N°. 2785.
Dinsdag
A°. 1869^-!^
us*
9 Maart.
BINNENLAND.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, pe.' 3 maandenf o.OO.
Franco per post.3.85.
\fzonderlijke Nommers0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon-en Feestdagenuitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 1-6 regels t 0.75iedere regel meerf 0.12'
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90 iedere regel meer0.15
Lelden', 8 Maart.
Om de vijf jaren, zoo bepaalt art. 99 der
kieswet, zal do Tabel, regelende de verdeeling
es Rijks in kiesdistricten, herzien worden. Bij
e wet van 22 April 1864 heeft de laatste her-
jening plaats gehad alzoo is weder dit jaar
iene herziening aan de beurt. De regeering
heeft dan ook een wetsontwerp bij de Tweede
Kamer ingediendde vermeerdering van bevol
king sinds 1864 is, blijkens de toelichting, zoo
groot geweest, dat, terwijl thans het aantal af
gevaardigden 75 bedraagt, er in het vervolg
80 zullen moeten gekozen worden.
De nieuwe indeeling der kiesdistricten, hier
door noodzakelijk geworden, hebben wij reeds
medegedeeld 3 nieuwe kiesdistricten zullen er
ens bet voorstel der regeering worden ge-
jvormd, waarvan de hoofdplaatsen zullen zijn
eerenveen, Zaandam en Brielle, terwijl twee
'enkele, de districten Tiel en Boxmeer, dubbele
ikiesdistricten zullen worden. Buitendien heeft
de regeering voorgesteld om aan het verlangen
yan Gedeputeerde Staten van Zeeland te gernoet
te komen en de kiesdistricten Zierikzee eu Goes
te vereenigen, met Zierikzee als hoofdplaats.
Deze indeeling nu, die eene nieuwe verdeeling
van de meeste kiesdistricten noodzakelijk ten ge
volge moet hebben, grijpt de oppositie-pers als
een middel aan om de regeering te bestrijden
zij verwijt haar dat de regeering bij dit wets
ontwerp alleen het belang van hare partij heeft
in het oog gehad.
Dit verwondert ons niet: want niets is ge
makkelijker. Er behoort weinig toe om aan
hen, die niet weten welke ontzettende be
zwaren er aan elke nieuwe verdeeling van kies
districten verbonden zijn, door oppervlakkige
betoogen te doen gelooven, hoe ondoeltreffend
en partijdig de regeering hierbij is te werk ge
gaan.
Het is dan ook niet het ongemotiveerde van
deze bezwaren, waarop wij heden willen wijzen.
Er zijn ook bezwaren van meer specialen aard
geopperden éen is hieronder dat ons voor
komt zoo ongerijmd te zijn en van een zoo
totaal verkeerd beginsel uit te gaan, dat wij
hierop de aandacht willen vestigen. Juist dat
gene, wat wij als een groot voordeel van de
nieuwe indeeling beschouwen, daarover spreekt
de oppositie, met de treffeudste tiraden, hare
afkeuring uit.
De grief is namelijk deze, dat de residentie
ook voor 't vervolg slechts door twee afgevaar
digden zal vertegenwoordigd worden. Terwijl
volgens de bestaande kiestabel tot het hoofd-
kiesdistrict 's-Hage behooren de gemeenten
's-Gravenhage, Loosduinen, Wassenaar, Voor.
burg, Veur en Rijswijk, die te zamen eene be
volking hebben van 102.239 zielen, heeft de
regeering voorgesteld om de gemeenten Was
senaar, Voorburg en Veur bij andere districten
te voegen, zoodat volgens het ontwerp bet dis
trict '8-Hage slechts uit drie gemeenten zal be
staan, waarvan 's-Hage 90.058, en de beide
anderen te zamen 5241 zielen tellen.
De oppositie nu schijnt verwacht te hebben,
dat de regeering in plaats van het district
's-Hage te verkleinen, dit zóo vergroot zou
hebben, dat de bevolking ongeveer 135,000 zielen
zou bedragen, en dan 3 afgevaardigden naar de
Kamer zou zenden. Toevoeging van vele nieuwe
gemeenten acht zij in het voordeel van de resi
dentie, en zij spreekt zelfs van een recht, dat
's-Gravenhage zou hebben om drie afgevaar
digden te mogen kiezen.
Deze zienswijze nu wanneer zij ernstig
gemeend is komt ons geheel strijdig voor
met een juist denkbeeld van vertegenwoordiging.
Wij zien er juist een groot voordeel in, dat
volgens het ontwerp niet alleen bet district
's-Gravenhage, maar ook de districten Amsterdam
en Rotterdam van eenige buitengemeenten ont
last worden, en dat op deze wijze voor de drie
grootste gemeenten van ons land van hetjuiste
principe wordt uitgegaan, dat een kiesdistrict
zooveel mogelijk eene eenheid zij.
Opdat de keuze van een afgevaardigde wer
kelijk de keuze zij van een geheel district, be
hoort een district eene eenheid te vormen, eene
zoodanige eenheid namelijk, dat de kiezers van
dat district voortdurend" met elkander in aan
raking komen, dat zij gelijke belangen hebben.
Wij voegen hier dadelijk bij, dat met de be
palingen van de Grondwet dit in vele districten
niet mogelijk is, en het is daarom ook dat wij
deze afkeuren. Zooveel mogelijk echter behoort
het, onzes inziens, te geschieden; en het ware
zeker wenschelijk dat het nog meer kon ge
schieden. Ditzelfde denkbeeld ligt ook ten grond
slag aan de scheiding van Haarlem en de Zaan
streek volgons het nieuwe ontwerp.
In plaats dat nu den Haag tevreden is met
dit ontwerp, waarbij het district 's-Gravenhage
ook weinig meer dan de residentie zal omvat
ten, en alzoo meer eene eenheid wordt, dan
wanneer er buitendien nog vele dorpen, som
migen op verren afstand gelegen, toe behooren,
keurt het dit juist om deze reden af. Terwijl
men zou meenen dat, kon er van een recht
sprake zijn, aan de gemeente 's-Hage volkomen
recht gedaan werd, door voor 't vervolg de
keuze van afgevaardigden bijna alleen aan hare
kiezers, zonder inmenging van vreemden, over
te laten, beweert men juist dat 's-Hage recht
heeft om in een district te worden opgenomen,
dat drie afgevaardigden zou stellen, waarvan de
Haagsche bevolking slechts 2/s zal uitmaken en
waarbij dus de stemmen der Haagsche kiezers
'/3 van haar gewicht verliezen.
Hier nu komt, om een volksuitdrukking te
gebruiken, de aap uit de mouw. Beweert men
dat den Haag werkelijk meer invloed door eene
dergelijke indeeling zou verkrijgen, dan neemt
men aan dat in dat geval de Haagsche kie
zers toch altijd hunnen zin bij de verkiezingen
zullen verkrijgen, en de andere zullen overstem
men. Met andere woordendat vermeende recht
van 's-Hage lost zich dan op in eene verkor
ting van de rechten van die gemeenten, die bij
het district 's-Hage ingedeeld, slechts als figu
ranten zouden dienen, en die toch nooit haren
candidaat zouden kunnen doen zegevieren.
Zoo verstaat de oppositie, die zoo groote aan
merkingen tegen de voorgestelde indeeling heeft,
het recht van 's-Gravenhage. De indeeling is
al slecht genoegmaar gaat men van zulke
valsche voorstellingen uit, om haar te veroor-
deelen, dan zal zij zeker niet verbeterd worden.
LEIDEN, 8 Maart.
Gedeputeerde Staten der provincie Zuid-Hol
land hebben hij besluit van den 2den Maart jl.
bepaald het aandeel van elke gemeente in de
te leveren manschappen voor de lichting der
nationale militie van 1869. Dat getal zal o. a.
zijn, na aftrek van hen, die vóór hunne in
schrijving reeds in vrij willigen dienst waren en
nog zijn: voor 's-Gravenhage 230, Delft 58,
Rotterdam 308, Schiedam 53, Leiden 116, Dord
recht 64.
Men schrijft uit de residentie, dat aldaar een
gezantschap van de Kust van Guinea is aange
komen, bestaande uit den kapitein Meijer, mili
tair kommandant van het fort Elmina, en den
inlander Emizang, om met den minister van
koloniën de belangen der kolonie te bespreken.
(HM.)
Naar wij vernemen, is, op klachte van den
minister van justitie, bij het openbaar ministe
rie der rechtbank te Haarlem, door deze laatste
rechtsingang verleend tegen den ex-directeur
der rijks-kweekschool voor onderwijzers aldaar,
den heer Gastman, die verdacht wordt zich aan
verduistering van gelden onder zijne adminis
tratie te hebben schuldig gemaakt. MiddCt.)
Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoor
wegen.
In exploitatie 1869. 1868.
gemiddeld sedert 1 Jan. 835 kilom. 663 kilom.
Totale ontvangsten:
van 1 Jan. tot 18 Febr. f 388,943.89 f 279,142.19'
19 Febr. 25 id. u 58,567.46 48,709.47'
Totaal. 447,511.35 327,851.67
Gemiddeld per dag en per mijl:
sedert 1 Januarif 9.57 f 8.82
van 19 tot 25 Febr10.02 10.11
Uit 's-Hertogenbosch schrijft men aan het
Handelsblad, dat de maatregel, door den gene
raal Yan Muiken, tegenwoordig minister van
oorlog, genomen, om de leverantie van goede
ren voor de korpsen van het leger niet meer
aan begunstigde particuliere personen over te
laten, maar tot die levering de concurrentie
door publieke aaubesteding open te stellen, reeds
de beste vruchten draagt. De aannemingssommen
van equipement-stukken zijn zoo veel lager dan
voorheen, dat thans reeds op de uitrusting van
eiken soldaat ruim f 12 bespaard wordt, ofschoon
het laken nog niet aan de vrije concurrentie
is overgegeven. Indien na deze eerste welgelukte
proeve de minister ook tot de publieke aanbe-
