2679.
Dinsdag
A*. 1868.
3 November.
BINNENLAND.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leidenper 3 maandenf 3.00.
Franco per postn 3.85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels f 0.75iedere regel meerf 0.12*
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90iedere regel meer0.15
DE AFSCHAFFING YAN DE ZEGEL
BELASTING.
II.
Er moet bewezen worden, dat de zegelbelas
ting niet verderfelijk op de ontwikkeling der
journalistiek werkten dat heeft het Haagsche
Dagblad trachten te doen. Maar wat heeft het
nu bewezen Dat in 1866 veel meer vellen van
dag- en weekbladen werden gezegeld dan in
1850, dat in 1866 het aantal geabonneerden op
dagbladen veel grooter was dan in 1850, dat
het aantal dag- en weekbladen in 1868 grooter
is dan in 1850, en dat het aantal bladen bij
in 1868, in verhouding tot het zielental,
slechts zeer weinig verschilt van dat der bladen
ia 1865, in Engeland uitgegeven.
Dat de algemeene vooruitgang, niettegen
staande de zegelbelasting, ook hier op de dag
bladen niet zonder invloed is geweest, is waar
lijk niet te bevreemden. Maar heeft die voor
uitgang gelijken tred gehouden met dien in
andere landen, waar de journalistiek in de laatste
[20 jaren zich zoo ontzettend heeft uitgebreid,
dank zij de versnelde middelen van communicatie
en dank zij de steeds levendiger gevoelde be
hoefte, om alle publieke zaken ook publiek te
behandelen
Het Haagsche Dagblad antwoordt hier toe
stemmend en heeft het is niet slecht gevon
den eene vergelijking gemaakt tusschen het
aantal bladen, dat hier en dat in Engeland
uitkomt, en nu den volgenden regel van drieën
gemaaktNederland heeft zooveel inwoners, En
geland zooveel; het aantal dagbladen is hier
zoo groot, hoe groot zou dan het aantal in En
geland moeten zijn? En nn is het cijfer, dat
't vond, bijna gelijk aan het aantal dagbladen,
dat in Engeland uitkomt.
Wij spraken eenmaal van het misbruik, dat
van de statistiek gemaakt wordt. Wij hebben
er hier een tredend bewijs van. Schijnbaar be-
teekent het wat, dat hier, niettegenstaande de
zegelbelasting, in verhouding evenveel bladen
uitkomen als in Engeland. Doch in waarheid
beteekenen deze cijfers niets hoegenaamd, en
beffijzen zij buitendien niet dat, waar het juist
op aankomt.
Gesteld het ware de grief tegen de zegelbe-
laating (wij nemen dit voor een oogenblik aan),
dat hier te weinig bladen uitkomen: dan zou
oen toch^ook op den omvang dier bladen moe-
tea letten, wanneer deze grief ten minste iets
tateekende. En nu wordt een statistiek geleverd
waarbij bijv. de Times en het Leidsch Dagblad,
waarbij bladen die zesmalen, en bladen die 1-, 2-,
3-maal in de week verschijnen, volkomen gelijk
gesteld worden Ons blaadje wordt gelijk gesteld
met een blad 10-, 20-maal zoo groot, dat mo
gelijk 1000-maal meer abonné's heeft dan wij
hebben
Daarbij blijkt de redactie van het Dag
blad volkomen vreemd te zijn aan het groote
onderscheid tusschen Engeland en Nederland, wat
betreft de kleine steden en het platteland. In
Engeland komen alleen in enkele groote steden
dagbladen uit, in ons land is er bijna geene
stad die niet éen of meer bladen heeftTal
van kleine blaadjes, twee-, driemaal 's weeks,
verschijnen hier, aan plaatselijke belangen ge
wijd; iets wat in Engeland niet bekend is. Verge
lijken wij dus het aantal bladen dat in beide
landen uitkomt, en vinden wij voor beide landen
een betrekkelijk gelijk cijfer, dan kunnen wij er
ons alleen over verwonderen en wij zien er
een bewijs in van het drukkende van de zegel
belasting dat, niettegenstaande de ongelijk
heid van toestanden, toch hier het aantal bladen
in verhouding niet grooter is dan in Enge
land
Maar wij zeidengesteld het ware de grief
tegen de zegelbelasting, üat hier te weinig bla
den uitkomen; het moge nu zijn dat die grief
wel eens genoemd is wij herinneren het ons
niet maar in allen gevalle was dit geen hoofd
grief: de hoofdgrief is, dat de dagbladen duur
en dikwijls slecht zijn. Of er wat meer x>f wat
minder couranten uitkomen, dat gaat ons min
der aan; er zullen zeker eenigen door.de af
schaffing ten ondergaan, de groote bladen zullen
meer algemeen verspreid worden, maar daaren
tegen zal de behoefte aan locale blaadjes wel
steeds blijven bestaan.
De groote bladen die over het geheele land
verspreid worden, zullen echter zeer zeker con
currentie naast zich zien optreden, en daardoor
beter en goedkooper moeten worden.
De tegenstander der afschaffing spreekt ook
dit tegen, en met eene redeneering, zoo sophis-
tisch, dat wij niet begrijpen kunnen hoe men
den moed heeft die aan zijne lezers op te dis-
schen, geeft het de volgende argumentatieThans
heeft het Dagblad een budget van 114.000
waarvan aan zegelrecht betaald wordt 40.000;
blijft over een budget van 74.000: wordt de
zegelbelasting afgeschaft, dan zal de helft dier
ƒ40.000 strekkon tot vermindering van den
abonnementsprijs, de andere zal aangewend wor
den tot verbetering van het blad.
Welnu, zoo is de redeneering, terwijl thans
iemand, die met het Dagblad wil concurreeren,
een bedrijfs-kapitaal van ƒ74.000 noodig heeft
benevens zooveel voor zegelrecht, als hij aan
gratis-nummers wil gebruiken, zal, na de af
schaffing, die zelfde persoon bij die 74.000 nog
de ƒ20.000 noodig hebben, die wij voor de ver
betering van het blad, zullen aanwenden
Is deze redevoering werkelijk ernstig bedoeld
Dan blijkt er uit, hoe men, na eene lOjarige
studie nog omtrent de elementen eener quaestie
onkundig kan zijn. De concurrentie met een
bestaand blad is niet zoo moeilijk, omdat men
de som voor de exploitatie benoodigd niet kan
krijgen, maar omdat de zegelbelasting het aan
tal lezers der dagbladen beperkt, omdat de dag
bladen toch hun abonnementsprijs niet hooger
kunnen stellen, en omdat zij, daar die abonne
mentsprijzen zoo laag zijn, hunne kosten moe
ten goedmaken met advertentiënen deze krijgt
een nieuw dagblad eerst na vele jaren. Daarom
kost thans de concurrentie met een bestaand
dagblad zoo belangrijke sommen.
Het Dagblad gaat verder van de veronderstel
ling uit, dat concurrentie) alleen mogelijk is, met
volkomene gelijkheid van geldelijke middelen.
Heeft men die twee gelijk, dan alleen kan men
concurreeren: alsof talent, kennis enz., niet bij
elkeindustrieele onderneming, en a plus forte
r ais on bij een dagblad niet dikwijls gemis aan
kapitaal vergoeden 1
Maar daartoe is het noodig dat de concur
rentie vrij is, en een dagblad zoo weinig moge
lijk eene soort van industrieele onderneming
zij, zooals zij thans door de zegelbelasting ge
worden is.
LEIDEN, 2 November.
Met genoegen kunnen wij vermelden, dat de
heer J. A. Van Dissel, in zijne betrekking van
stads-geneesheer te Samarang is hersteld.
Op den 24sten December a. s. wordt te
s-Hage, ten behoeve der Staatsspoorwegen,
aanbesteed de overbrugging van het Hollandsch
Diep.
De brug heeft 14 openingen, elk wijd 100
el; de spoorstaven komen 6.89 el boven Am-
sterdamsch peil, dat is ongeveer op 7.60 el boven
gewoon laag water.
De hoeveelheid materialen, voor de vervaar
diging voorgeschreven, bestaat uit: 5,600,000
Ned. pd. getrokken ijzer, 196,000 Ned. pd. ge
smeed ijzer, 455,000 Ned. pd. getrokken staal,
119,000 Ned. pd. gesmeed staal, 77,000 Ned.
pd. geribd plaatijzer, 9800 Ned. pd. lood, 329
kub. el bezaagd eikenhout, en 161 kub. el gree
nenhout.
De oplevering moet geschiedenop den lsten
December 1869 2 openingen, 1 December 1870
6 openingen, 1 December 1871 de laatste 6
openingen en op 1 Juni 1872 de brug geheel klaar.
Voor iederen dag te late oplevering van elke
tijdsbepaling wordt den aannemer 500 op zijne
aannemingssom gekort.
Men mag dus verwachten, dat binnen vier
jaren Noord-Brabant met Zuid-Holland zal ver
bonden zijn.
//De ongeregeldheden te Rotterdam heb-