onbekroonde stukken zullen door de schrijvers kunnen worden wedergeëischt. Ds. Ten Kate van Amsterdam, opende giste renavond de rei der spreekbeurten, in de hier gevestigde afdeeling der Maatschappij van Fraaie Kunsten en Wetenschappen, gedurende dezen win ter te houden. Ondanks het zeer gure najaars- weder was een vrij talrijk publiek, vooral dames in de zaal van 't Nut aanwezig, dat den spreker met belangstelling volgde. In eeue schoone inleiding gaf spreker een overzicht van de verschillende opvattingen die de vereischten der tragedie, zoowel bij de ouden als later in de middeneeuwen hebben beheerscht, 0111 daardoor als van zelf te komen tot de slot som welke naar zijne rneening, overeenkomstig de behoeften van den tijd waarin wij leven, de vereischten der tragedie moesten zijn. In Maria Stuart, wier leven en lijden hij in breede trekken zijn gehoor in herinnering bracht, had den twee der grootste dichters, onzen Vondel en Duitschlands Schiller, de persoon gevonden als hoofdfiguur voor de tragedie zoo bijzonder geschikt. Deiden hadden die belangwekkende figuur doen optreden naar den indruk die haar persoon en leven op hen hadden gemaakt, en, dat die bij beiden zeer verschillend was, bewees hij door de mede- deeling van eenige fragmenten uit de treurspeleu van beide dichters naar Maria Stuart genoemd. Had toch Vondel zijne Maria schier als eene hei lige beschouwd, en haar een plaatst naastde meest bevoorrechte onder de vrouwen gegevenbehalve dat het bleek dat deze hier ontrouw werd aan de geschiedenis, en de kunst miskende, had daaren tegen Schiller zijne Maria Stuart veeleer beschouwd als eene zonda'es, die het nimmer ernst was met hare verbetering. Het verschil in deze opvatting meende spreker voor een groot deel aan ieders subjective levensbeschouwing te moeten toeschrij ven, hetgeen hij door bewijzen trachtte te staven. Voor het oogenblik zich meer tot zijn eigenlijk onderwerp bepalende, wenschte hij meer bijzonder Ieders verdienste als treurspeldichter te doen uit komen. Vondels kracht lag meer in zijne lyrische zangen, en in de lyrische dialoog had hij tot lieden zeker zijn meester nog niet gevonden, maar in de handeling, in de daad, moest de eerepalm zeker aan Schiller worden toegewezen. Om dit aan te toonen besloot spreker zijne be schouwing met de voordracht van het lVde too- neel uit de IILJe acte, waarin Schiller zoo mees terlijk de ontmoeting schildert tusschen Elisabeth en Schotlands ongelukkige koningin. Dat Ten Kate in de voordracht hiervan gelukkig was, bewees de gespannen aandacht die er heerschte, en die zich aan het slot in een daverend applau- disseinent lucht gaf. Wij vestigen de aandacht op het programma van de voordracht, morgen door den heer Ad. Schultz in de Gehoorzaal alhier te houden. Een blad zegt van hemHij brengt alleen de meest verschillende personen ten gehoore." Wij ver trouwen, dat een talrijk belangstellend publiek deze voordrachten zal bijwonen. De stad Leiden heeft het verlies te betreuren van een verdienstelijk rijksambtenaar, in haar midden gevestigd. Na een kortstondig lijden over leed de heer J. F. Kriegel', directeur van het Rijks-telegraafkantoor alhier, op den jeugdigen leeftijd van 36 jaren. Steeds voor een ieder toe gankelijk en bereidwillig, was hij een toonbeeld van een ambtenaar, die zijne plichten als amb tenaar wist te vereenigen met de eischen, die de wellevendheid aan elkeen stelt. Zijn verschei den laat ongetwijfeld een onherstelbare leegte achter in den kling zijner familie, van vrouw en kinderen, en in de omgeving zijner vrienden. Hedenmorgen omstreeks 11 uren begon een paard vooreen vigilante gespannen, uit het Noord- geheele beterschap vervuld, alzoo ik afstand heb gedaan van mijne dwaling, dat is: van den markies. Maar om mijn rechter te verteederen is het noodig dat ik hem zie, en hij komt niet. Hem schrijven dat durf ik niet. Daarom heb ik die kleine woordenwisseling uitgelokt, die alles zal in orde maken, alzoo, wanneer ik maar met Olivier te zamen zal zijn, zulks mij in de gelegenheid zal stellen om, ten einde een allerliefsten man te bekomen, die be kwaamheid te ontwikkelen, welke ik aan den dag gelegd heb, volgens uwe eigene bekentenis, toen het er slechts op aankwam om een be- lachelijken man in te palmen Mijne moeder zou, geloof ik, met die ontknooping gaarne genoegen nemen. Daar zij mij nu toch geene markiezin kan maken, zal zij er zonder veel tegenstribbe len genoegen in nemen om mij de vrouw te zien worden van een jongmensch, wiens toe komst zij op een nog al vrij wat hoog cijfer heeft liooren taxeeren. Dat punt is, wat mij be treft, op mijn woord, het minste waarom ik mij bekommer. Houdt mij voor een burgervrouwtje als gij wilt; het is mij wel. Ik zou mij tevreden stel len met de „twaalfduizend franken", waarmee gij zoo erg den spot hebt gedreven, en zelfs met minder als liet gevorderd werd. einde komende, te steigeren. Nabij het postkan toor nam dit. zoo zeer toe dat de koetsier het veiliger achtte hel rijtuig te verlaten, om te voet het paard in bedwang te honden, dat nu, zich een oogenblik vrij gevoelende, op hol ging, het voertuig altijd slingerende met zich voort trekkende, totdat eindelijk een der wielen zoo geweldig met een stoeppaal in aanraking kwam, dat het voorste gedeelte der vigilante geheel ver brijzeld werd en het paard de Breestraat verder afholde en eerst aan het. Leiderdorpsche hek tot staan werd gebracht.. De lieer O...., die naast den koetsier op de bok gezeten, er eveneens wilde afspringen, had het ongeluk bij den sprong liet been te breken. Bij beschikking van den minister van binnen- landsche zaken, is aan T. Hamerslag en Cie., te 's-IIertogenbosch, lot wederopzegging vergunning verleend voor een schroefstoom bootdienst tot ver voer van personen, goederen en vee tusschen 's-Hertogenbosch en Leiden. Aan den heer P. AVinter is, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend uit zijne betrekking van bewaarder der hypotheken, het kadaster en de scheepsbewijzen te Assen, behoudens aanspraak op pensioen. Aan den heer J. Jouwersma is, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend uit zijne betrekking van directeur van liet postkantoor te Franeker met vergunning om zijne aanspraak op pensioen te doen gelden. Z. M. heeft aan Dr. H. Van Cappelle, rel', bij het dep. van binnenl. zaken, vergunning verleend tot het aanuemen en dragen der versierselen van officier der orde van Leopold, hem door den koning der Belgen geschonken; aan P. Van Luik, te Heiukenszand, B. Van der Kooy, te 's-Graven- hage, en J. Brak te Nieuwkoop tot liet aannemen en dragen van liet kruis „Fidei et Virtuti," hun door Z. H. den paus geschonken. Z, M. heeft benoemd tot comm. bij het dep. van binnenl. zaken A. Borsboom, thans adj.-comm.; tot rechter-plaatsv. in de arr.-reclitb. te Alkmaar Mr. A. P. De Lange, adv. aldaar; tot plaatsv. kantonr. te Oldenzaal Mr. G. Waller, burg. dier gein.; aan Mr. L. Oldenhuis Tonekeus, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als burg. der gem. Emmen. Bij Kon. besluit zijn verleend de volgende pen sioenen: E. Joehim, ontv. der dir. belast., 2-170; S. J. Hoffman, ontv. der dir. belast., in- en uiig recht, en aec., ƒ1839; W. Willeinsen, brievenbest., f 114; J. W. J. Van Vonders Wesleuburger, visit, bij 's Rijks belast., 425; A. W. F. Van der Hegge Spies, ontv. der dir. belast., 2277S. P., P. en J. J. Van der Ploeg, minderjarige kinderen en onder voogdij van R. Van Eyck, wed. van G. S. Van der Ploeg, thans hertrouwd met K. Schuur man, in leven comm. der 2de kl. bij 's rijks bel., 136; C. Van der Burg, wed. van B. E. L. Cop- plée, in leven visit, der in- en uitg. rechten en acc. 570. 's-Gravenhagm, 19 October. De lieer Ch. Lau rent, die als premier ténor léger aan den Koninkl. Franschen Schouwburg debuteerde, is heden als zoodanig toegelaten met SO tegen 9 stemmen. Het voorstel tot afschaffing van de belasting op de- honden is in den gemeenteraad van heden verworpen met 19 tegen 12 stemmen; zoodat de hondenbelasting, voorloopig althans, zal blijven bestaan. Delft, 19 October. Jl. Zaterdag herdacht de heer M. A. Roodenberg alhier zijn vijfentwin tig-jarig jubilceuin als medicince doctor. Vele blijken van belangstelling in dezen voor hem gedenkwaardigen dag mocht hij zoowel van zijn collega's als van een aantal andere ingezetenen ontvangen. Gij ziet dat mijne bekeering geheel volledig is, en wanneer Olivier daarvoor ongevoelig blijft, moet hij wel zeer onverbiddelijk wezen. Laat hij intusschen maar komen, en voor de rest zal ik wel zorgen. Ik zal zóo zacht, zóo goed, zóo ne derig, zóo onderworpen, en vooral zóo berouw vol wezen, dat hij wel zal moeten opmerken dat ik niet leelijk ben geworden en dat hij zich zal herinneren op mij te zijn verliefd geweest tot ziekwordens toe. Ilij is in alles te toege vend om jegens mij alleen onbarmhartig te zijn. Wanneer hij mij zal weerzien zooals hij mij ge kend heeft, of liever veel beter, zal hij zich zei- ven wijs maken dat hij een benauwden droom heeft gehad. Ach! indien hij eens wist hoe wei nig aangenaam de mijne geweest is! 't Was waarlijk zoo vermakelijk niet, om aangebeden en geliefkoosd te worden door den markies de Coathuel. Als hij mij zijne vlam beschreef, in een romantisch-tragischen stijl, waarvan hij de denkbeelden scheen ontleend te hebben aan al de oud-roest, prullen van zijn museum, zou hij mij een grooten schrik op het lijf hebben ge jaagd bijaldien hij mij niet bijna op hetzelfde oogenblik tot berstens toe had doen lachen, met te. vorderen dat ik hem op denzelfden hartstoch telijken toon en met dezelfde verdraaide oogen zou antwoorden. Over het geheel verveelde de De Graanmarkt zal, te beginnen metaanst. Donderdag, des voormiddags te negen uren een aanvang nemen. Arnhem, IS October. De kapitein van den ge- neralen staf M. F. J. Phaff is benoemd tot chef van den staf in de 3de militaire afdeeling alhier. Wageningen, IS Oct. Dezer dagen is alhier aanvankelijk tot stand gekomen een School- en Onderwijzersfonds, ten doel hebbende: de bevor dering van alle takken van onderwijs onder min vermogenden. Het is aan een edel menschenvriend, die zijn naam niet bekend wenscht, dat wij eene som te danken hebben, als grondkapitaal, van effec ten, eene rente gevende van ƒ504 'sjaars. Ofschoon men met deze som vrij goed het doel bereiken kan, heeft de commissie, ten einde hiermede op uitgebreide schaal te werk te kun nen gaan, circulaires om ondersteuning bij de ingezetenen verspreid. Het goede en nuttige van deze onderneming in aanmerking nemende, mag men vertrouwen, dat de pogingen daartoe met een goeden uitslag zullen bekroond worden. Deventer, 18 October. Het escadron van het .pu reg huzaren, dat van den 2dcn dezer ter deel name aan de gecombineerde manoeuvres te Ber- gen-op-Zoom is gedetacheerd geweest, zal aan staanden Woensdag weder hier arriveeren. Veerhuizen, 18 October. Het weezengesticht alhier is opgeheven; de weeskinderen zijn naar hunne respectieve gemeenten opgezonden. Wat van het gebouw worden zal, is nog niet bekend; men spreekt van een gesticht voor ooglijders. De hoofdonderwijzer Braak is overgeplaatst naar de vaceerende rijksschool te Ommerschans. Fukderiksoord, 18 October. Uit de 96 sollici tanten naar de betrekking van secretaris bij de Maatschappij van Weldadigheid alhier, salaris 500 met vrije woning en tuin, is benoemd de heer F. A. Maas Geesterauus, uit Hengelo (Gel derland). Groningen, 20 October. Met machtiging van HH. curatoren der hoogeschool alhier en na ingewon nen advies van de faculteit der geneeskunde is door Prof. J. Ilissink Jansen het onderwijs in de anatomie opgedragen aan Dr. H. W. Middendorp. Tot leeraar aan de landhuishoudkundige school alhier is, in plaats van Dr. J. O. Boeke, benoemd de lieer J. A. Kappers, adsistent aan het chemisch laboratorium der hoogeschool alhier. De hoogleeraar Dr. H. C. Van Hall zal een college openen over landhuishoudkunde, tot het welk een ieder, die zich daartoe aanmeldt, vrijen toegang heeft. Deze lessen zullen op Donderdag e. k. een aanvang nemen. Bkkda, 16 October. Weldra zal het aloude Breda, dat zoovele stormen doorleefd heeft, uit de rij der vestingen verdwijnen, en feitelijk een begin gemaakt worden met de ontmanteling dier stad. Men wacht slechts op de autorisatie uit den Haag om de slechting der Giuuekerpoort publiek aan te besteden. Deze poort zal dus het eerst, na ruim drie eeuwen bestaan te hebben zij werd in 1538 onder graaf Hendrik van Nassau, naar een plan van Jan Van Gaelen gebouwd, en in 1816 en 1819 verfraaid en hersteld als een offer, aan nieuwere inzichten gebracht, moeten vallen. Ook de lunet Coehoorn, pas zeven jaren geleden op den weg naar Ter Heide tot dekking der spoorbaan opgericht, wordt vóór 1870 publiek geveild. Gr e me ngde Berichten. De keukenboeken-literatuur zal spoedig weder met een nieuw werk verrijkt worden. De schrij ver daarvan zal de man zijn die, jaren geleden, de wereld overstroomde met romans, die hoewel alle onder zijn naam verschenen, grootendeels naar men zegt, aan andere buitenlaudsche romans ontleend of geschreven waren door jonge letter kundigen, die op zulk een manier hunne werken man mij doodelijk. Olivier kan mij dus het leed, dat ik hem heb aangedaan, vergeven; wan neer wij goed aan 't uitrekenen gaan, heb ik mij zelve juist evenveel leed aangedaan en dus zijn wij kamp. Dat is misschien niet volko men gelijk gerekend, maar de liefde moet niet zoo erg precies gaan uitrekenen. Het post uur slaat. Ik sluit dezen brief om dien den bode te gaan ter hand stellen, en ik vlei mij met de hoop dat hij er een van u voor mij in ruil heeft. ItENÉE DE KERAVEN. P. S. Ik voeg hier met potlood nog een paar woorden bij want de postbode staat te wachten en haast mij en ik schuif ze tus schen de enveloppe. In plaats van een brief van u, ontvang ik een heel pakket brieven van Jane aan hare vriendin, mevrouw Aline Ber nard. Er is niets bij tot opheldering; maar het komt uit Nantes! Wat mag dat te beteekenen hebben Ik heb nog niets er van kunnen lezen, en dat monster van een postbode wil niet langer wachten! Ik zal u morgen schrijven. Adieu. Wordt vervolgd.) aan den man brachten. Ook zonder den naam van dien romanfabrikant te noemen, zal iedereen wel begrepen hebben dat wij Alexander Dumas, den vader, bedoelen. Zooals algemeen bekend is, heeft deze schrijver de pen voor het braadspit verwisseld en is kok geworden en heeft in deze waardigheid reeds min of meer naam gemaakt door zijne smakelijke sauzen en pasteien; of hij bij het bakken van deze laatsten ook van andere pastei-kunstenaars steelt of door hen geholpen wordt, is tot dusverre niet bekend geworden. Hij schijnt nu eens weder lust tot schrijven ge kregen te hebben en zal, daar het op romantisch gebied niet meer lukken wil, nu een keu kenboek schrijven, dat bij de uitgave zeker wel een goeden aftrek zal vinden. Men toonde aan Dumas fils eene bejaarde maar toch nog coquette vrouw, die de verzakking van hare bekoorlijkheden door tal van baleinen trachtte tegen te gaan en de rimpeligheid van haar ge zicht door verscheidene lagen blanketsel trachtte te verbergen. Wat een geleiachtige vrouw, riep de schrijver van Diane de Lys uit; men moet haar met een lepel in bed scheppen. Eene kleine statistiek, die ook voor de. Neder- landsche dames van belang kan zijn. Fransche geneesheeren hebben geconstateerd dat sedert de dames in dat land geen korsetten meer dragen, het sterftecijferonder haar met 18% pCt. ver minderd is. Daarentegen zijn door het dragen der kolossale chignons de hersenkoortsen met 7254 pCt. toegenomen. In een Engelsche courant las men dezer dagen de volgende advertentie Een huurder, wiens huur bijna om is, en het huis waarin hij woont in denzelfden staat moet brengen, waarin hij het betrok, verlangt 500 jonge ratten te koopen voor 5 pd. sterling 60.ver der heeft hij nog een groote hoeveelheid onkruid noodig voor den tuin, waarvoor hij denzelfden prijs wil geven. Adres enz. De Schoonliovensche Cl. deelt mede, dat onder de 100 sollicitatie-brieven voor de betrekking van gemeente ontvanger aldaar een briefje gevonden werd, letterlijk van onderstaanden inhoud: „Waarde raad van de gemeente te Schoonho ven ik ben onderrigt dat UEd. een gemeente ontvanger zoekt dus vervoegt ik mij met een woord en kouit bij U liedeïi dat ik in die post Zenie zou hebben en borg van vier duizend gul den aan eigen goeden behalve geld als U lieden genoegen schep dan heeft U lieden maar te ant woorden aan mijn op deze brief. Zoo noem ik mij U geachte Vrind" enz. Greld- en Effectenmarkt. Amsterdam, 11—18 October. Opnieuw moeten wij ongunstige berichten me- dedeelen omtrent den toestand der geld-enfond- senmarkt; terwijl toch het geld duurder wordt en de Nederlandsche Bank het disconto op 5 pCt. gebracht heeft, terwijl de Prolongatie nog steeds 5 pCt. blijft, hebben bijna alle soorten van fond sen min of meer, sommigen zelfs veel geleden. Van onze Nationale Schuld viel de 2% pCt. van 51 op 52%, de 3 pCt. van 62% op 62, de 4 pCt. van 85% op 85"A pCt. Aaudeelen Handel maatschappij, waarin de contramine zich weder krachtiger doet gelden, daalde van 116 tot 112% pCt. Alleen Aaudeelen Exploitatie maatschappij hadden zich in eenige verbetering te verheugen, en liepen van 70 tot 72 pCt. Minder gevoelig werd Rusland getroffen, hoe wel toch de 6de Serie van 76% op 75%, dus 1 pCt., 5 pCt. van 1864 van 9254 op 91 'M«, 5 pCt. 1866 van 92 op 91% pCt. verloor, en de loten 1864 van f234 op ƒ232die van 1866 van ƒ227 op ƒ226 vielen. Spanje en Portugal behielden vrij wel prijs; Turkije viel van 41 op 40?i6, Egypte van 75% op 749f6 pCt. Beter ging het Oostenrijk dat nog eenig voor deel behaalde op den prijs van den llde", terwijl de loten 1860 a tl. 500 van ƒ468 tot ƒ472, die van 1864 a fl. 100 van ƒ111 tot ƒ11354 opliepen. Ilongaarsche en Theiss-spoorweg bewaarden den ouden prijs, evenals de Vereenigde Staten- fondsen. In de spoorwegwaarden was het verlies op sommige soorten zeer aanzienlijk. De Russische groote Sporen gingen van 227 terug tot ƒ22354, de Jelez Griasi van ƒ204 tot ƒ199, Charkow-Azow van 8054 tot 79% pCt. Fransch-Oostenrijksche Spoorweg liep van 132% op ƒ13154, Rumenie van ƒ13251, op 128% terug, terwijl van de Ame- rikaansche de Erie van 25 tot 2254, de Chicago North-West van 64% tot 63% pCt. verloor. De overige soorten verloren slechts eene fractie, ter wijl een enkele zelfs won, b. v. Chicago Rock Island van 81% tot 8254 pCt. BUITENLAND. Oo»tenrijlt-Hoiig;aai-»olie Alona rclii©. Omtrent de oproerige bewegingen in het ge bied van Cattaro schrijft een Weener correspon dent der Augsb. Allgem. Zeit.: „Door een noodlottig misverstand heeft de in schrijving der dienstplichtige mnnschappen inde

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1869 | | pagina 2