B». E A, SEEB.
N». 2858.
Maandag
A°. 1869.
7 Juni.
BINNENLAND.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenf 3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
i).i/.e Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon-en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 1-6 regels t 0.75; iedere regel meerƒ0.12*.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels /0.9G;iedere regel meer0 0.15.
EEN LAATSTE WOORD.
Drie candidaten zijn thans door de kiesver
enigingen hier ter stede gesteld.
Nog eenmaal willen wij onze keus motiveeren.
In de eerste plaats: Baron Taets van Ame-
ongen. De voorstellers van dezen candidaat
>evelen hem aan, waarom Het wordt niet ge-
daarointrent bewaren zij een geheimzin-
iiig zwijgen. Wellicht om in den geest van bun
andidaat te handelen Zeer zeker voor eiken
^onbevooroordeelde een welsprekend zwijgen.
In een tijd, dat er een strijd gestreden wordt
ver beginselen zoo gewichtig, dat zelfs de meest
nverschillige inziet, dat hij partij moet kie-
en op een oogenblik dat wij op bet punt
taan om door onze keuze te beslissen welk be-
insel in onzen staat zal zegevierenof onze neu
rale school ongeschonden zal bewaard blijven,
f wel, hetzij vroeger of later, zal afgebroken
orden daar heeft men geen woord, geen
nkel woord te zeggen, om het standpunt aan
geven, dat deze candidaat bij den strijd wil
nemen
Voorwaar, welsprekender getuigenis van on-
jermogen ware moeilijk te geven!
Of blijkt hier niet onvermogen om dezen candi-
at bij de kiezers, op wier stemmen voor den
eer Taets men vroeger mocht rekenen en wier
steun men thans ook zoekt, te doen slagen, wan
neer men er rond voor uitkwam4 hoe de heer
Taets omtrent de onderwijs-quaestie denkt
Wil men het niet verzwijgen, hoe de heer
aets van Amerongen, de man die voor de on-
erwijswet stemde, thans zijne partij in de Ka-
er zoo blindelings op hare avontuurlijke wegen
olgt, dat hij zich zelfs thans vereenigt met de
'eiste tegenstanders dier wet?
Was men toch overtuigd, dat de partij,
aartoe de heer Taets vroeger behoorde, even-
bare vertegenwoordigers in de Kamer, ook
ilotselmg, als een blad aan een boom, van
oorstanders der neutrale school tot tegenstan-
ers was omgeslagen, waarom dan gezwegen
Wij hebben vroeger de gronden aangegeven,
aarom wij den heer Taets van Amerongen thans,
og minder dan ooit, wenschen te steunen. Wij
ehouden onze volksschool liever dan aan hem
eder onze belangen in de Kamer op te dragen
lel
Onder royaler vlag dan de heer Taets vaart
tweede candidaat: Mb. Teding van Berk
hout, oud-wethouder van Amsterdam. Zijne
Tienden zeggen, waarom zij hem hebben wil-
ta en geenen andere. Volkomen zuiver is het
tanwei niet wat de kiesvereeniging //Vrijheid
Begt" tot zijne aanbeveling zegt, door te
erklaren dat zij niet kan goedkeuren, dat
jare kinderen en Nederlands toe-
j o m s t prijs gegeven worden aan secte-
taholen der modernen, en alle gelijkge
zinde burgers op te roepen om met haar den
beer Berkhout te stemmen. Dat onze neutrale
school geen secteschool der modernen is, weet
sij evengoed als wij het is reeds meermalen be
oogd; deze naam kan alleen daartoe strekken
6m haar verdacht te maken bij hen, die niet
°t de zoogenaamde modernen behooren. De
beutrale school bestond reeds lang voordat
fle moderne theologie bestond, en zij is in haar
jarakter niets veranderd: zij is geen school voor
tademen, zij is een school voor alle Neder-
pndsche kinderen.
Wil men nu met deze kiesvereeniging deze
chool onder het beheer der kerk brengen, wil men
"cte-scholen hier voor orthodoxen, d&ar voor mo
dernen, ginds voor R.-Katholieken, wil men op die
wijze de voortreffelijke inrichting van het onder
wijs vernielen, op vele plaatsen alle onderwijs bijna
onmogelijk maken, en bij de kinderen reeds
van der jeugd aan de zaden van tweedracht en
onverdraagzaamheid zaaien: dan kieze men Mr.
Teding van Berkhout. Wij verlangen dit niet.
In de derde plaats is als candidaat gesteld
Ma. H. A. Neeb, advocaat alhier. Duidelijk
zeggen de voorstellers, welke beginselen hen
geleid hebben bij het stellen van dezen candi
daat: oprechte en krachtige verdediging van de
openbare school en daarnaast eerbiediging van
de rechten en vrijheden, welke aan de bijzon
dere school toekomen. Met volkomen oprecht
heid is Mr. Neeb deze beginselen toegedaan.
Dezen candidaat, wien zoovele bewoners van
ons gansche district gewoon zijn de behartiging
van hun eigen belangen op te dragen, hem
worden zij thans uitgenoodigd, de behartiging
onzer gezamenlijke belangen, en die van 's lands
belangen op te dragen. De man, die door zijne
veeljarige praktijk bekend is met ons district,
met zijne toestanden, met zijn landbouw en zijne
nijverheid, dien willen wij thans als afgevaar
digde naar de Tweede Kamer zenden, om daar
met zijne rechtskennis onie belangen voor te
staan en te verdedigen.
Voor allen, die onze neutrale school behou
den willen, kan de keus niet twijfelachtig zijn.
Die school wordt bedreigd, men achte werkelijk
het gevaar niet te gering.- samenwerking zij
dus de leus van allen, die met ons eensgezind
zijn. Geen onverschilligheid, geen flauwheid Een
ieder doe zijn plicht, en brenge aanstaanden
Dinsdag met ons zijne stem uit op
LEIDEN, 5 Juni.
In eene gisteren gehoudene vergadering van
het studentenkorps alhier is het plan voor de
maskerade van 1870 definitief vastgesteld. Het
onderwerp isHet bezoek van Leicester aan de
Leidsche Academie in 1586.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 109 tot 124
volwassen personen en van 53 tot 62 kinderen.
In de zwem- en badinrichting Rbynzigt zijn
gedurende deze week 55 baden gebruikt en
gedurende de maand Mei 354 baden.
Onwillekeurig hebben wij tot nu toe verzuimd
om iets te zeggen van het concert, Dinsdag-avond
in den tuin van den heer Lindeman gegeven:
de inrichting, maar meer nog de muziek ver
dienen dit ten vollehadde het weder nog het
zijne bijgedragen, dan had zeker het vrij talrijk
publiek, dat daar dien avond bijeengekomen was,
weinig meer te wenschen overig gehad. Een ieder
was blijkbaar voldaan. Wij kunnen niet anders
dan deze concerten aanbevelen bij zoovelen onzer
stadgenooten, bij wie zij te weinig bekend zijn.
Door de speciale commissie, in wier handen
de voorstellen, bij de laatste Synode ingezonden,
tot eene verbeterde uitvoering van art. 23 van
het alg. reglement gesteld waren, is bij de Syno
dale commissie rapport uitgebracht. De com
missie acht het wenschelijk, dat in de wijze der
uitoefening van het stemrecht verandering werd
gebracht. Uitgaande van de meening, dat de
ervaring genoegzaam had doen zien, dat volgens
de tegenwoordige kieswet velen ter stembus
kwamen, die als onbevoegd tot oordeelen moes
ten beschouwd worden, wordt door de commissie
de invoering van een census van f 13 voor
gedragen. Zij die bewijzen kunnen dat zij in
den kerkelijken omslag, of door huur van eene
of meer zitplaatsen in de kerk of wel door bei
den, eene tot het vastgestelde bedrag evenredige
som betalen, zouden van die beffing zijn vrij
gesteld.
Door de jury der tentoonstelling van schoone
kunsten te Parijs, afdeeling beeldhouwkunst,
zijn veertien kunstenaars de bekroning waardig
gekeurd, waaronder een Nederlander is, de heer
Eerdinand Leenboff, van Bommel, te Parijs
woonachtig. In een van de groote Parijsche
bladen wordt met grooten lof gewag gemaakt
van zijn ingezonden werk//Een zittend krijgs
man," naar den Achilles van Louvre.
Op eenige veestallen binnen de gemeente
Zaandam hebben zich sedert eenigen tijd ge
vallen van longziekte voorgedaan, terwijl men
thans verneemt, dat er reeds een aantal run
deren is "afgemaakt.
Eene Dinsdag bij de rechtbank te Arn
hem behandelde strafzaak leverde eene treurige
bijdrage tot de geschiedenis van stiefmoeders.
Zekere Johanna Wevers, sedert ongeveer drie
jaren de vrouw van Jan Van de Wal, wonende
te Oosterbeek, werd wegens verregaande mis
handeling van de drie kinderen uit zijn vorig
huwelijk, veroordeeld tot eene gevangenisstraf van
een jaar. Tot hoeverre deze mishandelingen ste
gen, die sedert een paar jaren schier dagelijks
plaats hadden en nu en dan ook haren al te
geduldigen echtvriend troffen, kan dienen, dat,
volgens de verklaring van een ooggetuige, de
beklaagde het oudste der kinderen, een knaap
van elf jaren, op zekeren dag met een touw
om den hals aan een boom had gehangen en
in dien toestand slagen toebracht. Het slaan
met eene klomp en het werpen met blokken
hout behoorden mede tot de dagehjksche kastij
dingen. Ter terechtzitting ontkende de beschul
digde de haar geïmputeerde feiten, bewerende
de grens van de ouderlijke tucht niet te hebben
overschreden. Uit de verschillende verklaringen
der getuigen scheen te kunnen worden opge
maakt, dat de moeder, bekend met de omstan
digheid, dat hare stiefkinderen nog een sommetje
geld bezaten, belang had hen onschadelijk te
maken, ten einde in het bezit van dat geld te
geraken
De kinderen zijn thana aan de drift der
stiefmoeder onttrokken en bij de bloedverwan
ten van den man in huis genomen.
Uit Neuzen wordt gemeld: De op-