N0. 2720.
Maandag
A°. 1868^
VJ
21 December.
BINNENLAND.
EIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
i'oor Leiden, per 3 maandenf 3.00.
üE'lFranco per postn 3.85.
Uzonderlijke Nommersn 0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagenuitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels 0.75iedere regel meerf 0.12*
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90 iedere regel meer0.15
Lelden, 19 December.
Niet ten onrechte is bij de laatste belangrijke
raadslagingen over het onderwijs in de Tweede
ainer aangevoerd, dat wij eindelijk moeten
•bben zuivere toestanden. Niet alleen de voor-
:anders der vrije openbare school, maar ook
die min of meer verholen het volksonder-
ijs tot eene uitsluitend kerkelijke zaak willen
laken, moeten eindelijk weten, waaraan zij zich
houden hebben. Bij de aanstaande verkiezin-
n moet natuurlijk de schoolquaestie bijzonder
den voorgrond treden. Ook de kiezers van
et kiesdistrict Leiden zullen dan moeten be-
lissen, of zij bij voortduring dan hun stem
llen kunnen uitbrengen op den heer Taets
an Amerongen.
Dikwijls is vroeger de vraag gedaan, hoe deze
fgevaardigde eigenlijk dacht over het school-
ezen Met het oog daarop is niet van belang
utbloot, het oog te vestigen op de laatst ge-
ouden stemmingen in do Tweede Kamer. De
enoemde vertegenwoordiger schaarde zich onder
twintig trouwe aanhangers van het laatst
fgetreden ministerie, die volgens hunne woord-
oerders, om politieke redenen hun stem uit
dachten tegen de begrooting van binnenland-
iche zaken.
Die politieke redenen bestonden volgens hen
des ministers bestuur betreffende de zaken
an het onderwijs.
Hoe weinig grond er was, om den minister
daaromtrent hard te vallen, bleek bijzonder
uit een zonderling amendement van den heer De
Brauw. Sinds jaren hadden de tegenstanders van
het openbaar onderwijs bezwaren gemaakt tegen
rijkssubsidiën, aan enkele gemeenten verleend
tot tegemoetkoming in de voor haar door bui
tengewone omstandigheden te drukkende kosten
van het lager onderwijs. Het laatstelijk afge
treden ministerie had daarvoor in het vorige
jaar 75 duizend gulden op de begrooting be
stemd. De tegenwoordige minister had daarvoor
thans niet meer dan 50 duizend gulden uitge
trokken. Hij gaf dus hierdoor bewijs, dat hij
de bezwaren der oppositie zooveel mogelijk
te gemoet wilde komen. Toch stelde de heer
De Brauw in arren moede voor, om den post
nog met 10 duizend gulden te verminderen en
op 40 duizend gulden te brengen. Hij trachtte,
vreemd genoeg, de gegrondheid van zijn won
derlijk araendement te betoogen door de ver
klaring, dat hij geen vertrouwen stelde
het beleid van den minister van
binnenlandsche zaken. Dat was de eigen
lijke redenwant de ongegrondheid van 't geen
daarbij was gevoegd, liep zoo in het oog, dat
het door zijne eigene medestanders werd weer
sproken. Sterker voorbeeld van partijschap is
zeker moeilijk te geven. Niet ten onrechte noemt
het Volksblad het gebeurde met dit amendement
eene curieuze bijdrage van de toepas-
ng onzer staatsrechterlijke instel
lingen. Voor dat zonderlinge amendement
stemde nog eene minderheid van 22 leden. Onder
deze was ook de genoemde vertegenwoordiger
van Leiden. De voorstanders der nationale volks
school weten dus, wat zij van dezen vertegen
woordiger hebben te wachten.
LEIDEN, 19 December.
De overeenstemming der mogendheden in de
Turksch-Grieksche quaestie laat nog steeds,
naar men meldt, niets te wenschen over, al zijn
er te Weenen ook geruchten in omloop van
eene mobielmaking der Russische troepende
partijen zelve zijn echter nog allesbehalve tot
toegeven gezind.
Turkije is vast besloten, zoo meldt de tele
graaf, om niet langer te dreigen, maar aan zijne
bedreigingen uitvoering te geven.
Uit St.-Petersburg wordt gemeld
Een Russisch agentschap te Konstantinopel
meldt de afbreking der commercieele betrek
kingen tusschen Turkije en Griekenland en dat
op de Grieksche schepen in de Turksche havens
beslag zal worden gelegd na expiratie van den
termijn, in het ultimatum gesteld. De uitbarsting
van vijandelijkheden tusschen Griekenland en
Turkije is echter dan nog twijfelachtig.
Een telegram uit Florence deelt het volgende
mede: Volgens de //Correspondence Italienne"
heeft het Grieksche gouvernement twee oorlogs
schepen naar Syra gezonden, om de Turksche
vloot te sommeeren deze haven vrij te laten.
Een Frausch korvet en een Engelsch schip zijn
mede naar Syra vertrokken, terwijl ook een
Russisch korvet hen scheen te volgen.
Volgens andere berichten kruiste een Turksche
admiraal met vijf schepen voor Syra, in afwach
ting van orders uit Konstantinopel; hij heeft
echter de twee Grieksche schepen de haven van
Syra laten binnen loopen.
Terwijl het thans blijkt, dat niet van Turksche
zijde het eerste schot is gelost, maar het Griek
sche schip Enosis begonnen is te vuren, zou
de kommandant der Turksche zeemacht eerst
instructiën afwachten, alvorens dwangmaatre
gelen tegen de Enosis te nemen.
De //Patrie" zegt dat de ministerieele veran
dering in Frankrijk van gisteren moet beschouwd
worden als bevorderlijk voor de eenheid in het
bestuur der binnenlandsche aangelegenheden en
voor eene vredelievende buitenlandsche politiek.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
werkhuis alhier opgenomen van 156 tot 176
volwassen personen en van 85 tot 98 kinderen.
Met ingang van den lsten Januari 1869 zijn
benoemd tot plaatsvervangende leden van den
geneeskundigen raad van Zuid-HollandDr. J.
C. G. Evers, hoogleeraar alhier; Dr. P. M.
Mess, te 's-Gravenhage; Dr. C. J. Snijders, te
's-GravesandeDr. C. J. Vaillant Jr., te Schie
dam P. J. Haaxman, apotheker te Rotterdam;
G. J. Jacobson, oud-apotheker, te Schiedam
Mr. J. De Bruijn Kops, te 's-Gravenhage.
De mail uit Oost-Indië en China is den
17den December te Suez aangekomen.
Door het bestuur van het departement
Beverwijk van de maatschappij //Tot Nut
van 't Algemeen" is in eene Dinsdag gehouden
vergadering lezing gedaan van eene circulaire
van het hoofdbestuur, waarbij de departemen
ten worden uitgenoodigd om, naar aanleiding
van de pogingen, die van verschillende zijden
in den laatsten tijd zijn aangewend tot onder
mijning van de neutrale school, zich uit te
spreken over dit gewichtig punt, ten einde, zoo
mogelijk, langs dien weg eene krachtig aaneen
gesloten poging te kunnen doen tot bescher
ming van eene der dierbaarste volksbelangen.
In verband daarmede werd tevens medegedeeld
eene missive van het departement Winterswijk
aan de verschillende departementen, houdende
een concept-antwoord op de bovengemelde cir
culaire van het hoofdbestuur, waarin wordt
voorgesteld om, bij de betuiging van volle ad-
haesie aan de gevoelens, door het hoofdbestuur
ontwikkeld, gezegd bestuur nadrukkelijk uit te
noodigen, om het oogenblik tot het doen van
den beraamden stap niet te willen verschuiven,
maar daartoe met den meesten spoed over te
gaan.
Met algemeene stemmen, ook die der aanwe
zige Katholieke leden besliste de vergadering
ten gunste van de neutrale school, met opdracht
aan het departementaal bestuur om in den geest
van het departement Winterswijk aan het hoofd
bestuur de meening der vergadering kenbaar te
maken.
Eergisterenavond te 6 uren hadden vier
landbouwers van Oud-Beierland het onge
luk, met een rijtuig met twee paarden bespan
nen, in het water te geraken. Door tegenwoor
digheid van geest gelukte het den voerman de
paarden in bedwang te houden; zij allen zijn
er met den schrik en een nat pak afgekomen.
Aangaande den gelukkigen winner van
den hoogsten prijs van 250,000 florijnen in de
Oostenrijksche loterij-leening wordt nader ge
meld, dat het is de heer Simons, oud-militair
op de citadel van Antwerpen, ridder der Mili
taire Willemsorde 4de kl. en gepens. kommies,
welke betrekking hij 32 jaar vervulde; hij is
gehuwd en heeft twee zonen, waarvan de een
onderofficier is bij de artillerie.
Te Roermond iseergisterenochtend uit
het gevangenhuis een persoon, die zich aldaar
in voorloopig arrest bevond, ontsnapt, op eene
wijze die bij het publiek nog onbekend is. Aan
de maréchaussee en de politie is het gelukt,
den ontsnapte reeds in den namiddag bij het
dorp Vlodrop in te halen en weder gevankelijk
binnen te brengen.
Z. M. heeft op zijn verzoek eervol ontslag
verleend aan B. Van Galen, als kapit. bij de dd.
schutt. te Gouda, onder vergunning om de
uniform der schutterij met de aan zijn rang
verbonden onderscheidingsteekenen te blijven
dragen en bij de dd. schutt. aldaar benoemdtot
