N°. 2812.
Maandag
A°. 18W-
12 April.
BINNENLAND.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenf 3.00.
Franco per postn 3-85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagenuitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels t 0.75iedere regel meerf 0.12.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90iedere regel meer0.15.
LEIDEN, 10 April.
Van het derde zestal dat tot het natuurkundig
eiamen is toegelaten, hebben zich drie vóór en een
gedurende het examen teruggetrokken. Van de
twee overgeblevenen is de heer R. F. J. Im
mers geslaagd.
De hoofdcommissie der //Vereeniging voor
Christelijk-NatioDaal schoolonderwijs in Neder
land" heeft aan de hoofdonderwijzers der //Chris
telijke" scholen de volgende circulaire gezonden:
//De hoofdcommissie van voornoemde ver
eeniging, overwegende dat dezer dagen, naar
bet schijnt van regeeringswege, aan de hoofd
onderwijzers van Christelijke (bijzondere) scho
len, eenige vragen zijn of zullen worden ge
richt, in verband met de bestaande wetgeving
op het lager onderwijs, geeft bij deze aan
voornoemde hoofdonderwijzers in bedenking,
op die 5 vragen te antwoorden
//dat de wijze, waarop het schooltoezicht
//de wet op het lager onderwijs toepast,
//in den regel geen stof tot klachten geeft;
//doch dat de wetgeving zelve bepalingen
//bevat, die het Christelijk (bijzonder) onder-
//wijs ten gronde moeten richten."
Met deze circulaire is de pen gehaald door
de helft van al de geschriften der schoolwet-
agitatie.
In menigte van redevoeringen, boeken en
boekskens heeft de heer Groen de //onverdraag
zame praktijk" gekastijd en gevraagd, geëischt,
telkens van nieuws en met nieuwen aandrang,
dat er, om alle voorwendsel aan de partijdige
toepassing te ontnemen, herziening der wet
zou plaats vinden, en wel op die artikelen,
waarvan, tegen den geest der wet, misbruik
werd gemaakt ter onderdrukking van het //Chris
telijk" onderwijs.
De heer Groen kreeg op zijn klachten en
aanklachten onveranderlijk hetzelfde bescheid
geef ons feiten, die bewijzen wat gij zegt,
en we zullen recht doen.
Die feiten zijn gegeven, was het antwoord;
of: wij zullen ze geven. Maar ze zijn vergeefs
gezocht en vergeefs gewacht.
Met klachten over de uitvoering der wet,
ten nadeele van het bijzonder onderwijs is de
stembus belegerd en het land beroerd.
En nu men eindelijk het hart lucht kan
geven; nu men alle vroegere en latere grieven
kan openbaren, nu zegt men, dat er geen klach
ten zijn!
"Waarom die bekentenis niet eerder gedaan?
Er ware aan het land vrij wat agitatie be
spaard.
Doch ook op dit oogenblik is de bekentenis
eene zaak, van groot gewicht. De schoolwet
agitatie geeft een démenti aan haar eigen ver
leden. Zij logenstraft zelve wat langen tijd
I schering en inslag van al haar betoogen en re
clames is geweest.
De bekentenis is een zedelijke nederlaag, die
men vruchteloos zoekt te bedekken onder luide
afkeuring van de daad des ministers.
Hoe dit evenwel zij wij kunnen thans con-
stateeren, op gezag van de klagende partij, dat
alle klachten over de partijdige uitvoering der
wet zonder grond zijn, en dat noch rechtstreeks,
noch zijdelings de bijzondere scholen in hare
rechten worden gekrenkt. (N. R. G.)
De afdeeling letterkunde der Kon. Academie
van Wetenschappen zal eene gewone vergadering
houden op Maandag 12 dezer. De onderwerpen
van behandeling voor deze vergadering zijn o. a.:
Bijdrage van den heer W. C. Mees, over den
muntstandaard, in verband met de pogingen ter
invoering van eenheid van munt; mededeeling
van den heer J. A. Fruia, over eene actie uit
het oud-Saksische recht, van den heer Leemans,
over de twee onlangs te Katwijk gevonden
vloertegels; en van den heer Sloet van de
Beele over een handschrift te Nijmegen, bevat
tende de geschiedenis van den Zwanenridder.
De commissie van beoordeeling der ingezon
den voorwerpen ter bloemententoonstelling, welke
heden is geopend in het Paleis voor Volksvlijt
te Amsterdam, heeft o. a. de volgende onder
scheidingen toegekend
Voor eene verzameling van 30 bloeiende ci
neraria's: 1ste prijs zilveren medaille en f 10
aan den heer W. C. De Sain alhier. Voor eene
verzameling van 50 groenblijvende heesters,
(coniferen, hulsten, enz.): 2de prijs zilveren me
daille en f 25 aan den heer G. J. Alberts, te
Boskoop. Voor eene verzameling van 25 bonte
planten voor de koude kas: 2de prijs zilveren
medaille aan den acclimatatietuin van wijlen Jhr.
Von Siebold alhier. Voor eene verzameling van
25 nieuwe aucuba's1ste prijs zilveren medaille
en f5 aan den acclimatatietuin van wijlen Jhr.
Von Siebold alhier.
In de maand Maart zijn binnen deze ]ge-
meente geboren 147 kinderen, als80 zoons en
67 dochters, waaronder is begrepen 1 tweeling
geboorte. Overleden 103 personen, als23 man
nen, 25 vrouwen, 24 zoons en 31 dochters;
daarenboven als levenloos aangegeven 7. Vol
trokken 21 huwelijken.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 122 tot 142
volwassen personen en van 55 tot 78 kinderen.
Naar men verneemt, heeft het Z. M. den Ko
ning van Pruisen behaagd, den hoogleeraar Van
Oosterzee te benoemen tot ridder der orde van
de Kroon 3de klasse.
De commissie, benoemd in de zitting van
den gemeenteraad te 'a-ïïage van 31 Maart
11., ten einde de vraag te overwegen, of al dan
niet behoord te worden berust iü het vonnis
van de arrond.-rechtbank aldaar van 9 Maart
11. in de zaak van den heer Insinger tegen den
heer burgemeester qq., heeft voorgesteld dat de
raad zal besluiten daartegen een beroep in cas
satie in te stellen.
Uit Berg-Ambacht wordt van 8 April
gemeldBij het afbreken der ruïnen van bet
kerkgebouw te Stolwijk, heeft men op 30 Maart
in de pilaren van het koor eene oude vreemde
soort van potjes ingemetseld gevonden. Zij zijn
rood van kleur, onverglaasd, doch zeer glad
hebben den vorm van pullen, zijn nagenoeg 8
Rijnl. duim hoog en ledig. Zij bevinden zich
thans in de handen van enkele heeren te Stol
wijk, die waarschijnlijk wel pogingen tot nader
onderzoek in het werk zullen stellen, wijl men
vooralsnog de bedoeling niet gissen kan, waar
mede die potjes, waarschijnlijk bij den eersten
bouw der kerk, ingemetseld zijn geworden."
Men schrijft uit O v e r ij s e 1 aan de
Groninger Courant De conservatieve kiesver-
eeniging, wier hoofdzetel Utrecht is en die zich
met onderscheidene takken over ons land tracht
uit te breiden, heeft, zooals te denken was,
ook onder de liberalen het denkbeeld in 't le
ven geroepen om huune krachten meer te cen-
traliseeren, elkander van voorlichting en raad
te dienen en zoo noodig tot een bepaald doel to
ondersteunen.
Tot organisatie van zoodanige vereeniging
wordt tu8schen verschillende plaatsen eene le
vendige correspondentie gevoerd.
Het voorjaar8-examen van de vrouwelijke
candidates voor het lager onderwijs inLiinburg
afgenomen, heeft de navolgende resultaten op
geleverd Hoofdonderwijzeressen 2 aangegeven
beiden aangenomen. Hulponderwijzeressen13
aangegeven, allen aangenomen. Hulponderwijze
ressen, voor aparte vakken: Voor lezen, 1 aan
gegeven, afgewezen. Voor schrijven, 2 aangege
ven, 1 aangenomen, 1 afgewezen voor rekenen,
1 aangegeven, afgewezenvoor de Nederlandsche
taal, 2 aangegeven, 1 voldaan; voor de Fran-
sche taal, 8 geëxamineerd, 7 aangenomen, 1 af
gewezen; voor Hoogduitsch, 6 geëxamineerd,
allen aangenomen voor Engelsch, 6 aangegeven,
5 aangenomen, 1 afgewezenen voor handwer
ken, 2 aangegeven, beiden aangenomen. In het
geheel zijn van de 45 candidaten, die zich tot
het afleggen van examen hebben aangemeld,
43 geëxamineerd, 36 aangenomen en 6 afgew.
Drukpersvervolgingen zijn thans aan de orde
van den dag. Nog niet lang geleden is de Nij-
ineegsche Nieuwsbode wegens laster veroordeeld
tegen het Dagblad van 's-Gravenhage is te dier
zake rechtsingang verleend en thans meldt de
Middelburgsche Courant dat Mr. d'Engelbronner
tegen haar een plainte heeft ingediend, naar
aanleiding van een bericht van haren Haagschen
correspondent. De uitgever heeft zich hiervoor
verantwoordelijk gesteld.
Z. M. heeft J. Nijhuis, op zijn verzoek, eer
vol ontslagen als kapitein bij het artillerie-vrij
korps te Helder; aan C. Puplichhuizen, te Nij
megen, en T. Ras, vergunning verleend tot het
aannemen en dragen van het kruis //Fidei et
Virtuti," alsmede aan eerstgenoemde van de
gouden medaille 3de grootte, hun door den paus
geschonken; den adjunct-adm. H. Horneer, op
zijn verzoek, eervol uit den zeedienst ontslagen,
i Z. M. heeft tot belooning dergenen, die zich
