N°. 2689. Zaterdai A°. 1868. V 14 November. BINNENLAND. LEIDSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT. Voor Leiden, per 3 maandenf o.OO. Franco per post3.85. Vfzonderhjke Nommers0.10. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen, uitgegeven. PRIJS DER ADVERTENTIEN. Van 1-0 regels t 0.75; iedere regel meerf 0.12' Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van 1-4 regels ƒ0.90; iedere regel meer0.15 DE AFSCHAFFING VAN DE ZEGEL BELASTING. III. De dagbladen zullen goedkooper en beter worden door de afschaffing van het zegel. Dat zij goedkooper zullen worden, en daar door meer onder het bereik van een ieder zul len vallen, wordt niet betwijfeld. Wij kunnen ook volstaan met er op te wijzen, boe de Nieuwe Rotterdamsche Courant nog dezer dagen mededeelde, dat ieder exemplaar, waarvoor betaald wordt f 33, aan zegelrecht kost f 15.11. Eene vergelijking tusschen den prijs der dagbladen hier en in die landen, waar geen zegelrecht geheven wordt, bewijst ook overtui gend hoe onze zegelbelasting (in geen land, waar zij bestaat, is zij zoo hoog) op den prijs onzer dagbladen drukt. Wij nemen daartoe twee lan den, in bevolking niet veel verschillende van ons land, België en Zwitserland, en van die landen de bladen, waarvan toevallig ons de prijs bekend is: de Echo du parlement van België, bijna tweemaal zoo groot als de N. Rott. Courant, kost 20 fr. jaarlijkshet Handelsblad van Antwerpen, in het Ylaamsch geschreven, dus zeer beperkt in den kring zijner lezers, is grooter dan de N. R. Courant en kost 22 fr. Het Journal de Genève, een uitstekend gere digeerd blad, tweemaal zoo groot als het onze, kost 25 franken. Maar zullen de bladen ook beter worden? Het Haagsche Dagblad, dat een tegenstander is van de afschaffing der zegelbelasting, geeft dit zelfs toe. Het berekent, dat de bladen de helft der som, die thans aan het rijk betaald wordt, voor verbetering van het blad zullen gebruiken. Maar wij hebben nog een andere autoriteit. Toen in het begin van dit jaar de wet op de drukpers in het Fransche wetgevend lichaam werd behandeld, werd ook de quaestie van het zegel besproken. Er werd beslist dat er een zegelrecht zou geheven worden, maar daarop ontstond de vraag hoe hoog dit zou zijn. Jules Favre, die een voorstander van de af schaffing was, hield toen een schitterend plei dooi ten voordeele van een laag zegelrecht. Hij toonde aan, hoe de bestaande zegelbelasting, en deze bedroeg 21 franken 34 centimes voor een groot dagblad in Parijs (dus minder dan hier), een groot deel van de inkomsten van een blad verslond. Hij stelde de vraag wat het ge volg hiervan voor de journalisten was. »Mais ici j'examine quel est le sort qui e9t fait aui journalistes par eet impot, ct je dis que celui qui est con- damné A produire une matière qui est dévorée par le fisc et par ses frais, la produit dans les conditions les plus détestableset que si cette matière qui est ainsi créée peut ttre altérée par des elements qti touchent A la moralite publique, alors saDs le vouloir, sans ancuu doute, le Gou- vernemeut qui permit l'impot, denature la chose qui est J produite et l'expose A se pénétrer d'éléments qui peuvent devenir un véritable danger public." En effet, messieurs", zoo ging hij voort, -il est certain que tous nous désirons que la presse soit lineère et loyale, qu'elle défende dans la mesure de ses forces l'opinion qu'elle se flatte de représeuter, qu'elle appelle autour d'elle les ta lents les plus convaincus, les fois le« plus fermes, les hommes qui sont jeunes, vaillants et vigoureux, et qui ont besoin, daus la discussiou des affaires de leur pays, de marquer la trace de leur esprit et de leur raison." Hij betoogde voorts hoe goed geredigeerde bla den alleen konden bestaan, wanneer de mede arbeiders niet karig bezoldigd werden, en hoe mannen van talent alleen hunne krachten aan de journalistiek konden wijden, wanneer zij iets meer kregen dan //l'obole qui pourrait lui être donnée par celui qui l'emploie". En vreezende dat, wanneer de schatkist het grootste deel van de inkomsten der dagbladen verslond, deze allicht hunne inkomsten op an dere wijzen zouden trachten goed te maken, eindigde hij zijn betoog met deze woorden //il est incontestable que, pour la moralité de la presse, pour la sécurité de ses relations, il importe d'abaisser le chiffre du timbre". Het publiek zal moeten beoordeelen in hoe verre of ook hier de vrijheid en de zelfstandig heid, of om de woorden van Jules Favre te gebruiken, de moraliteit der dagbladen beter kan wordenen of //het bedenkelijk verschijn sel" door een Nederlandsch schrijver voor eenige jaren gesignaleerd nog bestaat, dat er bij ons gemist worden: //organen eener gezonde openbare meening, organen dikwijls misschien wispelturig, willekeurig en hartstochtelijk als die openbare meening zelve, maar althans los van alle partijbanden en onder alle omstandig heden oprecht." Het oordeel hierover behoort niet aan ons maar dat de bladen, door betere inkomsten, in andere opzichten beter zullen worden, hiervan zijn wij overtuigd. Het aanzien van een journalist is ten onzent niet zoo groot, dat dit alleen vele mannen van talent kan verleiden om hunne krachten aan de journalistiek te wijdenhier zal het, even als op elk gebied, noodig zijn, dat het loon in verhouding zij tot de vereischte bekwaamheid. Den aanval van het Haagsche Dagblad op onze beschouwing der plaatselijke dagblad pers in Engeland beantwoorden wij in een vol gend nommer. LEIDEN, 13 November. Aan heeren deelhebbers in de Botterdamsche Bank is door commissarissen de navolgende mis sive toegezonden M. AI. //Overeenkomstig onze toezegging in de circu laire van 6 October 11., willen wij, nu het tijd stip der buitengewone algemeene vergadering van 17 dezer nadert, u kenbaar maken tot welke overtuiging wij, na gedaan onderzoek, gekomen zijn omtrent den toestand der bank, en u de voorstellen mededeelen, welke wij besloten heb ben, in die vergadering aan uwe goedkeuring te onderwerpen. Het is ons gebleken dat de verliezen, welke in de eerste helft dezes jaars geleden zijn, huane oorzaak gehad hebben in Europeesche wissel en effecten-arbitrages en andere krediet-ope- ratiën. Ter verklaring dezer operatiën is aangevoerd, dat zij noodig zijn geweest, om in de kasbe- hoefte te voorzien, waarin de bank destijds, ten gevolge van onmatig groote en ongedekte wissel trekkingen uit Indië, verkeerde. Door anderen is dit ten stelligste ontkend. Maar eene nauw keurige nasporing van deze alleen het verledene betreffende bijzonderheid kan, naar ons oordeel, weinig vruchtbaar geacht worden. Het komt ons toch ontwijfelbaar voor, eensdeels dat niet alleen de uitgebreidheid, maar ook de aard der bovenbedoelde Europeesche krediet-operatiën zoo danig geweest is, dat het geheel onraadzaam zou zijn, op dien weg vorder voort te gaan, en ten andere, dat van lieverlede in Indië inderdaad een veel te groote uitbreiding aan de zaken ge geven is, zoodat, hetzij er al of niet verband tusschen die beide soorten van operatiën bestaan hebbe, in beide om zich zelfs wil verandering wenschelijk is. Tot ons genoegen kunnen wij u melden, dat de meergenoemde Europeesche effecten-arbitrage- en krediet-operatiën geheel gestaakt en de loo- pende verbintenissen genoegzaam geheel afge wikkeld zijn. "Wat de groote uitbreiding der Indische zaken betreft, is het u bekend, dat die reeds in het voorjaar onze aandacht getrokken had. Op de gewone algemeene vergadering van 31 Maart 11. werd u toegezegd, dat een onderzoek zou worden ingesteld naar de bijzonderheden van den werkkring van het Indisch departement en van andere Trans-Atlantische betrekkingen. Dat onderzoek heeft plaats gehad; en op 16 Mei 11. werd een uitvoerig verslag daarover door eene sub-commissie uit ons midden aan ons uit gebracht. De slotsom van dat verslag, waarmede wij ons vereenigd hebben, luidde, dat het wenschelijk was, den werkking der bank in Nederlandsch Indië en andere Trans-Atlantische landen te be perken, omdat bij een werkkring van zoo groo- ten omvang de voordeelen in geene verhou ding kunnen staan tot de bureau- en verdere kosten, tenzij de operatiën op uitgebreider schaal gedreven worden, dan bet kapitaal, waarover de bank tot nog toe te beschikken heeft, ge doogt. In tusschen was de directie reeds in gelijken

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1868 | | pagina 1