INGEZONDEN.
van graaf Von Bismarck aan graaf Von der
Goltz.
De Rijksraad heeft het ontwerp tot her
vorming der grondbelasting aangenomen, zoo
als het door het huis van afgevaardigden was
goedgekeurd.
Frankrijk. Naarmate de tijd der verkiezin
gen nadert, neemt de verkiezingsstrijd toe.
lederen dag kan men alleen te Parijs wel veer
tien electorale vergaderingen vinden.
H. Rochefort heeft zich candidaat gesteld
in het zevende district, waar alle andere cau-
didaten zich voor Jules Favre terugtrokken. De
heer Em. Olivier kan zeker zijn, dat hij in het
departement Var gekozen wordt, al gelukte
het bem in het derde district niet. De maires
en autoriteiten willen aldaar van den officieelen
candidaat niet weten, zoodat men vertelt dat
de keizer dezen geraden heeft zich terug te
trekken. De candidaat der radicalen, de heer
Laurier, heeft in deze omstandigheden hoege
naamd geen kans.
De inschrijving voor de leening der stad
Parijs is gesloten. Van de 756,023 obligatiën,
die beschikbaar werden gesteld, zijn 560,000
genomen door even zoo vele inschrijvers, ieder
dus voor éene obligatie. De overige 200,000
obligatiën zullen worden verdeeldmen bere
kent dat de inschrijvers, die bij die verdeeling
in aanmerking komen, slechts 1 pCt. zullen
verwerven van het bedrag dat zij verlangd
hebben.
In Frankrijk is het lager onderwijs voor
volwassenen in den afgeloopen winter weder
uitgebreid; er is op 33,629 plaatsen, onder
medewerking van de overheid, eene avondschool
of cursus voor volwassenen gehouden die lessen
zijn door 792,519 leerlingen bijgewoond. Die
cijfers heeft de minister van onderwijs dezer
dagen in eene openbare redevoering medege
deeld, ten bewijze dat 's keizers gouvernement
echt liberaal en democratisch gezind is. Hij
voegde daarbij, dat het aantal in de jaren der
dienstplichtigheid vallende jongelieden, dieniet
kunnen lezen en schrijven, in Frankrijk sedert
1863 8 pCt. minder is geworden.
Engeland. In de zitting van het Lagerhuis heeft
de heer Gladstone aangekondigd, dat de mayor
van Cork, O'Sullivan, zijne demissie heeft inge
diend, en de regeeriug de O'Sullivan Disability
Bill zal intrekken, maar dat de regeering voor
't oogenblik alle vervolging slechts zal verdagen,
omdat 't mogelijk is, dat O'Sullivan herkozen
wordt, 't Huis heeft zich hiermede vereenigd.
Spanje. In antwoord op eene vraag van den
heer Ochoa, heeft de minister van justitie in de
Cortes verklaard, dat hij een priester heeft doen
gevangen nemen, die zijne predicatie geëindigd
had met den uitroepdood aan de Protestanten
en aan de ketters, die voor de vrijheid van
godsdienst stemmen. De discussie over den re-
geeringsvorm zou waarschijnlijk heden beginnen.
Amerika. De Brazilianen hebben den 3den
April Ascuncion verlaten oiu Lopez aan te
vallen. Men onderstelt dat hij over 9000 man
en 40 kanonnen te beschikken en zich sterk
geposteerd heeft.
China. Volgens een telegram door de//New-
York Times" ontvangen was er in China een
gerucht in omloop, dat de troepen bevel had
den ontvangen om tijdens de Chineesche nieuw
jaarsfeesten alle vreemdelingen aan te vallen en
te vermoorden. De vreemdelingen hiervan onder
richt bereidden zich op tegenstand voor. De
haat, dien men in China tegen de vreemdelin
gen koestert, wint meer en meer veld.
AMSTERDAMSCHE BRIEYEN.
XX.
12 Mei 69.
Waarde Redacteur,
//Er is gezegd als men zijn burgerplicht goed
en verstandig volbrengt, bevestigt men onzen
grondwettigen stand van zaken. Tevens heeft
men begrepen, dat de periodieke pers dat ver
standig volbrengen van alle plichten, zoowel
als het duidelijk omschrijven van alle rechten
niet weinig in de hand kan werken." Aldus
begint een circulaire, die ik voor mij heb lig
gen en waarin het publiek tot deelneming aan
een nieuw op te richten //Algemeen Dag
blad van Nederland" wordt opgeroepen.
Ge ziet, dat de uitgever en rondzender der cir
culaire, de Firma H. Regenboog, een voor
zichtig man is. Hij beroept zich in de allereerste
plaats op eene autoriteit, die ongenoemd blijft
en daardoor al de macht van het geheimzinnige,
van het bovennatuurlijke, verkrijgt, 'sis bijna
zoo goed als of hij begonnen was met: //Er
staat geschreven," hetgeen natuurlijk aangevuld
moet worden met //in de H. S." Ten tweede
blijkt de voorzichtigheid der Firma nog daaruit
dat de stelling die onder de bescherming van
die geheimzinnige autoriteit geplaatst wordt,
verre van gewaagd is, ja zelfs in algebraïschen
vorm tot het axioma A A kan teruggebracht
worden. Als men zijn burgerplicht volbrengt,
dat is, als men handelt volgens de grondwet,
bevestigt men onzen grondwettigen stand van
zaken, m. a. w. bereikt men een der oogmerken
die de grondwetgever zich ten doel gesteld
heeft en handelt men dus zooals de grondwet
wil dat men bandele. Men mag toch niet ver
onderstellen, dat de grondwet haar eigen niet-
toepassing gewild heeft! Nu kan, volgens
de circulaire, de periodieke pers dat verstandig
volbrengen van alle plichten in de hand werken
tevens kan zij zich met vrucht onledig houden
met het duidelijk omschrijven van alle rechten.
Ook bij deze stellingen kunnen wij ons gerust
neerleggenwij mogen vooral den wensch koes
teren dat de steller der circulaire door de pe
riodieke pers tot helderder inzicht gebracht
worde vaa de rechten der onderscheidene staats
machten dat hij bij eene volgende uitgave
zal weten dat de wetgevende macht uitgeoefend
wordt door den Koning en de Staten-Generaal
(art. 104 Gw.) en dat dus het woord Koning
in de tweede alinea geheel overbodig en slechts
een plagerij voor den zetter is. Die tweede
alinea luidt aldus: //Vermits nu Koning en
Wetgevende magt de periodieke pers ontheven
hebben van de belasting, welke zoo lange jaren
op hare ontwikkeling heeft gedrukt, zal de dag
bladschrijver gaarne zijne beste krachten wijden
aan 't verkrijgen eener journalistiek, overeen
komstig de eischen van den dag, dat is ten
bate van de natie." Hoe goed van dien dag
bladschrijverEn wij die ons verbeeldden, dat
het ook voor de afschaffing bij den dagblad
schrijver niet aan goeden wil ontbrak 1 dat
het gebrek veeleer bestond in de onmogelijk
heid om voor weinig geld bekwame journalisten
te vinden! Wij weten het nu beter. Tot uit0.
Juni zal de dagbladschrijver liefst zoo min
mogelijk uitvoeren, hij zal voortdurend uit het
raam kijken, of als Tommy Traddles geraam
ten teekenen, of een deuntje fluiten! Eerst
op 1°. Juli wordt het hem ernst op dien dag
wordt bij herschapen in een St.-Mare Girardin,
een Prévost Paradol, een William Russel. En
al dat geschiedt, vermits de Koning en de
Wetgevende macht de belasting op de drukpers
hebben afgeschaft die zoolang op hare ontwik
keling (niet die der wetgevende macht) heeft
gedrukt! Waarlijk, waarde Redacteur, ik zou
der Firma Regenboog in bedenking geven, de
advertentie in het Handelsblad van 12 Mei
eens in te zien, waar zich iemand aanbiedt
hetzij als stylist, hetzij als co pist. Tevens
merk ik daarbij op dat uit die gelijkstelling
van de twee baantjes nog volstrekt geen gevolg
trekking mag gehaald worden, als zouden er
evenveel goede Hollandsche stylisten zijn als
copisten, ofschoon zelfs deze laatsten schaarsch
zijn.
Yerder zal ik de circulaire niet analyseeren;
alleen dient nog vermeld te worden, dat de
inhoud van het Algemeen Dagblad van Neder-
laud hoofdzakelijk zal bestaan in omni re
scibili et quibusdam aliis. - En dit is het
juist wat ik bet bedenkelijkste vind in die weel
derige opkomst van nieuwe couranten. In ons
klein landje kunneu wij niet zooveel groote
bladen velen. Het Dagblad van 's-Gravenhage,
de Nieuwe Rotterdammer, het Handelsblad, de
Amsterdamsche Courant, het Vaderland zijn al
zoo groot, - zij worden nog steeds grooter, eu
ook na het in werking treden van de zegel-
afschaffing, zal men nog moeite hebben die cou
ranten met voortreffelijke materie te vullen.
Slechts éene soort van groot blad zou op dit
oogenblik bij ons nog kunnen worden opge
richt met kans van te blijven bestaan: het zou
onder de leidiug van eenige erkende knappe,
eerlijke, gemoedelijke mannen een bepaalde rich
ting, doch geene bepaalde partij moeten vertegen
woordigen, en ik ben heilig overtuigd dat het on
der een goeden redacteur zich spoedig in een on
gekend aantal abonnenten zou verheugen. Uwe
eischen zijn hoog, zult Ge zeggen en, onder
ons gezegd, ik geloof niet zulk een blad binnen
kort onder het oog te zullen krijgen. Maar
laten de oprichters van nieuwe couranten in
alle geval niet dit een verbetering der journa
listiek noemen, dat elk rechtgeaard Nederlander
zich voortaan gedurende eenige uren ondereen
papieren sprei zal ter ruste leggen. De zegen
der afschaffing ligt voornamelijk daarin, dat
specialiteiten op eik gebied er voortaan gemak
kelijker toe te krijgen zullen zijn om hunne
denkbeelden mede te deelen en het publiek
voor te lichten. Is het daarom noodig, dat elke
courant 50 palmen of meer besla? moeten
daarom twintig, dertig redactiën zich aftobben,
om over alle dingen wijsheid te verkoopen?
Mijn ideaal zou dit eerder zijn, dat men de
bestaande groote nieuwsbladen verbeterde,
in gehalte, niet in omvang, deed toenemen,
dat men ze, zoo mogelijk goedkooper maakte,
en voorts het resteerende van de drift tot het
oprichten van periodieke geschriften bekoelde aan
de uitgave van zeer goedkoope weekbladen,
b. v. in het formaat van den Spectator (doch
zonder prentjes) en waarin men behalve over
zichten der politieke gebeurteuissen ook door
bekwame specialiteiten mededeelingen en uiteen
zettingen van punten van algemeen maatschap
pelijk of wetenschappelijk belang liet plaatsen.
Ik geloof dat langs dien weg bet beoogde doel,
beschaving door lectuur, bij een grooter ge
deelte van het publiek mogelijk wordt dan door
het systeem, dat tot nu toe schijnt aangeno
men te zullen worden. Laat dan het publiek,
dat eiken dag op de hoogte der politiek moet
gehouden worden, laat de handelaar, de specu
lant, de sociêteitsbezoeker, enz. zich in bet lezen
der monsterdagbladen vermeien, de ambachts
man, die den ganschen dag gearbeid, de winke
lier die twaalf of vijftien uren achter den toon
bank gestaan heeft, zal liever het weekblad ter
hand nemen, dat de geheele week bij hem blijft
liggen, en waarin hij zich gemakkelijker t'huis
vindt dan in den chaos van beurs-, handels-,
eerste, laatste, ware, vermoedelijke, en on
ware berichten, die hem een groot dagblad te
doorwaden geeft. Alles onder verbetering I
t. t.
Q. N.
SCHOOL-BOUW BOOMMARKT.
Mijnheer de Redacteur!
Kan het zijn, neem dan s. v. p. onderstaande
regelen als ingezonden stuk, in Uw blad van
heden op.
Over het raadsbesluit, waarbij de Boommarkt
als plaats voor een nieuwe school is aangewe
zen, wordt van vele deskundigen slechts ééne
stem, het is een stem van afkeuring, gehoord.
De grond aldaar is zoo uitermate week, en
de ligging voor het beoogde doel zoo uiterst
