N°. 2733. Donderdag A°. 1969, 11 ii 7 Januari. BINNENLAND. DAGBLA PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden, per 3 maandenf 3.00. Franco per post3.85. Afzonderlijke Nommers0.10. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagenuitgegeven. PRIJS DER ADVERTENTIEN Van 1-G regels 0.75iedere regel meerf 0.136 Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van 1-4 regels ƒ0.90 iedere regel meer0.15 LEIDEN, 6 Januari. Onze vroegere stadgenoot de heer Mr. L. W. C. Keuchenius is tijdelijk, gelijk wij reeds meldden, als redacteur van het Nieuw Bataviaasch Han delsblad opgetreden. Als inleiding op zijn werk kring geeft hij eene korte beschouwing over Indië en Nederland, onder den titel van//Een stem in Indië, ook tot Nederland." Die beschou wingen dragen, evenals de redevoeringen, door den heer Keuchenius als lid van Nederlandsch Indië reeds geheel anders begrij pende dan in de jaren 18401848, zoude Baud, indien de dood hem niot had weggenomen, wel licht geëindigd zijn met Van Hoëvell als zijnen meerdere in doorzicht on in menigerlei opzicht als zijnen bondgenoot in staatkundig streven te erkennen." De rechtzinnigen echter duchtten hem omdat hij liberaal predikant was geweest. Zijn invloed verdween nog meer to6n hij geen zitting meer U„BU, had in de Kamer waar de heer Mijer was op- de Tweede getreden, die van misbruik Doch onrecht in Indië Kamer gehouden, een stempel van waarachtige overtuiging, die haar zoo groote waarde geeft. Als antirevolutionair komt hij vooral op tegen het telkens meer veldwinnende denkbeeld, als moesten alle orthodoxe christenen den bestaan- den toestand op Java goedkeuren, en de libe rale richting op koloniaal gebied afkeuren. //Voor het ministerie Van Zuylen-Trakranen was het weggelegd," zoo schrijft hij doch laat ons liever wat vroeger beginnen Voor twintig jax-en ongeveer, zoo schrijft de heer Keuchenius, verkreeg in 's lands vertegen- woordigiug zitting de heer Dr. W. R. baron Van koloniën verspelen; èn de meest rechtzinnige At' i/orhniittl- rlift ürpnn linlilfi fin ntfiim repte en moedig op het aanbeeld der gemoeds bezwaren klopte. //Voor het ministerie-Van Zuylen-Trakranen," zoo gaat schr. verder voort, //was het weggelegd op ieder, die naderen durfde tot de richting van den heer Van Hoëvell en niet de minste bewondering gevoelde voor de theorie der //di recte en indirecte voordeelen van het moeder land," den stempel te drukken van: vijand van Oranje, van meineedige en grondwetschenner; do heer Koorders noemde zulk naderen een m e- d e d o e n met liberalen, die (roede volgens hem) de protestant of katholiek, die geen hulde en steun bracht aan het conservatieve ministerie, uit zulke //lieve en dierbare" mannen, //die het bovendien zoo goed meenden", samengesteld, kon niet veel meer zijn dan een heiden of ongeloovige. Liberaal gaven de vruchten zijner studie en waarneming j te zijn in staatkundige beschouwing werd meer en meer onbestaanbaar geacht met positieve christelijke belijdenis; aan anderen de vrijheden lup te ontzeggen, die men voor zich zeiven zonder tegenwoordiger en voorganger; de drukpers den eenige grensbepaling gebruikt heeft; goed te verdediger van haar recht op bestaan en den noemen wat kwaad is, wanneer het slechts door grondlegger harer betrekkelijke vrijheid. Voor 1 vrienden gepleegd wordt; staatkundige betrek- de Indische maatschappij was hij een moedig 1 Hoevell. Hij had in de hoofdstad van Nederl. Indië, gedurende een groot tiental jaren, het evangelie verkondigd; hij had talen, geschiedenis en den staatkundigen toestand van Indië beoefend, Java en Bali doorreisd en bij zijne boeiende predik- op velerlei wijze aan het algemeen ten beste gegeven. Een levensadem ging van hem uit over Indië; de wetenschap vond in hem haren ver- strijder tegen misbruik, afpersing en willekeur; voor de Europeesche, bij de gedenkwaardige vergadering van 22 Mei 1848, bepleitte hij het recht der ouders op hunne kinderen. Tien jaren lang heeft hij in 's lands vergaderzaal getuigd tegen de theorie der directe en indirecte voor deelen, het karakter der Nederlandsche koloniale staatkunde ten toon gesteld en krachtige stem men doen hooren, niet alleen voor handel, land bouw en nijverheid, maar ook voor onderwijs, beschaving, evangelieprediking en christelijke rechtvaardigheid. De slaaf in Azië en Amerika dankt hem zijne vrijheid; de Indiaan de ver lichting van zijnen druk en ieder, van wat kleur ook, de betere behartiging van zijn belang en de meerdere eerbiediging van zijn recht. Onbe rekenbaar is de invloed, dien hij op Indië en zijne toekomst heeft uitgeoefend. Dagelijks groeit de schaar aan dergenen, die hulde brengen aan zijnen arbeid en zijne diensten. Vroeger alleen staande, heeft hij van lieverlede ministers, gou verneurs-generaal, leden van hoogere en lagere staats- en rechtscolleges, ambtenaren, hoofden en ingezetenen van allerlei rang en stand hem zien bijvallen, en J. C. Baud zelf, eerst zijn vurige en haast eenige bestrijder, toonde allengs meer en meer zich door zijne reden overwonnen. Ia 1854 en 1855 het belang en de behoefte van kingen te verloochenen, antecedenten weg te cijferen, het recht van denken en oordeelen aan banden te leggenin éen woordconser vatief te wezen in zijne nieuwe beteekenis, werd meer en meer onder dat ministerie de roeping en het kenmerk van den christen." Breedvoerig bespreekt de schr. de optreding van Busken Huët als redacteur van den Java- Bode, en zijn roeping om de conservatieve ko loniale staatkunde te verdedigen. Treffend scherp is de critiek over de machteloosheid dier con servatieve politiek. //"Welke levenskracht en waarde, zoo vraag ik, kan het Nederlandsche volk, met zijn natuurlijk goed verstand, nog kunnen en nog willen toekennen aan eene richting, die tegenover de richting van den heer Van Hoëvell staat, nu hot ontwaart, dat ter toepassing en ter verde diging van hare beginselen en ter behartiging van de teedere belangen, welke die richting heette te bevorderen, het meest conservatieve kabinet in eigen midden ofbij de druk pers geen andere hulp heeft kunnen inroepen dan die van mannen, welke, om de woorden te bezigen van den heer Huët, //alleen belangstel ling wekken door hunne onervarenheid?" Men verzoekt ons te melden, dat er te begin nen met den 8sten dezer maand geregeld iederen Vrijdag-avond te 8 uren in het lokaal op de Haarlemmerstraat toespraken over godsdienstige onderwerpen gehouden zullen worden door de predikanten: de heeren Hagen, Scheffer, Van Boekeren en Knappert. De Arnh. Courant deelt de volgende parti culiere correspondentie van de Kust van Guinea mede Akra, 5 December. De belangrijkste gebeurtenis, die hier plaats had en vermelding waardig is, is dat eene En- gelsche stoomboot het vraagstuk heeft opgelost om de baai van de rivier Volta te passeeren, iets waarvan de mogelijkheid altijd werd be twijfeld. De Volta is reeds vroeger door booten geëx ploreerd en toen heeft men bevonden dat die tot op 200 mijlen voor kleine schepen bevaar baar is. Welk een ruim veld wordt daardoor den handel geopend, die eerlang op veel ge makkelijker wijze dan thans over land geschiedt, zijne artikelen tot in het hart van het Ashan- tijusche rijk kan brengen. Deze gunstige uit slag is voornamelijk te danken aan de ijverige pogingen van den Engelschen gouverneur Ken nedy, die deze onderneming in persoon heeft geleid. De gouverneur Kennedy is onlangs te Elmina geweest, om over den vrede te onderhandelen, doch schijnt het met den Hollandschen gou verneur niet eens te zijn geworden, althans in den toestand is niets veranderd. Buiten Elmina worden de menschen wegge- roofd en men kan zich ook niet op zee ver trouwen. Naar men zegt, is de postboot, die do mailsteamer bracht, aangevallen en het is aan den bevelhebber van dien bodem te danken, dat de brieven ter bestemder plaatse zijn ge komen. Hoe lang moet dat nog duren Wordt er niets door de autoriteiten verricht om den tegen- woordigen toestand te doen ophouden? Wordt er niet spoedig gehandeld, dan zal men weder geen koren of jams kunnen planten, en wat dan De neger is uit zijnen aard langzaam en indolent, voeg daarbij dat het bestuur ook niet hard loopt, dan komt men tot de slotsom, dat het nog zeer lang zal duren, eer alles weder geregeld is. In dien tusschentijd plukken de Engelschen de vruchten van de Hollandsche inertie, want naar men mij verhaalde, hebben de rechten bij hen een onzuiver bedrag opge leverd van 14- of 15,000 pond sterling tot op 1° November 11. In onderscheidene dagbladen is dezer dagen gemeld, dat de onder-adjudant Marquinie van het regiment rijdende artillerie, die na den te Amersfoort plaats gehad hebbenden brand in de stallen gedegradeerd was, in zijn rang her steld is. Dit is wel waar, zegt heden de Arnh. Cou rant, maar niet de geheele waarheid. Het heeft min of meer den schijn, alsof de kolonel hem weer hersteld heeft.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1869 | | pagina 1