INGEZONDEN.
rapport omtrent deze quaestie, voor: om de
behandeling van het oorspronkelijk voorstel te
verdagen totdat de justitie tijd zou hebben ge
had om de zaak tegen den heer Mende te in-
strueeren. De - hoewel kleine meerderheid
van het Noord-Duitsch parlement heeft ech
ter getoond te begrijpen dat dergelijke instruc
tie, volgens de meest elementaire beginselen
van constitutioneel staatsrecht, moet vooraf
gaan aan een verzoek der regeering aan het
parlement om, na onderzoek der over te leggen
stukken, vergunning te willen verleenen tot
inhechtenisneming van eenig afgevaardigde. Met
110 tegen 90 stemmen werd besloten om van
de regeering de onmiddellijke invrijheidstelling
van den afgevaardigde Mende te eischen.
Oostenrijk. De //Abendpost" verdedigt de
regeering tegen de aanvallen der Pruisische
bladen wegens het openbaar maken eener dé
pêche, die graaf Von Bismarck in 1866 aan
den Pruisischen gezant te Parijs richtte.
Het blad beweert, dat er volstrekt geene
vervalsching van cijfers heeft plaats gehad, en
evenmin misbruik van vertrouwen.
De openbaarmaking geschiedde door hen, die
belast zijn met de samenstelling van eene ge
schiedenis van den oorlog van 1866. Men vond
de dépêche in de archieven; de bewerkers dier
geschiedenis hadden zich niet af te vragen hoe
zij daar kwam.
Frankrijk. Den 29sten April stierf te Parijs
Theophile Thoré, beter bekend onder den naam
van W. Burger, die zich grooten naam heeft
gemaakt door zijne kunstcritiek. Vooral van
de oude Hollandsche school had hij zijne studie
gemaakt. Ook van de Duitsche school bezat hij
groote kennis. Burger was een ultra-democraat
in 1848 heeft hij dit door zijne geschriften be
wezen. Die zeer geavanceerde denkbeelden waren
oorzaak, dat hij in 1851 uit Frankrijk vluchten
moest. Hij week naar België.
Spanje. De minister Topete heeft in de
Cortes, op eene rede van den heer Capdevilla
tegen het Christendom, verklaard, dat hij geen
deel genomen heeft aan de revolutie om den
godsdienst aan aanvallen te laten blootstellen.
Hij zal dus niet dulden, dat er aanvallen, van
wien ook, tegen het Christendom gericht worden.
De //Imparcial" weerspreekt het gerucht,
waarbij sprake is van de candidatuur van den
prins van Hohenzollern, alsmede dat betref
fende eene ministerieele crisis. Het blad voegt
er bij, dat het kabinet niet gewijzigd zal wor
den, dan nadat de gouvernementeele vorm zal
zijn vastgesteld.
//Geachte Gemeenteleden
Onder dit opschrift kwam mij deze week
eene circulaire van het Bestuur der eerlang te
opene Bijzondere School te Voorschoten onder
de oogen.
Ofschoon men tegenwoordig gewoon is aan
de verguizing van ons Nationaal Openbaar On
derwijs, waarop wij Nederlanders trotsch moes
ten zijn, trok echter bovengenoemd schrijven
bijzonder mijne aandacht.
Ruim 2 jaren geleden toch was ik zelf werk
zaam op de Openb. S. te Voorschoten, ik
meen dus èn inrichting èn Hoofdonderwijzer
eenigszins te kennen.
Ten andere vond ik de circulaire zoo zwak
en zoo met zich zelf in strijd, dat ik bij 't
eerste lezen in twijfel stond, of het den Hee-
ren Onderteekenaars wel ernst was.
Doch laat ons zien wat de circulaire zelf
behelst.
1. //Op de Openb. S. laat de wet niet toe,
dat de kinderen met Gods woord bekend ge
maakt worden, de naam van J. C. mag daar
als Zaligmaker der wereld niet worden genoemd."
Is dit onvoorwaardelijk zoo? Ik zeg neen;
wel mag de Bijbel niet meer als schoolboek
gebruikt worden, maar wie zou het den Onder
wijzer verbieden, de hoofdpunten in dat Heilige
Boek vervat mee te deelen? Wie zou 't hem
beletten te zeggenGod is de Schepper en
Onderhouder der wereld, God is Almachtig,
Alwetend, Algoedertierend, God is Liefde, Hij
heeft een afkeer van het kwade, Hij is de
vriend der armen en aanzienlijken, Hij is ons
aller Vader!
Mag hij het onderwijs niet met gebed be
ginnen en met dankzegging eindigen Of is er
geen waarachtig gebed mogelijk zonder den
naam ran J. C. Maar hoe kan] dan de Zoon
bij Uitnemendheid ons het //Onze Vader" als
't volmaakste gebed schenken?
En als Jezus zegt: //Hebt uwe vijanden lief,
zegent ze die u vloeken, doet wel degenen, die
u haten," heeft Hij dan iets gezegd, dat in de
O. schooi volgens de tegenwoordige inrichting
verboden is? Of is: //Hebt God lief boven
alles en uwe naasten als u zeiven," ook al geen
Chr. deugd die ieder Nederlander, die ieder
rechtschapen mensch hoog schat
Hadt dus liever gezegd: de wet verbiedt ten
strengste het dogma op de school, en er was
geen spraak van verdachtmaking geweest.
2. //De Vad. Gesch. mag niet onverminkt
worden onderwezen, terwijl die zelfde wet dit
onderwijs zegt dienstbaar te maken aan de op
leiding tot Chr. deugden - Chr. deugden, bui
ten den Bijbel, zonder den Christus der Schrif
ten, een bittere spot tot verschalking der goê
gemeente."
Voorwaar groote woorden en schelluidende
klanken, maar daaraan ontbreekt het den be
strijders der O. school zelden. Dat de geschiede
nis op de Neutrale school verminkt moet wor
den, zet ik allen te bewijzen of zou men daar
mee bedoelen dat men geen zalvende woorden
op de Staatsscholen boort, of dat er geen haat,
geen onverdraagzaamheid mag worden opgewekt?
Wacht, ik bedenk daar nog iets; velen hech
ten nog aan 't denkbeeld: er is een God van
Nederland bij uitnemendheidEngeland, Frank
rijk eDz. hebben een mindere Godheid, dit is
een overblijfsel van het oude Israëlitische Gods
begrip. - Zoo iets wordt op de O. school, niet
geleerd.
Ik eerbiedig ieders denkwijze, ja ik zal er
zelfs niet tegen opkomen, wanneer men zegt:
zoo vat ik het op, maar apodictisch te zeggen
zoo is bet, dat gaat toch niet aan. Ik zal er
niets tegen inbrengen, wanneer men zegtdaar
zie ik Gods hand in - wat anders is het te
zeggen: daar is Gods hand in.
Hoe verder Chr. deugden kunnen aangekweekt
worden buiten den Bijbel, mij dunkt, dit heb
ik reeds aangetoond en daarom zie ik niet in,
dat art. 23 //een bittere spot is tot verschalking
der goê gemeente."
Gezond opgevat, kan dat bewuste art. naar
't mij voorkomt, geen aanleiding tot ergernis
geven, maar moet iedereen zich verheugen, dat
de wetgever wil dat in eene Chr. maatschappij
Chr. deugden zullen aangekweekt worden.
3. //Op deze scholen moet gij, ouders, uwe
kinderen zenden en de zielen uwer kinderen
stelselmatig laten verderven! Die scholen wor
den u aanlokkelijk gemaakt door goede inrich
ting, door geringe betaling. Zelfs hier in de
gemeente Voorschoten betaalt ge volstrekt niets;
maar schijnbaar, want gij betaalt onder eenen
anderen vorm door belasting. Maar zult gij op
die scholen uwe dierbare kinderen zenden, wan
neer zij even goed onderwijs kunnen ontvan
gen, daar waar Gods woord geen gesloten boek
blijft, daar waar uwe kinderen gewezen worden
op den eenigen naam, die gegeven is om zon
daren zalig te maken, daar waar in de Gesch. des
Vad. de besturende hand Gods mag worden
aangewezen. Wij gelooven, gij hebt uwe kinde
ren te lief, gij weet ook zij hebben eene on
sterfelijke ziel te verliezen. Gij weet't God laat
zich niet bespotten."
Zeker, indien gij uwen ouderenplicht wilt
vervullen moet gij uwe kinderen naar de school
zenden, en indien er geen bijzondere inrichtit
voor onderwijs is, naar de Openb. School. Y
ontrust u daar echter niet over, want de Sta
heeft wel de vakken van onderwijs bepaa
maar niet de methode; die is en blijft aan de
onderwijzer overgelaten, daarvoor is en blijft1,
aansprakelijk. En nu zou de opvoeder, die volg
een vast stelsel de zielen zijner leerlingen Te
dierf, een onmensch zijn, iemand zonder ee-:
zedelijk godsdienstig gevoel, een misplaatste]
onze Chr. maatschappij. Is nu de hoofdouirl
wijzer te Voorschoten zoo'n onverlaat of k-|
het Best. der Chr. school aldaar ergens
Openb. Onderwijzer met zulke gevaarlijke h j
danigheden, welnu, klaagt hem dan bij de
voegde machten aan, en hij zal oogenblikke
onschadelijk gemaakt worden.
Heeft echter het bestuur der Chr. ach
te V. den Heer M. Struick op het oog,
beschuldig ik het van woorden te hebben
bezigd beneden critiek, dan heeft het te
beter weten in, een smet geworpen op iema
die èn in zijn openbaar èn iu zijn privaat Ier
een man is die ieders hoogachting verdient.
Hr. Struick is onderwijzer in den vollen
van het woord, hij is de vriend zijner scholie
en de raadgever hunner ouders. Hij heeft
ligen eerbied voor ieders denkwijze en met nar
gezetheid zal hij alle3 vermijden, wat and
denkenden kan hinderen zal zoo iemand
de zielen der jeugd stelselmatig verderven
Doch letten wij wel op. De Commissie v<
de B. S. te Voorschoten zegt, na zoo er
het Openb. Onderw. duchtig veroordeeld
hebben, dat op de Chr. S. even goed onderw
zal gegeven worden, dus is zij met zich zelf
tegenspraak (zeker in een onbewaakt oog
blik).
Dat wij in de geschiedenis, middellijk, dej
sturende hand Gods zien is waar, maar j
ontkent dit dan ook? Of is het om de goê;
meente ongemerkt zand in de oogen te strooieiJ
Waarlijk, zóó de Openb. S. te bestrijden is nil
ridderlijk, niet Christelijk. Onder valsche vla
te varen is tegen God opstaan en alzoo zc
//God laat zich niet bespotten" ten volld vii
toepassing zijn voor de oprichters der Bk
school te Voorschoten.
4. //Welnu, er is hier eene zoodanige schor
voor uwe kinderen opgericht, een bekwat
onderwijzer aangesteld, die uwe kinderen v|
tenschap wil leeren, maar niet buiten God
J. C. de Heer 1 Zendt op die school uwe kL I
deren en weerhoudt ze niet
Voor de daarstelling dier school, zijn' u
giften niet gevraagd, en daar wij alle belet
len zoo gaarne willen wegnemen, waardoor
uwe kinderen wellicht niet zoudt kunnen z
den, daarom zal ook op die school het oud j
wijs zoo mogelijk kosteloos gesteld word
Daarom bieden wij u inliggend inschrijvin
billet aan en vragen u allen eene bijdri
hoe gering ook, opdat het blijke, dat gij yA
er op stelt, dat de kinderen dezer gemee:
worden onderwezen naar Gods wil.
Eens zullen zij u danken voor den tri' I
der genade, dat zij van hunne jeugd af oni
wezen waren in de Schriften der Zaligheid.'
De Commissie voor de Chr. Scbo;
Was get.) J. M. v. KEMPEN, (Pr
G. J. BROERS, (Penn.)
H. J. HEINES, (Secr.)
De aandachtige lezer bemerkt hier weers^,
stonds hoe verschrikkelijk de commissie
zich zelf in strijd is. Wat laakbaar is bijl
Openb. S. wordt eene deugd voor de Chr.l
Eerst wordt er gezegd, wij hebben uwe gift]
niet noodig gehad, wij zullen ook kostel
onderwijs trachten te geven, en oogenblikke J
laat zij er op volgen: //Daartoe bieden iM
inliggend inscbrijvingsbillet aan." Zij is '1
werkelijk overtuigd, dat zij financiëele oud"!
steuning noodig heeft. En öf dit nu door •I
lasting, öf door vrijwillige bijdragen geschie-1
de gemeente Voorschoten moet al weer
