N°. 2692.
Woensdag
18 November.
BINNENLAND.
LEIDSCH
A°. 18681 i
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenf 3.00.
Franco per postn 3.85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels f 0.75; iedere regel meerf 0.12s
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels 0.90iedere regel meer0.15
Lelden, 17 November.
De zitting van de Tweede Kamer die giste
ren gehouden is, was in menig opzicht be
langrijk.
Arooreerst heeft onze afgevaardigde de heer
ïaets van Amerongen gesproken, en de Kamer
van een dwaalspoor trachten te brengen, waarop
zij door de voordracht van Zaterdag geraakt
was. Hij deelde mede dat de heer Van Meer-
beke, die de eerste op de voordracht geplaatst
was, niet benoembaar was, omdat de leden van
den hoogen raad minstens 10 jaren moeten ge
promoveerd zijn; wat met dezen candidaat niet
het geval is.
Zonder twijfel heeft de heer Taets een ver
dienstelijk werk gedaan, door de kamer van een
dwaalspoor te willen brengen, en wij hopen dat
bij nog meermalen, wanneer de kamer zicli aan
een of ander verzuim schuldig maakt, de rol
zal speleu, die hij gisteren op zich heeft ge
nomen, en daar licht verspreiden, waar licht
noodig is.
Wij willen hier echter bij opmerken, dat ook
zijne eigene houding nu en dan wel eens van
dien aard is, dat zij eenig licht noodig heeft.
Wij althans vonden deze soms onbegrijpe
lijk. Wij willen slechts twee stemmingen hier
iu herinnering brengen. Bij de behandeling der
Indische begrooting werd er door de heeren
Fransen van de Putte en Sloet van de Beele
een amendement voorgesteld om den post voor
plantloon van koffie te verhoogen. Dat amen
dement was daartoe strekkende, om te verhoe
den dat door de lagere prijzen der koffie het
Indisch bestuur zich, volgens zeker besluit, ge
dwongen zou zien om het loon, dat aan de Ja-
Tanen betaald wordt, te verminderen. Tegen dat
amendement verzette zich niet alleen de minis
ter niet, maar bijna alle leden der conservatieve
partij ondersteunden het, zoodat de heer Gode-
froi wees op //de aandoenlijke harmonie", die
op dat punt beerschte. Niemand was er dan
ook, die tegen dat amendement sprak en slechts
5 leden stemden er tegen; onder deze was de
beer Taets; waarom hij nu tegenstemde is ons
aiet begrijpelijk.
Eene andere stemming van veel grooter be
lang was die over het bekende voorstel van den
beer Van Gollstein bij de behandeling van het
adres van antwoord op de troonrede. Dat voor
stel had de strekking om de regeering te wijzen
op de bezwaren van velen tegen de onderwijs
wet, en werd ondersteund door alle tegenstan
ders dier wet. De heer Taets, die zelf deel heeft
genomen aan het tot stand brengen der wet,
en als voorstander der wet bekend is, stemde
ïoor dit voorstel; waarom hij nu voorstemde
bebben wij niet begrepen.
Gisteren dan was het de heer Taets, die de
discussie over de nominatie van den hoogen
raad opende. Hij meende dat die voordracht
moest teruggenomen worden, daar, aangezien
de heer Van Meerbeke niet voldeed aan de
vereisebten bij de wet gesteld, Z. M. alzoo
slechts de keuze heeft uit 4 personen, terwijl
de grondwet vordert dat de Koning uit een
voordracht van 5 personen zal kiezen.
Eene motie van orde van den heer Dullert
maakte een einde aan de discussie, die van daag
of morgen wel zal voortgezet worden; uiteen
loopend waren echter de meeningen. Sommigen
wilden de voordracht terugvragen, anderen
meenden dat het in dezen aan de regeering
moest overgelaten worden, of zij de voordracht
wil terugzenden, ja dan neen.
Het komt ons voor, dat het terugvragen der
nominatie niet noodzakelijk is, en allicht voor
het vervolg een gevaarlijk antecedent zou kunnen
leveren.
Niet noodzakelijk; omdat het zeer wel denk
baar is, dat eene dergelijke nominatie gemaakt
is met volkomene kennis van zaken. Het zou
dunkt ons zeer wel mogelijk zijn, dat de Kamer,
zelfs bij de wetenschap dat de heer Van Meerbeke
nog niet 10 jaren gepromoveerd was, dezen op
de voordracht plaatste. Over twee maanden
toch verkrijgt deze candidaat het radicaal. En
wanneer nu de Kamer zijne benoeming als zeer
wenschelijk beschouwt, dan is zij bevoegd om
hem op de nominatie te plaatsen; de wet ver
langt toch niets anders, dan dat een lid van
den hoogen raad minstens 10 jaren meester in de
rechten zij.
Omdat eene vacature in den hoogen raad
slechts nu en dan voorkomt, is het, wanneer ge
lijk op het oogenblik eene dergelijke aanvul
ling niet noodzakelijk is, daar het wettige aan
tal leden zelfs, zonder het nieuwe lid, aanwezig
is, o. i. niet onwettig, dat de Tweede Kamer,
verlangt zij iemand als lid die over eenige
dagen, weken of maanden eerst het radicaal
krijgt, dezen op de voordracht plaatst.
Het zou tevens voor het vervolg een gevaar
lijk antecedent kunnen worden, wanneer de
Kamer deze nominatie terug vroeg; en gelijk
in andere vergaderingen wel gezien wordt, zou
allicht vandaag om deze reden, en morgen om
eene andere de noodzakelijkheid worden aan
getoond, om op een besluit door eene kleine
meerderheid genomen, terug te komeniets wat
zeker zeer verkeerd is.
De regeering blijft natuurlijk vrij, om, acht
zij zich door de voordracht meer gebonden dan
zij verkiest, de nominatie aan de kamer terug
te zenden.
Bij de discussie had nog een incident plaats;
in eenige krachtige woorden kwam de heer Dul
lert naar aanleiding van een gezegde van den
heer Koorders, tegen de insinuatiën en ver
dachtmakingen, die in den laatsten tijd in de
Kamer gebezigd werden. En hij handhaafde
tegenover den voorzitter, die evenwel erkende
dat hij met leedwezen de insinuatie van den
heer Koorders gehoord had, het recht van de
leden der Kamer om handig bedekte insinua
tiën openlijk aan de kaak te stellen.
Dit was geschreven voordat wij het be
richt ontvingen van den dood van Mr. J. H.
Van der Sande.
LEIDEN, 17 November.
Naar wij vernemen, hebben zich in het laatst
der vorige week eenige ingezetenen bij burge
meester en wethouders vervoegd, ten einde den
heer burgemeester en de leden van het dage-
lijksch bestuur ook namens vele anderen een
woord van dankbetuiging te breDgen, voor de in
het belang der gemeente genomen doeltreffende
maatregelen, tijdens de in de verloopene dagen
geheer3cbt hebbende spanning en onrust, door
welke handelingen de verstoorde rust en orde
spoedig waren hersteld.
De alhier gevestigde Nationale Zangvereeniging
vierde gisterenavond in de Stads Gehoorzaal
haar vijfde jaarfeest, dat door vele genoodigden
werd bijgewoond. Ook de heer burgemeester ver
eerde de vereeniging met zijne tegenwoordigheid.
De ten gehoore gebrachte nummers, aangenaam
afgewisseld door een paar schoone declama-
ticn, kwartetten en solo's, onder welke laatste
de bas-aria uit u die Schöpfung" groot© toe
juiching verwierf, getuigden van vele oefening.
In de tweede afdeeling van 't programma werden
twee nummers, //Ostern" en die Harmonie in der
Ehe," gezongen in vereeniging met het onlangs op
gerichte Vrouwenkoor, welke beide stukken zeer
goed geslaagd mogen heeten. Bij den aanvang
der tweede afdeeling sprak de president een
hartelijk woord van dank tot den directeur, den
heer B. J. De Goey, en overhandigde hem namens
de leden een fraaien, met zilver gemonteerden
dirigeerstok.
Mogo de Vereeniging onder do voortreffelijke
leiding van haren directeur op den goeden weg
voortgaanmoge het aantal harer leden steeds
toenemen en zij alzoo meer en meer aan haar
doel beantwoorden
Men schrijft ons uit Leeuwarden dd. 15 Nov.
Uw telegram bracht hier even spoedig als de
Staats-Courant het bericht, dat de kommandant
van het tuchthuis alhier, de heer Creutz Lech-
leitner met zijn collega te Woerden geruild
heeft, of liever dat de regeering hen heeft doen
ruilen. De zaak schijnt dus voor uw blad ge
wichtig genoeg te zijn, om eene kleine explicatie
te verdienen. Vergun mij ze u te geven.
Vele uwer lezers hebben zeker die overplaat
sing in verband gebracht met de ontvluchtin
gen, die onlangs hebben plaats gehad, en er
misschien een minder eervol bewijs in gezien
van de ontevredenheid der regeering met het
beheer van den tegenwoordigen kommandant.
Ware dit zoo, dan zou hiermede al zeer slecht
strooken de bijzonder vleiende wijze, waarop
Z. E. de minister van justitie nog onlangs, bij
zijne inspectie van het tuchthuis, den komman
dant zijn kompliment heeft gemaakt over de
orde en het goede beheer van het huis.
Maar het was allengs gebleken, dat de ont
vluchting en de daartoe aangewende pogingen,
alsook de gisting, die voortdurend onder de
gevangenen en zelfs bij een deel der ambtena-