In den avond van den lldon dezer zijn intrek
genomen hebbende in de gastvrije woning van zijn
vriend, den majoor Van Baeften op het landgoed
Struiswijk, had hij reeds het ongeluk des anderen-
ochtends zijn veel geliefden oudsten zoon door
den dood te verliezen. In de achter het huis
stroomende rivier, die in dit jaargetijde door den
lagen waterstand nagenoeg overal doorwaadbaar
is, met en onder het oog van zijn vader een bad
wenschende te nemen, schijnt de knaap eensklaps
boven een verborgen kolk geraakt te zijn en zijn
al de pogingen van den vader vruchteloos ge
weest om hem uit het gevaar te redden. Weinig
ook heeft het gescheeld, of de predikant Adèr,
die zijn zoon ter hulp geschoten zijnde, dezen
omklemd hield, ware met hem naar de diepte
getrokken en verdronken.
Algemeen is de deelneming in de droefheid
van een geacht ouderenpaar, dat, nauwelijks aan
de gevaren eener lange zeereis ontkomen, op
zulke nootlottige wijze een veelbelovend pand
moest verliezen.
Sobrabaya, 5 Augustus. Gepasseerden nacht is
er brand ontstaan aan boord van de Willem Pool
man, gezagvoerder J. Kettler, liggende hier ter
reede en wel in de lading steenkolen.
Naar men meldt zou de equipage zich weiger
achtig hebben betoond om de behulpzame hand
te bieden bij het blusschen van dien brand. De
spuiten van het wachtschip zijn onmiddellijk ter
hulp toegesneld. Ook de bemanning der ter reede
I liggende schepen was ijverig in de weer tot het
I verleenen van hulp, zoodat het dreigende gevaar
nog bij tijds is afgewend.
De havenmeester, die zich naar boord had be-
I geven, heeft de onwilligen der equipage vau de
Willem Poolman naar het wachtschip doen over
brengen.
De eerste spuit, welke onmiddellijk ter blus-
I sching toesnelde, was die van het ter reede lio--
f gend schip Anj Seheffer, onder het toezicht van
den wakkeren tweeden stuurman van dat vaar-
tuig, die het meest er toe moet hebben bijgedra-
gen dat het dreigende gevaar nog bijtijds werd
I afgewend; ten minste men verzekert, dat het ge-
vaar reeds was geweken toen de spuitgasten der
V marine kwamen opdagen.
De laatste oöicieele berichten van Bandjermas-
sin dd. 3 dezer vermelden dat de rust aldaar niet
werd verstoord maar de gevallen van kinder-
pokken op de hoofdplaats menigvuldiger werden
van zeeroovers had men tot vermelden datum
9 niets vernomen, trouwens Z. M. stoomschip Onrust
bekruist de zuidkust.
Volgens loopende geruchten te Batavia zoude
- een generaal-majoor belast worden met het per
soneel en militaire zaken bij het departement
van oorlog evenals zulks in Nederland het geval is.
Aan dien generaal-majoor zoude nog worden
toegevoegd een majoor of luitenant-kolonel.
Tot kommandant der Tlc militaire aldeelingzal
dan wederom een kolonel benoemd worden,
waarvoor de kolonel Van Daalen reeds zou aan
gewezen zijn.
Samarang, 3 Aug. Met betrekking tot den spoor
weg deelen wij met genoegen mede, dat jl Za
terdag het spoorleggen gevorderd was tot op 3000
ellen (pl. m. 2 paal) afstand van Solo.
Door den Gouverneur-Generaal van Nedel. Indië
zijn de volgende besluiten genomen
Civiel Departement. Benoemd: Tot ass.-res. van
Koedoes (res. Japara), tevens vendum. aldaar, de
ass.-res. Van Galoe (res. Cheribon) J. B. Westen
berg; tot secr. der res. Palembang, tevens ven
dum. aldaar, de ambt. op non-act. J. A. Hofstede,
laatst. 1ste comm. op het ass.-res. kantoor te Ben-
koelen; tot 3den comm. op het res.-kantoor te Sa-
marang, de 1ste klerk op genoemd bureau H. L.
Klerks.
Verleend: een 2jarig verlof naar Nederland,
I wegens ziekte, aan den raadsheer in het hoog-
gerechtshof van Ned.-Indië, Jhr. J. Graafland J.
R. D.; zijnde hij daartoe, op verzoek, tevens eer
vol uit zijne betrekking ontslagen; aan den as
pirant-ingenieur bij deu waterstaat en 's lands
burgerlijke openb. werken A. Van derBijlljaan
den hoofde, bij het postk. te Weltevreden (Bata-
via) C. A. Van Dinter, en aan den opz. 3de kl.
bij den waterstaat en 's lands burgert, openb.
9 werken H. Hooy.
Benoemd: In de bij art. 1 van het besluit
van 4 Augustus 1S69 N°. 45 bedoelde Commissie:
tot lid, tevens pres., J. W. C. Diepenheim, oud-
dir. van linanciën, pres. der Jav. Bank; tot lid,
tevens secr., Mr. W. Stortenbeker Jr., ref. ter alg.
secretarie. Tot leden Dr. P. A. Bergsma, ing.,
bel. met het doen van meteorologische en mag
netische waarnemingen; A. B. Cohen Stuart,
ambtenaar voor de Javaansche taal- en letter
kunde; C. T. Deeleman, civiel-ingenieur; Mr.
J. J. De Graaff, leeraar in de Indische taal-, land
en volkenkunde aan het gymnasium Willem III
te Batavia; F. Hekmeijer, apoth. 1ste kl.; Mr.
A. Th. Heyligers, leeraar in de staatswetenschap
pen aan het gymnasium Willem III te Batavia;
J. Kunst, inspecteur voor het lager onderwijs
voor Europeanen en met dezen gelijkgestelden
in de eerste afdeeling van Nederl. Indië; G. A.
De Lange, oud geographisch ingenieur; P. J.
Maier, 1ste apoth. bij den mil. geneesk. dienst;
Dr. J. A. C. Oudemans, hoofd-ing. van den geogr.
dienst; Dr. L. W. G. De Roo, onder-chef van de
afdeeling statistiek ter algemeene secretarie; G.
Schlegel, tolk voor de Chineesche taal te Bata
via; T. A. F. Van der Valk, leeraar in de In
dische taal-, land- en volkenkunde aan het gym
nasium Willem III te Batavia; Dr. C. L. Vlaan
deren, chef van het scheikundig laboratorium
aan het bureau voor het mijnwezen te Buitenzorg.
Tot ass.-res. van Batipoe en X Kotta's (Padang
sche bovenlanden) tevens vendumeester aldaar,
de ass.-res. van Tanah-Datar (Padangsche boven
landen) S. Stibbe. Tot derdeu subst.-griDler bij het
hooggerechtshof van N. I., de ambt. voor den
burgerl. dienst in N. I., Mr. R. W. Craandijk.
Tot machinist op het stoomvaartuig met dregtoe-
stel, bestemd tot het bevaarbaar maken en houden
van riviermonden aan de noordkust van het eiland
Java, N. Beijers, thans met de waarneming dier
betrekking belast.
Bij de landelijke inkomsten en cultures op Java
en Madura: tot contr. 1ste kl., de contr. 2de kl.
H. J. Tijdeman; tot contr. 2de kl., de ambt. ter
besch. J. D. Harders.
Benoemd: tot pres. van den raad van justitie
te Batavia, de raadsheer in het hooggerechtsh.
van N. I. Mr. F. F. L. U. Last; tot raadsh. in
het hooggerechtshof van N. I., de vice president
van den raad van justitie te Batavia Mr. Th. K.
Van Slingerlandt; tot ass-res. van Bodjonegoro
(Rembang), de ass.-res. van Grobogan (Samarang)
A. J. Langeveldt Van Hemert; tot ambten, ter
besch. van den res. van Palembang, de klerk op
het res.-kantoor te Pekalongan H. J. Monod de
Froideville.
Goedgekeurd: Dat door den landraad te
Pontianak is benoemd: tot buitengew. subst.-griff.
bij die rcchtb., buiten bezwaar van den lande,
F. W. Duinas, ambt. op wachtg., tijdel. gesteld
ter besch. van den resident der Wester-afdeeling
van Borneo.
Machtiging verleend: Tot de uitreiking
aan J. M. Meerburg, van eene akte van toelating
tot de uitoefening van de verlosk. praktijk in de
res. Banjoemas.
BUITENLAND.
Rusland.
De regeering is voornemens, de zelfstandigheid
der Israëlietische gemeenten in Lithauen te be
perken, door haar het recht van het kiezen ha-
rer rabbijnen te ontnemen. Het doel van dezen
maatregel is, om, door het aanstellen van door
den Staat gekozen rabbijnen, de talrijke Jood-
sche bevolking in dat gewest meer Russisch ge
zind te stemmen.
Een brief in de Daily News bericht dat in Rus
land de beweging tot emancipatie der vrouw
grooten opgang maakt. Het werk van den heer
Stuart Mill„The Subjection of Women", vindt
duizende lezers, en drie uitvoerige overzichten
van dit boek zijn verschenen in de grootste dag
bladen van Petersburg en Moscou, die de door
Stuart Mill uitgedrukte gevoelens en beginselen
ten hoogste goedkeuren. De geheele quaestie is
zeer populair. Zoo verhaalt de schrijver, dat in
een drama, dat tegenwoordig dagelijks in den
schouwburg te Moscou wordt opgevoerd, eene
geleerde jonge dame tegen hare ouderwetsche
moeder zegt: „maar moeder, gij behoort te we
ten, dat iedereen tegenwoordig zegt, dat de vrouw
vrij behoort te zijn!" en dat deze woorden altijd
met onstuimige toejuichingen werden ontvangen.
Te Petersburg zal een groot congres worden ge
houden tot het bespreken van de rechten der
vrouw, tot hetwelk de heer Stuart Mill, in een
zeer vleienden brief, door de voornaamste vrou
welijke hervormers van de Russische hoofdstad
is uitgenoodigd. De Czaar zelf is, naar men be
weert, aan het beginsel van gelijkheid der sekten
niet vijandig.
Oostcnrült-Hongaarsche Monarchie.
Men is te Weenen niet geheel gerust over den
staat van zaken in het Oosten. Men vermoedt na
melijk, dat de reis van den vorst van Rumenië
ten doel heeft bij de mogendheden aan te drin
gen op de geheele zelfstandig-verklaring van zijn
vorstendom. Mocht hij hierin slagen, en de band
die Rumenië nog aan de Porte bindt, verbroken
worden, dan zouden ook Servië en Montenegro
al spoedig het hoofd opsteken en een gelijke gunst
eischen. Daarbij komt dat het „koninkrijk" Rume
nië zich waarschijnlijk bij Rusland aan zou sluiten
dan zou Turkije zich aan zijn noordelijke grens
nog meer in 't nauw zien gebracht en alras in
plaats van langs den Donau, te Andrianopel om
zijn bestaan hebben te kampen.
In Oostenrijk is voor de eerste maal een Is
raëliet tot gewoon professor aangesteldhet is
de heer Ludwig Mauthner, die aan de univer
siteit te Innsbriick tot hoogleeraar in de oog
heelkunde is benoemd.
Franki-jj k.
In de negen kiesdistricten van Parijs circuleert
thans een manifest aan de afgevaardigden der
hoofdstad, waarin de hoop wordt uitgedrukt, dat
zij den 26,teI1 October zullen toonen het vertrou
wen waardig te zijn, dat hunne committenten
in hen gesteld hebben.
Te Lyon wordt door de democratische kiezers
een ander manifest geteekend. Men dringt daarin
aan op al de vrijheden en rechten, die in de
beginselen van 1789 opgesloten zijn. Het manifest
geeft vervolgens een uitvoerig programma dier
vrijheden. Het aantal personen, die reeds tot deze
verklaring toegetreden zijn, is vrij aanzienlijk.
Behalve de heer Marion en Girault heeft ook
de. heer Choiseul, afgevaardigde uit het departe
ment Seine et llarne, zijne adhaesie betuigd aan
het voorstel van den heer de Kératry, om den
26»te° October in de vergaderzaal van het Wet
gevend Lichaam te verschijnen, ter uitoefening
vaD het mandaat van afgevaardigde. Welke hou
ding zal de regeering daar tegenover aannemen?
De regeeringsgezinde bladen trachten intusschen
de aandacht van de binnenlandsche politiek af
te leiden en die op de builenlandsche over te bren
gen maar het gelukt nog niet het publiek te
verschalken en vooral de Siècle houdt de aandacht
krachtig op Frankrijks toestand zelf gevestigd.
De Fransche pers blijft, met uitzondering van
de Temps en de Débats, een ongelukkig gebruik
maken van de tegenwoordige straffeloosheid. De
gewoonten, kleeding en manieren van Keizer,
Keizerin en keizerlijken Prins worden op elke
wijze beschreven en bespottelijk gemaakt. Spot
prenten van den Keizer, betrekkelijk tot zijne
ziekte, worden uitgegeven, en toen een nummer
van den Eclipse verbeurd werd verklaard, omdat
Dr. Nélaton gewapend met zijn chirurgijn-instru
menten, daarin werd voorgesteld, beklaagden de
republikeinsche dagbladen zich op zeer scherpe
wijze over deze daad der regeering „Ach! waar
blijft de oude ronde vroolijkheid van Frankrijk,
onze geestigheid et le bon rire d'autrefois, als
men in het vaderland van Rabelais en Beau-
marchais bevreesd moet zijn voor een grap „et
pour la gaité gauloise 1" roept een der bladen uit.
De Figaro heeft verleden week een bijtend epi
gram op Prins Napoleon gedrukt, in hetwelk
gezinspeeld wordt op lafhartigheid, van welke
men beweert dat hij in den Krim-oorlog bewij
zen heeft gegeven. De heer Rochefort blijft niet
achter, en in de Rappel van gisteren komt de
volgende ondeugende mededeeling voor:
„Prins Napoleon is onlangs te Brussel aange
komen. Zijne eerste daad was om het slagveld
van Waterloo te gaan bezoeken. Het werd opge
merkt, dat hij daar langer bleef dan op het slag
veld van Inkerman.
met de woorden van den Figaro:
Dans la guerre, ce fut un foudre,
II s'élanqait dans les obus
Parmi les nuages de poudre,
Si bien qu'on ne le voyait plus.
Geheele vrijheid wordt echter niet aan de
drukpers gegeven, hetgeen het noodzakelijk ge
volg heeft, dat het boek, dat de eer ondervindt
verboden te worden, duizenden lezers vindt.
TELEGRA1MMEN.
Weenen, 28 September. De Presse wijdt een
artikel aan de toenadering tusschen de vorsten
van Pruisen en Oostenrijk, dat zeer de aandacht
verdient. Er wordt daarin gezegd, dat het bericht
van een aanstaand bezoek van den Pruisischen
kroonprins te Weenen, dat met recht als een
eerst en feitelijk bewijs van toenadering geacht
mag worden, in de hoogste kringen van Weenen
met ingenomenheid is vernomen. Men vleit zich
dat de vriendschappelijke toenadering tusschen
die hoven ook aanleiding zal geven tot een inni
ger Yerstandhouding dier Staten. Zoo er door het
bezoek van den Pruisischen kroonprins nog geene
algeheele verzoening wordt tot stand gebracht,
maar slechts wordt voorbereid, toch zal de span
ning, die tot nu toe heerschte, worden opgeheven.
De nieuwe basis voor Je betere verstandhouding
moet zijn, dat men 'teens worde omtrent de po
sitie van Zuid-Duitschland, en dit kan slechts dan
tot stand worden gebracht, als men èn in Berlijn
èn in Weenen eiken imperatieven invloed op de
ontwikkeling der toestanden in Zuid-Duitschland
eerlijk en oprecht laat varen en Zuid-Duitschland
volkomen het recht late om zelf zijn toekomst
voor te bereiden en de aangelegenheden tot ont
wikkeling te doen komen.
Verder betoogt het blad dat eene verzoening
met Pruisen volstrekt geen schadelijken invloed
op de verstandhouding tusschen Pruisen en Frank
rijk zal uitoefenen.
NI arktberichten.
Rotterdam, 27 Sept. Nieuwe Tarwe 30 ets.;
Nieuwe Rogge 25 ets., en Boekweit f 10 lager.
Paarden boonen 20 ets. hooger. Blauwe Erwten
50 ets. lager.
Meekrap. De aanbiedingen van nieuwe amber
waren heden wat ruimer en de vraagprijzen
daardoor iets matiger; toch konden slechts kleine
partijtjes nemers vinden.
Racijn weinig geveild en een en ander gedaan.
Gemeenteraad.
Vergadering van den gemeenteraad van Leyden op
Donderdag 30 September 18G9, 's namiddags te drie
uren.
Onderwerpen1°. Benoeming van een lid en een
voorzitter in de commissie van financiën. 2°. Benoe
ming van een commissaris in de Stads-bank van leening.
3°. Benoeming van een hoofdonderwijzeres San de
openbare bewaarschool in de Scheistraat.
STATEN-GENER.AAL.
TWEEDE KAMER.
Vervolg der zitting van gisteren.
Bij 6 doet do heer Eraosen v. d. Putte twee
vragen1°. wat aangaat het onderzoek nopens het
grondrecht op Java. Hij vreest, met 't oog op de
koffie- enquête, dat dat onderzoek te lang zal duren.
Hij verzoekt dus, met het oog op de agrarische wet,
den minister hem te geven wat hij heeft.
Zijne tweede vraag betreft het ambtenaars-examen
voor Oost-Indié. Spr. vraagt deswege inlichtingen, met
het oog op de omstandigheid dat dit jaar van de 40
toegelaten personen slechts 20 zijn beschikbaar ge-
steld.
De minister van koloniën antwoordt 1°. wat het
onderzoek nopens de grondrechten op Java betreft,
dat uit het koloniaal verslag zal blijken, dat de ter
mijn, die aanvankelijk voor het onderzoek gesteld
was, misschien korter zal kunnen zijn. De min. is
bereid tot overlegging van de processen-verbaal.
Wat het tweede punt betreft, gelooft de min dat het
minst bezwarend en bet meest rechtvaardig zal zijn
dat jaarlijks beschikbaar worden gesteld degenen, die
binnen den bepaalden tijd het examen hebben afge
legd.
Bij 7 vestigt de lieer Heemskerk Az. de aan
dacht op de toegezegde wijziging der armenwet en de
herziening van den census. Spr. denkt dat dit betee-
kent, dat er uitzicht op de aanbieding bestaat, en
vraagt aan de commissie: waarom de herziening van
die wet niet genoemd is in het adres en aan de re
geering: of zij van meening is in deze zitting een
ontwerp hieromtrent in te dienen
De heer Van Loon zegt, dat het hem zeer onaan
genaam getroffen heeft, dat in de troonrede de naam
van God werd gemist. Spr. ontwikkelt dit nader.
De heer Van Bosse, minister van financiën ant
woordt hierop, dat de weglating een gevolg is van
een overhaaste overschrijving der troonrede, doch
zonder bedoeling heeft plaats gehad. Voorts zegt de
Minister, dat de wijziging van het patentrecht van
zelf wijziging van de kiestabel noodzakelijk maakt.
Eerst na de wijziging van de patentbelasting is het mo
gelijk te bepalen binnen welke grenzen de herziening
van de kieswet zal plaats hebben. Dat zal dan ook
plaats hebben, zonder dat hij zeggen wil, dat daarom
buitensporige uitbreiding aan het kiesrecht zal wor
den gegeven.
Over beide punten voeren nog eenige sprekers
het woord: de commissie verdedigt het //hoogerezegen"
uit het ontwerp-adres tegen het door den heer Van
Loon voorgestelde //Gods zegen". De HH. ,Tan Hou
ten en Heemskerk Az. vragen nadere explicatie om
trent het verband tusschen de herziening van de pa
tentwet en van de kiestabel, waarop de min. van
financiën verklaart, dat men toch nimmer eerst die
kiestabel en dan de patentwet zal willen wijzigen.
Vervolgens wordt eerst 7 en daarna het adres met
algemeene stemmen aangenomen.
De voorzitter benoemt de heeren Van Houten,
Van Voorthuysen en Smits, om met hem en de com
missie het antwoord den Koning aan te bieden.
Er wordt besloten dat de bebandelidg van het
voorstel van den heer Van Kuyk tot wijziging der
Armenwet wel, en dat van den heer De Bosch Kern-
per tot herziening van het reglement van orde der
Kamer, niet zal worden voortgezet, maar dat er eene
commissie van vijf leden zal worden benoemd tot het
aanbieden van een voorstel tot herziening van het
reglement van orde, voor zoover dit noodzakelijk is,
ten gevolge van de uitbreiding van het getal leden
der Kamer.
Daarna is de vergadering gescheiden.
Het ontwerp van wet tot wijziging van de artt. 50
en 63 der comptabiliteitswet voor Ned.-Indiê betreft
de artt. over de Indische rekenkamer: volgens het
ontwerp zal het getal leden, behalve uit den voorzit
ter, minstens uit zes en hoogstens uit acht leden be
staan.
In de Mem. van Toel. verklaart do regeering, dat
het voorstel om het personeel te vermeerderen door
de Algemeene Rekenkamer gedaan, door den gouver
neur-generaal en den Raad van Indië wordt ondersteund;
de regeering heeft echter bedenkingen tegen eene
voortdurende vermeerdering en acht daarom een be-
voegdverklariög tot tijdelijke vermeerdering, gelijk
bij dezen gedaan wordt, verkieslijker.
LAATSTE BERICHTEXT
's-Gravenhage, 28 Sept. Z. M. de Koning zal
morgenochtend vroegtijdig uit deze residentie naar
het Loo vertrekken.
Hedenmiddag te halfzes heeft Z. M, ten ge-
hoore ontvangen de commissie van de Tweede
Kamer der StatenGeneraal, belast met het aau-
bieden aan den Koning van het adres van ant
woord op de Troonrede.
Door den Hoogen Raad, kamer van straf
zaken werd bij arrest van heden, het vierde der
zoogenaamde Rotterdamsche processen, in zake
L. S. De Hees en A. J. Rueb, beëindigd. Zooals
reeds vroeger is medegedeeld werden zij bij ar
rest van het hof in Zuid-Holland tot zeven jaren
tuchthuisstraf veroordeeld, ter zake van feitelijken
en gewelddadigen wederstand, door meer dan
twintig gewapende personen, tegen bedienende
beambten, handelende ter uitvoering der bevelen
van het openbaar gezag. Bij het arrest van den
Hoogen Raad werden de cassatie-middelen, bij plei
dooi voorgedragen, ongegrond verklaard, op grond
dat niet is gebleken dat de requiranten in hunne
verdediging waren verkort of hunne rechtten ge
schonden. De uitspraak strekt dan ook tot ver
werping van het door de requiranten ingesteld be
roep, met solidaire veroordeeling in de kosten.
Bij de stemming over artisten van den kon.
Franschen schouwburg, zijn gisterenavond uitge
bracht op Mr. Minne, premier comique, 51 oui
en 15 nonen op Mile. Basta, première soubrette,
Dejazet, 64 oui en 1 nonzoodat beide artisten,
geëngageerd voor de comedie vaudeville, zijn aan
genomen.
Parijs, 28 Sept. Het Journal Offlciel bevat een
decreet 25 dezer te St. Cloud onderteekend, waarbij
de generaal Fleury benoemd wordt tot ambassa
deur te Petersburg.
Madrid, 28 Sept. Gisteren zijn troepen naar
Cuba gezonden. Fr heerscht rust.
