ben zich heden herhaald en van lieverlede een
ernstig karakter aangenomen. Eene zeer gruote
volksmenigte neemt daaraan deel en heeft de
verschillende politie-bureaux en ook het stad
huis letterlijk belegerd -r steenen zijn opgebro
ken en daarmede de ruiten dier gebouwen ver
brijzeld, zoodat van het raadhuis letterlijk geen
ruit meer heel is. Ook vele particuliere huizen
zijn beschadigdlantaarnpalen zijn uit den grond
gerukt, en op de Hoogstraat zijn de trottoirs
vernield.
De geheele politiemacht is op de been en
maakt gebruik van wapens.
Zaterdag-nacht te 2 uren duurden de wanor
delijkheden nog voort. Men verwacht echter
cavalerie uit den Haag."
Tot dusverre de Nieuwe Rotterdamsche
Courant van Zaterdag-nacht.
Hedenochtend gaf zij een meer omstandig
verhaal van het gebeurde, waaraan wij het vol
gende ontleenen
Het rumoer concentreerde zich meer bepaal
delijk naar de zijde der Kaasmarkt, alwaar ten
laatste, onder een oorverdoovend geschreeuw,
een aanval werd gedaan op het politie-bureau
en het stadhuis. Dit begon met het werpen
van steenen, die hier en daar uit de straat op
gebroken werden. De aldaar aanwezige politie
scheen aanvankelijk daarin nog geen aanleiding
te vinden om van scherp gebruik te maken,
maar weerde zich slechts met het plat der sabels,
waarop het volk, blijkbaar in den waan dat de
politie niet met het scherp der sabels durfde
werken, met alle kracht op het gebouw aan
drong. De agenten maakten daarop gebruik
van alie wapens, die zij ter hunner beschikking
gereed hadden, en brachten het door eene ver-
eenigde charge zoover, dat de geheele markt
in een oogenblik als 't ware was schoongeveegd.
Toen evenwel brak het rumoer eensklaps zoo
veel te heviger uit. Men kon in waarheid zeg
gen dat het steenen regende, zelfs zoo dat de
agenten genoodzaakt waren zich naar het ge
bouw terug te trekken, terwijl velen hunner
door de steenen verwond werden. De menigte
daarop steeds voorwaarts dringende, was weldra
het gebouw binnengekomen en maakte aldaar
aanstalten om het bureau in brand te steken,
hetgeen ook aanvankelijk gelukte, vooral toen
eenige personen eene kist met stroo aanbrach
ten, om de vlam dadelijk te kunnen aanwak
keren. De politie, geheel opgesloten, geen mid
del meer ziende om het verder indringen te keer
te gaan en het leven zoo duur mogelijk wil
lende verkoopcn, nam de wijk naar het bovenste
gedeelte van het gebouw, vanwaar zij de menigte,
door het nederwerpen van dakpannen en andere
harde voorwerpen, van het gebouw trachtte af
te houden. Nog zou dit wellicht niet gelukt
zijn, zoo er niet vtfn het derde kwartier (bureau
Goudsche Weg) eene versterking van 48 man
was komen opdagen, die onder kommando van
twee inspecteurs, langs de Lombardstraat onver
wachts de menigte in den rug aanviel. De in
het bureau aanwezige agenten deden daarop
met de aangekomenen vereenigd een uitval,
waardoor men het zoo ver bracht, dat de volks
massa vandaar werd verwijderd.
Doch hiermede was het niet afgedaan, want
nu vereenigde het volk alle krachten om den
inmiddels aangevangen aanval op het raad
huis voort te zetten, met het gevolg dat aldaar
weldra al de glasruiten vernield en in de bene
denverdieping de gordijnen afgescheurd waren,
terwijl echter alle pogingen om door de deuren
of ramen naar binnen te stormen, aanvankelijk
mislukten. De agent, die aldaar binnen het
gebouw de vaste wacht heeft, zich naar het
politie-bureau willende begeven, hoopte zich
door verkleeding onkenbaar te maken, doch
had in den haast niet opgemerkt dat een ge
deelte van zijn sabel van onder uit zijn jas
zichtbaar was, ten gevolge waarvan hij dan ook
als agent herkend en deerlijk mishandeld werd.
Terwijl inmiddels, tot een sein voor de politie,
de klok op het raadhuis werd geluid, werd door
eenigen uit het volk de lantaarnpaal op den
hoek der Hoogstraat uitgebroken, om daar
mede op de ramen te rammeien. Daarop ge
lukte het eindelijk een der aanvallers om het
aldaar aanwezig kantoor binnen te klimmen en
dat lokaal in brand te steken. Doch juist daar
mede bezig zijnde, werd hij door een agent ge
grepen. Hierbij ontstond eene worsteling, waarbij
de agent wel aan de hond werd gewond, doch
den dader zoo stevig vasthield, dat deze weldra,
met hulp van anderen, met de nog niet ge-
bluschte papieren in de vuist in arrest werd
gebracht. De ontstane brand werd onderwijl,
even als in het bureau aan de Kaasmarkt, nog
tijdig gebluscht. Voor het overige had de poli
tie nog slechts zooveel mogelijk het aanhou
dend werpen van steenen te keer te gaan. Dit
bleef evenwel met het nog overig tumult tot
ruim drie uren aanhouden, waarna de menigte
langzamerhand aftrok.
Zondag-morgen te halfvijf uren arriveerde
uit 's-Gravenhage een escadron huzaren, te 8
uren gevolgd door een bataillon en des namid
dags nog door een tweede bataillon grenadiers
en jagers. Dadelijk werden er alstoen piketten
uitgezet bij de Stadhuissteeg en op andere
punten militaire posten gesteld, waarbij tevens
regeling werd gemaakt tot het patrouilleeren,
terwijl verder alles zoodanig werd geschikt, dat
ofschoon de militaire macht, ter gezamenlijke
sterkte van ruim 700 man, door de stad ver
spreid was, er evenwel ieder oogenblik in geval
van nood naar alle kanten versterking kon
worden verschaft.
Tevens waren uit 's-Hage de commissaris des
konings en de procureur-generaal aangekomen,
die daarop met den generaal-majoor Van Wic-
kevoort Cromraelin en het collegie van burge
meester en wethouders ten raadhuize eene lang
durige conferentie hebben gehouden.
In den namiddag zag men ook overal billetten
aangeplakt, uitgaande van het korps Rotter-
damsche vrijwilligers, inhoudende eene uitnoo-
diging aan de manscha-ppen, om te 7 uren, in
uniform, tot eene buitengewone vergadering in
de kazerne aan de Oostpoort bijeen te komen.
Aan die oproeping werd ijverig voldaan, met
het gevolg dat aldaar eene afdeeling van 90
man werd geformeerd, om gedurende den avond
en nacht rondom het huis van den heer bur
gemeester de wacht te houden.
In den loop van den dag werden vervolgens
een waarschuwing en eene bekendmaking ge
publiceerd, krachtens welke laatste het bijeen
zijn van vijf personen op de openbare straat
als verbodene samenscholing wordt aangemerkt.
Ofschoon er aanvankelijk vrees bestond voor
nieuwe wanordelijkheden met den avond, is het
evenwel tot 1 uur overal rustig gebleven. Zelfs
was het op de straten stiller dan op andere
Zondagen. Op de Kaasmarkt was de passage
afgesloten en het geheele terrein bezet met ca
valerie en grenadiers, gereed om op het eerste
alarm bij de hand te zijn.
De justitie heeft in het voorgevallene aan
leiding gevonden om last te geven tot de ar
restatie van Jacob de Vletter. In den loop van
den nacht en voormiddag zijn nog ruim een
honderdtal en ook des avonds nog eenige per
sonen gearresteerd, waarvan, naar het zich laat
aanzien, 32 aan de justitie zullen worden over
geleverd.
Een twaalftal agenten zijn gewond, waarvan
éen ten gevolge van een pistoolschot, doordien
er wederzijds door de policie en de aanvallers
hier en daar schoten zijn gewisseld. In het
ziekenhuis aan den Coolsingel zijn des nachts
8 personen en gisterenmorgen 1 gewond inge
bracht, waarvan er zes gisteren huiswaarts zijn
gekeerd. Geen hunner had eene belangrijke
kwetsuur. Daarentegen zijn vele anderen in
meerdere mate gewond geraakt. Men spreekt
ook van dooden, doch hieromtrent is ons nog
niets met eenige zekerheid gebleken.
Aan het Handelsblad wordt uit Rotterdam
geschreven dat de voorname oorzaken der on
geregeldheden aldus kunnen worden aangegeven
1°. Zijn er vele ontevreden schippers, die hunne
drijvende woningen door den krachtigen arm
buiten de gemeente naar de Rotte zagen ver
voeren, ofschoon verschillende pottenschuiten
aan Duitschers toebehoorende, in de gemeente
blijven, door nu hier dan daar ligplaats te kie
zen. 2°. Door de vele processen-verbaal tegei
fruitschippers opgemaakt, die sedert onheuglijke
jaren aan de vischmarkt hunne waren mochtec
uitventen. 3°. Door verschillende verplaatsingen
van marktkramers, die zich daardoor zeer bena
deeld achten, terwijl de kermisplaatsing velen
niet naar den zin was. 4°. De inrichting der
politie, die voor het meerendeel uit niet-Rot-
terdammers bestaat, kostbaarder is dan voor
heen en met eene vroeger ongekende gestreng
heid de verordeningen handhaaft. 5°. De hooge
lands- en stedelijke belastingen, die door de
leening van 6 millioen nog met eene riolen-be
lasting verzwaard zal worden, waartegen door
velen wordt te velde getrokken. 6°. Eene bro
chure van Jacob de Vletter, waarin verschillende
feiten voorkomen, die niet publiek weersproken
zijn, en daarom bij het gepeupel ingang vindeD,
Deze persoon is de man des volks, dat ter zijner
eere allerlei liedjes zingt.
Na een buitengewonen rustigen nacht is de
gansche stad heden in haar gewonen kalmen
toestand teruggekomen en denkt men algemeen
dat de gisting geëindigd is.
De minister van binnenlandsche zaken was
ook Zondag te Rotterdam tegenwoordig. Z. Exc,
kwam van Utrecht, alwaar hij van Arnhem
was gearriveerd om zich verder naar 's-Bosch
te begeven. Een dépêche door den commissaris
des Konings dier provincie den minister aan
geboden, bracht deze wijziging in het reisplan.
Op Donderdag den 5den November zal de
gewone audiëntie van den minister van finan
ciën en die van den minister van oorlog niet
plaats hebben.
De minister van koloniën heeft de com
missie, belast met het in het jaar 1868 in Ne
derland afnemen van het examen, bedoeld bij
art. 4 van het koninklijk besluit van 10 Sep
tember 1864 (Staatsblad n°. 93), houdende vast
stelling der verordening op het benoemen van
ambtenaren bij den burgerlijken dienst in Neder-
landsch Indië ontbonden, onder dankbetuiging
voor de wijze waarop zij zich van hare taak
heeft gekweten.
Bij beschikking van den min. van binnen!
zaken van 31 Oct. 1868 zijn, na voorafgaand
vergelijkend onderzoek, met ingang van 1 Dec.
e. k., tot surn. bij den waterstaat benoemd de
civiel-ing. H. Yerwey Azn. en C. De Bruyn.
Z. M. heeft herbenoemd tot kantonr. te
Soramelsdijk Mr. J. E. Yan den Broek; bevor
derd tot landm. van de 1ste k! bij het kadas
ter de heer C. J. Genet, thans landmeter van
de 2de k!; aan J. J. H. Kervel, vice-consul
van Frankrijk te Soerabaya, vergunning ver
leend tot het aannemen der versierselen van
ridder der kon. orde van Isabella la Catolica,
hem door H. M. de koningin van Spanje ge
schonken.
Naar men met zekerheid verneemt, is Dr. J.
C. Zaalberg voornemens zijn predikdienst weder
te aanvaarden op Zondag 15 November e. k.
des voormiddags te 10 uren, in de "Willems
kerk. De eerste op hem vallende beurt, namelijk
de namiddagdienst in de Kloosterkerk op Zondag
8 November e. k., zal worden waargenomen door
zijn broeder, den heer W. Zaalberg, predikant
te Bergum. Bij die gelegenheid zal hij echter
zelf de doopplechtigheid bedienen.
Gisteren is er bij herhaling ministerraad
gehouden.
Maandag-middag is van 's-Hage wederom
naar Rotterdam vertrokken een detachement
grenadiers. Deze maatregel is evenwel alleen ge-