N°. 2824.
Maandag
BINNENLAND.
A°. 1869.
26 April.
leidsch
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenf o.OO.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
LEIDEN, 24} April.
In de tweede helft der maand Maart zijn
aan het postkantoor alhier bezorgd de volgende
brieven, die wegens onbekendheid der adres
santen niet bezorgd zijn kunnen wordenA.
Leibrand, B. Gr. Kater, IJ. Sweer3, mej. Vrees
wijk, allen te Amsterdam; mej. A. Bisdom te
Breda; wed. Schaap te Delft; wed. Van Zante
te Gouda; J. Zeimering te 's-Gravenhage; A.
J. Wijkhuizen, T. Van Rees, beiden te Haar
lem; Kornelis Kool te Haarlemmermeer; wed.
De Klopper te HellevoetsluisK. Bakkeru3,
R. Wolters, beiden te Leeuwarden; Van Vliet
te Omade; mej. A. Collord te Rotterdam; mej.
Deegen te Velzer-end; Koelewijn te Wassenaar.
dagblad:
Volgens de memorie van toelichting, tot het
wetsontwerp houdende: regeling van het onder
wijs van rijkswege in de beeldende kunsten,
bestaat er dringende behoefte aan hervorming
van de Koninklijke Academie van beeldende
kunsten, to Amsterdam.
Do minister achtte vroeger eene opheffing
dier instelling wenschelijk, mits de staat zorgde,
dat steeds voor de aanstaande kunstenaars de
gelegenheid besta om bij de meesters in hun
vak de noodige opleiding en vorming te ont
vangen.
Dit denkbeeld mocht evenwel de goedkeuring
der Staten-Generaal niet wegdragen. De discussie,
den léden December jl. in do Tweede Kamer
gehouden, heeft den minister gebracht tot de
overtuiging dat de Staten-Generaal er niet voor
zouden terugdeinzen om ten behoeve eener de
gelijke kunstschool de noodige gelden toe te
staan, al wierd daartoe meer gevorderd dan tot
nog toe aan de gebrekkige bestaande inrichting
werd besteed.
Daar de hervorming en dus het behoud der
academie telkens op de geldquaestie was afge
stuit, meende hij van de gunstige stemming,
die zich heeft geopenbaard, ten bate der zaak
te moeten gebruik raakeD, en een plan van in
richting der academie te ontwerpen, aan de
eisehen van den tegenwoordigen tijd voldoende,
en waarbij evenwel aan de schatkist geene al
te hooge eisehen worden gedaan.
Daartoe strekt het wetsontwerp, welks grond
slagen hierop nederkomen:
Eene rijks academie voor beeldende kunsten
moet zich ten doel stellen de hoogere oplei
ding van hen die zich op de beoefening- der
beeldende kunsten wenschen toe te leggen.
Met de voorbereidende opleiding, die gevor
derd wordt om met goed gevolg de lessen der
academie bij te wonen, laat de staat zich niet in.
Als minimum van voorbereiding meent de
minister in het algemeen wenschelijk te moe
ien achten de kennis, die verkregen wordt aan
eene hoogere burgerschool met driejarigen
CQrsus.
Wil men voorts werkelijk iets van beteeke-
nia voor den bloei der kunst doen, dan zal de
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
academie zich ook niet aan het onderwijs in
de techniek mogen onttrekken, althans wat beeld-
houw-, schilder- en graveerkunst betreft.
De bouwkunst kan uitgesloten zijn, daar zij
aan de polytechnische school wordt onderwezen.
Niet zelden is de wensch uitgesproken, dat
de academie dienstbaar zou gemaakt worden
aan het vormen van teekenaars, die voor zoo
vele takken van nijverheid, zelfs voor de meeste
ambachten, meer en meer onontbeerlijk blijken.
De minister gelooft niet, dat de academie hiertoe
de plaats is.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
onder dagteekening van S April jl. aan den
commissaris des Konings in de provincie Zuid-
Holland de volgende circulaire gericht: //Uit
art. 3 van het ontwerp van wet betreffende de
maten, gewichten en weegwerktuigen zal u reeds
gebleken zijn, dat de regeering de in vroegere
ontwerpen voorgestelde terminologie der maten
en gewichten in zoover gewijzigd heeft, dat het
gebruik der tegenwoordige, naast dat der sys
tematische namen, geoorloofd is. Deze maatre
gel draagt echter een tijdelijk karakter. Volgens
art. 44 moet de wet binnen tien jaren worden
herzien. Dat tijdyak is gesteld tot geleidelijke,
doch uitsluitende invoering der terminologie,
die van ons maten- en gewichtenstelsel een in
tegreerend deel uitmaakt. Op de regeering rust
hoofdzakelijk de taak om de voorbereiding tot
die invoering te bevorderen. Daartoe komt in
de eerste plaats in aanmerking het bezigen van
geene andere dan de systematische benamingen
in alle van de regeering uitgaande stukken,
waarin van maat of gewicht sprake is. Zal ech
ter deze maatregel doel treffen, dan behooren
ook alle besturen, colleges en ambtenaren in
hunne briefwisseling, zoowel met de regeering,
als met de onder hen ressorteerende lichamen
of personen, het gegeven voorbeeld te volgen.
Daartoe roep ik uwe medewerking in. Van uwe
handelingen ten deze kan vooral afhangen of
het metrieke stelsel langzamerhand eene waar
heid in ons vaderland worden zal. Uwe
dagelijksche briefwisseling met de gemeen
tebesturen en uwe verhouding tot een groot
aantal ambtenaren in de provincie geven den
gereeden weg aan om het uitsluitend gebruik
der internationale terminologie te verzekeren.
Ik heb alzoo de eer u uit te noodigen eene
algemeene aanschrijving aan de onder u resor-
teerende bestureD, colleges en ambtenaren te
richten om, op het voetspoor der regeering,
geene andere benamingen voor maten en ge
wichten te bezigen dan de systematische, zoo
wel in hunne correspondentie met uwe verga
dering als in die met aan hen ondergeschikte
lichamen en personen."
Bij besluit van 16 dezer heeft Z. M. den graaf
Von Bismarck Schönhausen, kanselier van den
Noord-Duitschen bond en minister van buitenl.
zaken van Z. M. den koning van Pruisen, be
noemd tot ridder grootkr. der orde van den
Nederlandschen Leeuw.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels 0.75; iedere regel meerf 0.12.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90; iedere regel meer0.15.
De mail uit Java en China is gisteren te
Suez aangekomen.
Men schrijft uit 's-Hage,*, dat de tien
personen, die Dinsdag jl., ter zake van de on
geregeldheden te Rotterdam, door het provin
ciaal gerechtshof in Zuid-Hoiland zijn veroor
deeld, tegen het arrest van dat hof in cassatie
zijn gekomen.
//Het Vaderland" meldt dat de inschrij
vingen op de 4& pCt. Nederlandsch Indische
Spoorweg-obligatiën ten volle zijn toegewezen
en dat de leening geheel is geplaatst.
Woensdag werden van Harlingen per
stoomboot naar Londen gevoerd 60,000 kievits
eieren. Geen wonder, dat wij hier geen dezer
aangename versnaperingen te zien krijgen. De
prijzen zijn dan ook niet gesteld voor menschen,
die op de waarde van het geld moeten letten.
De boerenknapen intusschen varen er wel bij
uit Dantumadeel bijv. wordt gemeld, dat twee
knapen in die gemeente er reeds meer dan
honderdenvijftig hebben gevonden.
De Prov. Noord-Brabantsche en 's-Her-
togenbossche Courant meldt het volgende: Het
oude processtuk tot het archief der schepen
bank van de stad 's-Hertogenbosch behooren de,
dat dezer dagen de heer Prosper Cuypers van
Velthoven, onze landgenoot, ridder der Leopolds
orde van België, wonende te Brussel, aan de
regeering dezer stad belangloos aanbood, alleen
uit zucht om zoekgeraakte en verstrooide docu
menten weder in de verzameling, waartoe zij
behooren, op hunne rechte plaats te brengen,
en dat door den gemeenteraad onder dankbe
tuiging is aangenomen, - behoort tot de proces
stukken wegens tooverij en hekserij door den
hoofdschout der stad en meierij van 's-Herto-
genbosch, jonker Jacob Van Brecht, voor de
schepenbank dier stad tegen Lyske, huisvrouw
Tby8 Janssen van de Wollenberch, van 1589
1595 gevoerd.
De aansprake of akte van beschuldiging met
eisch door den boogschout den 15den September
1589 gedaan, hield in, dat die vrouw haer
nyet vermydt deur aenroepinge, ingevinghe ende
hulpe van duyvelen ende andere boose gheesten
met tooverye ende dyergelycke onbehoorlycke
ende ongeoorloofde swarte consteu, veele ende
verscheyden goede borgeren ende borgeressen
dezer stadt, zoo mans als vrouwen persoonen
oudt ende jonck, te tormenteren, bekeynderen
ende haere gesontheden te benemen, te weten
onder dandere de persoonen (volgen een aantal
zoogenaamd door baar betooverde of behekste
personen) gelyck tselve genochsaem is bevonden
en gebleken, midts dat die voorscreven gevangene
eenige van de voers. persoonen heeft geseghent
ende dezelven alsoo wederom gesont gemaeckt, ter
zake van welcken zij behoort gepunieert ende ge
straft te worden naevolghende den gescreven rech
ten, diensvolgens concludeert hij://dat die voer-
screve gevangene bij den meester van
den schorpen gerechte zal worden ge
steld op een schavot aen eenen staeck
ende aldaer levendich tot asschen verbrant"
