in mum mis.
Dc Leidsche Diaconie der iVed. Ilerv. Gcm-
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
Gymnasium.
nis van het tweede gebruikten om de beste
werken in zulk eene taal te leeren verstaan en
waardeeren.
Spanje. Het aangevraagde ontslag van den
Spaanschen gezant bij het hof van Home is
aangenomen.
Rusland. Deu 28sten Aug. is de eerste spoor
trein van Griasi naar Eletz aangekomen. De ge-
heele baan zal 6 September geopend worden.
Grootvorst Wladimir is naar Petersburg terug
gekeerd.
Bij keizerlijke ukase van gisteren is ver
lof verleend aan de soldaten van geheel het
leger, die een zekeren tijd hebben gediend.
Turkije. De //Herald" meldt, dat het ont-
werp-budget het overschot der ontvangsten op
37 millioen raamt.
De admiraal Farragut is naar de Pyreus ver
trokken.
INGEZONDEN.
De omstandigheden leiden er toe om, bij de
tegenwoordige geestdrijverij op kerkelijk gebied,
die alles en allen uitstoot wat in strijd is met
hare godsdienstige rigting, aan Leidens ingeze
tenen en de Gereformeerde kerkgemeente in het
bijzonder eens te doen zien, hoe roekeloos
enkelen, hoe onnoozel velen en hoe ondank
baar de meesten te werk gaan die uitdrij
vend, volgzaam en lijdend de achtings
waardige diakenen als het ware hebben verban
nen. In 1837, dus ruim 30 jaar geleden, toen
het Huiszittenhuis overgelaten was aan de voort
zetting van den willekeur van Leidens Groote
Vroedschap, werden er bedeeld 3673 personen,
waarvoor een bedrag van 49008.69s vereischt
werd, buiten de geneeskundige verpleging of
andere uitgaven voor onderhoud van gebouwen,
en kosten van beheer. Het Huiszittenhuis ge
noot toen eene subsidie van 37000, die later
tot ƒ41000 is geklommen; daarvan moet echter
afgerekend worden de voor dat en de vol
gende jaren benoodigde p. m. ƒ6000 voor be
stedelingen, krankzinnigen en geneeskundige
hulp, zoodat gemiddeld eene subsidie van 33000
'sjaars door de Regering werd verstrekt. Onder
die subsidie was ook begrepen de in 1S37 be
noodigde som voor het Minnehuis ƒ16160.825,
zoodat er jaarlijks voor den onderstand der ar
men gemiddeld ƒ18000 werd verstrekt, en eene
ongeveer gelijke som voor het Minnehuis.
Toen in 1848 de kerkelijke helft der Regen
ten van het Huiszittenhuis zich verzette tegen
den geërfden willekeur der aloude Vroedschap,
ontstond er een tusschenbestuur gedurende vijf
achtereenvolgende jaren, en het Huiszittenhuis,
destijds uitsluitend door de burgerlijke Overheid
beheerd en bestuurd, had ongeveer dezelfde som
men noodig.
In 1853 keerden Diakenen terug in het Huis
zittenhuis, doch niet meer onder de magt en den
invloed der burgerlijke overheid, dan alleen voor
zooverre het subsidie-stelsel rekening en verant
woording aan den Gemeenteraad eischte. Toen
op het kerkelijk element de vrije ontwikke-
Hngsbaan was afgebakend, brak de tijd der her
vorming aan. Het koen besluit werd genomen
om de subsidie jaarlijks met 1/10 te verminde
ren tegelijk met de oprichting van een Stedelijk
Werkhuis. Dit voorstel door de Leidsche dia
kenen aan den Gemeenteraad in de pen gelegd
werd tot uitvoering gebragt en omvatte tevens
alle andere gesubsidieerde armbesturen, zoodat
ongedacht en ongewacht, (op eene zeer kleine
uitzondering bij de Israëliten na,) in het jaar
1862 alle subsidie aan de Leidsche diaconien
tot Nihil was gereduceerd.
Nog moet hierbij opgemerkt worden dat in
1837 de collecten en giften voor de Geref. Dia
conie bedroegen ƒ12153.04, die heden ten dage
p-m. 3000 bedragen, zoodat men veilig kan
aannemen dat thans door haar jaarlijks p. m.
ƒ27000 minder wordt ontvangen aan subsidie en
collecte en giften dan in 1837 en vroeger en later.
Is daardoor het getal armen vermeerderd Inte
gendeel, het is tot op 1/3 verminderd, en het
behoeft geen betoog en het is daarenboven van
algemeene bekendheid dat de werkelijke ar
men behoorlijk worden ondersteund; dat de
verpleegden in het Minnehuis beter ja uitmun
tend worden verzorgddat de welstand in Lei
den is toegenomen; en dat de Regeering gebaat
met eene besparing van misschien 30,000
subsidie jaarlij les, woekert bij hunne loffelijke
pogingen om Leiden's teruggang te herstellen,
waartoe zij ruim in de gelegenheid was omdat
het jaarlijksch Gemeente-budget steeds door ver
hooging van cijfers is toegenomen.
Maar zijn soms vraagt een onkundige
de kapitalen afgenomen Volstrekt nietZulks
verlangde de Regering wel in 1847 doch Dia
kenen verzetteden zich daartegen. Integendeel.
Trots de mindere ontvangst van 76740 subsidie
in 10 jaren, en de niet te hoog berekend ƒ50,000
mindere opbrengst der collecten en giften, is
het kapitaal der diaconie nominaal toegenomen
met ƒ290,500 2% °/0, 3 °/0 en 4 °/0 inschrijving
op het Grootboek, en zijn voor ƒ60,000 aan
arbeiderswoningen gestichten de diaconie
school heeft tijdens haar bestaan 18000 p. m.
gekost. De obligatoire schuld is van ƒ62273.00
tot op 3700 2°/0 verminderd, terwijl het
reservefonds voor de arbeiderswoningen nu reeds
ƒ5000 2% °/0 inschrijving op 't Grootboek be
draagt, afgeworpen van de huurpenningen. Trekt
men nu van de kapitaalrekening af de inschrij
ving herkomstig uit de erfenis van Hemeren
en L e 1 y v e 1 ddan is sedert 1853, de kapitaal
rekening toch vermeerderd met 197,000 nomi
naal 2% °/0. Neemt men nu daarenboven in
aanmerking het aanbod door diakenen aan de
Regering meermalen gedaan om de subsidie voor
het Minnehuis en het Gereformeerd Weeshuis
te zamen p. m. ƒ33000 jaarlijks ten offer te
brengen tegen teruggave van die gestichten be
nevens de Armenbakkerij aan bunnen oorsprong,
dan behoeft men geene overreding dat er door
diakenen met zorg en beleid is geadministreerd.
Een iegelijk trekke nu bij de bloote opsom
ming der feiten en globale cijfers de conclusie,
hoe eene geestdrijverij op kerkelijk gebied in
staat is om het goede wat voor Leiden verrigt
is te miskennen, en hoe deze zich niet ontziet
om zoowel als de diakenen ook alle leden des
kerkeraads bij parate excecutie zedelijk te guil
lotineeren.
30 Aug. 68. Z. te H.
Leiden, 31 Augustus.
Een bewoner der Hooigracht vraagt of de
oude bruggenophaalster aan de Bakkersteeg's
brug, niet door een ander persoon kan vervan
gen worden. Zijns inziens is de behandeling der
brug voor die vrouw te zwaar, en daar de brug
meestal langer open blijft dan noodig is, ontstaat
daar dikwijls nog al een vrij groote verstopping,
die tusschen de opdringende personen som
tijds twist doet ontstaan, zooals nog heden
middag gebeurde. K.
GEMEENTERAAD.
Vergadering van den Gemeenteraad van
Leyden, Donderdag 3 September 1868, 's namid
dags te twee uren.
Onderwerpen 1°. Benoeming van een Regent
voor het Gereformeerd Minnehuis. 2°. Benoe
ming van een lid in het Bestuur van het
Werkhuis, uit den Gemeenteraad. 3°. Benoeming
van 2 leden in de Commissie van Fabricage.
4°. Benoeming van een Voorzitter en 2 leden
in de Commissie van Financiën. 5*. Benoeming
van 2 leden in de Commissie belast mot het
ontwerpen van en herzien der plaatselijke ver
ordeningen tegen wier overtreding straf is be
dreigd. 6°. Benoeming van een Voorzitter en
2 leden in de Commissie tot het ontwerpen van
en hierzien der plaatselijke verordeningen be
treffende de huishouding der gemeente. 7*. Lo
ting voor de zamenstelling van den Raad bij
afdeelingen. 8°. Verzoek van F. Meijer, om ont
slag als hulponderwijzer van de le klasse aan
de openbare schooi voor meer uitgebreid lager
onderwijs le kl., voor jongens. 9°. Wijziging
van het kohier der plaatselijke directe belasting,
1868. 10°. Voorstel tot intrekking der Veror
dening van 5 October 1867, op den aanvoer
van rundvee voor de beestenmarkt. 11°. Voor
stel tot onderhandsche verhuring van een locaal
aan de Hooglandsche kerk, ten behoeve van
s Rijks ambtenaren.
267ste 8taats-Loterij.
Trekking van 31 Augustus.
N°. 3201, 5736, 9875, 9952, 10267, 17296,
19422, 19989 100.
Trekking van 1 September.
Prijzen van 1000 en daarbovenN*. 15582
1000.
ADVERTENT1EK.
Bevallen van eene dochter D.
A.
E. SAL-
TET Gerdenieh.
Leyden, 30 Augustus 1868.
Bevallen van eene dochter
H.
OÜDS-
HOORN Wakker.
Leyden, 1 September 1868.
Algemeene kennisgeving.
Voor de vele bewijzen van deelneming, ont
vangen bij het overlijden van onzen dierbaren
vader en behuwd vader, den WelEdelen Heer
JOHANNES HENRICÜS SCHMIER, betui
gen kinderen en behuwdkinderen hunnen har-
telijken dank.
Leiden, 29 Aug. 1868.
De Koninklijke Hollandsche Tooneelisten on
der directie van J. C. VALOIS zullen de
eer hebben te vertoonen
op Maandag 7 September 1868
Tooneelspel in 5 Bedrijven, naar het Fransch
Maison Neuve van Victorien Sardou,
door G. van Beek.
Voor het eerst te Parijs opgevoerd den 4den
December 1866, en sedert meer dan 80 maal
met uitbundigen bijval vertoond.
De Mise-en-scène geregeld door ROSIER
FAASSEN.
De groote Pauze na het derde Bedrijf.
Aanvang ten 7 uur.
Prijzen der Plaatsen
Loges 1.60. Baignoires ƒ1.20. Parterre ƒ1.
Galerij ƒ0.50. Achter-Galerij 0.30.
De plaatsen zijn te bespreken op Zaturdag den
5 September en op den speeldagvan 10— 1 uur.
De jaarlijksche Promotic en Prijsultdce-
ling onder de Leerlingen van het Gymnasium
zal gehouden worden op Zaterdag den 5den
September 1868, des namiddags te 2 uren, in
het Gebouw der Maatschappij Tot Nut van
't Alge meen.
Tot bijwoning dezer plechtigheid worden bij
deze uitgenoodigd de Ouders en Betrekkingen
der Leerlingen, en al de voorstanders van We
tenschap en Letterkundige beschaving.
Namens Curatoren,
de Rector van hel Gymnasium
W. H. D. SURINGAR,
