Woensdag
A°. 186
30 September.
2l)5U.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leidenper 3 maandenf 3.00.
Franco per post3.85.
Afzonderlijke Nommers0.10.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1-6 regels 0.75; iedere regel meerf 0.12'.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van
1-4 regels ƒ0.90; iedere regel meer0.15.
BINNENLAND.
LEIDEN, 29 September.
De //Corr. Havas" maakt de volgende tijdin
gen uit Spanje bekend:
Een dagblad van Sevilla heeft den 20sten dezer
eene proclamatie van Prim opgenomen, waarin
gezegd wordt, dat het Spaansche volk zich niet
langer onderwerpen kan zonder zich te verlagen.
Ti Het uur voor de revolutie, zegt hij, heeft ge
lagen. De volharding der regeering in het kwaad
heelt ongelukkiglijk ten gevolge gehad, dat hare
concessiën te laat gekomen en onmogelijk ge
worden zijn. Vermijden wij eene voorbarige op
lossing, die den loop der gebeurtenissen voor
verwezenlijking onvatbaar maken kan en die het
oordeel van het volk zou vooruitloopen. De
proclamatie geeft verder den raad, om het alge
meen stemrecht in te voeren, en zegt dat Ser
rano, Dulce en anderen de beweging te gelijk
met het eskader moesten beginnen doch dat
is vertraagd geworden door een incident.
'•Ik spreek niet slechts uit mijnen naam", zegt hij,
//maar uit den hunnen", terwijl hij aldus ein
digt: //Leve de vrijheid, leve de nationale sou-
vereiniteit."
De revolutionnaire junta te Sevilla heeft ook
het algemeen stemrecht geproclameerd, benevens
volledige vrijheid van drukpers, de vrijheid
van onderwijs, van eeredienst, van handel en
nijverheid, eene voorzichtige en liberale herzie
ning van alle tariefwetten, totdat de staat des
lands de invoering van eene volledige handels
vrijheid zal gedoogen. Zij wil voorts de afschaf
fing der doodstraf, de onschendbaarheid van het
domicilie en vau het geheim der brieven, de
opheffing van de artikelen in de constitutie be
treffende den staatsgodsdienst, de dynastie en de
erfopvolging, de organisatie van heb leger en de
vloot op de basis van vrijwillige aanwerving,
gelijkheid in de verdeeling der lasten, vermin
dering van de belasting op het zout en den
tabak, de onmiddellijke verkiezing der Cortes
bij algemeen stemrecht. De proclamatie eindigt
aldus: //leve de vrijheid, leve de nationale sou-
vereiniteit, weg met de dynastieDe procla
matie is geteekend door Serrano, Prim, Dulce,
iedoya, Topete en anderen.
Een ander manifest, gedagteekend van 19 dezer,
weigert formeel gehoorzaamheid aan de te Ma
drid zetelende regeering en verklaart dat men
de wapens niet eer zal nederleggen dan nadat
natie hare souvereine rechten zal heroverd
hebben en de nationale wil zal worden uitge
voerd. De regeering wordt daarin voorts hevig
aangevallen en er wordt bijgevoegd, dat Spanje
reeds genoeg schandalen beleefd beeft; dat men
een voorloopig bewind wil, hetwelk alle krach
ten des lands vertegenwoordigt, de orde verze
kert en dat het algemeen stemrecht de maat
schappelijke en staatkundige wedergeboorte des
lands tot stand zal brengen. //Snelt te wapen,"
luidt het aan het slot, //vermijdt buitensporig
heden, en toont u de vrijheid waardig, waarvan
wij verstoken waren. Leve Spanje!" Dit mani
fest zegt niets tegen de dynastie.
IJit Londen is gisteren het volgende telegram
ontvangen
//Volgens tijdingen uit Madrid van 26 dezer
's namiddags, heeft generaal Calonge contra-be
vel ontvangen en zal hij dus niet naar Santona
oprukken, maar naar de nabijheid van Madrid
terugkeeren, ten gevolge van het veld winnen
der insurrectie. Te Valladolid en in een groot
deel van de beide Castiliën is ook een pronun-
ciamento uitgevaardigd."
Een telegram uit Parijs meldt dat zelfs de
officieuze //Patrie" zegt, dat de staat van
zaken in Spanje sedert de laatste 21 uren erger
schijnt te zijn geworden; dat de meeste parti
culiere brieven een ongunstigen indruk geven
dat de openbare opinie weifelt, en dat een ge
wichtig succes van de opstandelingen de gemoe
deren voor de beweging zou kunnen winnen.
Volgens een telegram uit Bayonne heeft de
bemanning van het laatste oorlogsvaartuig, dat
nog te San-Sebastian was, zich ook voor den
opstand verklaard en het ruime sop gekozen,
een kotter der douane en verscheidene officie
ren met zich medenemende.
Het Spaansche gouvernement heeft tot de
ambassaden en legatiën in den vreemde bet
navolgende telegram gerucht: Aangezien het
Engelsche gouvernement aan de regeering te
Madrid het voornemen heeft te kennen gege
ven, dat het van plan was oorlogschepen naar
de kust van Spanje te zenden, heeft de heer
Concha dezen maatregel afgeraden, waarop het
Engelsche gouvernement aan het verlangen der
Spaansche regeering gehoor gaf. Toen Concha
echter deu 26sten September bericht kreeg,
dat de opstandelingen Cartagena wilden bom
bardeeren, beeft deze minister het Engelsche
gouvernement medegedeeld, dat de Spaansche
regeering niet verantwoordelijk was voor de
schade, welke de Engelsche onderdanen zouden
kunnen lijdenhet Engelsche gouvernement
dus vrij latende die maatregelen te nemen,
welke het gepast zou achten.
De twee volgende telegrammen ontvingen
wij nog door de Nederlandsche Telegraaf-maat-
schappij
Parijs, 28 Sept. Op last der Fransche regee
ring is het aan de in Frankrijk zich bevindende
Spanjaarden verboden, zich naar Spanje te
begeven.
Parijs, 29 Sept. De //Siècle" zegt, dat de
minister De la Concha aan de koningin heeft
doen weten, dat hij, ten gevolge van hare wei
gering om zich, zonder haren intendant Mar-
fori, naar Madrid te begeven, niet meer yoor
den loop der zaken kan instaan. De koningin
zou daarop dadelijk den generaal De la Pe-
zuela (een dergenen, die onder het ministerie
Narvaez de meest tyrannieke maatregelen namen)
bij zich hebben ontboden, om een nieuw minis
terie samen te stellen.
De //Liberté" meldt, dat er groote oneenig-
heid tusschen De la Concha en De la Pezuela is
uitgebarsten de eerste wil den prins van Asturië
(onder een regentschap) op den troon brengen;
de andere blijft der koningin getrouw.
Algemeen wordt de toestand in Spanje als
hoogst kritiek voor de regeering beschouwd.
De indeeling der Nederlandsche Staatsbe-
grooting in vergelijking met het laatste jaar
is als volgt:
A. Uitgaven.
1869. 1868.
I. Huis des Konings:
750,000.00 750,000.00
II. Hooge Colleges enz.:
591,054.00 595,752.00
III. Buitenlandsche Zaken
525,094 00 522,317.00
IV. A. Justitie:
3,106,459.00 3,131,324.00
IV. B. Roorasch Katholieke Eeredienst
689,357.74 685,675.74
V. Binnenlandsche Zaken
21,106,785.73 23,339,261.89
VI. Marine
9,383,561.52 10,124,430.58
VII. A. Nationale Schuld
28,073,637.49 28,029,668.99
VII. B. Financiën
14,033,285.00 13,932,576.50
VII. C. Hervormde Eeredienst:
1,758,428.00 1,754,677.00
VIII. Oorlog:
14,659,000.00 14,733,713.00
IX. Koloniën
2,000,360.43 2,016,431.16
X. Onvoorziene Uitgaven
50,000.00 50,000.00
96,727,022.91 99,665,S27.8ö.
B. Middelen.
96,836,633.00 96,682,650.71.
Onder hoofdst. V (Departement van Binnenl.
Zaken) is voor de spoorwegen 10,000.000 be
grepen. De begrooting zelve is 567,524.04
hooger dan de raming voor 1868, veroorzaakt
door hoogere kosten van het bestuur der pro
vinciën (nieuwe lokalen te Groningen en Zwolle)
ƒ54,000; voor kosten van volkstelling en statis
tiek-congres, 31,000; publieke werken ƒ104,000;
waartegenover andere verminderingen. Evenwel
komen als geheel nieuwe posten voor: verbe
tering van den Zwolschen waterweg ƒ200,000,
voor den Nieuw Neuzenpolder 50,000 en voor
meerdere rentebetaling der Kanaal-Maatschappij
ƒ114,250. Voorts verhooging voor hét onder
wijs ƒ156,000 (meer middelbare scholenen kos
ten daaraan verbonden, zoomede het nosoco-
mium te Leiden); kunsten en wetenschappen
hooger ƒ13,000; armwezen ƒ5000; nijverheid
3000; telegraphie ƒ182,000 (tot uitbreiding
van het telegraafnet, kantoren enz., waaronder
de eerste termijn voor een nieuw telegraaf
kantoor te Amsterdam, dat in zijn geheel op
2 ton wordt berekend); voorts pensioenen
ƒ19,000 verhooging; alles te zamen 567,000.
Het hoofdst. VI (Departement van Marine) is
740,869.06 minder dan voor 1868. Het stelsel
voor ons zeewezen blijft: gepantserd materieel
voor de kust- en rivierverdediging en een eska
der tot handhaving onzer souvereiniteitsrechtea
