redacteurs en uit
gevers der hier uitkomende bladen genoodigd.
Er was bepaald, dat het woord zouden voeren
le. de kolonel, 2e. de resident, 3». de overste De
Roy van Zuidewijn, plaatselijke mil. komman-
dant, en de heer De Graaf, als naaste hier aan
wezige bloedverwant van den gesneuvelden lui
tenant de Nys.
Dc heer Uilkens was door de pers te Soera
baya niet uitgenoodigd, hij vertegenwoordigde
niemand dan zich zelf.
Algemeen heeft men het zich op den voorgrond
stellen van dien man, die sedert gisteren hier
woont en morgen weder verdwijnt, afgekeurd.
Geen college, zelfs niet de marine, was vertegen
woordigd bij een plechtigheid, die meer of min
een particulier karakter had en indien daarbij
dus de vertegenwoordiging der pers reeds minder
op hare plaats was, aan hem kent in elk geval
niemand de bevoegdheid toe, zich onverzocht tot
vertegenwoordiger der pers op te werpen en als
zoodanig in het openbaar op te treden. Zijn speech
werd dan ook met stilzwijgen begroet, ofschoon
de slotzin op het provoceeren van een algemeen
gejuich was berekend.
Dat be teekent echter geenszins, dat men hier
niet is ingenomen met de pers en het nut dat ze
sticht, zelfs door het aanprijzen van ultra con
servatieve beginselen, waardoor de naaktheid
daarvan te beter uitkomt. Het zou mij niet ver
wonderen, dat de heer U. van zekere ultra con
servatieve zijde (die hier helaas, nog in een paar
verblinde personen gezeteld is) aangezet was, om
het woord in het openbaar te voeren, ten einde
het publiek in Indië (en door de gewone parti
culiere correspondentie ook het publiek in Ne
derland) te doen gelooven, dat de conservatieve
beginselen te Soerabaya aanmerkelijken weer
klank vinden.
Het tegendeel blijkt uit het feit, dat het eenige
hier bestaande conservatieve blad, de Nieuwsbodt
zonder subsidie niet kan bestaan en zonder hul;
van een paar conservatieve niet meer zou be
staan. Overigens verliezen de conservatieven hie
met den dag veld en de geest wordt gaandewe:
beter.
Men schrijft ons van Padang:
De gouverneur, die tot herstel van gezond hei
naar de bovenlanden was vertrokken, is thai
terug, nadat hij de Merapi en Talang beklomme
en tournées had gedaan in zelden bezochte strekei
De aardstorting, die bij den laatsten storm i:
de rivier terecht kwam, damde die voor ee
oogenblik op, doch het water baande zich eei«É
weg en nam zoodoende een groot stuk van de:
overstaanden oever met alle gebouwen in een sla.1
weg. De firma F. v. L. verloor een aanmerkelijk:
hoeveelheid koopgoederen. De golf, die door dei
aardval ontstond, wierp een paar schoeners zoi
diep het land in, dat men ze niet meer naar ds
rivier kan brengen en dus moet sloopen. De brug
gen hebben ook haar aandeel in de vernieling,!
en in deze tijden van niets afdoen zijn vooreersl
geen andere te wachten.
Amsterdamsche Brieven.
26 October 1869. l/i
Waarde Redacteur,
Een napraatje over de internationale tentoor
stelling, die den 18d™ gesloten is, laat ik ove
aan hen die den moed zullen hebben het alge
meen rapport van de hoofdjury door te lezei
Ik wensch hun daartoe het noodige geduld tot
Slechts dit geef ik hun en allen die zich over d
uitspraken van de jury beklagen in bedenking
laat ieder schijnbaar verkeerde of ongemotiveerd
beslissing (als de bekroning van een niet inzeiB
der, of de toekenning van eene medaille aan ee:
niet bestaande school voor niet ingezonden teeke
ningen) toegeschreven worden aan ironie, da:
is elke redelijke grond van beklag weggenomet
en dan kan ieder inzender die onbekroond naar hui
gezonden is, zich met de gedachte troosten d;
in werkelijkheid de niet-bekroning een compli
ment, de bekroning een steek onder wate
kan geweest zijn. Deuzelfden troost geef ik aa:
de hand voor de teleurstelling van hen die ziet
gaarne in een stortregen van ridderorden buitei
de deur hadden gewaagd. Laat ook de jury zoo
wel als de bestierders der ridderorden-wolkei
tegenover de klaagliederen der teleurgestelde!
zich op die ironie beroepen, welke volgens Heine
door de Berlijners is uitgevonden en alles kom
volkomen te recht. Ik ivil in 't minst nieijs
insinueeren dat bij de hoogloffelijke jury en bi
de regeering die ironie tot hetzelfde doel sul
moeten dienen als bij de BerlijnersGott bewahre
ik wensch alleen aan het gekibbel een voor all:
partijen bevredigende oplossing te geven.
Ondertusschen is de directie van het Paleis vooi
Volksvlijt, ten gevolge van het groote succes, dat A
de inrichting van het voorplein gedureude den jj
zomer gehad heeft, op het volgende lumineuzt
denkbeeld gekomenZou er voor het Paleis vat
Volksvlijt geen mogelijkheid bestaan zijn terreii
te verdubbelen, eu dus ook zijn middelen om he
publiek te lokken, aanzienlijk te vermeerderen, -
en dat niet alleen zonder geldelijke opoffering,
maar zelfs met een ruim subsidie van stads)
wege? Die gedachte was te schoon, om althan
niet tot een begin van uitvoering te geraken. Dc
groote moeite lag echter daarin, dat zulk eei
verzoek wel wat al te brutaal was, zoo er nit
een liefelijke form aan gegeven werd. Vandaa'
het adres door de directie van 't Paleis aan dei
gemeenteraad opgezonden, waarbij de directie
aanbiedt het bedoelde terrein voor haar rekc
ning in een rij- en wandelpark te herscheppet
en te versieren met kleine gebouwtjes, fonteinen
enz., mits zij gedurende 10 jaren het recht hebbt
daar 12 muzikale of andere feestelijkheden it'1
de maand te geven, waarvan de opbrengsten tet
haren bate zullen komen; en mits de gemeentf
f 10,000 bijdrage tot de kosten van afsluiting dooi
een sierlijk ijzeren hek, met zes doorgangen vooi
het publiek, welke slechts tijdens de feestelijkhe j>
den gesloten zullen zijn. Na de eerste tien jaren
zal het terrein met de daarop staande plautei
weer ter beschikking van de gemeente komen, li
mits de overeenkomst zes maanden te voren van
stadswege opgezegd worde!
Ziedaar de pil, verzilverd en al, zooals zij dooi
de directie den gemeenteraad aangeboden is. la
alle geval kan men niet ontkennen, dat het voor
stel wel in 't voordeel van het Paleis is, ooi
al hecht men geen geloof aan de geruchten, vol
gens welke de tegenwoordige tuin van 't Paleis,
in geval het plan werd aangenomen, voor bouw
terrein verkocht zou worden, daar die tuin, zoo
wel om den slechten grond als om de minder
beschutte ligging, voor een weligen plantengroei
niet geschikt is. Iets anders is, of de gemeente
er ook mee gebaat zou zijn. Zeker verdient een
rij- en wandelpark op het voorplein van het Pa-1
leis verre de voorkeur boven de beruchte kiezel
woestijn met de rhododendron-oase, die vóór de
tentoonstelling het Paleis van de stad scheidde,
en die men met niet al te groote onwaarschijn
lijkheid aan een verkiezingsmanoeuvre heeft toe
geschreven, bestemd om de schoenmakers voor
