V. 2(>M.
Donderdag
A°. 186^:;
1 October.
EIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden, per 3 maandenf 3.00.
Franco per post.3.85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels f 0.75; iedere regel meer0.12s.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90; iedere regel meer0.15.
BINNENLAND.
LEIDEN, 30 September.
Volgens den //Moniteur" was er gisteren nog
eene tijding van overwegend belang uit Spanje
ntvangen. Grenada zou zich voor den opstand
erklaard hebben en de aldaar aanwezige ko-
inklijke troepen zouden de stad hebben ont-
uimd, welk feit zich ook moet voorgedaan
ebben te Carthagena, alwaar de aankomst van
irie fregatten de beweging zou hebben beslist,
iet bet gevolg dat de kommandant met de
roepen de plaats zou hebben ontruimd. De
ntmoeting tusschen Serrano en Novaliches,
ie men meende dat spoedig moest plaats hebben,
leeft evenwel nog niet plaats gehad. Men is
Igemeen van gevoelen dat dit gevecht belang-
ijke gevolgen zou hebben.
Uit dit uittreksel van den officieelen //Moniteur"
lijkt aldus, dat Carthagena zich werkelijk heeft
vergegeven. Weder is alzoo eene belangrijke
laats voor de regeering verloren gegaan. Dat
>e la Concha zijn ontslag heeft aangeboden
ordt bevestigd. Direct uit Madrid zijn er gis-
eren te Parijs geene dépêches aangekomen.
Een telegram uit Parijs van gisteren-avond
:eldt, dat er te Madrid een opstand uitgebar-
ifcen, dat Novaliches teruggetrokken, en dat de
oningin naar Frankrijk zou gereisd zijn.
Te Londen is uit Madrid de volgende dé-
êclie ontvangen: 29 Sept. Novaliches is bij
Cordova teruggeslagen daardoor is Madrid in
7roote beweging geraakt, de troepen verbroe
derden zich met het volk, geen bloed werd
er echter vergoten. Het beeld der koningin werd
door de straten gesleepteen provisoneele Junta
opgetreden. Er heerscht de volmaaktste
orde. De dépêche hield volgens de M. Herald
oog in, dat de Junta den val der dynastie, al
gemeen stemrecht, en bijeen roeping der C or ten
had geproclameerd.
Uit Parijs is heden een telegram ontvangen,
waarin gemeld wordt dat de Spaansche ambas-
iu de laatste 48 uren geen berichten heeft
ontvangen: de //Débats" meldt alleen dat het
leger van Novaliches is ontbonden.
Z. M. heeft benoemd tot hoogleeraar in de
wis- en natuurkundige faculteit aan de hooge-
school alhier Dr. E. Selenka, adsistent bij de
zoölogische inrichting te Göttingen.
De heer J. Ph. Van der Keilen, verbonden
aan de Rijksmunt te Utrecht, heeft dezer dagen
voltooid en verkrijgbaar gesteld een gedenk
penning, ter nagedachtenis van Joost Van den
Vondel. Die medaille, in middellijn groot 58
strepen, vertoont aan de eene zijde het met
lauweren omkroonde hoofd van den grooten
(lichteraan de andere zijde het monument,
hetwelk ter eere van Vondel in het Vondels
park te Amsterdam is opgericht.
In de zitting van den gemeenteraad van
's-Hage, gisteren gehouden, is o. a. ingekomen
een voorstel van B. en W. om, met inachtne
ming van art. 121 der Gemeentewet, in overleg
te treden met het gemeentebestuur van Leiden
tot het doen vervaardigen van ontwerpen voor
eene gemeenschappelijke waterleiding. Dat voor
stel is ter lezing nedergelegd, om nader te
worden behandeld.
Het Amerikaansch blad de Grondwet" deelt,
in zijn nommer van 2 September, het bericht
mede van het overlijden van onzen vroegeren
stadgenoot, den welbekenden predikant H. P.
Scholte. Genoemd blad schrijft, dat dit sterf
geval een zware slag is niet alleen voor de door
Scholte gestichte stad Pella, maar voor de ge-
heele Hollandsche bevolking in de Vereenigde
Staten, u Zijn Eerw.," leest men daar, //was in
vele opzichten een bekwaam en moedig vriend
der menschheid en een voorstander van vrijheid
en vooruitgang. Op godsdienstig gebied nam hij
eene onafhankelijke positie in, maar was in
leerstellige punten een beslist aanhanger en voor
stander der orthodoxe richting. Hij was een
sterk voorstander van het duizendjarige rijk en
zijn tijdschrift //de Toekomst" wa3 voornamelijk
aan de verspreiding van dit gevoelen gewijd.
Naar het algemeen gevoelen was hij de be
kwaamste en geleerdste Hollandsche leeraar van
de Vereenigde Staten en stond aan het hoofd
der kanselredenaars in dit land. Hij stond be
kend wegens zijn onverschrokken moed en zijne
onafhankelijkheid van zienswijze, waardoor hij
een tegenstand uitlokte, die zelfs in Amerika
werd voortgezet.
//In 1805 te Amsterdam geboren, voltooide
hij zijne studiën aan de hoogeschool te Leiden
in 1833 werd hij tot den predikdienst toegela
ten, was predikant te Leiden, en na aan het
hoofd gestaan te hebben van hen, die zich in
de Hervormde kerk afscheidden, vertrok hij
in 1846 naar de Vereenigde Staten en vestigde
zich in Jowa, waar hij de stichter werd eener
bloeiende Hollandsche kolonie. Hij bepaalde
zijne werkzaamheden niet tot het leeraarsambt,
maar verwikkelde zich in alle bezigheden en
was notaris, rechtsgeleerde, land-agent, redac
teur en bankier. Velen keurden dit af, maar
hij stoorde zich daaraan niet en het lijdt geen
twijfel, dat zijne meening oprecht en zuiver was
en dat hij in verschillende betrekkingen onbe
rekenbaar veel goeds gedaan heeft. Hij werkte
trouw voor de verkiezing van Lincoln en waar
schijnlijk zou hi] ook in dit najaar deel geno
men hebben aan den politieken kampstrijd.
Hij had een vast geloof in de aanstaande ver
kiezing van Grant, en meende zijne landgenoo-
ten in Michigan voor dien te gaan winnen. De
nagedachtenis des overledenen zal ongetwijfeld
bij velen in zegening zijn."
Het blad door hem uitgegeven, Pella's Week
blad, heeft reeds 7 jaargangen beleefd het wordt
in het Hollandsch uitgegeven, en deelt weke
lijks de meest belangrijke gebeurtenissen uit
Nederland mededeze berichten vullen echter
slechts een klein gedeelte van het groote blad,
dat verder aan Amerikaansche, kerkelijke en
meer plaatselijke belangen is gewijd.
Eergisterenavond had te Utrecht de plech
tige ontvangst plaats van de leden der studen
ten-weerbaarheid, die als overwinnaars uit
's-Hage terugkeerden. Aan het station bevon
den zich, behalve de geheele kompagnie der
studenten-weerbaarheid in uniform, met de ba
nier, de senaat van het studentenkorps met de
academische banieren, de burger-weerbaarheid
in uniform en gewapend, de officieren en het
kader der schutterij en afgevaardigden van de
vereeniging //de Zwijger". Voorafgegaan door de
muziek van het 7de reg. infanterie en begeleid
door artilleristen te paard trok de stoet, bij
het licht van een aantal toortsen met bengaalsch
vuur, door onderscheidene straten naar het
Groot-Auditorium. Aan het station was de ba
nier der overwinnaars met het behaalde eere-
blijk versierd, terwijl daaraan onderweg door
eenige dames nog een lauwerkrans gehecht werd.
In het Auditorium werden de overwinnaars
namens den senaat geluk gewenscht, waarna in
de studenten-sociëteit nog genoeglijke uren
gesleten werden.
Omtrent den brand, welke op den 7den
September jl. een der stallen van do artillerie
te Amersfoort heeft vernield, verneemt men,
dat een onverwijld daarop ingesteld onderzoek
naar de oorzaak niets heeft aan het licht ge
bracht. Er bestaat alzoo geene aanleiding, om
aan boos opzet of moedwil te denken. De mi
litairen, op wie aanvankelijk vermoeden was
gevallen, dat door hun toedoen de brand zou
zijn ontstaan, zijn dan ook uit arrest ontslagen.
Door heeren onderwijzers te Zwartsluis
en omstreken is een adres aan het hoofdbestuur
van het Nederlandsch Onderwijzers-Genootschap
gericht, houdende het verzoek, dat het hoofd
bestuur, in navolging van een tal van ambte
naren, aan de hooge regeering den wensch te
kennen geve, dat ook de vrouwen en minder
jarige kinderen van onderwijzers in het genot
van het pensioenfonds mogen deelen.
Ook uit Br iel le is aan den minister
van binnenlandsche zaken een adres ingezonden
van hoofd en hulponderwijzers van openbare
scholeD der gezelschapsafdeeling Brielle in het
tiende schooldistrict van Zuid-Holland, inhou
dende dat zij met groote belangstelling kennis
hebben genomen van adressen, door rijks-amb
tenaren bij de belasting en bij de telegraphic
aan de hooge regeering ingediend, ten einde te
verkrijgen, dat hunne pensioenen uitgestrekt
mogen worden tot hunne weduwen en onmon
dige kinderendat het geringe inkomen der
meeste openbare onderwijzers hier te lande ook
voor hen een beletsel is, niettegenstaande het
zuinigste beheer hunner geldmiddelen, iets van
belang af te zonderen tot verzorging hunner
na te laten betrekkingen, door het overlijden
van den man en vader nog altijd ter prooi aan
de grootste ellende; weshalve zij verzoeken om,
wanneer het ministerie des Komngs bij de wet
gevende macht de adressen der rijks-ambtenaren
zal gelieven in te dienen, ook de onderwijzers
weduwen en onmondigen te willen gedenken.
Door den gemeenteraad te Breda is be-
