N°. 2880.
Vrijdag
A0. 4869.
£2 Juli.
Feuilleton van het „Leidsch
Dagblad".
LEI»
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden, per 3 maanden.
Franco per post..
Afzonderlijke Nommers
3.00.
n 3.85.
0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVKRTKNTIEN.
Voor lederen regel0.15.
Grootere letter naar de plaatsruimte die z(j beslaan.
Lelden1 Juli.
Hierachter geven wij de discussiën, gisteren in
de Tweede Kamer gevoerd, over den toestand op
de Kust van Guinea, en de al of niet wensche-
lijkheid van het loslaten dezer kolonie. Het be
lang dezer zaak heeft ons genoopt om deze discus
siën na ons kort verslag van gisteren, nog een
maal uitvoeriger mede te deelen.
Z. M. heeft aan den heer H. Polano vergun
ning verleend tot het aannemen der betrekking
van consul van Denemarken te Hiogo (Japan).
De kapitein G. Rompelman is in rang van het
gde regiment infanterie bij het instructie-bataljou
te Kampen overgeplaatst.
Z. M. heeft aan R. P. Bonnema te Leeuwar
den en aan C. Zonneveld te Wassenaar, vergunning
verleend tot het aannemen en dragen van het kruis
„Fidei et Virtuti," hun door den paus geschonken.
Z. II. heeft op pensioen gesteldden vice admi
raal G. Fabius en den kapit. ter zee J. W. De
Ruiter de Wildt; eerstgenoemde onder dankbe
tuiging voor zijne langdurige en goede diensteu,
en laatstgemelde onder toekenning vandentitul.
rang van schout-bij-nacht, wordende aan hen
een jaarlijkse!) pensioen toegekend, respectievelijk
ten bedrage van ƒ3000 en van ƒ1800;bevorderd
tot vice-admiraal, den schout-bij-nacht O. A.
Uhlenbeck; tot schout-bij-nacht, den kapit. ter zee
A. F. Siedenburg; tot kapit. ter zee, de kapit.-luit.
ter zee J. E. Buijs en J. F. Koopman, Zr. Ms. adj.
in buitengew. dienst; tot kapit.-luit. ter zee, de
luit. ter zee der 1ste kl. A. W. Keuchenius en
W. H. baron Van Heerdt, Zr. Ms. adj. in gewonen
dienst; tot luit. ter zee der 1ste kl. de luit. ter
zee '2de kl. A. baron Collot d'Escury en J. H. Com-
mijs; en tot luit. ter zee der 2de kl. de adelbor
sten der 1ste kl. E. Kempe en P. H. Ledeboer;
j2°. verleend den titulairen rang van vice-admiraal
aan den titul. schout-bij-nacht H. Camp, komm.
en insp. van het korps mariniers, en dien van kapi
tein ter zee aan den gepens. kapit.-luit. ter zee P.
Van Woelderen, havenmeester te Willemsoord.
De min. van binn. zaken brengt ter kennis
van de belanghebbenden
1. Bij de rijkstelegraaf zullen, na vergelijkend
onderzoek, ongeveer twintig klerken worden in
dienst gesteld.
2. De bezoldiging der klerken is minstens 300
gl. 'sjaars en kan tot 800 gl. 'sjaars klimmen.
Zij kunnen, mits zij voldoen aan het daarvoor
vereischte, uit hunne betrekking overgaan tot
die van telegrafist.
3. Voor het vergelijkend onderzoek om als klerk
te worden benoemd, moet men zich uiterlijk den
lld™ Augustus 1869 bij het departement van
binnenlandsche zaken hebben aangemeld, met
een op zegel geschreven verzoek, bevattende
nauwkeurige opgaaf van naam, voornamen en
woonplaats. Gelijktijdig moeten worden overge
legd bewijsstukken, vermeld in de Slaats-Ct. 1 Juli.
Op verzoek der plaatselijke Commissie alhier,
deelen wij den volgenden brief mede, door het
Hoofdbestuurder „Vereeniging ter bevordering van
fabriek- en handwerksnijverheid" aan de provin
ciale commissie voor de Internationale Tentoon
stelling te 's-Gravenhage toegezonden:
's Grave.nhage, 21 Junij 1869.
Het Hoofdbestuur der Vereeniging ter bevor
dering van fabriek- en handwerksnijverheid in
Nederland, heeft de eer Uwer Commissie te be-
rigten, dat het larief voor de arbeiders, die de
tentoonstelling zullen bezoeken, is als volgt:
logies lsu' klasse (kamer met 2 bedden) 0.60
2ie (algemeene zaal) 0.40
ontbijt(L20
middageten0.40
avondeten0.20
een gids voor éen tocht0.05
dus voor een gezelschap, van ieder 0.05.
Voorts zullen er itineraires worden uitgegeven
die den weg door Amsterdam wijzen; terwijl
aan de tentoonstelling een bureau van informatie
zal zijn, ook van buiten af toegankelijk.
De entrée voor de tentoonstelling zal waar
schijnlijk 10 cents bedragen voor werklieden.
Logies en restauratie zijn op het terrein der ten
toonstelling.
Tot het bespreken van logies en het aanvragen
van kaarten voor de sporen, wordt men verzocht
zich franco te wenden tot den Secretaris der Com
missie tot ontvangst van arbeiders, den Heer Mr.
F. H. van Notten, Prinsengracht over het Am-
stelveld.
Uwe Commissie zal het hoofdbestuur bijzonder
verpligten door de mededeeling van het voren
staande aan alle plaatselijke Commissiën.
Het hoofdbestuur voornoemd,
(get.) D. J. Mackay, Voorzitter.
Dr. J. T. Moutoh, Secretaris.
Uit goede bron vernemen, wij dat bij den Raad
van Stale aanhangig is een wetsontwerp tot af
schaffing van de doodstraf, waarbij deze zou ver
vangen worden door eene tuchthuisstraf, welke
tot 25 jaren kan stijgen en zelfs levenslang kan
worden uitgesproken. Op voorstel der sectie van
rechtsgeleerde- en staats-wetenschappen van de
Utrechtsche Maatschappij is het bestuur gemach
tigd een adres tot ondersteuning van het ont
werp in te dienen, zoodra het is ingediend. (Hbl.)
De nieuwe kommandant der dd. schutterij al
hier, de majoor J. Scheltema, heeft heden de troe
pen geïnspecteerd. Daarna wordt aan de geza
menlijke officieren een diner aangeboden.
Sedert 21 Juni worden te 's-Gravenhage de
examens afgenomen van hen, die de lessen aan
de Indische inrichtingen voor taal- land- en vol
kenkunde wenschen te volgen, en van hen, die
als ambtenareu verlangen geplaatst te worden
in Neerlandsch Indië. Voor examen A hebben
zich 43, voor examen B 45 adspiranten aange
meld. De examens duren nog voort tot in de vol
gende week.
Het Vaderland zegt, in zijn nommer van heden
Zoo wij ons niet bedriegen, is de wet op het middel
I
baar onderwijs de eerste organieke wet, die in Ne
derland binnen den bepaalden termijn volledige uit
voering erlangde, en de eer hiervan komt in de
eerste plaats toe aan de opvolgende ministers van
nenbinl. zaken, welke zich met evenveel ijver
en voortvarendheid de zaak der regeling van het
middelbaar onderwijs aantrokken, aan de wak
kere inspecteurs van het middelbaar onderwijs,
en aan de gemeentebesturen, welke door hunne
medewerking de regeling bespoedigden.
Op het gebied van het middelbaar onderwijs
is Nederland overtuigd, dat ontwikkeling van
den middelstand niet te duur kan gekocht wor
den, en dat hij, die bij een zóo groot volksbe
lang voor kosten terugdeinst, toont, dat het hem
aan politiek doorzicht ten eenenmale ontbreekt,
daar hij de intellectueele weldaden miskent,
welke er voor de natie uit voortvloeien, en welke
zelfs een financier niet uit het oog mag verlie
zen, al zijn ze niet uit te drukken door een
zeker getal guldens en centen, welke in de schat
kist komen.
Eergisterenavond werden in het lokaal Dili-
gentia door de leerlingen der hoogste klassen
van de Koninklijke Muziekschool te" 's-Hage,
eenige proeven gegeven van hunne vorderingen
en talenten.
Over 't algemeen bewezen deze proeven op
nieuw, dat aan de Haagsche muziekschool, die
het voorrecht heeft zulk een uitnemenden en
ijverigen directeur, zulke voortreffelijke onder
wijzers te tellen, een kunstonderricht wordt ge
geven, dat aan grondigheid en doelmatigheid
niets te wenschen overlaat.
De Gentsche briefschrijver in het Vaderland
schrijft: Er is veel onreins, veel onverstandige
ophitsing in de arbeidersbeweging. Meer kalmte,
meer licht, meer gezonde begrippen zouden op
korteren tijd de mogelijke verbeteringen aanbren
gen, aan betalers en betaalden op billijke wijzen
recht laten weervaren. Meer licht, meer rede,
meer rechtvaardigheid moet er verspreid worden,
om de werkmansquaestie op te lossen, zonder ver
scheuring, zonder omwenteling, zonder gerecht of
zonder bajonet.
Uit Utrecht wordt aan het Vaderland gemeld,
dat op de dezer dagen gehouden vergadering der
Maatschappij van Toonkunst te Rotterdam besloten
is, de volgende alg. verg. te Utrecht te doen plaats
hebben, en dat de Utrechtsche afdeeling zich be
reid heeft verklaard, bij die gelegenheid een
tweedaagsch muziekfeest te organiseeren.
Bij het centraal-commitee van den Ned. Weer-
baarheidsbond voor den aanstaanden scherpschut
ters-wedstrijd zijn ingekomen van Z. E. den
heer Roest Van Limburg, min. van buitenl. za
ken, twee prijzen, bestaande in een fraai Rem-
mington-geweer en eene prachtige revolver, en
van den heer Twiss, burgemeester der gemeente
Maartensdijk, eene gift van 400.
Het lijk van den sinds Zondag vermisten Pie-
ter Wasserman is heden buiten de Marepoort
opgehaald. De ongelukkige was uitgegaan om te
visschen.
H. M. de Koningin heeft een prachtige fauteuil-
voltaire ten geschenke gegeven voor de verloting
van dameshandwerken en voorwerpen van kunst
en smaak, eerlang te houden ter bestrijding van
kosten voor het meubilair van het nieuw op te
richten diaconie-huis te Schiedam.
Maastricht. Alhier is aan het gouvernements
gebouw aanbesteed de uitvoering van werken tot
voortzetting der verbetering van de rivier de Maas
in de gemeente Linne en Wassem nabij den Hol
lander, voor rekening der Nedërlandsche en Bel
gische regeeringen. Laagste inschrijver was de
heer G. Straatman te Linne voor ƒ27,600.
Arnhem. Woensdag 22 Juni, heeft het Hof alhier
Arend Reinden, arbeider te Rheden, die den kom
miezen van 's rijks belastingen, tegen belooning van
7.50, eenige met water gevulde blazen had in han
den gegeven, veroordeeld tot eene gevangenisstraf
van zes maanden, op grond datdedoorden beschul
digde gepleegde handelingen waren bedrieglijke
middelen, die bij de ambtenaren hoop op eenigen
uitslag van zaken hadden gewekt. Zijne drie
medeplichtigen werden elk tot eene geldboete
veroordeeld, wegens het beleedigen van beambten
in functie.
Raamsdonk. De hooibouw alhier en in de ge-
heele Langstraat is in vollen gang. De qualiteit en
quantiteit valt over het algemeen nog niet te
gen. De te veld staande vruchten, vooral tarwe
en rogge, hebben in geen jaren beter gestaan en
beloven veel, terwijl andere producten tamelijk
goed zijn, waarover de landbouwer niet kan
klagen. Van ongedierte verneemt men in het
veld alhier niets. Het oude hooi is zoo goed als
opgeruimd in deze en andere gemeenten.
Zutfen. De stand der veldgewassen in deze
streken is voldoende. De nieuwe aardappelen zijn
van goede qualiteit, de rogge laat niets te wen
schen over, de haver staat over 't algemeen min
der gunstig te velde.
Omtrent den vlasbouw in Friesland wordt
gemeld, dat die tot heden boven verwachting
gelukt.
De raad der gemeente Nijmegen heeft Vrij
dag jl. besloten tot oproeping van sollicitanten,
naar de reeds lang vaceerende betrekking van
leeraar in de geschiedenis en de staatsweten
schappen aan de scholen van het M. O. De jaar
wedde is, met het oog op het klein aantal der
genen, die eene akte van bevoegdheid voor
beide vakken bezitten, bepaald op ƒ2000. De
vakken kunnen ook gescheiden worden; alsdan
ontvangt de leeraar in de geschiedenis ƒ1600,
die voor staatswetenschappen 600.
Amsterdam. Dinsdag-avond te 7 uren, heeft
een heer, die in staat van krankzinnigheid ver
keerde, in het rij- en wandelpark getracht
zich door verdrinking van het leven teberooven;
hij is echter in tijds door eenige wandelaars ge
red en vervolgens naar het Buitengasthuis ver
voerd.
Men verneemt met leedwezen dat de hoog
leeraar Dr. J. W. R. Tilanus, de verdienstelijke
zoon van een verdienstelijken vader, vrij ernstig
DE VELDWACHTER VAN LATERVEER.
novelle van
R. KOOPMANS VAN BOEKEREN.
(Vervolg}.
Een beetje voornaamheid kon men nu wel in
den heer Schellinga verdragen, want hij was
de burgemeester van het dorp, en woonde op een
kasteel. Maar toch een plattelands-burgemeester
kon, zonder gevaar voor zijn gezag en invloed,
wel wat gemeenzamer en vriendelijker geweest
zijn dan Schellinga zich betoonde.
En nu mevrouw Schellingaik mag wel
haast permissie vragen, of ik dat mensch wel aan
een fatsoenlijk gezelschap mag voorstellen, want
het is een rare patrijs. De menschen daar in
Stoppelbeek zeggen altijd, dat zij nog liever met
den burgemeester dan met zijn vrouw te doen
hebben, want, zeggen ze, als die los komt, dan
zul je wat beleven. Als zij wat mooier geweest
was, had zij wel eens voor amazone kunnen
poseeren, want zij heeft een kloeke, krachtige
gestalte, maar haar gelaat is te rood, en de trek
ken te grof, om haar tot model te kunnen ge
bruiken. Of de burgemeester haar om haar geld
genomen heeft, is niet uitgemaakt maar 't is
zeker, dat mijnheer thuis bedroefd weinig te
zeggen heeft, en voor zijn vrouw tusschenbeide
zoo klein wordt, dat je hem wel in een spanen
doosje kunt stoppen. En toch, zij is niet kwaad,
diezelfde mevrouw Schellinga, met haar bulde
rende stem en haar ruwe manieren. Dokter Hes
sels ten minste vat het nog wel eens voor haar
op, als de Stoppelbeekers haar zoo hard vallen,
ja, hij zegt maar kort en goed, dat mevrouw
Schellinga een ruwe diamant mag heeten. Maar
dan toch een diamant? „Ja, zeker," zegt Hessels,
„en wel een van het zuiverste water, dat zou je
eens zien, als hij maar geslepen was." Enfin,
wij moeten de menschen Demen zooals zij zijn.
Die geslepene diamanten schitteren dikwijls wel
heel mooi, maar dan blijkt het later, dat het geen
echte steenen zijn geweest."
„Leg die courant eens eventjes weg*', zegt me
vrouw Schellinga tot haren echtgenoot, die tegen
over haar in de achterkamer is gezeteD, en het
Handelsblad bestudeert. „Leg die courant weg,
want ik wou het oogenblik waarnemen, dat wij
alleen zijn, daar ik het een en ander te bepraten
heb, dat ik liever niet in presentie van de logé's
zou behandelenHoor je niet wat ik zeg? Nu
waarom blijf je dan voortlezen?"
„Mijn lieve kind, ik ben geheel gehoor", zei
Schellinga, „maar ik dacht, je waart nog pas
aan de inleiding."
„Gekheid; ik gebruik geen inleidingen: dat
is goed voor leuteraars, die preludiums moeten
gebruiken. Maar ik durf, Goddank, wel te zeg
gen, waar het op staat."
„Jawel lieve, dat is ook zoo; nu wat heb je?"
„Dat jaarlijksche diner, dat wij gewoon zijn
te geven, moesten we dit jaar wat vroeger doen
plaats hebben."
„Hoe bedoel je?"
„Ik meen, dat wij het dit jaar wel in No
vember konden geven, dan hebben onze logé's
ook nog eens iets."
„Maar vrouwlief," waagde de burgemeester
het aan te merken, „zou dat wel goed zijn, om
zoo af te wijken van onze gewoonte? Wij hebben
dat nu eenmaal ingesteld, dat wij pas na nieuw
jaar die menschen ten eten vragen, en daar moeten
wij nu, dunkt mij, niet van afwijken. Ge weet,
ik houd van orde."
„Allemaal gekheid! Wou jij de slaaf wezen...
of ja, dat moet je zelf wetenlaat ik liever vra
gen: wou je mij de slavin maken van een losse
gewoonte, die je hebt ingevoerd? Of heb je mis
schien bij verzegeld contract je verbonden, dat
je die lui altijd in Januari zoudt vragen?"
„Neen, maar zie je
„Nu, dus kan het heel goed gebeuren."
Ja, maar mag ik nu eens eventjes iets zeggen
„Je moogt zeggen wat je wilt, als het maar
niet zulke zeurpraatjes zijn als daar straks. Maar
stil, daar wordt gekloptBinnen!"
Mevrouw, daar is de moeder van rooden Jan",
zei Fenna, de kamermeid, terwijl zij zich op den
drempel vertoonde.
De moeder van wien
„Van rooden Janvrouw Stakkers, zal ik maar
eens zeggen."
„Zoo; kun je dat niet wat fatsoenlijker zeg
gen Omdat die jongen rood haar heeft, moet dat
nu altijd wezen: roode Jan voor en roode Jan
na? Hoe zou jij het vinden, als wij eens altijd
zeiden: kromme Fenna?"
Maar mevrouw, ik ben niet krom I"
„Neen, maar dat maakt de zaak te erger, want
je houdt je krom. Ik heb mij verleden Zondag
nog geërgerd, zoo krom als je daar voor me in
de kerk zat... Nu maar, maak nu maar gauw
dat je weg komt, en zeg dat vrouw Stakkers hier
moet komen."