BUITENLAND.
naar 's-Hage ontbrak hein het vereischte geld
hij vroeg dus bedoelden heer 5 a 6 gulden ter
leen, wolke echter aan den onbekenden indrin
ger geweigerd werden, doch hij bekwam een
halveu gulden als cadeau, welke onder dank
zegging aangenomen werd, waarop hij zich onder
heel veel plichtplegingen en strijkages verwij
derde.
Onze gelukzoeker keerde nu terug naar zijn
logement, verhaalde veel aan den logement
houder van zijne intieme vriendschap en de rela-
tiën, die hij zoo even, zoo hij voorgaf met be
doelden heer had aangeknoopt.
's Anderendaags was het Zondag. Na een def
tig en stevig ontbijt genuttigd te hebben, gaf
bij voor bij den leeraar der christelijk afge
scheidenen ter kerk te willen gaan, en ging dus
heen, na te 1 uur het middagmaal besteld te
hebben. De nog jeugdige avonturier, die ver
moedelijk een verloopen student was, keerde
echter niet terug, en was dus zonder betaling
vertrokken. De logementhouder was derhalve
het slachtoffer eener kleine oplichterij. Men
vernam later dat dezelfde kwant deze industrie
in het naburige Gorkum op nog grootero schaal
had gedreven.
Hij had daar vier weken bij een kleermaker
als commensaal gehuisvest, had ook een nieuw
pak laten maken, en vertrok met de noorder
zon, zonder afscheid te nemen en zonder iets
betaald te hebben.
Ter terechtzittiug van gisteren stonden
voor de rechtbank te Rotterdam twee per
sonen terecht, welke op den eersten dag van
dit jaar aan de bewoners eener bouwmanswo
ning iD de gemeente Bleiswijk hunne heilwen-
schen kwamen brengen. De uitslag beantwoordde
met aan hunne bedoelingen men wenschtte hen
evenzoo, terwijl zij geld voor een borrel ver
langden. Na schorsing werden zij ieder tot
eene gevangenisstraf van veertien dagen ver
oordeeld wegens bedelarij.
De N. R. C. deelt het volgende meer
omstandige verhaal mede van het proces tegen
den heer SchretlenDinsdag-ochtend hadden
voor de arrondissements-rechtbank te N ij m e -
gen de pleidooien plaats in de bekende zaak
van den heer D. A. Schretlen tegen den uit'
gever van den Nijmeegschen Nieuwsbode, den
heer H. C. A. Thieme. De eisch werd toege
licht door den heer Mr. G. Belinfante, advo
caat te 's-Hage, en bestreden door den heer
Mr. W. Francken N.Gz., advocaat te Nijmegen.
Alvorens de rechtsvraag behandeld werd, had
de heer Mr. C. C. E. d'Engelbronner, advocaat
te ?s-Hage, namens den eischer, gedurende bijna
drie uren getracht aan te toonen het onge
gronde der geïncrimineerde artikelen, en hoe
de Nijmegenaars aan een man, zoo buitenge
woon loyaal en toegevend als de heer Schret
len, veel dank verschuldigd waren, niet alleen
omdat hij vele slechte betalers niet in rechten
vervolgde, maar vooral om den door den
Nieuwsbode afgekeurden //exhaustor", door welke
uitvinding der nieuwe wetenschap men juist in
staat is best gas te leveren.
Mr. Belinfante betoogde, dat vele uitdruk
kingen in de gewraakte artikelen zoo honend
en beleedigend waren, dat aan het lasterlijk ka
rakter niemand kon twijfelendat dergelijke
uitdrukkingen vervolgbaar waren, om het even
of de uitgever öf schrijver zich wilde verschui
len achter niet laakbare, maar loffelijke bedoe
lingen.
Mr. Francken voerde het betoog, dat volgens
de wet eene hinderlijke uitdrukking nooit als
laster grond tot eene civiele actie oplevert,
wanneer niet de zich beleedigd wanende partij
bewees het doel om te beleedigen, wat hier
niet bewezen werd; dat wijders, al mocht deze
bewijslast op den gedaagde, niet op den eischer
rusten, in dit geding duidelijk en onbetwistbaar
bleek, dat het eenige doel der vervolgde arti
kelen was niet den heer S. te beleedigen, maar
alleen de hoop, dat de gemeente geen vernieuwd
contract met eenigen gasleverancier zou sluiten,
welk doel behoort tot de geoorloofde inzichten,
die volgens art. 1412 B. W. alle burgerlijke
rechtsvordering ter zake van laster, hoon of
beleediging uitsluiten.
In eene der volgende zittingen zal de recht
bank in deze zaak uitspraak doen.
Men leest in de Gemeentestem van den
4den dezer: De gemeenteraad vau Zierikzee
heeft in zijne zitting van 21 Dec. jl. besloten
tot oprichting van eene hoogere burgerschool
met vijfjarigen cursus, waarvoor de minister
een rijks-subsidie van f 7000 heeft toegezegd.
Een der raadsleden, de heer De J(onge), deelde
bij die gelegenheid zijne zienswijze omtrent de
zaak van het onderwijs mede. Hij beschouwde
die als een stortvloed, die in zijne onbeteugelde
vaart op stoffelijk, verstandelijk, zielkundig en
godsdienstig gebied, de hechtste grondslagen
van het maatschappelijk gebouw ondermijnt en
met ondergang bedreigtvan ganscher harte
juicht hij toe, daar waar het geldt de bevor
dering en uitbreiding van ware kennis en
wetenschap op elk gebied onder alle standen
en rangen der maatschappij en hij wil niet ge
acht worden een vijand te zijn of onverschillig
toeschouwer op het gebied van onderwijs, maar
de overtuiging bestaat bij hem die door vele
duizenden in den lande wordt gedeeld, dat de
vruchten, aan dien boom ontwoekerd, op verre
na niet van deugdelijken, blij venden en geze-
genden aard zijn.
Het doet ons genoegen tegenover die ongun
stige beschouwingen te kunnen stellen het ge
voelen, in de raadsvergadering eener andere
Zeeuwsche gemeente geuit. In de zitting na
melijk, die de raad te Goes op 11 Dec. jl. hield,
trad de heer V(erhage) in eene uitgewerkte rede
op als kampioen voor het openbaar onderwijs.
Bepaaldelijk wat het middelbaar onderwijs be
treft, wees hij in de eerste plaats op het voor
deel voor den kleinen burgerman, om zijne zonen
op de burger-avondschool voor eene niet noe
menswaardige uitgaaf van f 4 'sjaars, al die
theoretische bekwaamheden te doen verkrijgen,
die voor hem als ambachtsman onmisbaar zijn
om met zijn tijd mede te gaan, en niet door
elders gevormde ambachtslieden te worden ver
drongen. Dat men dit nog niet genoeg waar
deert, is maar eene quaestie van tijd, maar als
men eenmaal tot de overtuiging gekomen zal
zijn, dat een leerling, die den cursus der avond
school zal hebben doorloopen, en alzoo in de
wiskunde, werktuigkunde, scheikunde, teekenen,
enz. de vereischte bekwaamheid heeft opgedaan,
allerwege in ons vaderland geplaatst zal kunnen
worden bij een aantal fabrikanten, die jonge
lieden, toegerust met zulke bekwaamheden, gaarne
met een salaris van 5- 6- a ƒ700 en meer be-
loonen, dan zal het voordeel dier burger-avond
school van zelf meer worden gewaardeerd.
Vervolgens toonde dat raadslid het groote
en vroeger ongekende voordeel aan, dat er voor
den burgerstand in gelegen is, dat hij voor eene
uitgaaf van 40 aan schoolgeld, zijne zonen de
zelfde bekwaamheden kan doen verkrijgen, als
vroeger alléén was weggelegd voor de zonen
van hen, die jaarlijks ƒ600 a f 700 en meer,
voor ieder hunner kon opofferen om hen op
eene of andere beroemde kostschool te plaatsen.
"Wat vroeger dus het voorrecht was van rijk
gefortuneerde jongelingen, is door de burger
school het deel geworden van ieder burgermans
kind. Yoor f40 'sjaars kan hij zijn zoon be
kwaam doen maken voor alle betrekkingen in
de maatschappij, en dit zijn voordeelen, die met
geen cijfers zijn uit te drukken.
Uit Maastricht schrijft men van 9
dezer: De heer J. Russell had hooger beroep
ingesteld tegen het vonnis der rechtbank al
hier, waarbij hij veroordeeld is wegens laster
jegens den heer Pijls. Bij arrest van het hof
is beslist, dat de vervolging tegen den uitgever
van den //Ami du Limbourg" zal worden ge
schorst gedurende den loop der instructie, in
gesteld tegen den heer Terbeek, die door den
heer Russell, in de zitting der rechtbank, is
aangewezen als de schrijver van het artikel,
dat aanleiding gegeven heeft tot de klachte
van den heer Pijls. De //Ami" voegt er bij dat
het hof heeft uitgemaakt, dat de drukker bui
ten het geding moet worden gesteld, van het
oogenblik dat de schrijver van het geïncrimi
neerd artikel is aangewezen.
Z. M. heeft aan E. De Wijse, Th. Derks, A.
Schiks, J. De Kadt en A. Megens, allen te
Druten woonachtig, vergunning verleend tot
het aannemen en dragen van het kruis //Fidei
et Yirtuti," hun door den paus geschonken.
Z. M. heeft herbenoemd tot burg. der gem.
Buiksloot, \Y. Hartwijk, secr. dier gemeente.
Z. M. heeft aan den kapelmeester van het
muziekkorps der d.d. schutterij te Dordrecht
A. J. F. Böhme, als zoodanig verleend den per-
soneelen rang van 2den luit. bij die schutterij.
Z. M. heeft aan J. G. Yan Blom op zijn
daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend
als notaris te Dragten, gem. Smallingerland, en
benoemd tot notaris binnen het arrondissement
Heerenveen, ter standplaats Dragten, gem. Smal
lingerland, W. Yan Blom, cand.-not. aldaar.
Z. M. heeft aan den kapit. J. D. A. Barre,
van den grooten staf, adjudant van Z. K. H.
prins Frederik der Nederlanden, vergunning
verleend tot het aannemen en dragen der ver
sierselen van ridder van de 3de klasse der
Kroon-orde, hem door Z. M. den koning van
Pruisen geschonken.
Uit 's-Hage wordt geschreven: Door H
BI. de Koningin is ten behoeve der interna
tionale tentoonstelling te Utrecht eene gift ved
f 150 verstrekt; eu het is te verwachten dat ooi
van de andere leden van het Koninklijk Hui-
gelijke blijken van belangstelling zullen worda
gegeven, waartoe Z. BI. de Koning reeds vroe
ger, door eene gift van 300, het voorueoiu gal
Ook eenige leden der kamer van koophandel
te Amsterdam toonden hunne sympathie, door
onderling eene som van f 150 bij te dragen,
terwijl de kamer van koophandel te Kampen
zeven zilveren medailles beschikbaar stelde.
Men schrijft ons uit Hazerswoude
dd. 15 Januari: De herbenoeming van den heer
Mr. C. Yan der Vlies tot burgemeester der
gemeente Hazerswoude, heeft alhier eene groote
vreugde veroorzaakt. De burgerij heeft ten
blijke van hare erkentelijkheid een dankadrea,
door vele notabelen onderteekend, aan Z. BI.
door tusschenkomst van den commissaris des
Konings, doen aanbieden.
De Thermometer van Fahrenheit teekend;
alhier "Woensdag des namiddags te 5 uren 28',
WindZ. O., des avonds te 8 uren 29°, t<
10 uren 29°. Donderdag 's morgens te 5 urei
30°, te S uren 29°, 's namiddags te 12 uret
31°, te 4 uren 30°, 's namiddags 5 uren 30°
s avonds te 8 uren 30°, te 10 uren 29°. -
Vrijdag 's morgens te 5 uren 34°, te 8 uren
36°, 's namiddags te 12 uren 38°, te 1
uren 39°.
Pruisen. De //Nord-Deutsche Allgem. Zei
tung" zegt, dat zij de polemiek tegen de OosteD
rijksche officieele en officieuse bladen zal staken
aangezien die zich ten opzichte van Noord
Duitschland betamelijk gedragen. Het bla1-
koestert vurige wenschen voor Oostenrijks wel
zijndoch het zal even als vroeger zich kant#
tegen elke poging van de Oostenrijksche o$
cieuse pers, om aan de waarde van Noord
Duitschland te kort te doen.
De Oostenrijksche //Abendpost" logenstraf
het bericht van de //Morgenpost," volgen;
hetwelk de Pruisische regeering eene vertron-